Giáo án Sinh học 11 bài 4: Vai trò của các nguyên tố khoáng

Bài 4 : CÁC NGUYÊN TỐ DINH DƯỠNG THIẾT YẾU
VÀ VAI TRÒ CỦA CHÚNG

I. MỤC TIÊU
Học sinh : Nêu được các khái niệm : Nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu, nguyên tố
đại lượng và nguyên tố vi lượng.
- Mô tả được một số dấu hiệu điển hình của sự thiếu 1 số nguyên tố dinh dưỡng và
trình bày được vai trò đặc trưng nhất của các nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu.
- Liệt kê được các nguồn cung cấp dinh dưỡng cho cây, dạng phân bón cây hấp thụ
được.
- Rèn luyện kĩ năng quan sát và phân tích sơ đồ
- Khi bón phân cho cây trồng phải hợp lí, bón đúng và đủ liều lượng. Phân bón
phải ở dạng dễ hoà tan.
II.THIẾT BỊ DẠY HỌC
- Tranh vẽ hình 4.1, 4.2, 4.3 và hình 5.2 sách giáo khoa
- Máy chiếu qua đầu nếu dùng bản trong ; phiếu học tập
- Bảng 4.1, 4.2 sách giáo khoa
Hoặc bố trí được thí nghiệm 1 trong sách giáo khoa
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
- Thoát hơi nước có vai trò gì ? tác nhân chủ yếu nào điều tiết dodọ mở của khí
khổng ?
2. Bài mới
TaiLieu.VN

Page 1


Hoạt động của thầy và trò
* Hoạt động 1
Giáo viên : Cho học sinh quan sát hình

4.1

Nội dung kiến thức
I. NGUYÊN TỐ DINH DƯỠNG
THIẾT YẾU Ở TRONG CÂY

? Hãy mô tả thí nghiệm, nêu nhận xét,
giải thích ?
Học sinh : mô tả được cách tiến hành thí
nghiệm.
-Nêu được nhận xét : Thiếu kali cây sinh -Các nguyên tố dinh dưỡng khoáng
trưởng kém, không ra hoa.
thiết yếu ở trong cây gồm các nguyên
tố đại lượng (C, H, O, N, P, K, S, Ca,
-Vì kali là nguyên tố dinh dưỡng thết yếu. Mg) và các nguyên tố vi lượng (Fe,
Mn, B, Cl, Zn, Cu, Mo).

? Nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu là gì ?

- Nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu là
nguyên tố mà thiếu nó cây không thể
Học sinh : Thảo luận hoàn thành câu trả hoàn thành chu trình sống.
lời, giáo viên bổ sung, hoàn chỉnh.
+Không thể thiếu hoặc thay thế bằng
nguyên tố khác
+Trực tiếp tham gia vào trao đổi chất
của cơ thể.
* Hoạt động 2

II.VAI TRÒ CỦA CÁC NGUYÊN

TỐ DINH DƯỠNG TRONG CƠ
? Dựa vào mô tả của hình 4.2 và hình 5.2, THỂ THỰC VẬT
hãy giải thích vì sao thiếu Mg lá có vệt
màu đỏ, thiếu N lá có màu vàng nhạt ?
1. Dấu hiệu thiếu các nguyên tố

TaiLieu.VN

Page 2


Phiếu học tập

Nguyên tố

Ni tơ
Phốt pho

Dấu hiệu
thiếu

dinh dưỡng

Học sinh học theo phiếu
Vai trò

2.Vai trò của các nguyên tố khoáng
-Vai trò
+Tham gia cấu tạo chất sống
+Điều tiết quá trình trao đổi chất

Magiê
Can xi
Học sinh giải thích được vì chúng tham +Điều tiết quá trình trao đổi chất.
gia vào thành phần của diệp lục.
*Hoạt động 3

III.NGUYỀN CUNG CẤP CÁC
NGUYÊN TỐ KHOÁNG CHO
Giáo viên : Cho học sinh nghiên cứu CÂY
bảng 4.2
1.Đất là nguồn cung cấp chủ yếu
?Các nguyên tố khoáng có vai trò gì các chất khoáng cho cây
trong cơ thể thực vật
-Trong đất các nguyên tố khoáng tồn
Học sinh : sau khi thảo luận trả lời, giáo tại ở 2 dạng
viên bổ sung hoàn chỉnh.
+Không an
+Hoà tan
+cây chỉ hấp thụ các muối khoáng ở

TaiLieu.VN

Page 3


dạng hoà tan.
*Hoạt động 4

2.Phân bón cho cây trồng

Giáo viên : Cho học sinh đọc mục III, -Bón phân không hợp lí với liều
phân tích đồ thị 4.3
lượng cao quá mức cần thiết sẽ.
? vì sao nói đất là nguồn cung cấp chủ +gây độc cho cây
yếu các chất dinh dưỡng khoáng ?
+Ô nhiễm nông sản
Học sinh : Nêu được trong đất có chứa
nhiều loại muốn khoáng ở dạng không +Ô nhiễm môi trường nước, đất …
tan và hoà tan.
Tuỳ thuộc vào loại phân bón, giống
cây trồng để bón liều lượng cho phù
-Cây hấp thụ : Dạng hoà tan
hợp.
Giáo viên : Cho học sinh phân tích sơ đồ
4.3
Học sinh : Phân tích được
+Bón ít cây sinh trưởng kém
+Nồng độ tối ưu cây sinh trưởng tốt
+Quá mức gây độc hại cho cây
? Bón phân hợp lí là gì ?
Học sinh : nêu được bón liều lượng phù
hợp cây sinh trưởng tốt mà không gây
độc hai cho cây và môi trường.

IV. CỦNG CỐ
- Thế nào là nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu ?

TaiLieu.VN

Page 4


- Giải thích vì sao khi bón phân người ta thường nói “trông trời, trông đất, trông
cây”

V. BÀI TẬP VỀ NHÀ
- Chuẩn bị câu hỏi 1, 2, 3 sách giáo khoa.
Phần bổ sung kiến thức :
-Vì sao khi nhổ cây con để trồng người ta thường hồ rễ ?
-Nếu bón quá nhiều phân nitơ cho cây làm thực phẩm có tốt không ? tại sao ?

TaiLieu.VN

Page 5