HỘI THẢO PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG KIỂM KÊ KHÍ NHÀ KÍNH CẤP THÀNH PHỐ SỔ TAY KỸ THUẬT CHO CHUYÊN GIA THAM DỰ

HỘITHẢOPHÁTTRIỂNHOẠTĐỘNGKIỂMKÊKHÍ
NHÀKÍNHCẤPTHÀNHPHỐ
SỔTAYKỸTHUẬTCHOCHUYÊNGIATHAMDỰ

Phiênbản1.3







GIỚITHIỆU
SổtaytrênđượcthiếtkếchoHộithảovềPháttriểnkiểmkêkhínhàkính(KNK),nhưmộtphần
củaChươngtrìnhHỗtrợkỹthuậttronglậpkếhoạchvàđolườngphátthảiKNKC40
Nộidungsổtaybaogồmcácthôngtincơbảnthôngquacácbàitrìnhbàyvàcáctàiliệuliên
quankhácđểphụcvụcôngtáctổchứccủahộithảovàthamkhảochocáchoạtđộngliên
quantrongtươnglai.

Kiểmkêkhínhàkínhlàgì?
Kiểmkêkhínhàkính(KNK)làmộtbảnbáocáovềlượngcácKNKphátthảirahoặchấpthụtừ
bầukhíquyển.
DanhsáchcácbáocáokiểmkêKNK,theophânloạinguồn,làkếtquảlượngKNKphátthảira
bầukhíquyểntrongmộtkhoảngthờigiannhấtđịnh.

TạisaocầnđođạclượngphátthảiKNKởcấpthànhphố?
Kếhoạchhànhđộngvềứngphóvớibiếnđổikhíhậu(BĐKH)bắtđầubằngviệcthựchiệncông
táckiểmkêKNK.ViệckiểmkêKNKcóthểgiúp:
•
•
•

•

•
•
•
•
•

Hiểumứcđónggópphátthảitừcácngànhkhácnhau;;
Thiếtlậpmứcđộphátthảivàdựbáophátthảitrongtươnglai;
ThiếtlậpmụctiêugiảmphátthảiKNKdựatrêncáccăncứcụthể;
Căncứđểhỗtrợviệcxâydựng,thựchiệnvàtheodõicácchínhsáchvàhànhđộng
giảmphátthảiKNKvàứngphóvớiBĐKH.

Sosánh,họchỏivàchiasẻkinhnghiệmvớicácthànhphốkhác;
Xâydựngniềmtinchongườiraquyếtđịnhvànhàđầutư;
Thúcđẩytăngcườnguytínvàthuhútđầutư;
Tăngcườngtraođổithôngtinvớingườidânvàdoanhnghiệp;
Phùhợpvớinănglựcvàtổchứckhácnhau.


Đềxuấtthêmýtưởngcủariêngbạnởđây:
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………….…..…..

c40.org

1


NghịđịnhthưToàncầuvềKiểmkêphátthảikhínhàkínhquymô
cộngđồng(GPC)làgì?
NghịđịnhthưToàncầuvềKiểmkêphátthảikhínhàkínhquymôcộngđồng(GPC)làmộttiêu
chuẩnchotínhtoánvàbáocáophátthải/hấpthụKNKchocácthànhphốtrênthếgiới.
TàiliệuGPCsẽcungcấpchocácthànhphốmộtkhuônkhổmạnhmẽ,minhbạch,nhấtquán
vàđượcchấpnhậntrênphạmvitoàncầuđểxácđịnh,tínhtoánvàbáocáolượngphátthải
khínhàkínhcủatoànthànhphố.
Đượckhởixướngvàotháng12năm2014,NghịđịnhthưToàncầuvềKiểmkêphátthảikhí
nhàkínhquymôcộngđồng(GPC)đượcpháttriểnvớisựcộngtáccủaViệnTàinguyênthế
giới,Hộiđồngquốctếcácsángkiếnvềmôitrườngởđịaphương(ICLEI)vàcácCácchính
quyềnđịaphươnghướngtớisựpháttriểnbềnvững,vàđượcchấpthuậnbởiNgânhàngThế
giới(WorldBank),TổchứcđịnhcưLiênhợpquốc(UNHABITAT)vàChươngtrìnhmôitrường
liênLiênhợpquốc(UNEP).SựpháttriểnvàthíđiểmthựchiệncủaGPCđượctómtắttrong
Hình1.
TấtcảcácthànhphốthànhviêncủaChươngtrìnhC40đềuđượcyêucầuxâydựngkiểmkê
KNKtoànthànhphốsửdụngtiêuchuẩnGPC,nhưđượcquyđịnhtrongTiêuchuẩnThành
viên.
ĐộcgiảcóthểtảitàiliệuGPCchitiết(tiếngAnh)từtrangweb:www.c40.org/gpc
Hình1:PháttriểnvàtiếnhànhthíđiểmcủatàiliệuGPCtrênthếgiới

Tháng 12, 2014

Global Launch
Tháng 7, 2014
Draft Version 2.0 for
PuvliccPublic Comment
Tháng 6, 2012

Draft Version 1.0
for Pilot Testing

T5-T12, 2013

Tháng 6, 2011

Pilot Testing

C40-ICLEI MOU
Tháng 3, 2012

Draft Version 0.9

c40.org


by 35 cities


2


NguyêntắccănbảntínhtoáncủaGPC

TínhtoánvàbáocáolượngphátthảikhínhàkínhtrêntoànthànhphốđiềuchỉnhtừTiêu
chuẩncủaNghịđịnhthưvềkhíthảinhàkính1đểviệctínhtoánphátthảiđượccôngbằngvà
chínhxácđượcdựatrêncácnguyêntắcsau:
Tínhliênquan:Ưutiênsốliệuhoạtđộng(SLHĐ)vàbáocáolượngphátthảichocáchoạt

độngvàđốitượngưutiêntrongthànhphốcụthể;
Tínhhoànthiện:Đảmbảobaogồmtấtcảcáclĩnhvựccủathànhphốvànguồnphátthải/hấp
thụtừcáclĩnhvựcđó,hoặcphảigiảithíchnếukhôngcó;
Tínhnhấtquán:Đảmbảotínhnhấtquántrongcáchtiếpcận,ranhgiới,nguồndữliệu,giả
địnhvàphươngpháp,vớiGPC,vànhấtquántrongvàgiữacácnămkiểmkêvớinhau;
Tínhminhbạch:Tàiliệurõràngvàchỉrõcácnguồndữliệu,cácgiảđịnh,cácquitrìnhvàcác
phươngphápluận;
Tínhchínhxác:Đảmbảotínhtoànvẹncủacácdữliệu,cácgiảđịnh,vàtínhtoán,đểcóđược
cáckếtquảkhôngbịsailệchcaoquáhoặcthấpquásovớimứcphátthảithực.

TìmhiểuthêmvềnguyêntắcnàytrongChương2củaGPC(trang25đến26).









1



c40.org


3

Phânloạicácnguồnphátthải
GPClàtiêuchuẩnđểtổchứctínhtoánvàbáocáolượngphátthảiKNKcủamỗithànhphố.
Nókhôngquyđịnhcácphươngphápcụthểđểtínhlượngphátthảimàcungcấpmộtkhuôn
khổtiêuchuẩnđểbáocáothôngtinmộtcáchnhấtquánvàminhbạch.Cáckháiniệmtính
toánchínhtrongGPCđượctrìnhbàytrongphầnnày.Baogồm:
i)Phânloạiphátthảivàocácngành/lĩnhvựcvàtiểungành/lĩnhvực;
ii)Nêuracácphạmviđểphânbiệtgiữaphátthảixảyrabêntrongvàbênngoàithànhphố.
iii)Cácmứcđộbáocáokhácnhau.


Cácđịnhnghĩavềlĩnhvựcvàtiểulĩnhvực
GPCchiacácnguồnphátthảithành5lĩnhvực,mỗilĩnhvựcđượcchiathànhmộtsốtiểulĩnh
vực.GPCnêuracácđịnhnghĩađầyđủvềmỗilĩnhvựcvàtiểulĩnhvựctrongphầnsauđâyvà
đượctómtắttrongHình2bêndưới.NộidungchitiếttrongtàiliệugốccủaGPCđượcliệtkê
ởmỗilĩnhvực.
Hình2TổngquanvềcáclĩnhvựcvàtiểulĩnhvựctheoGPC

GPC

ĐỐTTĨNH

VẬNTẢI

CHẤTTHẢI

IPPU

AFOLU

Nhàở

Đườngbộ

Chônchấtthải

Cácquátrình
côngnghiệp

Chănnuôi

Nhàthươngmại
vàvănphòng

Đườngsắt

Xửlýsinhhọc

Sửdụngsản
phẩm

Sửdụngđất

Ngànhsảnxuất

Đườngthủy

Lòđốt

Cáccôngnghiệp
nănglượng

Hàngkhông

Xửlýnướcthải

Khácvàphát
thảidopháttán

Vậntảiphigiao
thông

c40.org


Khác

4


NĂNGLƯỢNGĐỐTTĨNH(I)
Nguồnnănglượngđốttĩnhlàmộttrongnhữngnguồntạoraphátthảikhínhàkínhlớnnhất
củathànhphố.Cácphátthảinàychủyếuđếntừquátrìnhđốtnhiênliệuđểsưởiấmtrongcác
tòanhàvànănglượngsửdụngtừnguồnđiệnlưới.Cácnguồnkhácbaogồmphátthảitĩnh
liênquanđếnnănglượng(nhưròrỉtừcáchệthốngphânphốikhítựnhiên).
Bảng1:Địnhnghĩavềcáctiểulĩnhvựcnănglượngđốttĩnh

Tiểulĩnhvực

Địnhnghĩa

Phát thải từ sản xuất và sử Phátthảitừquátrìnhoxyhóanhiênliệucómụcđíchtrongmộtthiết
dụngnănglượngđốttĩnh
bịđốttĩnhđượcthiếtkếđểtăngnhiệtvàđóngvaitròcungcấpnhiệt
hoặclàmcôngviệccơkhíchomộtquytrình,hoặcvớimụcđíchsử
dụngcácthiếtbịtừxanơiđốtnhiênliệu(nhàmáyđiện)
I.1Nhàđểở
Tấtcảcácphátthảitừsửdụngnănglượngtrongcáchộgiađình
I.2Cáctòanhàthươngmạivà
Tất cả các phát thải từ việc sử dụng năng lượng trong các tòa nhà
cácthiếtbịchuyêndụng
thươngmạivàcácthiếtbịchuyêndụngtrongcáctòanhàđó
I.2Cáctòanhàcơquanquảnlý
nhànướcvàcácthiếtbịcông
cộngchuyêndụng
I.3Ngànhsảnxuấtvàxâydựng

Tấtcảcácphátthảitừsửdụngnănglượngtrongcáctòanhàcông
cộngnhưtrườnghọc,bệnhviện,vănphòngchínhphủ,thiếtbịchiếu
sángtrênđườngcaotốcvàcáccôngtrìnhcôngcộngkhác…
Tất cả phát thải từ việc sử dụng năng lượng trong các cơ sở công
nghiệpvàcáchoạtđộngxâydựng,trừnhữnglĩnhvựcđượcbaogồm
trongtiểulĩnhvựccôngnghiệpnănglượng.Baogồmcảsựđốtcháy
đểtạorađiệnvànhiệtđểsửdụngtrongcácngànhnày.
I.4 Ngành công nghiệp năng Tấtcảcácphátthảitừviệcsửdụngnănglượngtrongcácngànhcông
lượng
nghiệpsảnxuấtnănglượng.Vídụnhưcácngànhcôngnghiệpnăng
lượngbaogồmsảnxuấttừnhiênliệusơcấp,xửlývàchuyểnđổinhiên
liệu,vàsảnxuấtnănglượngcungcấpcholướiđiện.
1.4.4Điệnnăngcungcấpcho
Tấtcảphátthảitừviệcsửdụngcácnguồnnănglượngsơcấpđểtạo

lướiđiện
ranănglượngnốilướicóthểphânbố(vídụnhưđiện,hơi,nhiệtvà
làmmát).Vídụ,phátthảitừviệcđốtkhítựnhiêntạicácnhàmáyphát
điệntrongthànhphố.
I.5 Các hoạt động nông, lâm, Tấtcảcácphátthảitừviệcsửdụngnănglượngtrongnông,lâmvà
ngưnghiệp
ngưnghiệp
I.6Cácnguồnkhôngphânloại
Tấtcảphátthảicònlạitừcáccơsởsảnxuấthoặctiêuthụnănglượng
khác
màkhôngchỉrõởcáctiểulĩnhnàokhácnêutrên
Phátthảitrựctiếptừnhiên
Baogồmcácphátthảicóchủývàkhôngchủýtừviệckhaithác,chế
liệu
biến,bảoquảnvàvậnchuyểnnhiênliệutớiđiểmsửdụng
Lưuý:mộtsốsảnphẩmkhisửdụngcũngcóthểlàmphátsinhcácchất
thảiđượcgọilà"phátthảitĩnh",chẳnghạnnhưviệcgiảiphóngchất
làmlạnhvàchấtchốngcháy.Nhữngthôngtinnàysẽđượcbáocáo
tronglĩnhvựcCácquátrìnhcôngnghiệp(IPPU)
I.7Phátthảitĩnhtừkhaithác,
Baogồmphátthảicóchủývàkhôngchủýtừviệckhaithác,chếbiến,
chếbiếnvàvậnchuyểnthan
bảoquảnvàvậnchuyểnnhiênliệunàytrongthànhphố
I.8Hệthốnglọchóadầuvàkhí Phátthảitĩnhtừcáchoạtđộngliênquanđếnlọchóadầuvàchếbiến
tựnhiên
khítựnhiênxảyratrongthànhphố.Cácnguồnphátthảichínhthuộc
loại này có thể bao gồm các vết rò rỉ thiết bị, các tổn thất bốc hơi,
thônggió,lửalóesángvàcáctổnthấtkhôngdựtính
Xem Chương 6 của GPC để được hướng dẫn thêm.
c40.org

5


GIAOTHÔNGVẬNTẢI(II)
CácphươngtiệngiaothôngvậntảilàmộtthànhtốlớngópphầntạoraphátthảiKNKcủa
thànhphố.Vậntảibaogồmtấtcảcácchuyếnđibằngđườngbộ,đườngsắt,đườngthủyvà
đườnghàngkhông,baogồmđilạigiữacácthànhphốvàquốctế.PhátthảiKNKđượctạora
trựctiếpbằngcáchđốtnhiênliệuhoặcgiántiếpbằngcáchsửdụngđiệnlưới.
Bảng2:Địnhnghĩavềcáctiểungànhgiaothông

Tiểulĩnhvực

Địnhnghĩa

Phươngtiệngiaothôngđườngbộbaogồmxeôtôchạybằngnguồnđiệnvà
II.1Vậntảiđường nhiênliệu,taxi,xebuýt,vv.Phươngtiệngiaothôngđườngbộđượcthiếtkếđể
bộ
vậnchuyểnngười,tàisảnhoặcvậtliệutrênđườngtrongthànhphố,hoặcđường
caotốc.
Vehicles travelling by rail including trams, urban railway subway systems,
regional (inter-city) commuter rail transport, national rail system, and
II.2Vậntảiđường internationalrail,etc.
sắt
Phươngtiệngiaothôngđườngsắtbaogồmtàuđiệnphố,hệthốngtàuđiện
ngầmđôthị,vậntảiđườngsắtđilạitrongkhuvựcnộithịtrongthànhphố,hệ
thốngđườngsắtquốcgiavàđườngsắtquốctếquathànhphố,vv
II.3Vậntảiđường Tàubiểnbaogồmphàthamquan,phươngtiệnvậntảinộithị,hoặcphươngtiện
thủy

vậntảiđườngthủyquốctếđiquathànhphố.
II.4Vậntảiđường Phátthảidomáybaybaogồmmáybaytrựcthăng,cácchuyếnbaynộiđịatrong
hàngkhông
thànhphốvàcácchuyếnbayquốctếtừ/đếnthànhphố,v.v.
II.5Cácphương
Phươngtiệnvậntảikhôngthamgiagiaothôngtrênđườngbộvàmáymóclưu
tiệnvậntảikhông
độngtrongcáccơsởhạtầnggiaothôngvậntảinhưsânbay,bếncảng,bếnxe
thamgiagiao
buýtvàgatàubaogồmcảxetrượttuyết,v.v...
thông

ChitiếthơnchobáocáophátthảiKNKtừcácphươngtiệnvậntảikhôngthamgiagiaothông
đượctrìnhbàytrongBảng3.
Bảng3Hướngdẫnbáocáophátthảitừcácphươngtiệnvậntảikhôngthamgiagiaothông

Loạihìnhhoạtđộng

Hướngdẫnbáocáo

Phươngtiệnvậntảikhôngthamgiagiaothông Báocáodướidạngnguồnnănglượngtĩnhthuộc
vàmáymócdichuyểnởcáckhucôngnghiệpvà tiểulĩnhvựcđốtnhiênliệutĩnhchocácngànhsản
cáccôngtrìnhxâydựng
xuấtvàxâydựnghoặctiểulĩnhvựccôngnghiệp
nănglượng
Phươngtiệnvậntảikhôngthamgiagiaothông Báocáodướidạngnguồnnănglượngtĩnhthuộc
và máy móc di chuyển trong nông trại, lâm tiểulĩnhvựcđốtnhiênliệuchohoạtđộngnông,
trườngvàcáckhunuôitrồngthủysản
lâmvàngưnghiệp.
Phươngtiệnvậntảikhôngthamgiagiaothông Báocáodướidạngmộtnguồnphátthảitừvậntải

vàmáymócdichuyểntrongcáccơsởhạtầng thuộctiểulĩnhvựcvậntảiđườngbộkhôngtham
giaothôngvậntảinhưsânbay,bếncảng,bếnxe giagiaothông
buýtvàgatàu
Phươngtiệnvậntảikhôngthamgiagiaothông Báo cáo dưới dạng nguồn năng lượng đốt tĩnh
vàmáymócdichuyểntrongcáccơsởquânsự thuộctiểulĩnhvựccáchoạtđộnggiaothôngkhác


c40.org


Xem chi tiết thêm trong Chương 7 của GPC

6


CHẤTTHẢI(III)
Cácthànhphốtạorachấtthảirắnvànướcthải(gọichunglà"chấtthải")cóthểđượcxửlýtại
cáccơsởtrongthànhphố,hoặcđượcvậnchuyểnđếncáckhuvựckháckhôngtrongthành
phốđểxửlý.QuátrìnhxửlýchấtthảilàmphátthảiKNKthôngquaquátrìnhphânhủyhiếu
khíhoặcphânhủykỵkhíhoặckhiđốttrựctiếpchấtthải.
Bảng4:Địnhnghĩacáctiểulĩnhvựcchấtthải

Tiểulĩnhvực

Địnhnghĩa

Phátthảitừchấtthảirắnđượcxửlýtạicácbãichônlấphoặccácbãirác,
baogồmviệcxửlýtạibãirácchônlấpkhôngđượcquảnlý,xửlýtạibãirác
cóquảnlýhoặcởbãiđổchấtthảilộthiên.Lưuýrằngđiềuquantrọnglà
phảiphânbiệtgiữanhữngđiềusau:

III.1Xửlý
-Chấtthảirắnphátsinhtrongthànhphốvàđượcxửlýtrongphạmvithành
chấtthảirắn
phố(III.1.1)vàChấtthảirắnphátsinhtrongthànhphốnhưngxửlýbên
ngoàithànhphố(III.1.2);
-Chấtthảirắnđượcphátsinhbênngoàithànhphốvàđượcxửlýtạicácbãi
chônlấphoặccácbãiráclộthiêntrongthànhphố(III.1.3).
Phátthảitừchấtthảicóthểđượcxửlýsinhhọc.Điềunàyđềcậpđếnquá
trìnhphânhủycompostvàphânhủykỵkhíđốivớicácchấtthảihữucơ,
III.2Xửlý
chẳnghạnnhưchấtthảithựcphẩm,rácthảitrongvườnvàcôngviên,bùn
chấtthải
vàcácchấtthảihữucơkhác.Lưuýrằngquantrọnglàphảiphânbiệtgiữa
bằng
nhữngđiềusau:
phương
-Chấtthảiphátsinhtrongthànhphốvàđượcxửlýsinhhọctrongthành
phápsinh
phố(III.2.1)vàChấtthảiphátsinhtrongthànhphốnhưngxửlýbênngoài
học
thànhphố(III.2.2);
- Chất thải phát sinh bên ngoài thành phố và được xử lý sinh học trong
thànhphố(III.2.3).
Chấtthảiđượcđốtcháytronglòđốthoặcđốtlộthiên.Lưuýrằngđiềuquan
trọnglàphảiphânbiệtgiữanhữngđiềusau:
III.3Lòđốt
-Chấtthảiphátsinhtrongthànhphốvàbịđốtcháytrongthànhphố(III.3.1)
vàđốtlộ
vàđốtbênngoàithànhphố(III.3.2);
thiên

- Chất thải phát sinh bên ngoài thành phố và bị đốt cháy trong khu vực
thànhphố(III.3.3).
PhátthảiKNKliênquanđếnviệcxửlýnướcthảitậptrungvàxảnướcthải
III.4Xửlý
khôngquaxửlý.
nướcthảivà Lưuýrằngquantrọnglàphảiphânbiệtgiữanhữngđiềusau:
xảthải
-Nướcthảiphátsinhtrongthànhphốvàđượcxửlýtrongthànhphố(III.4.1)
khôngqua
vàxửlýbênngoàithànhphố(III.4.2);
xửlý
-Nướcthảiphátsinhbênngoàithànhphốvàđượcxửlýtrongthànhphố
(III.4.3).
Xem Chương 8 của GPC để được hướng dẫn thêm.
c40.org


7


Chấtthảiđượcsửdụngđểsảnxuấtnănglượng(khísinhhọctừbãichônlấp,nhàmáyxửlýchấtthảitạoranănglượng)sẽđượcbáocáotronglĩnh
vựcNănglượng(đặcbiệttrongtiểulĩnhvựcsảnxuấtnănglượngI.4.4,nếuđiệnhoặcnhiệttạorađượcnốilướiđiệntoànthànhphố)(Xemhình3).
Hình3:Rácthảitạoranănglượng

Đọc thêm về điều này trong trang 64 của GPC

Báocáotrongnăng
lượngđốttĩnh

CO2(b)

CH4

N2O

Đốtnhưnguồn
nănglượng

Báocáotrong
chấtthải

CH4 CO2(b)

N2O

Đốtnhưngkhông
làmgiàukhí

CH4 CO2(b)

Báocáotrongnăng
lượngđốttĩnh

CO2 CO2(b)

N2O

Phátthảitrựctiếp
rakhíquyển

CH4

N2O

CO2

CO2(b)

CH4

N2O

Tạoranăng
lượng

Khôngsửdụng
nhiệtlượng

Đốttrực
tiếp

Khíbãirác
(Mê-tan)



Chấtthải

c40.org

8


CÁCQUÁTRÌNHCÔNGNGHIỆPVÀSỬDỤNGSẢNPHẨM
IPPU(IV)
LĩnhvựcCácquátrìnhcôngnghiệpvàsửdụngsảnphẩm(IPPU)baogồmcácphátthảiphi
nănglượngtừcáchoạtđộngcôngnghiệpvàsửdụngsảnphẩmcôngnghiệp,baogồmcảviệc
sửdụngphinănglượngvớicácnhiênliệuhoáthạch,trongđịagiớithànhphố.Nhữngđiều
nàyđượctómtắttrongBảng5dướiđây.
BáocáophátthảilĩnhvựcIPPUkhôngphảilàyêucầubắtbuộcđốivớikiểmkêKNKmức
BASIC;tuynhiênđốivớikiểmkêKNKmứcBASIC+,mỗithànhphốphảibáocáotấtcảcác
nguồnphátthảiKNKtronglĩnhvựcIPPU.
Bảng5:VídụvềcáctiểulĩnhvựccủalĩnhvựcIPPU

Tiểulĩnhvực

Cácvídụ

IV.1Cácquátrình
côngnghiệp

CácnguồnphátthảiKNKchínhtừcácquátrìnhcôngnghiệplàhoạt
độngkhicácchấtchuyểnđổivềhóahọchoặcvậtlýtạoraphátthải
KNK.Vídụnhưphátthảitừlòcaotrongngànhcôngnghiệpluyệnkim
(sắtvàthép),quátrìnhsảnxuấtkhíA-mô-ni-ắc(NH3)vàcácsảnphẩm
hóahọckhácđượcsảnxuấttừnhiênliệuhóathạchđượcsửdụnglàm
nguyên liệu hóa học. Trong quá trình này, nhiều khí nhà kính khác
nhauđượcthảirabaogồmCO2,CH4,N2OvàcáckhíF.

•Sảnxuấtcácsảnphẩmkhoángsảnnhưsảnxuấtximăng,sảnxuất
vôi,vàsảnxuấtthủytinh;
•SảnxuấthóachấtnhưA-mô-ni-ắc,axitnitricvàaxitadipic;
•Sảnxuấtkimloạinhưsắtthépvàthancốcluyệnkim,hợpkimsắt,
nhôm,magie,chìvàkẽm.
Xemphần9.3trongChương9củaGPCđểđượchướngdẫnthêm.
Việcsửdụngmộtsốsảnphẩmnhấtđịnhcóthểdẫnđếnphátthảimột
sốloạikhínhàkính.Vídụ:
•Chấtbôitrơnvàsápnến(parafin)đượcsửdụngtrongcácsảnphẩm
phinănglượng;
•KhíFlo-Cacbon(FC)dùngtrongsảnxuấtlinhkiểnđiệntử;
•CáckhídẫnxuấtcủaFlo(F)đượcsửdụnglàmchấtthaythếchocác
chấtlàmsuygiảmtầngôzôn.
Xemphần9.4trongChương9củaGPCđểđượchướngdẫnthêm.

IV.2Sửdụngsản
phẩmcôngnghiệp

c40.org


9


NÔNGNGHIỆP,LÂMNGHIỆPVÀSỬDỤNGĐẤTMỤCĐÍCHKHÁC-
AFOLU(V)
LĩnhvựcNôngnghiệp,LâmnghiệpvàSửdụngđấtmụcđíchkhác(AFOLU)baogồmcácphát
thảiKNKliênquanđếnhoạtđộngtrongnôngnghiệp,lâmnghiệpvàsửdụngđấtvớimụcđích
khác.LĩnhvựcnàybaogồmkhíMê-tan(CH4)đượctạothànhtrongquátrìnhtiêuhóathức
ăncủagiasúc(tiểulĩnhvựcV.1chănnuôigiasúc),phátthảiKNKtừcáchoạtđộngbaogồm

thayđổimụcđíchsửdụngđất(tiểulĩnhvựcV.2Đất),cũngnhưcácphátthảiliênquanđến
sửdụngđấtkhác(tiểulĩnhvựcV.3Cácnguồntổnghợp).Nhữngnộidungnàyđượctómtắt
trongHình4.
BáocáophátthảiAFOLUkhôngphảilàyêucầucủamộtkiểmkêKNKmứcBASIC.Tuynhiên,
đốivớikiểmkêKNKmứcBASIC+,mỗithànhphốphảibáocáotấtcảcácnguồnphátthải
AFOLU.CầnlưuýrằngnhiềuthànhphốkhôngcóhoặccóphátthảilĩnhvựcAFOLUrấtnhỏ.
Hình4:CácnguồnphátthảitronglĩnhvựcAFOLU

Cácsảnphẩm Đốtsinh
khối
gỗđượcthu
hoạch

Phátthải
từlên
menruột

Quảnlýphân Quảnlý Bónvôi,ureavà
đấttrồng sửdụngphân
chuồng
bónhóahọc
trọt

Canhtáclúa

Bảng6:ĐịnhnghĩavềcáctiểulĩnhvựccủalĩnhvựcAFOLU

Tiểulĩnhvực

Cácvídụ

V.1Chănnuôi HoạtđộngchănnuôiphátthảiraCH4thôngquaquátrìnhlênmenđườngruột
củađộngvậtnhailại/móngguốc,vàphátracảCH4vàN2Othôngquaviệcxử
lýphâncủachúng.
PhátthảivàhấpthụKNKdựatrênsựthayđổitrữlượngcủaCarbonvàđược
V.2Đấtđai
ướctínhchosáunhómchínhđềuđượcBanliênchínhphủvềBĐKH(IPCC)và
GPCsửdụng:Đấtrừng,Đấttrồngtrọt,Đấtđồngcỏ,Đấtngậpnước,Đấtở,và
Đấtkhác.Baogồmcảdiệntíchđấtđangsửdụngtheomụcđíchsửdụngcũng
nhưđấtchuyểnmụcđíchsửdụng.Trữlượngcacbonbaogồmsinhkhốitrên
mặtđấtvàdướimặtđất,chấthữucơchết(thảmmục)vàchấthữucơtrong
đất.
V.3Cácnguồn BaogồmmộtloạtcácnguồnphátthảiKNKliênquanđếnmụcđíchsửdụng
đấtkhácvớiliệtkêtrênnhưcanhtáclúa,sửdụngphânbónhóahọc,vôivà
tổnghợp
ureacũngnhưviệcđốtsinhkhối(phụphẩmnôngnghiệp…)màkhôngcầnthu
hồinănglượng.


c40.org


Xem Chương 10 của GPC để được hướng dẫn thêm.

10


PhạmvichokiểmkêKNKcấpthànhphố
CáchoạtđộngdiễnratrongphạmvithànhphốcóthểtạoracácphátthảiKNKtrongthành
phốcũngnhưngoàithànhphố.Đểphânbiệtgiữahainhómnày,GPCchiaphátthảithànhba
loạidựatrênvịtríphátthải:phátthảiphạmvi1,phạmvi2,phạmvi3.

CácphạmviđượctómtắttrongHình5vàđượcmôtảtrongBảng7.Lưuýhộpmàuxámtrong
Hình5thểhiệnranhgiớiđịalýcủathànhphố.
Hình5:Tổngquanvềtấtcảcácnguồnphátthảitrongphạmvi1,2và3

Phạmvi3
Phạm vi 1
waste generated

Xử lý rác thải

Nông nghiệp,

and disposed

Lâm nghiệp và
Sử dụng đất
khác

in the city

trong và ngoài
thành phố

Đốt nhiên liệu

tĩnh

Phạmvi2
Truy ền tải và

phân phối điện
Các quá trình

Năng lượng từ

CN và sử

điện lưới

dụng sản
phẩm

Vận tải nội thị
Vận tải ngoại thị


Bảng7:Địnhnghĩavềphạmvi1,2và3

Phạmvi
Phạmvi1

Địnhnghĩa
PhátthảiKNKtừcác
nguồntrongphạmvi
thànhphố

Vídụ
•Nhiênliệutiêuthụtrongphạmvithànhphố
•Chấtthải phátsinh vàđượcxửlýtrongphạm
vithànhphố

Phạmvi2

PhátthảiKNKdosửdụng
hệthốngđiện,nhiệt,hơi
nướcvà/hoặclàmlạnh
TấtcảcácphátthảiKNK
khácngoàithànhphốdo
cáchoạtđộngtrong
thànhphố

•Tiêuthụđiệnlướicủadâncư

Phạmvi3

• Chất thải phát sinh trong thành phố nhưng
đượcxửlýtạimộtbãichônlấpbênngoàithành
phố
•Cácthấtthoátvềtruyềntảivàphânphốitừ
điệnlướicungcấpcho/từthànhphố

Xem phần 6.1, 7.1, 8.1, 9.1 và 10.1 của GPC để được hướng dẫn thêm.
c40.org


11


Cácmứcđộbáocáo
GPCchophépcácthànhphốlựachọngiữahaimứcđộbáocáo:cấpBASIChoặcBASIC+.Mức

BASICbaogồmcácnguồnphátthảiởhầuhếtcácthànhphố(Nănglượngđốttĩnh,giaothông
vậntảitrongthànhphốvàchấtthải).ĐiềunàychophéptấtcảcácthànhphốsửdụngGPCđể
sosánhlẫnnhau.
MứcBASIC+baogồmphátthảitừlĩnhvựcIPPUvàAFOLUvàgiaothôngvậntảigiữacácthành
phốnóichung,liênquanđếnquátrìnhthuthậpdữliệuvàtínhtoánphứctạphơn.Dođó,
nếunhữngnguồnphátthảinàyquantrọngvàcóliênquanđếnmộtthànhphố,thànhphố
nênbáocáotheoBASIC+.XemHình6vàHình7đểbiếttómtắtcácnguồnởtừngcấp.Lưuý
hộpmàuxámtrongHình5thểhiệnranhgiớiđịalýcủathànhphố.
Hình6:CácnguồnphátthảiđượcbáocáotheomứcBASIC

Phạmvi3
Phạm vi 1

Đốt tĩnh nhiên

Thu gom và xử lý

Thu gom và xử lý

rác trong thành
phố

rác ngoài thành
phố

Phạmvi2

liệu

Năng lượng điện

lưới

Vận tải nội thị



Hình7:CácnguồnphátthảiđượcbáocáotheomứcBASIC+

Phạmvi3
Phạmvi1

Nông-Lâm nghiệp và

Thu gom và xử lý

Thu gom và xử lý

rác trong thành phố

rác ngoài thành
phố

Sử dụng đất khác
Đốt tĩnh nhiên

liệu

Phạmvi2
Truy ền tải và

phân phối điện
Năng lượng điện

Các quá trình CN và sử

dụng sản phẩm

Vận tải nội thị

lưới
Vận tải ngoại thị

c40.org


12


Tómtắtcáckháiniệm
Bảng8tómtắtcáckháiniệmvềnguồnphátthảichínhtheocáclĩnhvựcvàtiểulĩnhvực.Bảng
7cũngtrìnhbàycácnguồnphátthảiđượcbáocáotheophạmvivàmứcđộbáocáo(BASIC
vàBASIC+).
Bảng8:Tómtắtcácnguồnphátthảivàphạmvi
Mãtham
chiếucủa
GPC
I

TổngKNK

(TấnCO2tươngđương)
Phạmvi1 Phạmvi2 Phạmvị3




Nguồnphátthảikhínhàkính(Theolĩnhvựcvàtiểulĩnhvực)
NĂNGLƯỢNGĐỐTTĨNH

I.1

Nhàở







I.2

Cáctòanhàthươngmại,nhàvănphòngvàcácthiếtbịliênquan







I.3

Côngnghiệpsảnxuấtvàxâydựng







Côngnghiệpnănglượng







I.4.1/2/3
I.4.4

Sảnxuấtnănglượngcungcấpcholướiđiện



I.5

Cáchoạtđộngnôngnghiệp,lâmnghiệpvàngưnghiệp

I.6

Cáchoạtđộngkháckhôngphânloại



I.7

Phátthảidopháttán–Thanđá







I.8

Phátthảitừcáchệthốnglọchóadầuvàkhítựnhiên







II

VẬNTẢI

II.1

Vậntảiđườngbộ







II.2

Đườngsắt

II.3

Đườngthủy







II.4

Đườnghàngkhông





II.5

Vậntảikhôngthamgiagiaothông

III

WASTECHẤTTHẢI









III.1.1/2

Chấtthảirắnphátsinhtrongthànhphố







III.2.1/2

Chấtthảixửlýsinhhọcphátsinhtrongthànhphố

III.3.1/2

Đốtchấtthảiphátsinhtrongthànhphố







III.4.1/2

Nướcthảiphátsinhtrongthànhphố





III.1.3

Chấtthảirắnphátsinhngoàithànhphố

III.2.3

Chấtthảixửlýsinhhọcphátsinhngoàithànhphố







III.3.3

Đốtchấtthảiphátsinhngoàithànhphố







III.4.3

Nướcthảiphátsinhngoàithànhphố

IV

CÁCQUÁTRÌNHCÔNGNGHIỆPVÀSỬDỤNGSẢNPHẨM

IV.1

Phátthảitừcácquátrìnhcôngnghiệptrongthànhphố

IV.2

Phátthảitừsửdụngsảnphẩmtrongthànhphố

V





NÔNGNGHIỆP,LÂMNGHIỆPVÀSỬDỤNGĐẤTMỤCĐÍCHKHÁC





V.1

Phátthảitừchănnuôi







V.2

Phátthảitừsửdụngđất

V.3

CácnguồntổnghợpvàphátthảiphiCO2từđất







VI
VI.1

KHÁC
Phạmvi3-Khác

CácnguồnphânloạibởiGPC




CácnguồnđượcyêucầubáocáoởmứcBASIC

Cácnguồnkhácchophạmvi3

+

Cácnguồnphátthảikhôngphảitính


CácnguồnđượcyêucầubáocáoởmứcBASIC+

Cácnguồnthêmtrongphạmvi1đượcyêucầubáocáonộithị

c40.org



13


HệsốTiềmnăngnónglêntoàncầu(GWP)
MộtlượngKNKnhấtđịnhthảivàobầukhíquyểnsẽgâytácđộngnónglêntrêntráiđấtnhiều
hơnmộtloạiKNKkhác;Tácđộngkhácnhaunàyđượcgọilàtiềmnăngnónglêntoàncầu

(GlobalWarmingPotential-GWP).GiátrịGWPđượcsửdụngđểchuyểnđổilượngKNKkhác
nhausangmộtđơnvịchung(CO2tươngđương,CO2td).Sauđócáclượngkhícóthểsosánh
trựctiếp,đượcthểhiệntrongphươngtrìnhdướiđây.GPCyêucầutấtcảphátthảiđượcbáo
cáotheotấnCO2td.


PhátthảiCO2td=LượngKNKcụthểxHệsốGWP

CómộtsốbộgiátrịGWPkhácnhau,xuấtpháttừcác'BáocáoĐánhgiá'khácnhaudoUỷban
liênChínhphủvềbiếnđổiKhíhậu(IPCC)đưaratheothờigian.Vídụ,giátrị"4AR"đượclấy
từBáocáoĐánhgiálầnthứ4,xuấtbảnnăm2007.Theothờigian,cácgiátrịnàythayđổiđể
phảnánhsựhiểubiếtmớinhấtcủagiớikhoahọcvềBĐKH.
GPCyêucầucácthànhphốsửdụngcácgiátrịGWPmớinhấtkhichuyểnđổiphátthảiKNK
thànhCO2td.CácphiênbảntrướcđóđượcphépsửdụngtrongtrườnghợpkiểmkêKNKcủa
thànhphốđượcyêucầuphảiphùhợpvớikiểmkêquốcgia,cóthểsửdụngmộtbộcácgiátrị
GWPtrướcđó.CácgiátrịGWPtừcácbáocáođánhgiákhácnhauđượctrìnhbàytrongBảng
9.
Bảng9:Cácgiátrịtiềmnăngnónglêntoàncầu(GWP)từBáocáoĐánhgiácủaIPCC

Khínhàkính
Côngthức

Têngọi

BáocáođánhgiáIPCC
Báocáo5AR



Báocáo4AR

Báocáo3AR

Báocáo2AR


CO2

KhíCác-bo-níc

1

1

1

1

CH4

KhíMê-tan

28

25

23

21

N2O

KhíNi-tơoxit

265

298

296

310

SF6

Khílưuhuỳnhhec-xaFlo

23,500

22,800

22,200

23,900

CF4

KhíCác-bontetra-Flo

6,630

7,390

5,700

6,500

C2F6

KhíCác-bonhec-xa-Flo

11,100

12,200

11,900

9,200

CHF3

KhíHFC-2

12,400

14,800

12,000

11,700

CH2F2

KhíHFC-32

677

675

550

650

CH3F

KhíHFC-41

116

92

97

150

C2HF5

KhíHFC-125

3,170

3,500

3,400

2,800

C2H2F4

KhíHFC-134

1,120

1,100

1,100

1,000

CH2FCF3

KhíHFC-134

1,300

1,430

1,300

1,300

C2H3F3

KhíHFC-14

328

353

330

300

C2H4F3

KhíHFC-143a

4,800

4,470

4,300

3,800

C2H4F2

KhíHFC-152a

138

124

120

140

C3HF7

KhíHFC-227ea

3,350

3,220

3,500

2,900

C3H2F6

KhíHFC-236fa

8,060

9,810

9,400

6,300

C3H3F5

KhíHFC-245ca

716

1,030

950

560

NF3

KhíNitơtri-Flo

16,100

17,200





c40.org


14

Cáctừviếttắt
Đểtiếpcậnvớinhữnghạnchếvềtínhsẵncócủasốliệuhoạtđộngvàkhácbiệtvềsựtồntại
hoặcsựliênquancủacácnguồnphátthảigiữacácthànhphố,GPCmôtảmộtdanhmụccác
từviếttắtnhưđượcđềxuấttrongHướngdẫncủaIPCCđểtruyềnđạtrõràngcáctìnhhuống
này.Khisửdụngcáctừviếttắt,cácthànhphốsẽđưaramộtgiảithíchkèmtheođểgiảithích
choviệcsửdụngcáctừviếttắt.CáctừviếttắtđượcliệtkêtrongBảng10.Mộtcâyquyếtđịnh
hỗtrợviệcsửdụngcáctừviếttắtđượctrìnhbàytrongHình8.
Bảng10:Cáctừviếttắt

Từviếttắt

Tênđầyđủ

NO

NotOccurring
(Khôngxảyra)

IE

Included
Elsewhere
(Baogồmđã
tínhtoántại
mụckhác)

NE

NotEstimated
(Chưađược

ướctính)

C

Confidential
(Bảomật)

Môtả

Vídụviệcchúthích
NguồnsốI.7.1khôngxảy
Mộthoạtđộnghoặcquá
ra.Khôngcócáchoạt
trìnhkhôngxảyrahoặctồn độngliênquanđếnthan
tạitrongthànhphố.
đátrongphạmvithành
phố.
PhátthảiKNKchocáchoạt
NguồnsốII.5.1đượcbáo
độngnàyđượcướclượng
cáotrongmụcII.1.1.
vàtrìnhbàytrongmột
Phươngpháptiếpcậncho
danhmụckiểmkêkhác.
việckinhdoanhnhiênliệu
Danhmụckiểmkêđósẽ
khôngchophéptáchrời
đượclưuýtrongphầngiải
sốliệu.
thích.

Cóphátthảinhưngchưa
thểđượcướctínhhoặc
NguồnIII.4.3chưađược
báocáo;Lýlẽbiệnminh
ướctính.Kiểmkêmức
choviệcnàysẽđượcđưa
BASICkhôngyêucầu.
ratrongphầngiảithích
NhữngphátthảiKNKcó
thểdẫnđếnviệctiếtlộ
NguồnII.5.1làthôngtin
thôngtinmật,dođóthông mật.Căncứquânsựtrong
tincóthểkhôngđượcnếu ranhgiớithànhphố.
trongbáocáo.



c40.org


15


Hình8:Câyquyếtđịnhvềcáctừviếttắt

Cóhoạtđộng
liênquan
không?

No

Việcsửdụngcáctừviết

Yes

tắtbắtbuộcphảigiải
thíchvà/hoặcthôngtin

Cósốliệu
không?

Sửdụng“NO”

Yes

Cósốliệuthay
thếnàokhác
không?

Sốliệucócần
bảomậtkhông?

Yes

Sửdụng“C”

No

No

Sốliệubáocáo

No

Sốliệubáocáo

Sửdụng“NE”

Yes
Sửdụnghạnchếkí
hiệuIEchocáclĩnhvực

Sửdụng“IE”


Xem thêm phần 2.2 trong Chương 2 của GPC về các ví dụ cho thành phố



HệthốngquảnlýhoạtđộngkiểmkêKNK
HệthốngquảnlýhoạtđộngkiểmkêKNKcóthểhỗtrợquytrìnhkiểmkêítnhấttheocáccách
sau:
• Manglạisựhiểubiếtrõrànghơnvềcácvaitròvàtráchnhiệmcủacácbênliênquanvà
đơnvịcungcấpsốliệu,dođógiảmbớtđượcsựnhầmlẫntrongtínhtoán;
• Cóđượcmộttrungtâm/tổchứclưutrữtàiliệuvàcácthôngtinliênquancùngcácthủ
tục/quitrìnhrõràng,dođótránhđượcviệcmấtmátcácdữliệuvàkếtquảtínhtoánphát
thảiKNKhàngnăm;
• ChophépdễdàngtheodõitiếntrìnhbiênsoạnbáocáokiểmkêKNKvàcáctiếnbộ/cải
thiệnđượcthựchiệntrongquátrìnhkiểmkêKNK;
• Chophéptươngtác,thôngtinvàbáocáodễdàngvớibanquảnlývàcácbênliênquan

khác;
• Tăngđộtincậycủathôngtin.
MộthệthốngquảnlýcôngtáckiểmkêKNKtoàndiệnđượcminhhọatrongHình9.Hệthống
nàykhôngquáphứctạp.Phầnlớnlàcáctổchứccơbản,thườngđãcósẵnvàchỉcầnđược
xácđịnhrõràngthêmchứcnăng,nhiệmvụmới.
SửdụngHình9đểhiểuhơnvềvaitròvàđộcgiảcóthểtựđánhgiámứcđộphùhợpcủamô
hìnhnàyvớithànhphốcủabạn.
c40.org


16


Hình9.MôtảvềmộthệthốngquảnlýtoàndiệnhệthốngkiểmkêKNKchothànhphố

BANCHỈĐẠOKIỂMKÊKNKCẤPTHÀNHPHỐ
(VănphòngUBNDthànhphố,cácbênliênquan,đạidiệncácSở/Ngànhchínhvàchuyêngiakỹthuật…)
Hỗtrợ,kiểmtra,kếtnốivà
điềuphối

CHẤTTHẢI
QUÁTRÌNHCN
AFOLU

KHÁC

Cácnhóm
côngtác
kỹthuật

Trưởng
nhómtính
toánkiểm
kê

Kiểmsoátchấtlượng

Kiểmsoátchấtlượng

Tínhtoán
phátthải

GIAOTHÔNG

NHÓMCÔNGTÁCKIỂMKÊKNK
QuitrìnhthuthậpSLHĐ

Đơnvịcungcấpsốliệuhoạtđộng

NĂNGLƯỢNG

Tổnghợpbáo
cáokiểmkê

KiểmkêKNK
Lưutrữ&tàiliệu
hóakếtquả
Kiểmsoátchấtlượng

(Độclậpbênngoài)Cảithiệnchấtlượngvàthẩmđịnh

Quátrìnhcảithiệnvànângcaoviệcphốihợpthựchiện

Kếhoạchhành
độngứngphó
BĐKHcủaTP

Báocáovàcôngbốbáocáo

CHUNG(VD.
Thốngkê)

Báocáokiểm
kêKNK:Kết
quả&phương
phápluận

Báocáohàng
nămchoCDP
vàC40

c40.org


17


ChươngtrìnhNhàlậpkếhoạchứngphóBĐKHcấpthànhphố
NgânhàngThếgiớivàcácđốitáctoàncầuđãpháttriểnChươngtrìnhCấpchứngchỉNhàlập
kếhoạchứngphóvớiBĐKHcấpThànhphố(CCP);Chươngtrìnhđàotạovàcấpchứngchỉ

chuyêngianhằmnângcaonănglựcchocácchuyêngialậpkếhoạchkhíhậu.Chứngchỉđầu
tiêntậptrungvàokiểmkêphátthảiKNK.
Chứngchỉnàydànhchocáccánhânhỗtrợcácthànhphốhoặccộngđồngđểpháttriểncũng
nhưtheodõilượngphátthảiKNKởquymôđịaphương.KiếnthứcvềphươngphápcủaGPC
làcốtlõicủachứngchỉnày.
ChươngtrìnhCCPcungcấpđàotạotrựctuyếnvàcóthểhỗtrợtrựctiếpcácchuyêngiađịa
phương.Nhữngứngviênthamgiasẽcầnphảithamdựmộtkỳthibaogồm80câuhỏitrắc
nghiệmđểcóđượcchứngchỉnày.KỳthiđểcóđượcchứngchỉCCPlàthànhphầncốtlõicủa
ChươngtrìnhCấpchứngchỉnhàlậpkếhoạchứngphóvớiBĐKHcấpThànhphố.Bàikiểmtra
đượcxâydựngbởicácchuyêngiavềtínhtoánkiểmkêphátthảiKNKvớimụcđíchkiểmtra
nghiêmngặtkiếnthứccủangườithamgiakhóakiểmtra.Hoànthànhtốtbàikiểmtrachứng
tỏkiếnthứcchuyênmônvềquytrìnhxâydựngkiểmkêphátthảiKNKvàcóđượckiếnthức
vềmốiliênhệgiữaphátthảiKNKvớiviệclậpkếhoạchứngphóvớiBĐKHcủathànhphố.
Để biết thêm thông tin, xin vui lòng gửi email cho nhóm tại địa chỉ
hoặc truy cập trang web của Ngân hàng Thế giới tại:
www.worldbank.org/en/topic/climatechange/brief/city-climate-planner-certificate-program

Cácđườnglinkvàthôngtinthêm
Nộidung

Môtảvàđườnglink

Phương pháp luận của BạncóthểtảithêmthôngtinvềGPCcũngnhưtàiliệuhướngdẫnGPC
GPC
đầyđủtừcácliênkếtsau:
Www.c40.org/gpc
Www.ghgprotocol.org/city-accounting
Hệthốngthôngtinvà
báocáokiểmkêKNKcấp
thànhphố(CIRIS)

HệthốngthôngtinvàbáocáokiểmkêKNKcấpthànhphố(CIRIS)là
mộtcôngcụtrênExceldễtiếpcận,dễsửdụngvàlinhhoạtđểquảnlý
vàbáocáosốliệukiểmkêKNKcủathànhphố.Dựatrênphươngpháp
luậncủaGPC,côngcụnàyhỗtrợtínhtoánminhbạchvàbáocáolượng
phátthảichotấtcảcáclĩnhvực.
CIRISđượctảixuốngvàsửdụngmiễnphí,vàcóthểđượctảitrựctiếp
lêncácnềntảngbáocáocôngcộngCDPvàCarbonn.
Www.c40.org/programmes/ciris

ChươngtrìnhLậpkế
hoạchứngphóvớiBĐKH
cấpthànhphốcủaNgân

www.worldbank.org/en/topic/climatechange/brief/city-climateplanner-certificate-program

hàngThếgiới

c40.org


18


PHỤLỤC-CÁCBÀITẬP

Phầnnàycủasổtayhướngdẫnbaogồmcáchoạtđộngvàbàitậpcótronghộithảođểgiúp
độcgiảhiểuthêmvềGPC,đượcliệtkêdướiđây,vàbaogồmcáctrangđểtrốngđểghilạicác
ghichúcủariêngbạn(nếucầnthiết):
•Hoạtđộng:Lậpbảnđồhệthốngnănglượngvàchấtthảiđôthị;

•Hoạtđộng:Tạisaophảixâydựngkiểmkêphátthải?;
•Bàitập:Cáclĩnhvựcvàtiểulĩnhvực;
•Bàitập:Phạmvi;
•Bàitập:Mứcđộbáocáo;
•Bàitập:Khungbáocáo;
•Bàitập:Cáctừviếttắt;
•Bàitập:Đánhgiáchấtlượngdữliệu;
•Bàitập:Báocáo;
•Bàitập:Phươngtiệnvậntải;
•Tậpthểdục:ChấtthảihayNănglượng?;
•Bàitập:ChỉsốGWP;
•Bàitập:Cácyếutốphạmvi.


C40.org



19


Hoạtđộng:Lậpbảnđồhệthốngnănglượngvàchất
thảiđôthịcủathànhphố

Sửdụngkhoảngtrốngdướiđâychocácghichúcủabạn(nhưcácnguồnphátthảichính)từ
hoạtđộng

C40.org

20


Hoạtđộng:Tạisaophảixâydựngkiểmkêphátthải?
Chiathànhcácnhómnhỏ,hãyđưarađềxuấtkhoảng2phútđểthuyếtphụcChủtịchUBNDThànhphố
củabạnđểxâydựnghoặccậpnhậtkiểmkêKNKsửdụnghướngdẫncủaGPC
ThànhphốA

ThànhphốB

ThànhphốC

Sẽtổchứchộinghịkhíhậuquốctế
lớnvàonămtới

KhôngcókiểmkêKNKvàkhôngcó
mụctiêugiảmphátthải

KiểmkêKNKgầnnhấtchonăm2010,
khôngtuânthủhướngdẫncủaGPC

ChưacócậpnhậtkiểmkêKNKtừ
năm2008

ChủtịchUBNDthànhphốđãcamkết
trongHiệpướcgiữacácChủtịch
UBND/thịtrưởngcácthànhphố

KiểmkêKNKchothấycườngđộphát

thảiKNKbìnhquânđầungườicủa
thànhphốcaohơnsovớicácthành
phố/tỉnhlâncận

Mụctiêugiảmphátthải80%vào
năm2050sovớimứcphátthải
năm2000

Rấtdễbịảnhhưởngtrướcsựbiến
đổikhíhậu

Điểmdulịchđượcưathíchtrong
năm

Khôngcókếhoạchhànhđộngvề
ứngphóBĐKH

Bịônhiễmkhôngkhí

Khucôngnghiệpquantrọng

C40.org


21


Bàitập:Cáclĩnhvựcvàtiểulĩnhvực
Xácđịnhđúnglĩnhvựcchotừngnguồnphátthảitrongbảngdướiđây
Nguồnphátthải

Lĩnhvực/Tiểulĩnhvực

Dầudieseldùngchoxebuýt



Điệnsửdụngchochiếusángđườngphố



Tiêuthụđiệnởtrườnghọc



KhíMê-tanphátratừbãichônlấprácthải



KhíMê-tanthoátratừmạnglướiphânphốikhíđốt



Xăngmáybay(Kerosene)dùngchomáybaytrựcthăng



Xửlýchấtthảihữucơthànhphânbóncompost

Khíđốtdùngchonấuănhộgiađình




C40.org


22


Bàitập:PhạmvikiểmkêKNK
Xácđịnhđúngphạmvikiểmkêchomỗinguồnphátthảitrongbảngdướiđây
Nguồnphátthải

Phạmvi

Dầudieseldùngchoxebuýttrongthànhphố



Điệnsửdụngchođènđườngchiếusángtrongthànhphố



Tiêuthụđiệnởtrườnghọctrongthànhphố

Khímethanethoátratừbãichônlấpngoàithànhphố



KhíMê-tanthoátratừmạnglướiphânphốikhíđốttrongthànhphố



Xăngmáybaydùngchomáybaytrựcthăngngoàithànhphố



Xửlýchấtthảihữucơthànhphânbóncomposttrongthànhphố



Khíđốtdùngchonấuănhộgiađìnhtrongthànhphố




C40.org


23