Phân tích về tố chất và phong cách lãnh đạo thành công

PHÂN TÍCH VỀ TỐ CHẤT VÀ PHONG CÁCH LÃNH
ĐẠO THÀNH CÔNG
Một công ty có thể thành công hay không, ngoài sự cần cù của nhân viên
còn phụ thuộc rất nhiều vào nghệ thuật lãnh đạo của người đứng đầu công ty đó.
Bên cạnh đó, lãnh đạo luôn gắn liền với giá trị, văn hóa và hành vi của doanh
nghiệp. Thông qua người lãnh đạo, nhân viên, khách hàng, cộng đồng có thể
biết được những giá trị mà doanh nghiệp coi trọng. Do vậy chắc chắn năng lực
lãnh đạo sẽ là một điểm rất quan trọng để thu hút người tài. Năng lực lãnh đạo
cũng thể hiện ở chỗ thiết lập và phát huy được một hệ thống quy trình trong
doanh nghiệp định hướng khách hàng, không ngừng cộng thêm những giá trị gia
tăng, và từ đó, xây dựng được lòng trung thành của họ đối với công ty.
Một nhà lãnh đạo thành công phải hội tụ đầy đủ các phẩm chất như trí
thông minh, chí kiên cường, tính cương quyết và tầm nhìn. Một người lãnh đạo
thực sự không chỉ hội tụ hững tố chất lãnh đạo vốn có mà còn phải trau dồi
những kỹ năng cần thiết để lãnh đạo hiệu quả.
Công ty CP than Đèo Nai là một doanh nghiệp được thành lập từ năm
1960, nhiệm vụ chủ yếu của mỏ là sản xuất và cung ứng than cho sự nghiệp
công nghiệp hoá đất nước. Từ năm 2007 đến nay Công ty chính thức đi vào hoạt
động theo mô hình Công ty cổ phần kể từ ngày 01/01/2007 theo Quyết định số
1968/QĐ-BCN ngày 27/7/2006 của Bộ trưởng Bộ Công nghiệp. Vốn điều lệ của


Công ty tại thời điểm cổ phần hóa là 80.000.000.000 đồng trong đó phần vốn
Nhà nước (Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam) nắm giữ 51%.
Trong điều kiện sản xuất ngày càng khó khăn hơn làm cho chi phí tăng
cao, năng suất lao động đã ổn định khó có thể tăng cao được, giá bán than trên
thị trường tăng không đáng kể so với mức tăng chi phí. Tình hình thời tiết biến
động xấu, việc cắt giảm điện thường xuyên diễn ra, ảnh hưởng rất lớn đến việc
sản xuất của công ty. Trong điều kiện sản xuất ngày càng khó khăn hơn nhưng
trải qua gần 50 năm xây dựng và trưởng thành Công ty liên tục hoàn thành các
chỉ tiêu kế hoạch mà Nhà nước giao, đặc biệt 15 năm trở lại đây là thành viên

của Tổng Công ty than Việt Nam (nay là Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng
sản Việt Nam) Công ty đã khẳng định được vị thế của mình, từ sản lượng sản
xuất 500 ngàn tấn than, bốc xúc 2,2 triệu m 3 đất đá năm 1994, đến nay Công ty
duy trì ổn định ở mức sản xuất từ 2,5 đến 3 triệu tấn than/năm, bốc xúc 20 triệu
m3 đất đá/năm. Đời sống vật chất và tinh thần của cán bộ công nhân ngày càng
được cải thiện rõ rệt, đảm bảo đủ việc làm và thu nhập bình quân hơn 5,2 triệu
đồng/người/tháng cho hơn 3100 lao động. Lợi nhuận năm từ 50 đến 70 tỷ đồng,
thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ nộp thuế đối với Nhà nước, các mặt quản lý được
Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đánh giá là một trong
những đơn vị thực hiện bài bản, nề nếp.
Để có được thành công đó không thể không kể sự đóng góp to lớn của tập
thể lãnh đạo công ty sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, tận


tâm với công việc, mà đứng đầu là đồng chí giám đốc công ty. Là người gắn bó
với công ty ngay từ những ngày đầu ra trường, trải qua các công việc thực tế tại
khai trường sản xuất, từng làm ở những vị trí quan trọng khác nhau trong công
ty trước khi lên làm người lãnh đạo cao nhất của công ty nên hiểu rõ tình hình
thực tế sản xuất của công ty mình, những khó khăn thuận lợi doanh nghiệp đang
phải đương đầu.
Để làm một nhà lãnh đạo thành công, bao nhiêu phần trăm là do tố chất
và bao nhiêu phần trăm là do kỹ năng và kinh nghiệm thực tế tạo ra ? và Yếu tố
nào là quyết định sự thành công của một nhà lãnh đạo: tố chất hay kỹ năng ? hai
yếu tố này như một mệnh đề trong toán học: “điều kiện cần và đủ”. Tố chất của
nhà lãnh đạo là điều kiện cần và kỹ năng là điều kiện đủ. Có tố chất mà không
có kỹ năng thì cũng không thể trở thành một nhà lãnh đạo thành công và ngược
lại. Trong bài viết này sẽ phân tích những tố chất và kỹ năng để làm nên sự
thành công của người lãnh đạo nơi bản thân đang làm việc.
1. Những tố chất:
Doanh nghiệp thành công không thể không nói đến yếu tố nhà lãnh đạo

với những tố chất cần thiết đó là có sự hiểu biết và ham học hỏi, có tầm nhìn và
sự quyết đoán, dũng cảm và kiên trì
Sự hiểu biết và ham học hỏi: Người lãnh đạo không thể điều hành tốt
nếu họ không hiểu biết gì về lĩnh vực hoạt động của họ.


Ngoài những kiến thức trong ngành khai thác cũng như những kiến thức
về kinh tế tài chính trong lĩnh vực hoạt động của mình, người lãnh đạo còn có
tinh thần học hỏi để không ngừng nâng cao kiến thức, nhận biết và cập nhật
những thông tin và tri thức mới. Trực tiếp tham gia các khoá học nghiệp vụ mà
bản thân chưa biết và thường xuyên mở các lớp học nghiệp vụ cho cán bộ công
nhân viên trong công ty và cũng tham gia trong một số khoá học mà bản thân
thấy cần thiết.
Thường xuyên tham quan và giao lưu để học hỏi các đơn vị bạn có điều
kiện giống công ty mình để xem họ giải quyết những khó khăn trong công việc,
hay những sai lầm họ mắc phải tìm nguyên nhân để từ đó rút ra bài học áp dụng
cho công ty mình.
Khi có vấn đề vướng mắc tổ chức các cuộc họp với cán bộ chức năng để
thảo luận các vấn đề về đó. Mọi người đưa ra các ý kiến, đặt câu hỏi, lắng nghe,
cung cấp thông tin phản hồi, những giả định về thách thức và khó khăn khi thực
hiện theo các cách khác nhau. Lắng nghe ý kiến của cấp dưới để từ đó có thể
hiểu rõ hơn công việc trực tiếp mà nhân viên dưới quyền đang thực hiện, nâng
cao hiểu biết cho bản thân.
Thường xuyên ra khỏi văn phòng để đi tới các phòng ban, phân xưởng để
có thể tiếp xúc nhiều hơn với những cấp dưới là cách để nhìn thấy và hiểu được
mọi người thực hiện nhiệm vụ thường ngày ra sao. Tranh thủ trò chuyện và thu


lượm các thông tin thực tế từ các nhân viên về các thách thức trong công việc và
đời sống của họ.

Những điều này giúp cho nhà lãnh đạo có một vốn kiến thức sâu rộng vừa
hoàn thiện bản thân lại vừa có cái nhìn tổng thể để phát triển doanh nghiệp.
Tầm nhìn và sự quyết đoán:
Trong ngành khai thác than luôn có nhiều biến động, chịu ảnh hưởng lớn
bởi thời tiết, việc khai thác trong một năm chịu ảnh hưởng nhiều vào thời điểm
sản xuất khác nhau. Nếu không có sự nhìn xa trông rộng của người lãnh đạo để
xác định cụ thể mỗi thời điểm khác nhau cần có phương hướng khai thác khác
nhau. Thường những thời điểm quý I hàng năm trước khi mùa mưa tới thường
có khối lượng công việc lớn, điều kiện khai thác khó khăn phải thực hiện xong
một khối lượng công việc nhất định để chuẩn bị khai thác trong mùa mưa. Nếu
không có sự quyết đoán và sự chỉ đạo để thực hiện bằng được công việc ban đầu
này có thể ảnh hưởng lớn tới khối lượng than khai thác trong năm nếu không
muốn nói là không thể thực hiện được công việc tiếp theo trong năm.
Sự thành bại của doanh nghiệp phụ thuộc tài năng của nhà lãnh đạo bởi
sự quyết đoán và tầm nhìn xa trông rộng của người lãnh đạo.Bởi xã hội có nhiều
biến chuyển, xu thế phát triển có nhiểu mới mẻ đòi hòi nhà lãnh đạo phải có tầm
nhìn chiến lược thực tế, vạch địch rõ ràng mục tiêu và những khó khăn, thuận
lợi trước mắt để đưa ra kế hoạch tiến triển công việc. Nếu không có khả năng
phán đoán tương lai thì sẽ rất khó để đưa ra tầm nhìn, chiến lược phát triển lâu


dài của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, tính quyết đoán trong mọi công việc sẽ giúp
cho họ có những quyết định kịp thời và sáng suốt.
Có thể tin cậy:
Có một phong thái tự tin và điềm tĩnh, không bao giờ thể hiện theo kiểu
hôm nay là một người, mai lại là người khác. Hòa nhập nhưng có tính nghiêm
túc và kỷ luật, đặc biệt trong thời kỳ công việc và cuộc sống căng thẳng khi đó
rất dễ bị phản ứng ngược và quay lại với các thói quen không tốt. Lãnh đạo là
một công việc cực kỳ căng thẳng và dường như không có cách nào khác để
tránh không bị căng thẳng khi mà bạn phải chịu trách nhiệm với rất nhiều

người, chịu trách nhiệm trước tổ chức, kết quả và quản lý cả những điều bất ổn
trong môi trường.
Nhận thức rất rõ được tầm quan trọng của cân bằng trong cuộc sống. Bên
cạnh việc dành thời gian cho gia đình, bạn bè, còn thường xuyên tập thể thao,
tham gia vào các hoạt động văn hóa tinh thần do công ty tổ chức, tham gia các
hoạt động xã hội. Tất cả những điều này là rất quan trọng để tạo ra tính hiệu quả
với vai trò là nhà lãnh đạo, cho phép duy trì năng lực lãnh đạo của mình.
Thể hiện quyền lực: Lãnh đạo và quyền lực luôn đi liền với nhau. Nhà
lãnh đạo thông qua quyền lực để thực hiện vai trò lãnh đạo của mình. Khi không
nắm quyền lực thực sự trong tay, nhà lãnh đạo chỉ có vai trò lãnh đạo trên danh
nghĩa, hoặc sẽ vấp phải sự chống đối ngầm ngầm từ nhiều phía. Chỉ khi có
quyền lực thực sự trong tay, họ mới có khả năng thuyết phục, ảnh hưởng tới


người khác, mới lôi kéo được mọi người đóng góp vào việc thực hiện mục tiêu
chung của toàn doanh nghiệp.
Phân biệt rõ ràng khoảng cách giữa nhà lãnh đạo và cấp dưới. Sử dụng
quyền hạn tại vị trí của mình để đạt được quyền hành động trong một phạm vi
nào đó, như ủy thác công việc cho cấp dưới, lên kế hoạch, chiến lược hoạt động
cho doanh nghiệp, đánh giá năng lực nhân viên...Có các phẩm chất của cá nhân
như khả năng chuyên môn, tự tin, nhiệt tình và tận tuỵ với công việc, đáng tin
cậy với nguời khác.
Kiên trì: Không bao giờ đầu hàng khó khăn, thất bại mà quan trọng là
biết đối mặt và dũng cảm vượt qua sự khó khăn, thất bại đó đồng thời để trải
nghiệm thêm cho mình vốn tích lũy thiết thực về quản lý hay chiến lược sản
xuất kinh doanh. Mọi thứ không phải lúc nào cũng dễ dàng và nhất là người
đứng đầu nên biết chấp nhận thử thách và kiên trì, giữ vững ý chí cho đến khi
nào thành công thì thôi. Niềm hy vọng và lòng kiên trì, không ngại khó khăn là
động lực lớn để phát triển doanh nghiệp.
Tự tin: Tự tin và tạo dựng niềm tin cho tập thể những người trong doanh

nghiệp mình đang điều hành. Trong những lúc doanh nghiệp đương đầu với khó
khăn, sóng gió, sự tự tin (một phần lớn là nhờ sự bình tĩnh/trầm tĩnh) giúp giữ
vững được niềm tin, khơi động được sức mạnh tổng hợp của tập thể để vượt qua
khó khăn thử thách. Tạo được sự tự tin của nhân viên khi người lãnh đạo tin
tưởng cấp dưới để ủy quyền.


Ngoài ra là người lãnh đạo doanh nghiệp nên còn hai tố chất không thể
thiếu đó là chịu đựng được các áp lực, căng thẳng do công việc mang lại và dám
chịu trách nhiệm với những quyết định của mình.
2. Những kỹ năng: Có được các kỹ năng cần thiết của một nhà lãnh đạo:
Là người thông minh, có khả năng nắm bắt tâm lí người khác, khả năng
phán đoán, phân tích và nhìn nhận sự việc rất chính xác. Sáng tạo trong công
việc, nói năng lưu loát và giỏi ngoại giao. Có một kỹ năng giao tiếp tốt bằng cả
văn nói và văn viết, điều đó bộc lộ được khả năng nhiều mặt và có ảnh hưởng
không nhỏ tới sự thành công của công ty. Muốn thuyết phục được nhân viên tin
mình, theo mình, nhà lãnh đạo phải biết cách truyền đạt thông tin. Muốn thúc
đẩy tinh thần làm việc của nhân viên, nhà lãnh đạo phải biết cách khuyến khích,
động viên, hay muốn có các bản hợp đồng, nhà lãnh đạo cũng phải biết cách
thương thuyết.
Là người từng trải qua quá trình thực tế sản xuất trên khai trường nên
hiểu biết rõ về công nghệ sản xuất của công ty, những thuận lợi cũng như những
khó khăn mà công ty gặp phải.
Có kỹ năng khái quát hoá, điều này giúp cho người lãnh đạo có được một
tầm nhìn tổng quát về vấn đề đó, có được cái nhìn tổng thể của một vấn đề thì
mới có thể phân tích và đưa ra được các giải pháp để giải quyết vấn đề.
Có kỹ năng quản lý và lập kế hoạch, xây dựng tầm nhìn chiến lược cho
công ty, đồng thời cũng quản lý và lập kế hoạch cho các mục tiêu mà công ty

cần đạt tới, có thể duy trì, phát triển và thay đổi được tầm nhìn chiến lược khi
cần thiết.
Kỹ năng giao quyền hiệu quả: biết phát hiện nhân tài để giao công việc
một cách hợp lý. Bên cạnh đó có chính sách đãi ngộ đặc biệt cho những con
người giỏi, những người dám đặt những mục tiêu vô cùng thách thức và tìm
cách để thực hiện nó.
Kỹ năng truyền cảm hứng: Biết cách truyền cảm hứng cho người khác,
hiểu nhân viên của mình, biết lắng nghe và chia sẻ với cấp dưới chứ không chỉ
ra lệnh và quát tháo. Khi có vấn đề rắc rối, đặt mình vào hoàn cảnh cụ thể để từ
đó có hướng giải quyết hợp tình hợp lý.
Lòng đam mê, nhiệt tình với công việc: Đam mê là một nhân tố rất quan
trọng đối với một người lãnh đạo. Nếu thiếu đam mê thì anh sẽ biến thành nhà
lãnh đạo “robot”, thiếu cá tính, thiếu bản sắc. Là công ty sản xuất chế biến kinh
doanh than nên chịu rất nhiều sự biến động lớn có tác dụng xấu tới kết quả sản
xuất kinh doanh nếu không phải là người lãnh đạo có lòng đam mê nhiệt tình
với công việc, có khả năng truyền cảm thì khi công ty gặp biến cố đã không thể
vượt qua được và thành công như ngày hôm nay. Điển hình là thời điểm năm
2008 thời tiết mưa nhiều, khủng hoảng kinh tế thế giới tác động nhiều tới chi
phí sản xuất, giá cả biến động không ngừng. Người lãnh đạo của công ty đã thể
hiện sự nhiệt tình vì công việc, vì công ty và sự nghiệp bản thân. Có niềm tin và
cảm nhận mạnh mẽ về các ý tưởng, các quy trình thay đổi phù hợp và có khả


năng sử dụng hiệu quả cương vị của mình để truyền bá niềm tin này với nhân
viên họ một cách hiệu quả nhất.
3. Một số sai lầm còn mắc phải và giải pháp:
Quá ôm đồm công việc: hiểu theo cách đơn giản, sai lầm này thể hiện ở
việc nhà quản lý đã quá tận tụy, quá ôm đồm công việc. Điều này có thể khiến
cho nhân viên cấp dưới hiểu nhầm mình không được tin tưởng tin tưởng và
không đánh giá được trình độ của nhân viên.

Là một lãnh đạo giỏi, đã từng trải qua nhiều công việc thực tế sản xuất
nên hiểu rõ công việc ngay cả những việc nhỏ nhất nên mắc phải một nhược
điểm là “mó tay” vào nhiều việc, cả những việc nhỏ nhất. Nên yêu cầu công
việc đối với nhân viên cũng rất cao. Việc này khiến cho nhân viên cấp dưới phải
chịu áp lực rất lớn khi thực hiện công việc của mình
Nên trao toàn quyền cho cấp dưới nhất là ở những công việc nhỏ, để nhân
viên tự do thực hiện và chỉ xem xét đến kết quả cuối cùng. Nên dành thời gian
để khuyến khích nhân viên làm việc. Khi mà bạn làm hết mọi việc, bạn đã tước
đi công việc của nhân viên. Trên thực tế, dù bạn có giỏi đến đâu đi chăng nữa
thì bạn cũng không thể giỏi bằng nhiều người người cộng lại.
Kết luận:
Nhà lãnh đạo là người đứng đầu doanh nghiệp, nên vai trò của họ ảnh
hưởng rất lớn tới sự phát triển của doanh nghiệp. Khi họ thực hiện tốt vai trò


của mình, họ sẽ thúc đẩy doanh nghiệp phát triển. Khi họ làm sai vai trò, họ sẽ
kìm hãm sự phát triển của doanh nghiệp.
Một người lãnh đạo thực sự không chỉ hội tụ những tố chất lãnh đạo vốn
có mà còn phải trau dồi những kỹ năng cần thiết để lãnh đạo hiệu quả. Thế
nhưng, nhiều người trong chúng ta xem nhẹ điều đó và cứ giữ mãi quan niệm
chủ quan khi cho rằng họ sinh ra là để làm người đứng đầu. Hãy tự hỏi mình vì
sao những người khác cần phải lắng nghe, tôn trọng và thực hiện theo sự điều
động, hướng dẫn của bạn. Vì vậy nhà lãnh đạo phải biết được đâu là tố chất và
kỹ năng cần có cho mình để xây dựng và phát huy chúng một cách hiệu quả.
Những phẩm chất và kỹ năng này ảnh hưởng trực tiếp tới hình ảnh người lãnh
đạo và nền tảng thành công của doanh nghiệp.
Tài liệu tham khảo
- Giáo trình phát triển khả năng lãnh đạo – Chương trình MBA