Nghiên cứu biến động tài nguyên rừng ở lưu vực sông hương tỉnh thừa thiên huế và đề xuất giải pháp sử dụng hợp lý (tt)

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
-------------------

CAO VŨ MẠNH CƯỜNG

NGHIÊN CỨU BIẾN ĐỘNG TÀI NGUYÊN RỪNG Ở
LƯU VỰC SÔNG HƯƠNG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ
VÀ ĐỀ
XUẤT
GIẢI
PHÁP SỬ
DỤNG HỢP LÝ
Demo
Version
- Select.Pdf
SDK

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÍ
THEO ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU

Thừa Thiên Huế, năm 2018


ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
-------------------

CAO VŨ MẠNH CƯỜNG

NGHIÊN CỨU BIẾN ĐỘNG TÀI NGUYÊN RỪNG Ở

LƯU VỰC SÔNG HƯƠNG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ
VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP SỬ DỤNG HỢP LÝ
Demo Version - Select.Pdf SDK

Chuyên ngành : Địa lí tự nhiên
Mã số

: 84 44 02 17

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÍ
THEO ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. NGUYỄN ĐĂNG ĐỘ

Thừa Thiên Huế, năm 2018


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả
nghiên cứu được trình bày trong luận văn này là trung thực, khách quan và chưa
từng được ai công bố trong bất kì công trình nào khác.
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đã được
cám ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn gốc.
Tác giả luận văn

Cao Vũ Mạnh Cường

Demo Version - Select.Pdf SDK

Để hoàn thành luận văn này, tôi đã nhận được sự giúp đỡ tận tình
của lãnh đạo và các thầy, cô giáo trong khoa Địa Lý trường ĐHSP Huế và
một số cơ quan khác. Vì vậy, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến:
- Các thầy giáo đã trực tiếp giảng dạy các môn học trong chương
trình đào tạo cao học ngành Địa lý tự nhiên ở trường.
- TS. Nguyễn Đăng Độ - người thầy đầy tâm huyết và nhiệt tình,
người đã hướng dẫn và giúp đỡ tôi rất nhiều trong quá trình thực hiện đề
tài.
Xin bày tỏ lòng biết ơn tới gia đình và những người bạn đã động viên
hỗ trợ tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài này.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Demo Version - Select.Pdf SDK Tác giả luận văn

Cao Vũ Mạnh Cường


MỤC LỤC

A. MỞ ĐẦU .................................................................................................... 1
1. Đặt vấn đề ..................................................................................................... 1
2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................... 2
2.1. Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................. 2
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................ 2
3. Giới hạn nghiên cứu ..................................................................................... 2
4. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu ...................................................... 2
4.1. Quan điểm nghiên cứu .............................................................................. 2
4.1.1. Quan điểm lịch sử - viễn cảnh ................................................................ 2
4.1.2. Quan điểm tổng hợp ............................................................................... 3

4.1.3. Quan điểm hệ thống ............................................................................... 3
4.1.4. Quan điểm phát triển bền vững .............................................................. 3
4.2. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 3
4.2.1. Phương pháp thu thập, phân tích và xử lý tài liệu, số liệu ..................... 3
4.2.2. Phương
phápVersion
bản đồ ...............................................................................
4
Demo
- Select.Pdf SDK
4.2.3. Phương pháp viễn thám (RS) và hệ thống thông tin địa lý (GIS).......... 4
4.2.4. Phương pháp khảo sát thực địa .............................................................. 4
4.2.5. Phương pháp phân tích chuỗi ................................................................. 5
NỘI DUNG ...................................................................................................... 6
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU BIẾN
ĐỘNG TÀI NGUYÊN RỪNG ..................................................................... 6
1.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG ĐỀ TÀI ................ 6
1.1.1. Rừng ....................................................................................................... 6
1.1.2 Tài nguyên rừng ...................................................................................... 7
1.1.3 Phân loại rừng ......................................................................................... 8
1.2. CÁC LOẠI BIẾN ĐỘNG TÀI NGUYÊN RỪNG ................................. 10
1.3. NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN BIẾN ĐỘNG TÀI NGUYÊN
RỪNG ............................................................................................................ 11


1.4. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN
ĐẾN ĐỀ TÀI .................................................................................................. 12
1.4.1. Trên thế giới ......................................................................................... 12
1.4.2. Ở Việt Nam .......................................................................................... 13
1.4.3. Ở Thừa Thiên Huế................................................................................ 15

1.5. QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI ......................................... 16
1.5.1. Thu thập tư liệu ảnh viễn thám ............................................................ 16
1.5.2. Giải đoán ảnh viễn thám. ..................................................................... 19
1.5.3. Xây dựng bản đồ cơ cấu các loại rừng bằng GIS. ............................... 29
1.5.4. Xây dựng bản đồ biến động rừng. ........................................................ 29
1.5.5. Đánh giá biến động. ............................................................................. 30
CHƯƠNG 2. KHÁI QUÁT ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ KINH TẾ - XÃ
HỘI ẢNH HƯỞNG ĐẾN BIẾN ĐỘNG TÀI NGUYÊN RỪNG Ở LƯU
VỰC SÔNG HƯƠNG .................................................................................. 31
2.1. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN. ........................................................................ 31
2.1.1. Vị tríDemo
địa lý. ..........................................................................................
31
Version - Select.Pdf SDK
2.1.2. Địa chất ................................................................................................ 31
2.1.3. Địa hình, địa mạo ................................................................................. 37
2.1.4. Khí hậu. ................................................................................................ 39
2.1.5. Thủy văn. .............................................................................................. 42
2.1.6. Thổ nhưỡng .......................................................................................... 43
2.1.7. Sinh vật ................................................................................................. 46
2.2. ĐIỀU KIỆN KINH TẾ - XÃ HỘI. ......................................................... 48
2.2.1. Tình hình phát triển các ngành triển kinh tế. ....................................... 48
2.2.2. Dân số và nguồn lao động. ................................................................... 51
2.2.3. Tình hình phân bố dân cư. .................................................................... 52
2.3. ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA CÁC NHÂN TỐ TỰ NHIÊN VÀ KINH TẾ
- XÃ HỘI ĐẾN TÀI NGUYÊN RỪNG TẠI LƯU VỰC SÔNG HƯƠNG. ...... 52
2.3.1. Tích cực. ............................................................................................... 52


2.3.2. Tiêu cực. ............................................................................................... 53

CHƯƠNG 3. BIẾN ĐỘNG TÀI NGUYÊN RỪNG GIAI ĐOẠN 19872017 VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP SỬ DỤNG RỪNG BỀN VỮNG Ở
LƯU VỰC SÔNG HƯƠNG ........................................................................ 55
3.1. XÂY DỰNG BẢN ĐỒ HIỆN TRẠNG TÀI NGUYÊN RỪNG Ở LƯU
VỰC SÔNG HƯƠNG TRÊN CƠ SỞ TƯ LIỆU VIỄN THÁM VÀ GIS. .... 55
3.1.1. Phương pháp xây dựng bản đồ hiện trạng tài nguyên rừng. ................ 55
3.1.2. Tư liệu viễn thám và GIS phục vụ cho việc xây dựng bản đồ hiện trạng
tài nguyên rừng. .............................................................................................. 55
3.1.3. Bản đồ hiện trạng tài nguyên rừng và đánh giá hiện trạng tài nguyên
rừng ở lưu vực sông Hương qua các năm 1987, 2002 và 2017 ..................... 66
3.2. XÂY DỰNG BẢN ĐỒ BIẾN ĐỘNG VÀ ĐÁNH GIÁ BIẾN ĐỘNG TÀI
NGUYÊN RỪNG Ở LƯU VỰC SÔNG HƯƠNG QUA CÁC GIAI ĐOẠN. ... 74
3.2.1. Phương pháp và quy trình xây dựng bản đồ biến động rừng. .............. 74
3.2.2. Bản đồ biến động tài nguyên rừng của lưu vực sông Hương qua các giai
đoạn 1987 –Demo
2002, Version
2002 – 2017
.....................................................................
76
- Select.Pdf
SDK
3.2.3. Đánh giá tình hình biến động tài nguyên rừng ở lưu vực sông Hương. ....79
3.3. ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP SỬ DỤNG RỪNG HỢP LÝ Ở LƯU VỰC
SÔNG HƯƠNG. ............................................................................................ 82
3.3.1. Cơ sở khoa học của việc đề xuất giải pháp. ......................................... 82
3.3.2. Một số giải pháp sử dụng hợp lý tài nguyên rừng ở lưu vực sông Hương . 85
PHẦN 3: KẾT LUẬN .................................................................................. 91
3.1. Kết quả nghiên cứu ................................................................................. 91
3.2. Hạn chế của đề tài. .................................................................................. 91
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 90
PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1: Hệ thống các thiết bị thu và tính chất cơ bản của vệ tinh Landsat . 19
Bảng 2.1: Lượng mưa trung bình tháng tại lưu vực sông Hương (mm) ......... 40
Bảng 2.2 : Nhiệt độ không khí trung bình nhiều năm ở lưu vực sông Hương
(0C) .................................................................................................................. 41
Bảng 2.3: Số dân và mật độ dân số của Thừa Thiên Huế giai đoạn 2013 2016 ................................................................................................................. 51
Bảng 2.4: Dân số thành thị, nông thôn của Thừa Thiên Huế giai đoạn.......... 52
2013 – 2016. .................................................................................................... 52
Bảng 3.1: Một số thông tin cơ bản của các ảnh vệ tinh được thu thập ........... 55
Bảng 3.2: Bảng mô tả các nhóm đất và rừng .................................................. 58
Bảng 3.3: Các mẫu giải đoán ảnh vệ tinh ....................................................... 59
Bảng 3.4: Ma trận sai số phân loại ảnh năm 1987 .......................................... 64
Bảng 3.5: Ma trận sai số phân loại ảnh năm 2002 .......................................... 65
Demo
Version
Select.Pdf
Bảng 3.6: Ma
trận sai
số phân- loại
ảnh nămSDK
2017 .......................................... 65

Bảng 3.7: Thống kê cơ cấu các loại rừng được giải đoán từ ảnh vệ tinh năm 1987 67
Bảng 3.8: Thống kê cơ cấu các loại rừng được giải đoán từ ảnh vệ tinh năm
2002 ................................................................................................................. 68
Bảng 3.9: Thống kê cơ cấu các loại rừng được giải đoán từ ảnh vệ tinh năm
2017 ................................................................................................................. 69

Bảng 3.10: Diện tích và tỷ lệ các loại rừng tại lưu vực sông Hương năm 1987 . 70
Bảng 3.11: Diện tích và tỷ lệ các loại rừng tại lưu vực sông Hương năm 2002 . 72
Bảng 3.12: Diện tích và tỷ lệ các loại rừng tại lưu vực sông Hương năm 2017 . 73
Bảng 3.13: Ma trận xác định sự biến động các nhóm loại rừng ở từng giai
đoạn ................................................................................................................. 75


DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 1.1: Sơ đồ phân loại tài nguyên thiên nhiên ............................................ 8
Hình 1.2: Sơ đồ nguyên lý trộn màu ............................................................... 21
Hình 1.3: Quy trình thành lập bản đồ cơ cấu tài nguyên rừng........................ 29
Hình 1.4: Quy trình thành lập bản đồ biến động tài nguyên rừng .................. 30
Hình 2.1: Bản đồ lưu vực sông Hương ........................................................... 38
Hình 2.2: Bản đồ thổ nhưỡng lưu vực sông Hương........................................ 46
Hình 2.3: Bản đồ lớp phủ thực vật tại lưu vực sông Hương ........................... 47
Hình 3.1: Ảnh Landsat 4 chụp ngày 17/02/1987 được hiển thị bằng tổ hợp
kênh 752 khi chưa được xử lý ......................................................................... 56
Hình 3.2: Ảnh Landsat 4 chụp ngày 17/02/1987 được hiển thị bằng tổ hợp
kênh 752 sau khi được xử lý và cắt theo ranh giới lưu vực sông Hương. ...... 56
Hình 3.3: Ảnh Landsat 8 chụp ngày 09/03/2002 được hiển thị bằng tổ hợp
kênh 752 khi chưa được xử lý ......................................................................... 56
Demo
Version
- Select.Pdf
SDK được hiển thị bằng tổ hợp
Hình 3.4: Ảnh
Landsat
8 chụp
ngày 09/03/2002

kênh 752 sau khi được xử lý và cắt theo ranh giới lưu vực sông Hương. ...... 56
Hình 3.5: Ảnh Landsat 8 chụp ngày 08/05/2017 được hiển thị bằng tổ hợp
kênh 752 khi chưa được xử lý ......................................................................... 57
Hình 3.6: Ảnh Landsat 8 chụp ngày 08/05/2017 được hiển thị bằng tổ hợp
kênh 752 sau khi được xử lý và cắt theo ranh giới lưu vực sông Hương. ...... 57
Hình 3.7: Ảnh vệ tinh Landsat năm 1987 sau khi được phân loại bằng ......... 63
phương pháp Maximum Likelihood ............................................................... 63
Hình 3.8: Ảnh vệ tinh Landsat năm 2002 sau khi được phân loại bằng phương
pháp Maximum Likelihood ............................................................................. 63
Hình 3.9: Ảnh vệ tinh Landsat năm 2017 sau khi được phân loại bằng phương
pháp Maximum Likelihood ............................................................................. 64


Hình 3.10: Bản đồ hiện trạng tài nguyên tại lưu vực sông Hương năm 1987 67
Hình 3.11: Bản đồ hiện trạng rừng ở lưu vực sông Hương năm 2002 .......... 68
Hình 3.12: Bản đồ hiện trạng rừng ở lưu vực sông Hương năm 2017 ........... 69
Hình 3.13: Bản đồ biến động các nhóm loại rừng giai đoạn 1987 - 2002 ...... 76
Hình 3.14: Bản đồ biến động các nhóm loại rừng giai đoạn 2002 - 2017 ...... 77

Demo Version - Select.Pdf SDK


A. MỞ ĐẦU
1. Đặt vấn đề
Rừng là một yếu tố cấu thành cơ bản của cảnh quan địa lý, là nguồn tài nguyên
thiên nhiên có vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội và đời
sống của con người. Trong giới hạn một lưu vực sông, sự biến đổi của thảm thực
vật rừng ở mức độ nhất định có thể dẫn đến sự thay đổi của nhiều yếu tố khác như
xói mòn đất, chế độ dòng chảy, chất lượng nguồn nước… từ đó ảnh hưởng đến đời

sống, sinh hoạt và sản xuất của người dân trong lưu vực. Vì vậy, nghiên cứu biến
động tài nguyên rừng nhằm tìm ra giải pháp quản lý và sử dụng hiệu quả vừa mang
ý nghĩa khoa học lẫn thực tiễn.
Lưu vực sông Hương nằm trong phần núi cao Trường Sơn và kéo dài ra tới
biển nên địa hình trên lưu vực sông Hương chủ yếu là đồi núi (chiếm khoảng 70%).
Độ cao bình quân của lưu vực là 330 m nhưng độ dốc bình quân đạt tới 28,5% - so
với các sông suối đổ trực tiếp ra biển thì đây là sông có độ dốc bình quân lưu vực
lớn nhất [3]. Mặt khác, đây là khu vực có lượng mưa trung bình năm vào loại lớn
nhất Việt Nam, kèm theo đó là hiện tượng lũ lụt, hạn hán, bão, xói mòn, trượt lở
đất… đã làm thiệt hại rất lớn về tài sản và tính mạng cũng như sinh kế của người
dân.

Demo Version - Select.Pdf SDK

Lưu vực sông Hương có diện tích chiếm 63,77% và tập trung 67,91% dân số
toàn tỉnh, đây là lưu vực sông lớn nhất và có vị trí quan trọng đối với sự phát triển
kinh tế - xã hội địa phương. Tuy nhiên, quá trình khai thác bất hợp lý trên lãnh thổ,
sự gia tăng dân số và quá trình đô thị hóa đã làm cho tài nguyên rừng có sự biến
động cả về cơ cấu, diện tích và chất lượng, làm suy giảm vai trò tự nhiên của rừng
và ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững trên toàn lưu vực. Do đó, việc điều tra,
theo dõi, đánh giá và phân tích sự thay đổi lớp phủ thảm thực vật rừng là một trong
những nhiệm vụ trọng tâm trong công tác quả lý rừng trên địa bàn.
Tài nguyên rừng và đất rừng luôn biến động theo không gian và thời gian, do
đó, việc đo vẽ, thành lập các bản đồ rừng bằng phương pháp truyền thống làm mất
nhiều công sức, thời gian và không đáp ứng được tính cập nhật, thời sự. Ứng dụng
phương pháp viễn thám và GIS đáp ứng được nhu cầu này và có khả năng giúp giải
quyết những vấn đề ở tầm vĩ mô trong thời gian ngắn.

1

Xuất phát từ những lý do nêu trên tôi chọn đề tài: “Nghiên cứu biến động tài
nguyên rừng ở lưu vực sông Hương, tỉnh Thừa Thiên Huế và đề xuất giải pháp
sử dụng hợp lý” làm luận văn thạc sĩ của mình.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Đánh giá được tình hình biến động tài nguyên rừng ở lưu vực sông Hương
tỉnh Thừa Thiên Huế, giai đoạn 1987 -2017, trên cơ sở đó đề xuất giải pháp sử dụng
hợp lý.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được những mục tiêu đề ra, đề tài thực hiện các nhiệm vụ chính sau:
- Tổng quan cơ sở lý luận của việc nghiên cứu biến động tài nguyên rừng.
- Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến quá trình biến động tài nguyên rừng ở
lưu vực sông Hương, tỉnh Thừa Thiên Huế.
- Nghiên cứu tình hình biến động tài nguyên rừng ở lưu vực sông Hương,
giai đoạn 1987 - 2017.
- Đề xuất giải pháp sử dụng tài nguyên rừng hợp lý ở lưu vực sông Hương.
3. Giới hạn nghiên cứu

Demo Version - Select.Pdf SDK

- Giới hạn về không gian: Phạm vi không gian lưu vực được xác định dựa
vào bản đồ địa hình và mạng lưới thủy văn sông Hương.
- Giới hạn về thời gian: Đề tài nghiên cứu biến động tài nguyên rừng trong
phạm vi 30 năm, giai đoạn từ năm 1987 đến năm 2017.
- Giới hạn về nội dung: Đề tài nghiên cứu sự biến động về diện tích các loại
rừng, cụ thể là quần thể các loại thực vật rừng ở lưu vực sông Hương. Việc phân
chia các loại rừng ở địa bàn nghiên cứu được dựa vào nguồn gốc hình thành theo
Thông tư 34/2009/TT-BNNPTNT quy định tiêu chí xác định và phân loại rừng của
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn.

4. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu
4.1. Quan điểm nghiên cứu
4.1.1. Quan điểm lịch sử - viễn cảnh
Các đặc điểm mỗi thành phần tự nhiên hay của các lãnh thổ không phải là bất
biến nên các kết quả nghiên cứu chỉ đúng trong một thời điểm nhất định. Do đó cần

2


phải phân tích và nhận định về xu thế phát triển của đối tượng trong tương lai làm
cơ sở cho những định hướng tài nguyên rừng.
4.1.2. Quan điểm tổng hợp
Lớp vỏ cảnh quan là một hệ thống thống nhất hoàn chỉnh, trong hệ thống đó
còn có các thành phần hợp thành. Các thành phần đó không tồn tại độc lập mà luôn
có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Khi một thành phần thay đổi sẽ kéo theo sự thay
đổi của các thành phần khác. Đồng thời sự tồn tại và phát triển của tài nguyên rừng
chịu tác động của nhiều nhân tố. Vì vậy khi nghiên cứu, đánh giá cũng như đề xuất
các giải pháp cần đứng trên quan điểm tổng hợp nhằm khai thác, sử dụng hợp lý
nguồn tài nguyên rừng.
4.1.3. Quan điểm hệ thống
Hệ thống tự nhiên được cấu thành từ nhiều thành phần, có quan hệ chặt chẽ
với nhau theo những quy luật nhất định tạo thành những đơn vị địa tổng thể. Mỗi
địa tổng thể lại là những thành phần của một hệ thống lớn hơn. Vì vậy, nếu không
nghiên cứu các thành phần tự nhiên trong mối quan hệ với các lãnh thổ xung quanh
thì sẽ không có những nhận định đúng về đặc điểm của địa lý tự nhiên, nguyên nhân
và diễn biến các mối tương quan giữa chúng.

Demo Version - Select.Pdf SDK

4.1.4. Quan điểm phát triển bền vững

Phát triển bền vững là một khái niệm mới nhằm định nghĩa một sự phát triển
về mọi mặt trong xã hội không những ở hiện tại mà còn phải bảo đảm sự tiếp tục
phát triển trong tương lai xa. Sau khi nghiên cứu được tình hình biến động của tài
nguyên rừng tại lưu vực sông Hương thì cần đưa ra được các hướng khai thác, sử
dụng tài nguyên, và các đề xuất của đề tài dựa trên quan điểm phát triển bền vững
nhằm mục đích khai thác tối đa tiềm năng tài nguyên nhưng vẫn đảm bảo được ổn
định môi trường, tránh gây ra những hệ quả tiêu cực đến sinh thái môi trường và xã
hội khi tiền hành khai thác tài nguyên.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
4.2.1. Phương pháp thu thập, phân tích và xử lý tài liệu, số liệu
Trên cơ sở yêu cầu mục đích và nhiệm vụ của đề tài, tác giả tiến hành thu
thập, tổng hợp các tài liệu từ các sách báo, tạp chí, các trang web… Từ đó chọn lọc

3


những thông tin quan trọng cần thiết cho sự nghiên cứu nhằm tạo được sự logic và
tính chính xác khoa học của đề tài.
Đặc biệt với tính chất của đề tài, tác giả tiến hành thu thập các ảnh vệ tinh từ
trang web của cục địa chất Hoa Kì () để làm cơ sở xây dựng
các bản đồ hiện trạng và bản đồ biến động tài nguyên rừng qua các năm và các thời
kì.
4.2.2. Phương pháp bản đồ
“Địa lý là khoa học xuất phát từ bản đồ và cũng kết thúc ở bản đồ” – câu nói
đó đã nêu được tầm quan trọng của bản đồ trong việc nghiên cứu những vấn đề
thuộc khoa học địa lý. Bản đồ là phương tiện trực quan và là nguồn cung cấp thông
tin quan trọng. Thông qua bản đồ giúp chúng ta hiểu được đặc tính đối tượng, sự
phân bố đối tượng theo không gian. Trong đề tài này, phương pháp bản đồ được thể
hiện bằng cách thu thập các bản đồ liên quan đến tài nguyên rừng như bản đồ địa

hình, bản đồ thổ nhưỡng. Và mục đích cuối cùng cũng là thành lập được các bản đồ
biến động tài nguyên rừng qua các năm và các giai đoạn.
4.2.3. Phương pháp viễn thám (RS) và hệ thống thông tin địa lý (GIS).
RS và GIS là phương pháp ứng dụng công nghệ thông tin trong nghiên cứu

Demo Version - Select.Pdf SDK

địa lí, cho phép xử lý khối lượng dữ liệu không gian lớn để thành lập bản đồ nhanh
chóng và có độ chính xác cao.
Phương pháp này được sử dụng để thành lập các bản đồ thành phần tự
nhiên, bản đồ hiện trạng tài nguyên rừng, bản đồ biến động tài nguyên rừng, trên
cơ sở đó truy nhiều số liệu liên quan phục vụ cho việc phân tích, xử lý của đề tài.
Ảnh viễn thám trong luận văn được lấy từ trang web:
của Cục địa chất Hoa Kỳ. Để tiến hành xây dựng các bản đồ, tác giả đã sử dụng 3
phần mềm chính đó là ENVI để xử lý và giải đoán ảnh viễn thám và ARCGIS và
MAPINFO.
4.2.4. Phương pháp khảo sát thực địa
Mục đích khảo sát thực địa nhằm thu thập, hoàn chỉnh tài liệu, kiểm chứng
kết quả nghiên cứu so với thực tiễn. Sau khi tiến hành phân loại ảnh viễn thám, đề
tài đã lựa chọn một số địa điểm để khảo sát, chụp ảnh để đối chiếu với ảnh phân

4


loại nhằm kiểm tra tính chính xác của kết quả phân loại cũng như các bản đồ đã
xây dựng.
4.2.5. Phương pháp phân tích chuỗi
Để có được kết quả đánh giá về tình hình một sự vật hay hiện tượng thì phải
trải qua một chuỗi các công đoạn, giai đoạn trước là tiền đề cho giai đoạn sau.
Trong việc tìm hiểu tình hình biến động tài nguyên rừng tại lưu vực sông Hương

cũng như vậy, cần thực hiện những chuỗi công việc mới có thể đánh giá đúng và
đầy đủ về sự biến động tài nguyên.

Demo Version - Select.Pdf SDK

5