Nâng cao kết quả hoạt động thanh tra xây dựng trên địa bàn huyện thanh trì thành phố hà nội

HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT
NAM

NGUYỄN HOÀNG PHƯƠNG

NÂNG CAO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG THANH
TRA XÂY DỰNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN
THANH TRÌ THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Chuyên ngành:

Quản lý kinh tế

Mã số:

60.34.04.10

Người hướng dẫn khoa học:

TS. Trần Văn Đức

NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP - 2016


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên
cứu được trình bày trong luận văn là trung thực, khách quan và chưa từng dùng để
bảo vệ lấy bất kỳ học vị nào.
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đã được cám
ơn, các thông tin trích dẫn trong luận văn này đều được chỉ rõ nguồn gốc.

Hà Nội, ngày

tháng

năm 2016

Tác giả luận văn

Nguyễn Hoàng Phương

i


LỜI CẢM ƠN
Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn, tôi đã nhận
được sự hướng dẫn, chỉ bảo tận tình của các thầy cô giáo, sự giúp đỡ, động viên của
bạn bè, đồng nghiệp và gia đình.
Nhân dịp hoàn thành luận văn, cho phép tôi được bày tỏ lòng kính trọng và
biết ơn sâu sắc thầy giáo TS. Trần Văn Đức đã tận tình hướng dẫn, dành nhiều công
sức, thời gian và tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Ban Giám đốc, Ban Quản lý đào tạo, Bộ
môn Kinh tế, Khoa Kinh tế & PTNT - Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã tận tình giúp
đỡ tôi trong quá trình học tập, thực hiện đề tài và hoàn thành luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo, cán bộ viên chức Đội Thanh tra xây
dựng huyện Thanh Trì cùng Văn phòng UBND huyện Thanh Trì, UBND cùng cán bộ thanh
tra xây dựng và các hộ dân các xã Tân Triều, Tam Hiệp, Duyên Hà, các doanh nghiệp xây
dựng trên địa bàn huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội đã giúp đỡ và tạo điều kiện cho
tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài.
Xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân, bạn bè, đồng nghiệp đã tạo

mọi điều kiện thuận lợi và giúp đỡ tôi về mọi mặt, động viên khuyến khích tôi hoàn
thành luận văn./.
Tôi xin gửi lời chúc sức khoẻ và chân thành cảm ơn!

Hà Nội, ngày

tháng

năm 2016

Tác giả luận văn

Nguyễn Hoàng Phương

ii


MỤC LỤC

Lời cam đoan ................................................................................................................ i
Lời cảm ơn ................................................................................................................... ii
Mục lục ...................................................................................................................... iii
Danh mục chữ viết tắt.................................................................................................. vi
Danh mục bảng .......................................................................................................... vii
Danh mục sơ đồ .......................................................................................................... ix
Danh mục sơ đồ .......................................................................................................... ix
Trích

yếu

luận

văn

.........................................................................................................x Phần 1. Mở đầu
...........................................................................................................1
1.1.
Tính
cấp
...................................................................................1

thiết

1.2.
Mục
........................................................................................2
1.3.

tiêu

đề

nghiên

tài
cứu

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................2

1.4.

Câu
hỏi
..........................................................................................3
Phần
2.
Tổng
quan
..........................................................................................4
2.1.

của

nghiên

cứu

tài

liệu

Cơ sở lý luận ...................................................................................................4

2.1.1.
Một
số
khái
..............................................................4
2.1.2.
Vai trò của
.........................................................5

niệm
hoạt

2.1.3.
Đặc điểm của
.....................................................6
2.1.4.
Nguyên
tắc
........................................................6
2.1.5.
Nội dung và
dựng.........................................10

động

hoạt
hoạt

kết

3

liên

động
động

quả

hoạt

quan

đến

đề

tài

thanh

tra

xây

dựng

thanh

tra

xây

dựng

tra

xây

dựng

thanh
động

thanh

tra

xây


2.1.6.
Quy trình
.....................................12

và hình thức hoạt

động

thanh

tra xây dựng

2.1.7.
Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả hoạt động thanh tra xây dựng
...................15
2.2.
Cơ

sở
..............................................................................................20

thực

tễn

2.2.1.

Kinh nghiệm trên thế giới ..............................................................................20

2.2.2.

Kinh nghiệm ở Việt Nam ..............................................................................22

2.2.3

Bài học kinh nghiệm ......................................................................................34

Phần
3.
Phương
pháp
.............................................................................35

4

nghiên

cứu

3.1.

Đặc điểm địa bàn nghiên cứu .........................................................................35

3.1.1.

Đặc điểm tự nhiên..........................................................................................35

3.1.2.

Đặc điểm kinh tế - xã hội ...............................................................................36

3.2.

Phương pháp nghiên cứu ...............................................................................44

3.2.1.

Phương pháp tiếp cận.....................................................................................44

3.2.2.

Phương pháp chọn điểm nghiên cứu ..............................................................44

3.2.3.

Phương pháp thu thập thông tn .....................................................................44

3.2.4.

Phương pháp xử lý và phân tích số liệu ..........................................................45

3.2.5.

Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu ...................................................................46

Phần 4. Kết quả và thảo luận
....................................................................................48
4.1.

Thực trạng và kết quả hoạt động thanh tra xây dựng trên địa bàn huyện
Thanh Trì.......................................................................................................48

4.1.1.

Cơ cấu tổ chức, chức năng của Đội thanh tra xây dựng huyện Thanh Trì .......48

4.1.2.

Tình hình và kết quả thanh tra việc thực hiện các quy định của pháp luật
về quy hoạch, kiến trúc ..................................................................................51

4.1.3.

Tình hình và kết quả thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về
hoạt động đầu tư xây dựng .............................................................................53

4.1.4.

Tình hình và kết quả thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về
phát triển đô thị..............................................................................................55

4.1.5.

Tình hình và kết quả thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về
quản lý, sử dụng, kinh doanh các công trình xây dựng, vật liệu xây dựng.......56

4.1.6.

Tình hình và kết quả thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về
công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng .....................59

4.1.7.

Kết quả thanh tra xây dựng một số công trình vi phạm trên địa bàn huyện
Thanh Trì.......................................................................................................60

4.2.

Kết quả hoạt động thanh tra xây dựng tại các xã nghiên cứu ..........................62

4.2.1.

Thông tin điều tra mẫu ...................................................................................62

4.2.2.

Thực trạng và kết quả hoạt động thanh tra xây dựng tại các xã điều tra ..........67

4.2.3.

Đánh giá thực trạng kết quả hoạt động thanh tra xây dựng trên địa bàn
huyện Thanh Trì ............................................................................................76

4.3.

Phân tích các yếu tố chính ảnh hưởng đến kết quả hoạt động thanh tra
xây dựng trên địa bàn huyện Thanh Trì..........................................................78
4


4.3.1.

Tổ chức bộ máy thanh tra xây dựng ...............................................................80

4.3.2.

Khoa học công nghệ trong xây dựng ..............................................................80

4.3.3.

Hệ thống pháp luật về lĩnh vực thanh tra xây dựng.........................................81

4.3.4.

Chất lượng nguồn nhân lực, đạo đức nghề nghiệp ..........................................83

4.3.5.

Cơ chế phối kết hợp với các cơ quan chức năng khác.....................................84

4.3.6.

Yếu tố xã hội và các yếu tố khác ....................................................................85

4.4.

Định hướng và giải pháp................................................................................87

4.4.1.

Định hướng....................................................................................................87

4.4.2.

Giải pháp .......................................................................................................88

Phần 5. Kết luận và kiến nghị ..................................................................................94
5.1.

Kết luận .........................................................................................................94

5.2.

Kiến nghị .......................................................................................................95

Tài liệu tham khảo.......................................................................................................98
Phụ lục ....................................................................................................................101

5


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt
CTCP

Nghĩa tiếng Việt
Công ty cổ phần

CT

Chỉ thị

DA

Dự án

GPMB

Giải phóng mặt bằng

HĐND

Hội đồng nhân dân

HTX
KHCN

Hợp tác xã
Khoa học công nghệ

NN

Nông nghiệp

NSNN

Ngân sách nhà nước

NXB

Nhà xuất bản

QĐ

Quyết định

QPPL

Quy phạm pháp luật

RAT

Rau an toàn

TĐ
TKKTTC

Triệu đồng
Thiết kế kỹ thuật thi công

TNHH

Trách nhiệm hữu hạn

TP

Thành phố

TTLP

Thất thoát lãng phí

TTXD

Thanh tra xây dựng

UBND

Ủy ban nhân dân

XDCB
VLXD

Xây dựng cơ bản
Vật liệu xây dựng Vi

VPPL

phạm pháp luật Vi

VPHC

phạm hành chính

6


DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1.
..........21

Kết quả thanh tra xây dựng thành phố San Francisco 3 năm 2012-2014

Bảng 2.2.

Kết quả công tác thanh tra xây dựng giai đoạn 2011-2015........................22

Bảng 3.1.

Một số chỉ tiêu văn hóa-xã hội lao động huyện Thanh Trì........................37

Bảng 3.2.

Tổng dân số và lực lượng lao động huyện Thanh Trì

giai đoạn 3

năm 2012-2014 .......................................................................................38
Bảng 3.3.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế các ngành ......................................................40

Bảng 3.4

Đối tượng và mẫu điều tra .......................................................................45

Bảng 4.1.

Công tác quy hoạch xây dựng trên địa bàn huyện Thanh Trì 3 năm
2013 – 2015 ............................................................................................53

Bảng 4.2.

Công tác đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Thanh Trì 3
năm 2013 – 2015 .....................................................................................54

Bảng 4.3.

Kết quả giải phóng mặt bằng hoạt động đầu tư xây dựng trên địa bàn
huyện Thanh Trì 3 năm 2013 – 2015 .......................................................55

Bảng 4.4. Kết quả xử lý vi phạm về phát triển đô thị trên địa bàn huyện Thanh
trì............56
Bảng 4.5.

Kết quả kiểm tra, xử lý vi phạm trật tự xây dựng trên địa bàn huyện
Thanh Trì 3 năm 2013 – 2015..................................................................58

Bảng 4.6.

Kết quả xử lý vi phạm sử dụng, kinh doanh các công trình vật liệu
xây dựng trên địa bàn huyện Thanh trì 3 năm 2013 – 2015 ......................59

Bảng 4.7.

Kết quả thanh tra việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, tham nhũng trên
địa bàn huyện Thanh Trì 3 năm 2013 – 2015 ...........................................60

Bảng 4.8.

Thông tin chung về các hộ điều tra ..........................................................63

Bảng 4.9.

Tình hình vi phạm trật tự xây dựng của các hộ điều tra ............................64

Bảng 4.10. Tình hình nhân sự các doanh nghiệp điều tra ...........................................65
Bảng 4.11. Tài sản và nguồn vốn các doanh nghiệp điều tra ......................................66
Bảng 4.12. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh các doanh nghiệp điều tra ............67
Bảng 4.13. Kết quả xử lý vi phạm sử dụng, kinh doanh các công trình xây dựng
trên địa bàn xã Tân Triều 3 năm 2013 – 2015 ..........................................70
Bảng 4.14. Kết quả xử lý vi phạm sử dụng, kinh doanh các công trình xây dựng
trên địa bàn xã Tam Hiệp 3 năm 2013 – 2015 ..........................................73
Bảng 4.15. Kết quả xử lý vi phạm về phát triển đô thị trên địa bàn xã Duyên Hà .......74
vii

Bảng 4.16. Kết quả xử lý vi phạm sử dụng, kinh doanh các công trình xây dựng
trên địa bàn xã Duyên Hà 3 năm 2013 – 2015..........................................75
Bảng 4.17. Tổng hợp ý kiến của các hộ điều tra về các yếu tố ảnh hưởng đến
nâng cao kết quả hoạt động TTXD trên địa bàn huyện Thanh Trì ............78
Bảng 4.18. Tình hình nhân lực thanh tra xây dựng tại các xã, thị trấn trên địa bàn
huyện Thanh Trì ......................................................................................83

8


DANH MỤC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 4.1.

Cơ cấu tổ chức Đội TTXD huyện Thanh Trì............................................48
Sơ đồ 4.2.

Cơ cấu tổ chức các doanh nghiệp điều tra
...............................................65

9


TRÍCH YẾU LUẬN VĂN

Tên tác giả: Nguyễn Hoàng Phương
Tên luận văn: Nâng cao kết quả hoạt động thanh tra xây dựng trên địa
bàn huyện Thanh Trì thành phố Hà Nội.
Ngành: Quản lý kinh tế

Mã số 60.34.04.10

Tên cơ sở đào tạo: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở đánh giá thực trạng kết quả hoạt động thanh tra xây dựng trên địa
bàn huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội; đề xuất các giải pháp nâng cao kết quả hoạt
động thanh tra xây dựng trên địa bàn trong thời gian tới.
Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp tiếp cận: Đề tài đã sử dụng các cách tiếp cận như tiếp cận hệ thống, tiếp
cận định tính kết hợp định lượng.
- Phương pháp chọn điểm nghiên cứu:
Theo phạm vi nghiên cứu của đề tài, đề tài chỉ tập trung nghiên cứu, đánh
giá thực trạng kết quả hoạt động TTXD trên địa bàn huyện Thanh Trì và tại 3 xã của
huyện bao gồm Tân Triều, Tam Hiệp Duyên Hà.
- Phương pháp thu thập thông tn: Các thông tin và số liệu chung về đề tài được thu
thập từ các thông tn đã được công bố như niên giám thống kê, Luật, Nghị định, báo
cáo,... Các thông tin về thực trạng kết quả thanh tra xây dựng được điều tra thu thập
trực tếp tại các điểm nghiên cứu.
- Phương pháp xử lý số liệu: Số liệu được xử lý bằng phầm mềm Excel. Những
số liệu thu thập từ phỏng vấn qua chọn lọc được nhập vào bảng tính Excel để tính
các giá trị như: Giá trị trung bình; Giá trị tổng số; …
- Phương pháp phân tích số liệu: Đề tài sử dụng các phương pháp phân tích như thống
kê mô tả, so sánh, chuyên gia chuyên khảo.
- Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu: Phản ánh trình độ phát triển kinh tế xã hội, thực trạng
hoạt động TTXD, kết quả hoạt động TTXD.
Kết quả chính và kết
luận

10

Luận văn đã hệ thống hóa, làm sáng tỏ và phát triển các vấn đề lý luận và thanh tra,
hoạt động thanh tra xây dựng, đưa ra quan điểm đầy đủ về hoạt động thanh tra xây
dựng, chỉ rõ

11


vai trò, đặc điểm, nguyên tắc hoạt động, quy trình hoạt động thanh tra xây
dựng.
Luận văn đã xác định rõ nội dung các hoạt động thanh tra xây dưng, chỉ ra các yếu tố ảnh
hưởng đến kết quả hoạt động thanh tra xây dựng.
Áp dụng các nội dung hoạt động thanh tra xây dựng căn cứ Nghị định số 26/2013/NĐ-CP
của Chính phủ về tổ chức và hoạt động thanh tra ngành xây dựng ngày 29/3/2013, luận
văn đã giải quyết được các vấn đề có liên quan đến nâng cao kết quả hoạt động thanh
tra xây dựng trên địa bàn huyện Thanh Trì thành phố Hà Nội. Nêu bật được tình hình
hoạt động thanh tra xây dựng trên địa bàn huyện Thanh Trì và tại các xã nghiên cứu.
Luận văn đã đánh giá thực trạng hoạt động thanh tra xây dựng trên địa bàn huyện
Thanh Trì. Trong đó, chất lượng nguồn nhân lực đạo đức nghề nghiệp, bộ máy thanh tra
xây dựng, hệ thống chính sách pháp luật là những yếu tố tác động mạnh nhất đến
nâng cao kết quả hoạt động thanh tra xây dựng trên địa bàn huyện Thanh Trì. Từ đó
luận văn đã chỉ ra những tồn tại hạn chế và nguyên nhân những tồn tại hạn chế đó
trong hoạt động thanh tra xây dựng trên địa bàn huyện Thanh Trì.
Xuất phát từ kết quả nghiên cứu luận văn đã đưa ra định hướng và hệ thống các giải
pháp nhằm nâng cao kết quả hoạt động Thanh Tra xây dựng trên địa bàn huyện Thanh
Trì trong thời gian tới.

12

THESIS ABSTACT
Summary
- Master candidate: Nguyen Hoang Phuong
- Thesis ttle: “Inproving the results of construction inspection activities in
Thanh tri district Ha Noi city”.
- Major: Master of economic management.

Code: 60.34.04.10

- Educational organization: Viet Nam Natonal University Of Agriculture.
Research objectives
Based on the results to assess the status of inspection actvites build Thanh Tri
district, Hanoi; propose solutons to improve the results of construction inspection
activities in the province to build in the near future.
Materials and Methods
- Approach: The study has used approaches such as systems approach,
qualitative approach combining quantitative.
- Research selection method:
According to the research scope of subjects and topics focused research,
assessing the situaton Inspecter of construction results of operatons in the districts of
Thanh Tri and in three communes including Tan Trieu, Ha Duyen, Tam Hiep.
- Method of information collection: The informaton and data on the subject are
generally obtained from the information that has been published as statistical
yearbooks, laws, decrees, reports, ... The information on reality construction inspection
results be investgated directly collected at the study sites.
- The method of data processing: The data is processed using Excel
software. The data collected from selected interviews are entered into Excel
spreadsheets to calculate values such as average value; The total value; ...
- The method of data analysis: Topic use of analytical methods such as
descriptive statistics, comparison, expert monograph.

- Indicator System Research: Reflecting the level of socio-economic
development, the actual situaton Inspecter of constructon operations, results of
operations Inspecter of constructon.
Main findings and conclusions
Thesis has codified, clarified and developed the theoretical issues and
xii


inspection, construction inspection actvites, giving full view of construction inspection
activities, specifying the role and characteristcs points, principles of operation, process
building inspection activities.
Thesis has defined the content of constructon inspection activities, pointing out
factors afecting the results of operations building inspector.
Apply the contents construction inspection activities based on Decree No.
26/2013/ND-CP of the Government on the organizaton and operation of construction
inspection date 03/29/2013, essays were resolved issues related to performance
enhancing building inspecton Thanh Tri district of Hanoi. Highlighting the situation
construction inspecton activities in the district and in the communes of Thanh Tri
research.
Thesis was to assess the status of inspection actvities build Thanh Tri district. In
partcular, the quality of the human resources professional ethics, building inspection
apparatus, system policies and legislation are the most powerful factors to improve the
results of inspection activites in the district building Thanh Tri. From this thesis points
out the limited existence and the cause of the limitations that exist in the construction
inspection activities Thanh Tri district.
Stemming from research results gave dissertatons and system-oriented
solutions to improve operating results Ombudsman build Thanh Tri district in the near
future.

xiii

PHẦN 1. MỞ ĐẦU

1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Xây dựng là ngành kinh tế - kỹ thuật quan trọng, làm tiền đề, động lực
cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Ngành xây dựng đã có những
đóng góp đáng kể và rất đáng tự hào trong việc tháo gỡ vướng mắc, từng bước
đưa nền kinh tế ra khỏi khó khăn. Năm 2013, Giá trị sản xuất ngành xây dựng
có mức tăng trưởng cao, có sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chiếm tỷ trọng gần 6%
GDP…Tham gia đóng góp các chương trình vào tái cơ cấu nền kinh tế như tái
cơ cấu đầu tư công, tham gia vào 3 đột phá của nền kinh tế như đột phá về cơ sở
hạ tầng.
Trong những năm gần đây, thanh tra xây dựng đã hoạt động rất tích cực,
khẳng định được vị trí, vai trò của mình trong quản lý nhà nước ngành xây
dựng và cũng đã đạt được một số thành tích nhất định. Công tác quy hoạch và
quản lý quy hoạch, quản lý đầu tư xây dựng, quản lý chất lượng thi công công
trình chưa thực hiện đúng các quy định của pháp luật đã khiến cho công tác
thanh tra xây dựng gặp không ít những khó khăn. Cùng với những thành tựu to
lớn đã đạt được thì tình hình vi phạm pháp luật trong đầu tư xây dựng xảy ra
ngày càng nhiều, phương thức thủ đoạn ngày càng tinh vi, gây thất thoát
nghiêm trọng cho ngân sách nhà nước; nhiều vụ tham nhũng lớn trong lĩnh
vực đầu tư xây dựng, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tài sản của Nhà
nước đã bị phát hiện, xử lý nghiêm theo pháp luật. Tình hình này do nhiều
nguyên nhân khác nhau, trong đó có nguyên nhân do tác động từ mặt trái của
nền kinh tế thị trường, sự yếu kém trong quản lý kinh tế, sự bất cập, thiếu đồng
bộ của hệ thống các quy định pháp luật về quản lý, kiểm tra, thanh tra, giám sát
trong đầu tư xây dựng, vai trò của cơ quan chủ quản trong việc tuân thủ pháp
luật, năng lực quản lý yếu kém và việc chấp hành kỷ cương, pháp luật của Nhà
nước chưa nghiêm và một phần trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp của những

người làm công tác thanh tra xây dựng.
Thanh tra xây dựng vẫn còn một số vấn đề cần phải hoàn thiện hơn trong
công tác tổ chức và hoạt động chuyên môn nghiệp vụ như: tổ chức hoạt
động trong điều kiện lực lượng còn ít; trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của các
1


cán bộ làm công tác thanh tra chưa đồng đều... mặt khác do có nhiều những thay
đổi về chính sách trong quản lý nhà nước về xây dựng với nhiệm vụ nhiều hơn,
yêu cầu

2


cao hơn... do đó cần thiết phải có các giải pháp để ngày càng nâng cao kết
quả hoạt động thanh tra xây dựng, đáp ứng tình hình mới hiện nay.
Thanh Trì là một huyện ngoại thành trung tâm phía Nam Hà Nội, có tốc
độ đô thị hóa nhanh, đang trong quá trình phát triển, vốn đầu tư cho xây
dựng toàn huyện hàng năm lên đến hàng trăm tỷ đồng. Kết quả hoạt động thanh
tra xây dựng tại huyện Thanh Trì những năm qua bên cạnh những thành tch
nhất định, vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định về việc chấp hành chính sách
pháp luật xây dựng, quá trình lập thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư xây dựng,
chất lượng thi công công trình,… Vì vậy tôi tến hành nghiên cứu đề tài:
“Nâng cao kết quả hoạt động thanh tra xây dựng trên địa bàn huyện Thanh
Trì, thành phố Hà Nội” làm đề tài nghiên cứu.
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1. Mục tiêu chung
Trên cơ sở đánh giá thực trạng kết quả hoạt động thanh tra xây dựng
trên địa bàn huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội; phân tích các nguyên nhân dẫn
đến thực trạng đó, đề xuất các giải pháp nâng cao kết quả hoạt động thanh

tra xây dựng trên địa bàn trong thời gian tới.
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
- Góp phần hệ thống hoá một số vấn đề lý luận và thực tễn về hoạt động
thanh tra xây dựng;
- Đánh giá thực trạng kết quả hoạt động thanh tra xây dựng và phân tích
các nguyên nhân đến thực trạng đó trên địa bàn huyện Thanh Trì, thành phố Hà
Nội;
- Đề xuất định hướng và một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao kết quả
hoạt động thanh tra xây dựng trên địa bàn huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội
trong thời gian tới.
1.3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.3.1. Đối tượng nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu của đề tài là lý luận, thực trạng và giải pháp nhằm
nâng cao kết quả hoạt động thanh tra xây dựng. Đề tài tập trung, đi sâu
3


vào nghiên cứu kết quả thanh tra, xử lý vi phạm trật tự xây dựng trên địa bàn
huyện Thanh Trì.

4


- Đối tượng điều tra nghiên cứu là các hoạt động thanh tra xây dựng
cả nước, huyện Thanh Trì.
1.3.2. Phạm vi nghiên cứu
1.3.2.1. Phạm vi về nội dung
- Nghiên cứu hiệu lực các hoạt động thanh tra xây dựng trên thế giới, Việt
Nam, huyện Thanh Trì và nghiên cứu chọn mẫu tại ba xã Tam Hiệp, Tân Triều,
Duyên Hà của huyện Thanh Trì.

1.3.2.2. Phạm vi về không gian
- Đề tài được nghiên cứu trên địa bàn huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội.
1.3.2.3. Phạm vi về thời gian
- Đánh giá thực trạng: Từ 2011 – 2015.
- Định hướng và giải pháp đề xuất cho những năm tới.
1.4. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
- Hoạt động thanh tra xây dựng là gì?
- Thực trạng kết quả hoạt động thanh tra xây dựng trên địa bàn
huyện
Thanh Trì như thế nào?
- Những yếu tố nào ảnh hưởng tới kết quả hoạt động thanh tra xây
dựng trên địa bàn huyện Thanh Trì?
- Để nâng cao kết quả hoạt động thanh tra xây dựng trên địa bàn
huyện
Thanh Trì, thành phố Hà Nội cần có những định hướng giải pháp gì?

5


PHẦN 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU

2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
2.1.1. Một số khái niệm liên quan đến đề tài
* Xây dựng
Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia, xây dựng là một quy trình thiết
kế và thi công nên các cơ sở hạ tầng hoặc công trình, nhà ở.
Trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa xây dựng tạo cơ sở hạ tầng
kinh tế xã hội, khuyến khích các thành phần kinh tế, đầu tư phát triển sản
xuất kinh doanh phù hợp chiến lược và quy hoạch phát triển kinh tế xã hội
của đất nước, đẩy nhanh quá trình dịch chuyển cơ cấu kinh tế và tốc độ tăng

trưởng kinh tế, nâng cao đời sống vật chất tinh thần của nhân dân.
* Thanh tra xây dựng
Thanh tra xuất phát từ gốc La-tnh (in-spectare) có nghĩa là “nhìn vào bên
trong” chỉ một sự xem xét từ bên ngoài vào hoạt động của một đối tượng
nhất định: “là sự kiểm soát đối với đối tượng bị thanh tra” trên cơ sở thẩm
quyền (quyền hạn và nghĩa vụ) được giao, nhằm đạt được mục đích nhất định.
Thanh tra, theo Đại từ điển tiếng Việt là điều tra, xem xét để làm rõ
sự việc. Thanh tra cũng có nghĩa là chỉ người làm nhiệm vụ thanh tra. Người làm
nhiệm vụ thanh tra phải điều tra, xem xét để làm rõ vụ việc.
Theo Từ điển tiếng Việt (NXB Khoa học xã hội, 1992), “Thanh tra là
kiểm soát xem xét tại chỗ việc làm của địa phương, cơ quan, xí nghiệp”. Theo
nghĩa này, Thanh tra bao hàm cả nghĩa kiểm soát: xem xét và phát hiện
ngăn chặn những gì trái với quy định. Thanh tra là một chức năng thiết yếu
của quản lý nhà nước, là phương thức đảm bảo pháp chế, tăng cường kỷ luật
trong quan lý nhà nước, thực hiện quyền dân chủ xã hội chủ nghĩa. Hoạt động
thanh tra thường được tiến hành bởi các cơ quan chuyên trách (điều này khác
với kiểm tra do cơ quan tự tiến hành trong nội bộ). Cơ quan thanh tra tến hành
xem xét, đánh giá sự việc một cách khách quan, đánh giá việc thực hiện chính
sách, pháp luật, nhiệm vụ, kế hoạch của nhà nước, tổ chức và cá nhân.
6


Thanh tra là một loại hình đặc biệt của hoạt động quản lý nhà nước của cơ
quan quản lý nhà nước, mục đích của thanh tra là nhằm phục vụ cho quản lý nhà
nước và nâng cao hiệu lực, hiệu quả của quản lý nhà nước. Chủ thể của thanh
tra là các cơ quan quản lý nhà nước, các cuộc thanh tra được tiến hành
thông qua Đoàn thanh tra và Thanh tra viên. Đối tượng thanh tra là những việc
làm cụ thể được tiến hành theo các quy định của pháp luật, thực hiện quyền,
nghĩa vụ của các cơ quan nhà nước, tổ chức và cá nhân.
Về mặt tổ chức, các cơ quan thanh tra của nước ta hiện nay nằm trong cơ

cấu của cơ quan hành pháp, là bộ phận không thể thiếu của bộ máy các cơ quan
quản lý nhà nước. Như vậy, thanh tra là hoạt động kiểm tra, xem xét việc
thực hiện chính sách, pháp luật của nhà nước, nhiệm vụ được giao của các cơ
quan nhà nước, tổ chức và cá nhân do các cơ quan thanh tra có thẩm quyền thực
hiện nhằm phục vụ hoạt động quản lý nhà nước, bảo vệ quyền và lợi ích hợp
pháp của cơ quan, tổ chức và cá nhân.
Để quản lý và sử dụng hiệu quả các nguồn vốn đầu tư nhà nước
chống tham nhũng, lãng phí; đồng thời đảm bảo việc xây dựng theo quy hoạch
đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, bảo vệ môi trường sính thái. Nhà nước
ta đã ban hành nhiều văn bản pháp luật hướng dẫn tổ chức thực hiện thanh tra
xây dựng.
2.1.2. Vai trò của hoạt động thanh tra xây dựng
Hoạt động TTXD (thanh tra xây dựng) góp phần đảm bảo thi hành nghiêm
chỉnh các quy định của pháp luật và các chính sách của nhà nước trong hoạt động
xây dựng, vật liệu xây dựng, nhà ở, công sở, kiến trúc, quy hoạch xây dựng đô
thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn, hạ tầng kỹ thuật đô thị,
góp phần xây dựng trật tự, kỷ cương, pháp chế xã hội chủ nghĩa.
Hoạt động TTXD góp phần nâng cao nhận thức về pháp luật của nhân
dân, các tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động TTXD. Góp phần nâng cao
hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng.

7


Sự phát triển của các hoạt động xây dựng nhằm mục tiêu ổn định nhà ở và
đời sống của nhân dân, hoàn thiện cơ sở hạ tầng, góp phần phát triển kinh tế
xã hội đất nước.

8

Góp phần nâng cao kết quả, hiệu quả đầu tư xây dựng, giàm thất
thoát lãng phí, đầu tư dàn trải kéo dài, đặc biệt đối với các dự án đầu tư xây
dựng có nguồn vốn từ ngân sách nhà nước.
2.1.3. Đặc điểm của hoạt động thanh tra xây dựng
Là một loại hoạt động thanh tra có tnh chuyên ngành, hoạt động thanh
tra xây dựng có một số đặc điểm cơ bản sau:
- Hoạt động thanh tra xây dựng được tiến hành trong phạm vi quản lý nhà
nước về: xây dựng, vật liệu xây dựng, nhà ở và công sở, kiến trúc, quy hoạch xây
dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn, hạ tầng kỹ thuật đô thị
theo quy định của pháp luật.
- Hoạt động thanh tra xây dựng luôn gắn với hoạt động của cơ quan
quản lý nhà nước và phục vụ cho quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng;
- Hoạt động thanh tra xây dựng do các cơ quan thanh tra chuyên
ngành xây dựng tiến hành, thực hiện quyền lực nhà nước trong các hoạt động
thanh tra.
- Đối tượng của thanh tra xây dựng là các tổ chức, cá nhân thuộc
thẩm quyền quản lý trực tếp của cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng và
các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động xây dựng.
2.1.4. Nguyên tắc hoạt động thanh tra xây dựng
Nguyên tắc hoạt động thanh tra là những quy tắc chỉ đạo, tiêu chuẩn hành
động xuyên suốt trong quá trình tến hành thanh tra của các cơ quan thực hiện
chức năng thanh tra nhà nước. Theo quy định trong Luật Thanh tra năm 2004 thì
“hoạt động thanh tra phải tuân theo pháp luật; bảo đảm chính xác, khách
quan, trung thực, công khai, dân chủ, kịp thời; không làm cản trở đến hoạt
động bình thường của cơ quan, tổ chức và cá nhân là đối tượng thanh tra”.
Qua tổng kết công tác thanh tra cho thấy, về cơ bản nguyên tắc này là phù
hợp, đáp ứng được yêu cầu hoạt động của các cơ quan nhà nước thời gian
qua. Tuy nhiên, thực tế công tác thanh tra cũng cho thấy vẫn còn tình trạng
trùng lặp, chồng chéo trong hoạt động của các cơ quan thực hiện chức năng

thanh tra. Để khắc phục tình trạng này, giúp các cơ quan thanh tra hoạt động
9