CĐ 1 góc tạo bởi HAI ĐƯỜNG THẲNG cắt NHAU

Trường PTDTBT THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm

Năm Học 2018 - 2019

Ngày soạn: 28/08/2018
Ngày dạy: 05-14/09/2018
TIẾT 1-2-3-4.
CHỦ ĐỀ 1: GÓC TẠO BỞI HAI ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU
( 4 tiết )
Phân phối thời gian
Tiến trình dạy học
Hoạt động khởi động
Tiết 1
2.1.Hoạt động 1: Hai góc đối đỉnh
Hoạt động hình
2.2.Hoạt động 2: Hai đường thẳng
Tiết 2
thành kiến thức
vuông góc.
Tiết 3
3.1.Hai góc đối đỉnh
Hoạt động luyện tập
3.2. Hai đường thẳng vuông góc.
Tiết 4
Hoạt động vận dụng và tìm tòi mở rộng
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: - HS hiểu thế nào là hai góc đối đỉnh, hai đường thẳng vuông góc,
đường trung trực của đoạn thẳng, tính chất của hai góc đối đỉnh, hai đường
thẳng vuông góc.
- HS biết cách vẽ hai góc đối đỉnh, vẽ góc đối đỉnh với góc cho trước, vẽ 2
đường thẳng vuông góc, vẽ đường trung trực của đoạn thẳng cho trước.

2. Kĩ năng: Vẽ được hình minh họa cho định nghĩa; tập suy luận
3. Thái độ: Thái độ học tập hứng thú, nghiêm túc; Bước đầu có ý thức liên hệ
những điều đã học với thực tiễn. Học sinh phải có tính cẩn thận, chính xác khi
vẽ hình .
4. Năng lực cần hướng tới: : NL tính toán, NL tự học, NL sử dụng công cụ tính
toán, đo đạc, NL sử dụng ngôn ngữ toán học, NL hợp tác, NL giao tiếp.
II.Chuẩn bị:
1.GV: Thước kẻ, eke, đo độ, bảng phụ, bút dạ, phấn màu.
2.HS: Thước kẻ, eke, đo độ, bút dạ.
III. Mô tả các mức độ:
Nội
Nhận
Thông hiểu
Vận dụng
dung
biết
Thấp
Cao
Chỉ ra
- Giải thích được vì sao hai
- Tính số đo - Tập suy
được hai góc đối đỉnh
góc
luận hai tia
góc đối
- Vẽ hai góc đối đỉnh, góc đối - Chỉ ra các phân giác
1. Hai
đỉnh
đỉnh với góc cho trước
cặp góc bằng của hai góc

góc đối
- Hai góc đối đỉnh thì bằng
nhau
đối đỉnh là
đỉnh
nhau
hai tia đối
nhau.
- Cách tạo
ra hai góc
bằng nhau.
Giáo Án Hình học 7

1


Trường PTDTBT THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm
- Chỉ ra
được hai
đường
thẳng
vuông
góc
- Cách kí
hiệu hai
đường
thẳng
vuông
góc

Năm Học 2018 - 2019

- Giải thích được vì sao hai
đường thẳng vuông góc
- Vẽ được hai đường thẳng
2. Hai
vuông góc
đường
- Vẽ được đường thẳng vuông
thẳng
góc với đường thẳng đã cho
vuông
- Chỉ có 1 đường thẳng đi qua
góc
1 điểm và vuông góc với
đường thẳng đã cho
-Hai đường thẳng vuông góc
tạo ra 4 góc vuông
- Đường trung trực của đoạn
thẳng.
IV. Tiến trình dạy học:

- Kiểm tra
hai đường
thẳng vuông
góc
- Vẽ hình
theo yêu cầu
- Vẽ đường
trung trực

của đoạn
thẳng.

- Tập suy
luận hai
đường
thẳng
vuông góc.
- Tạo ra các
góc vuông.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HĐ CỦA HS - NỘI DUNG CHÍNH
HĐ 1: HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
* Mục tiêu : Tạo hứng thú để HS
Dự đoán các kết quả của HS :
dựa trên kiến thức đã học ở các lớp
dưới về hai đường thẳng cắt nhau và
góc để gợi mở ra kiến thức mới về
hai góc đối đỉnh và hai đường thẳng
vuông góc.
* Nội dung : Dùng các thanh gỗ và
ốc vít để tạo ra các góc
* Phương thức tổ chức :
+ GV chuyển giao nhiệm vụ:: Dùng
các thanh gỗ và ốc vít để tạo ra
1. Hai góc có chung đỉnh và bằng
nhau
2. Hai góc bằng nhau nhưng không
chung đỉnh.

3. Hai góc chung đỉnh nhưng không
bằng nhau.
4. Hai góc có chung đỉnh và mỗi cạnh
góc này là tia đối chứa mỗi cạnh góc
kia.
+ HS thực hiện nhiệm vụ theo nhóm:
HS nhận đồ dùng , phân công nhiệm
vụ và thực hiện theo các yêu cầu
( trong thời gian 15 phút)
+ HS báo cáo : Các nhóm báo cáo
theo từng nội dung trên, các nhóm
còn lại nhận xét , nêu câu hỏi, phản
biện.
Giáo Án Hình học 7

2


Trường PTDTBT THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm

Năm Học 2018 - 2019

+ Đánh giá, nhận xét :
+ Sản phẩm : Hai góc được tạo ra
theo yêu cầu số 4 được gọi là hai góc
đối đỉnh.
GV điều chỉnh số đo góc của 1 trong
các góc ở trên thành 900 => ta có 2
đường thẳng vuông góc.

2. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
2.1. Hoạt động 1 : Hai góc đối đỉnh. 1. Hai góc đối đỉnh.
2.1.1 : Định nghĩa
* Mục tiêu : HS biết thế nào là hai
góc đối đỉnh, cáh vẽ hai góc đối đỉnh,
vẽ góc đói đỉnh với góc cho trước.
? Các em đã làm như thế nào để tạo
ra hai góc đối đỉnh ? Hãy vẽ hai góc
đối đỉnh.
HS : Cho hai đường thẳng cắt nhau.
* Nội dung, phương thức hoạt
động :
a. Định nghĩa : ( sgk 81)
+Chuyển giao NV1 : Hãy quan sát
Góc O1 đối đỉnh với góc O2.
hình ảnh và nhận xét về đỉnh, vị trí
Góc O3 đối đỉnh với góc O4.
các tia chứa cạnh của hai góc.
+ HS thực hiện NV1 theo cặp đôi
+ HS báo cáo, nhận xét, thảo luận :
Hai góc có chung đỉnh, tia chứa cạnh
góc này là tia đối của tia chứa cạnh
góc kia
+ Đánh giá, nhận xét , chốt kiến
thức :
Hai góc có hai đặc điểm như các em
đã chỉ ra thì sẽ là hai góc đối đỉnh.
? Thế nào là hai góc đối đỉnh ?
Chỉ ra các cặp góc đối đỉnh trên hình
vẽ.

*) + Chuyển giao NV2 : Hãy vẽ góc
đối đỉnh với góc xAy cho trước và
Giáo Án Hình học 7

3


Trường PTDTBT THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm

Năm Học 2018 - 2019

nêu rõ cách vẽ.
+ HS thực hiện NV 2 theo nhóm.
+ HS báo cáo, nhận xét, thảo luận :
Vẽ tia Ax’ là tia đối của tia Ax
Vẽ tia Ay’ là tia đối của tia Ay


đối đỉnh với

+ Đánh giá nhận xét, chôt kiến thức :
Cách vẽ góc đối đỉnh với góc cho
trước.
+ Chuyển giao NV3 :
Làm bài tập 1, 2, 3 / sgk 82.
+ HS thực hiện NV 3: HĐ cặp đôi
bài tập 1, 2 / sgk 82.
HĐ cá nhân vào vở bài tập 3 / sgk
82, 1 HS lên bảng.
+ HS báo cáo, nhận xét, thảo luận :

+ Đánh giá, nhận xét :
2.1.2 : Tính chất :
* Mục tiêu : HS biết và khẳng định
được hai góc đối đỉnh thì bằng nhau.
* Nội dung, phương thức hoạt
động :
+ Chuyển giao NV4 : Dùng HV1
trong vở hãy đo và so sánh góc O1
với góc O3, góc O2 với góc O4. Nêu
nhận xét về số đo hai góc đối đỉnh.
+ Đánh giá, nhận xét, chốt kiến thức :
Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau
=> tính chất của hai góc đối đỉnh.
? Nếu không dùng đo độ để đo số đo
của hai cặp góc trên thì ta có khẳng
định được kết luận trên không ?
+ Chuyển giao NV 5 : Đọc và trao
đổi với bạn cách suy luận hai góc đối
đỉnh thì bằng nhau trong sgk trang
82. Hãy hỏi bạn mình xem đã dùng
Giáo Án Hình học 7

b. Tính chất :
+ HS thực hiện NV4 theo cặp đôi.
+ HS báo cáo, nhận xét, thảo luận :
=

;

=

Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau.
+ HS thực hiện NV5 theo cặp đôi.
+ HS báo cáo,thảo luận :
Vì

và

kề bù =>

+

và

kề bù =>

+



+



=

=

= 1800
= 1800

+

• Tính chất ( sgk/ 82)
và
và

đối đỉnh =>
đối đỉnh =>

=
=

+ HS thực hiện NV6 theo cá nhân.
+ HS báo cáo, nhận xét :
Ta có

đối đỉnh với
4


Trường PTDTBT THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm
kiến thức nào đã biết để tập suy luận.
+ Nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức :
? Khi góc O1 và góc O3 đối đỉnh thì ta
có kết luận gì về số đo hai góc ?



Năm Học 2018 - 2019

=

= 600

*) + Chuyển giao NV6 : làm bài tập
4/ sgk 82 vào vở, 1 em lên bảng .
+ Đánh giá, chốt kiến thức : Khi có
hai đường thẳng cắt nhau mà biết số
đo 1 góc thì ta sẽ tính được các góc
còn lại.

2.2. Hai đường thẳng vuông góc.
2.2.1. Định nghĩa.
a) HĐ khới động :
* Mục tiêu : HS nhớ lại hình chữ
nhật đã học ở tiểu học và cách dùng
eke để kểm tra một góc có là góc
vuông hay không.
* Nội dung, phương thức hoạt
động :
+ Chuyển giao NV1 Quan sát các
hình vẽ ở H1. Dùng eke kiểm tra xem
các góc đỉnh C có phải là góc vuông
không ?
+ Đánh giá, nhận xét
b) HĐ hình thành kiến thức :
* Mục tiêu : HS biết được thế nào là
hai đường thẳng vuông góc, cách kí
hiệu hai đường thẳng vuông góc.
GV yêu cầu HS dùng eke kiểm tra

xem 2 thanh gỗ cắt nhau có tạo thành
1 góc 900 không ?
Sau đó GV vẽ hình lên bảng, yêu cầu
HS vẽ vào vở.
* Nội dung, phương thức hoạt
động :
+ Chuyển giao NV2 :
Giáo Án Hình học 7

2. Hai đường thẳng vuông góc
+ HS thực hiện NV1 theo nhóm.
+ HS báo cáo, nhận xét, thảo luận :
Các góc đỉnh C đều vuông.

+ HS thực hiện NV2 theo cặp đôi.
+ HS báo cáo, nhận xét, thảo luận :
đối đỉnh với
5


Trường PTDTBT THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm
Hãy đọc tên các cặp góc đối đỉnh, các
cặp góc kề bù trên hình vừa vẽ và hãy
chỉ ra số đo các góc còn lại trên hình
vừa vẽ.
+ Đánh giá, nhận xét , chốt kiến
thức :
?Em có nhận xét gì về các góc còn lại
khi hai đường thẳng cắt nhau và
trong các góc tạo thành có một góc

vuông?

Năm Học 2018 - 2019
=



= 900

đối đỉnh với
kề bù với
+



mà

= 1800

= 900 =>

= 900

kề bù với
kề bù với
kề bù với

Đường thẳng xx’ và yy’ ở hình vẽ
trên vuông góc với nhau tại điểm O.
? Thế nào là hai đường thẳng vuông

góc ?
GV nêu cách đọc và cách kí hiệu.
c) HĐ luyện tập :
*Mục tiêu : Giúp HS củng cố kiến
thức, tự luyện, rèn kĩ năng hai đường
thẳng vuông góc.
* Nội dung, phương thức hoạt
động :
+ Chuyển giao NV3 :
- Quan sát hình chữ nhật ABCD (ở
hình vẽ trên) hãy chỉ ra các cặp
đường thẳng vuông góc ?
- Nêu cách kiểm tra 2 đường thẳng
cho trước có vuông góc với nhau
không ?
- Nêu 1 ví dụ thực tế về hai đường
thẳng vuông góc.
- Trong hai câu sau câu nào đúng, câu
nào sai, dùng hình vẽ để giải thích
câu sai :
Câu 1 : Hai đường thẳng vuông góc
với nhau thì chúng cắt nhau.
Câu 2 : Hai đường cắt nhau thì chúng
vuông góc với nhau.
+ Đánh giá, nhận xét.
Giáo Án Hình học 7

+



mà

= 1800

= 900 =>

= 900

* Nếu hai đường thẳng cắt nhau và trong
các góc tạo thành có một góc vuông thì
các góc còn lại cũng là góc vuông.
a. Định nghĩa ( sgk84)
Hai đường thẳng xx’ và yy’ vuông góc
với nhau tại điểm O.
Kí hiệu : xx’ ┴ yy’tại O
+ HS thực hiện NV3theo cặp đôi.
+ HS báo cáo, nhận xét, thảo luận :
- Hình chữ nhật ABCD có :
AB ┴ BC ; BC ┴ CD ;
CD ┴ DA ; DA ┴ AB
- Dùng eke để kểm tra 2 đường thẳng
vuông góc với nhau.
- Câu1 đúng, câu 2 sai.

6


Trường PTDTBT THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm

Năm Học 2018 - 2019

2.2.2. Vẽ hai đường thẳng vuông
góc
*Mục tiêu : HS biết cách vẽ hai
đường thẳng vuông góc, chỉ có một
đường thẳng đi qua 1 điểm cho trước
và vuông góc với đường thẳng đã
cho.
* Nội dung, phương thức hoạt
động :
b. Vẽ hai đường thẳng vuông góc
+ Chuyển giao NV4 : Hãy đọc và làm + HS thực hiện NV4 theo cặp đôi
theo nội dung ?4 / sgk trang 84.
+ HS báo cáo, nhận xét, thảo luận :
- Xem hình 5 , 6 và làm theo.
- Nói với bạn cách vẽ đường thẳng a’.
- Dự đoán xem vẽ được mấy đường
thẳng như đường thẳng a’.
+ Đánh giá, nhận xét, chốt kiến thức :
Cách vẽ hai đường thẳng vuông góc.
=>Tính chất.

2.2.3. Đường trung trực của một
đoạn thẳng
*Mục tiêu : HS biết định nghĩa và
cách vẽ đường trung trực của đoạn
thẳng.
* Nội dung, phương thức hoạt
động :

+ Chuyển giao NV5 :
Đọc và làm theo :
- Vẽ đoạn thẳng AB, vẽ trung điểm I
của đoạn thẳng AB
- Vẽ đường thẳn d đi qua I và vuông
góc với AB.
+ Đánh giá, nhận xét, chốt kiến thức :
? Đường thẳng d có vị trí như thế nào
với đoạn thẳng AB ?
=> Định nghĩa đường trung trực của
một đoạn thẳng ?
Giáo Án Hình học 7

- Có một và chỉ một đường thẳng a’ đi
qua điểm O và vuông góc với đường
thẳng a cho trước.
* Tính chất : (sgk trang 85)

c. Đường trung trực của một đoạn
thẳng
+ HS thực hiện NV5 theo cá nhân.
1HS lên bảng vẽ.
+ HS nhận xét, thảo luận :

7


Trường PTDTBT THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm
Khi đó hai điểm A và B đối xứng
nhau qua đường thẳng d.

+ Chuyển giao NV6 : Vẽ đường
trung trực
Của đoạn thẳng CD = 4cm. Nêu rõ
từng bước vẽ.
+ Đánh giá nhận xét, chốt kiến thức :
Cách vẽ đường trung trực của một
đoạn thẳng cho trước.
Hai điểm C và D đối xứng nhau qua
đường thẳng d.

Năm Học 2018 - 2019

Đường thẳng d vuông góc với đoạn
thẳng AB tại trung điểm I của AB
=>Đường thẳng d là đường trung trực
của đoạn thẳng AB.
+ HS thực hiện NV6 theo cặp đôi.
+ HS báo cáo, nhận xét, thảo luận :
-Vẽ đoạn thẳng CD = 4cm
-Vẽ trung điểm M của CD
- Vẽ đường thẳng d đi qua M và vuông
góc CD
=>đường thẳng d là trung trực của đoạn
thẳng CD.

3. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
3.1. Hai góc đối đỉnh:
+HS thực hiện NV1 theo nhóm.
* Mục tiêu: GiúpHS củng cố, khắc
+ HS báo cáo kết quả và thảo luận.

sâu kiến thức, kĩ năng về hai góc đối Bài 1 / sbt trang 99.
đỉnh.
- Hình 1b, 1d là cặp góc đối đỉnh.
* Nội dung, phương thức hoạt
- Hình 1a, 1c, 1e : không là cặp góc đối
động :
đỉnh.
a) Khởi động
+HS thực hiện NV2 theo cá nhân.
+Chuyển giao NV1
+ HS báo cáo kết quả( HSlên bảng) và
Bài 1/ sbt trang 99
thảo luận.
+ Đánh giá nhận xét, chốt kiến thức. Bài 2 / sbt trang 99
b) Luyện tập
+ Chuyển giao NV 2
Bài 2, bài 3, bài 6 / sbt trang 99, 100.
+ Đánh giá nhận xét, chốt kiến thức.

b)
đối đỉnh với
Giáo Án Hình học 7

8


Trường PTDTBT THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm

Năm Học 2018 - 2019
đối đỉnh với

c)

=

( hai góc đối đỉnh)

=

( hai góc đối đỉnh)

Bài 3/ sbt trang 100.
d) Vì tia At là tia phân giác của
=>
Vì tia At’ là tia đối của tia At
=>

( hai góc đối đỉnh)
( hai góc đối đỉnh)

=>

mà tia At’ năm giữa

hai tia Ax và Ay nên tia At’ là tia phân
giác của
e) 5 cặp góc đối đỉnh :

Bài 6 / sbt trang 100.
a)Ta có

=

( hai góc đối đỉnh)
= 330 =>

Mà
b)Ta có

= 330
= 1800

+

( hai góc đối đỉnh)

3.2. Hai đường thẳng vuông góc:
* Mục tiêu: GiúpHS củng cố, khắc
sâu kiến thức, kĩ năng về hai đường
thẳng vuông góc.
* Nội dung, phương thức hoạt
động :
a) Khởi động
Giáo Án Hình học 7

=>

+ 330 = 1800

=>

= 1470

c) Các cặp góc đối đỉnh :
và

;

và

d)Các cặp góc bù nhau :

9


Trường PTDTBT THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm
+Chuyển giao NV3
Bài 9/ sbt trang 102
+ Đánh giá nhận xét, chốt kiến thức.
b) Luyện tập
+ Chuyển giao NV 4
Bài 18, bài 19, bài 20 / sgk trang 87.
+ Đánh giá nhận xét, chốt kiến thức.
Bài 18/sgk trang 87.
-Vẽ

= 450, vẽ A nằm trong góc

xOy.
- Qua A vẽ d ┴ Ox tại B.
- Qua A vẽ d’ ┴ Oy tại C.

Năm Học 2018 - 2019

và

;

và

và

;

và

+HS thực hiện NV3 theo nhóm.
+ HS báo cáo kết quả và thảo luận.
Bài 9/ sbt trang 102.
Cả 3 câu đều đúng.
+HS thực hiện NV4 theo cá nhân.
+ HS báo cáo kết quả( HSlên bảng) và
thảo luận.
Bài 18/sgk trang 87.

Bài 19 / sgk trang 87.

Bài 19/ sgk trang 87.
HS nêu các cách khác nhau.

Bài 20 /sgk trang 87.

Giáo Án Hình học 7
10


Trường PTDTBT THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm

Năm Học 2018 - 2019

4. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG VÀ TÌM TÒI MỞ RỘNG
*Mục tiêu: Giúp HS ứng dụng kiến
thức đã học vào thực tiễn gần gũi
xung quanh qua đó cũng góp phần
luyện tập, củng cố, khắc sâu kiến
thức. Và từ đó HS cũng bước đầu biết
kiến thức học được có ý nghĩa gì, nhờ
đó mà hình thành tình yêu với toán
học.
*Nội dung, phương thức hoạt
động:
+ HS thực hiện NV1 theo cặp đôi
Hoạt động 1. Hai góc đối đỉnh:
+ HS báo cáo, thảo luận:
+ GV chuyển giao NV1:Vẽ trên trang
giấy hai đường thẳng cắt nhau,tạo ra
các góc đối đỉnh. Đố bạn tìm được
cách gấp trang giấy đó để chứng tỏ “
hai góc đối đỉnh thì bằng nhau”.
+ Đánh giá, chốt kiến thức kĩ năng.
+ GV chuyển giao NV2: Quan sát

xung quanh em và chỉ ra các hình
ảnh, mô hình liên quan đến các góc
đối đỉnh, hai đường thẳng vuông góc.
+ HS thực hiện NV2 theo cá nhân
( về nhà)
Hoạt động 2. Hai đường thẳng
+ HS thực hiện NV1 theo cặp đôi
vuông góc:
+ HS báo cáo, thảo luận:
+ GV chuyển giao NV1: - Lấy một tờ
giấy rồi gấp theo chỉ dẫn ở hình 3 /
+ HS thực hiện NV2 theo cá nhân:
sgk trang 84, sau đó trải phẳng tờ
Tính số đo góc yOt
giấy đó ra, quan sát các nếp gấp có
được. Nếp gấp đó giúp em liên tưởng
đến kiến thức gì vừa học? Dùng eke
để kiểm chứng.
- Vẽ một đoạn thẳng MN. Gấp giấy
để có nếp gấp là đường trung trực của
đoạn thẳng MN.
+ Đánh giá, chốt kiến thức kĩ năng.
+ GV chuyển giao NV2: Nêu hướng
làm bài 2.1 / sbt trang 103.
GV cho HS về nhà làm.
BTVN: Bài 5,6,9 / sgk trang 82,83.
Bài 14,15,2.2 / sbt trang 102,103.
Giáo Án Hình học 7

11

Trường PTDTBT THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm

Năm Học 2018 - 2019

* Rút kinh
nghiệm: ..................................................................................................................
.............. ..................................................................................................................
.............. ..................................................................................................................
..............

Giáo Án Hình học 7
12