Một số biện pháp đẩy mạnh ứng dụng CNTH

I- Lý do chọn đề tài:
Công nghệ thông tin (CNTT) là ngành ứng dụng công nghệ quản lý và xử lý thông
tin. Tốc độ phát triển vũ bão của công nghệ làm cho việc luân chuyển thông tin trở
nên cực kỳ nhanh chóng và vai trò của thông tin ngày càng trở nên quan trọng.
Những khả năng mới mẻ và ưu việt này của CNTT đã nhanh chóng làm thay đổi
cách sống, cách làm việc, cách học tập, cách tư duy và quan trọng hơn cả là cách ra
quyết định của con người.
Trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, chúng ta đang thực hiện việc tuyên truyền,
quảng bá khuyến khích giáo viên, học sinh học và sử dụng CNTT để nâng cao kỹ
năng dạy và học, từ đó cải thiện chất lượng giáo dục. Mục tiêu cuối cùng của việc
ứng dụng CNTT trong dạy học là nâng cao một bước cơ bản chất lượng học tập cho
học sinh, tạo ra một môi trường giáo dục mang tính tương tác cao.Với tác động của
CNTT môi trường dạy học cũng thay đổi, nó tác động mạnh mẽ tới mọi thành tố
của quá trình quản lý, giảng dạy, đào tạo và học tập dựa trên sự hỗ trợ của hệ thống
các hạ tầng CNTT và các phần mềm ứng dụng đi kèm. Việc ứng dụng CNTT vào
phương pháp giảng dạy đã thay đổi cả vai trò của học sinh và giáo viên.Nếu trước
kia trong hệ thống giáo dục truyền thống người ta nhấn mạnh tới phương pháp dạy
sao cho học sinh nhớ lâu, dễ hiểu, giáo viên thường là nguồn tài liệu duy nhất cho
học sinh học tập, “thầy đọc, trò chép” và học sinh phải đến trường để học. Thì ngày
nay trong hệ thống giáo dục hiện đại, giáo viên đã phải dần dần trở thành người
hướng dẫn học sinh biết dùng máy tính và Internet để tự tìm nội dung, hình thành
và phát triển cho học sinh các phương pháp học chủ động, giáo viên đóng vai trò
tạo điều kiện thuận lợi và tháo gỡ khó khăn cho học sinh, giúp học sinh xây dựng
tư duy.
Xuất phát từ vai trò, vị trí và tầm quan trọng của CNTT đối với sự nghiệp giáo dục
và đào tạo, năm học 2008 – 2009 là năm học đầu tiên triển khai thực hiện Chỉ thị số
55/2008/CT-BGDĐT ngày 30/9/2008 của Bộ trưởng Bộ GDĐT về tăng cường
giảng dạy, đào tạo và ứng dụng CNTT trong ngành giáo dục giai đoạn 2008-2012.
Năm học 2008 – 2009 được xác định chủ đề “Năm học đẩy mạnh ứng dụng
CNTT, đổi mới quản lý tài chính và xây dựng trường học thân thiện, học sinh
tích cực”.

Nhằm cụ thể hóa chủ trương chung và lựa chọn bước đi thích hợp, Sở Giáo dục và
Đào tạo Bình Thuận cũng đã xây dựng Kế hoạch hành động số 3519/SGD&ĐT-
VP ngày 26/9/2008 về công nghệ thông tin của Ngành từ nay đến 2010.
Đơn vị trường Tiểu học Võ Xu 1 chúng tôi trong thời gian tuy có nhiều cố gắng
tiếp cận và phát huy vai trò CNTT nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Tuy nhiên trong điều kiện còn hạn chế năng lực và cơ sở vật chất nên chúng tôi
không thể tránh khỏi những khó khăn lúng túng nhất định trong quản lý chỉ đạo.
Trước thềm năm học mới, trước yêu cầu nhiệm vụ trọng tâm của năm học và thực
tiễn của đơn vị chúng tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “”
II – Thực trạng:
1)Thuận lợi:
Trong thời gian qua, trường Tiểu học Võ Xu 1 chúng tôi thường xuyên nhận được
sự quan tâm kịp thời của lãnh đạo Sở Giáo dục Bình Thuận, Phòng Giáo dục Đức
Linh về mọi mặt hoạt động nói chung và trên lĩnh vực ứng dụng công nghệ thông
tin nói riêng.
Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên của nhà trường là một tập thể sư
phạm có tinh thần đoàn kết, nhất trí, có phẩm chất chính trị vững vàng, trình độ
chuyên môn tay nghề đạt và vượt chuẩn sư phạm, có lòng yêu nghề mến trẻ, nhiệt
tình công tác, có chí cầu tiến ham học hỏi vươn lên hoàn thành nhiệm vụ được
giao.
Về cơ sở vật chất đang đầu tư xây dựng tương đối đầy đủ, có một phòng dạy Tin
học với 18 máy vi tính. Đặc biệt, trong năm học 2007 – 2008, trường đã tổ chức
một số tiết dạy thí điểm bằng giáo án điện tử.
Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi cơ bản, về phía nhà trường, dưới góc độ của người quản
lý chúng tôi nhận thấy vẫn tồn tại một số khó khăn cụ thể như sau:
Về mặt nhận thức của đội ngũ, bước đầu đã có những chuyển biến tích cực song
chưa đồng bộ và tính tự giác chưa cao. Bởi một lẽ cũng hết sức tự nhiên: cái mới
tuy tốt đẹp nhưng cần có thời gian để “tự khẳng định mình” còn cái cũ lại tồn tại
khá lâu trong mỗi người muốn “làm mới” nó không thể nóng vội trong “một sớm,

một chiều” được. Ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực giáo dục là cái gì
đó còn mới mẻ vì vậy chưa đủ sức “lan tỏa” trong giới phụ huynh học sinh. Thiết
nghĩ cần tính đến việc chuyển biến “thị trường tiềm năng” đang còn “bỏ ngõ” này
để phục vụ cho công tác đổi mới trong giáo dục.
Về trình độ kỹ năng sử dụng vi tính và các phần mềm ứng dụng của đội ngũ giáo
viên nhìn chung còn rất hạn chế. Toàn trường chỉ có một vài người trình độ tin học
A còn lại hầu hết “tự học, tự mày mò” là chính nên khi bắt tay vào việc dù hết sức
cố gắng vẫn không sao tránh khỏi có lúc “lực bất tòng tâm”.
Hệ thống các văn bản chỉ đạo của các cấp, các ngành được ban hành chủ yếu mang
tính chất định hướng chưa đi vào chiều sâu nên khi tổ chức thực hiện các cơ sở
trường học còn gặp phải khá nhiều lúng túng chưa tháo gỡ được.
III - Giải pháp thực hiện:
1) Thiết kế và giảng dạy bằng giáo án điện tử:
Từ những bài học kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo thực hiện soạn giảng bằng
GAĐT của năm học 2007 – 2008, ngay từ đầu năm học 2008 – 2009 – năm học với
chủ đề đẩy mạnh úng dụng CNTT của Ngành, chúng tôi đã tiến hành quán triệt các
văn bản chỉ đạo như …một cách rộng rãi trong đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên
nhà trường. Bằng hệ thống văn bản chỉ đạo mang tính pháp quy cùng với thực tiễn
hoạt động của năm học trước chúng tôi muốn hơn lúc nào hết, đội ngũ giáo viên
phải có một nhận thức đầy đủ về thế mạnh của GAĐT và những tác động tích cực
của nó trong công tác đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. Theo chúng tôi giảng
dạy bằng GAĐT làm cho bài dạy sinh động, hấp dẫn hơn đối với học sinh đồng
thời giáo viên có thể tiết kiệm thời gian để theo dõi, kèm cặp, giúp đỡ học sinh yếu
kém. Sau khi “đả thông tư tưởng” trong đội ngũ thì khó khăn mới lại nảy sinh. Hầu
hết giáo viên chỉ mới tập tành soạn thảo văn bản mà chưa hề biết làm thế nào để có
một giáo án điện tử. Vậy là với một ít tài liệu của đợt tập huấn năm học trước
chúng tôi lại một lần nữa làm “phổ cập” về Powerpoint cho đội ngũ. Những khái
niệm “slide”, “hiệu ứng”, “trình chiếu”…quá mới mẽ dần dần trở nên quen thuộc
hơn với mọi người. Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn chúng tôi thường dành
một khoảng thời gian nhất định cho việc tập soạn GAĐT. Trong quá trình chỉ đạo

ban giám hiệu thường xuyên theo dõi tiến độ thực hiện, nắm bắt tình hình cụ thể
nhằm đề ra những biện pháp giải quyết thích hợp. Đảng viên và giáo viên nòng cốt
ở các tổ chuyên môn luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm gương mẫu thực hiện nên
đã động viên, khuyến khích không nhỏ đến đội ngũ giáo viên. Người biết hướng
dẫn cho người chưa biết, người biết nhiều bổ sung cho người biết ít. Sử dụng
phương pháp này nên cùng với sự tiến bộ về kỷ năng sử dụng phần mềm
Powerpoint đội ngũ giáo viên ngày càng tự tin hơn trong việc thiết kế GAĐT. Bên
cạnh đó, chúng tôi thường xuyên quan tâm “lắng nghe” và đáp ứng phần nào những
băn khoăn, trăn trở của giáo viên trực tiếp soạn, giảng bằng phương pháp hiện đại
và khá mới mẻ này. Lúc đầu vì trình độ tay nghề còn thấp nên nhiều giáo viên khá
lúng túng và e ngại khi soạn bài. Nhưng càng về sau mọi người như đã tìm thấy
được niềm vui và sự say mê nên hiệu quả công tác soạn giảng ngày càng được nâng
cao. GAĐT đã trở thành chủ đề chung của nhiều “hội thảo” không chính thức trong
chúng tôi. Khó khăn lại tiếp nối khó khăn, khi mà vấn đề kỷ năng vi tính không còn
bức xúc như trước nữa thì việc tìm kiếm tư liệu cho giáo án lại làm “đau đầu”
không ít giáo viên. Tìm tư liệu ở đâu và bằng cách nào bây giờ ??!! Mọi người lại
đi tìm một lời giải đáp. Theo chúng tôi, mạng internet có thế mạnh rất lớn trên lĩnh
vực này. Vì vậy, ngay trong tháng 9 năm 2008 dù với nguồn kinh phí hạn chế
chúng tôi vẫn tiến hành nối mạng lan cho 3 máy tính sử dụng ADSL giúp giáo viên
vừa truy cập Internet bổ sung kiến thức vừa tìm kiếm tư liệu phục vụ soạn, giảng
bằng GAĐT. Bên cạnh đó, chúng tôi còn động viên cán bộ, giáo viên kết nối
Internet tại gia đình để thuận lợi hơn trong cập nhật thông tin nói chung và tìm
kiếm tư liệu phục vụ soạn GAĐT nói riêng. Tính đến thời điểm cuối học kỳ 1 năm
học này, toàn trường có khoảng 10 cán bộ giáo viên kết nối internet và truy cập
thường xuyên thông tin trên mạng. Những hoạt động bổ ích này đã giúp đội ngũ
cán bộ, giáo viên chúng tôi rút ngắn khoảng cách đối với đồng nghiệp và mạnh dạn,
tự tin hơn trong việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học.
Thông qua sinh hoạt chi bộ, họp Ban giám hiệu, Hội đồng Liên tịch, Hội đồng sư
phạm nhà trường chúng tôi đã bàn bạc, thống nhất đưa vào tiêu chí thi đua đối với
giáo viên trực tiếp đứng lớp phải soạn từ 3 – 5 GAĐT trong học kỳ 1 và đến cuối

năm phải có ít nhất 8 GAĐT/gv. Quả thật, lúc đầu có một số giáo viên (nhất là các
giáo viên lớn tuổi) không khỏi chùn chân ngán ngại. Tuy nhiên, đã quyết là làm.
Chúng tôi chủ trương “mưa dầm thấm lâu” nên vừa động viên, khuyến khích chúng
tôi vừa hỗ trợ, giúp đỡ giáo viên một cách hết sức nhiệt tình. Chỉ cần giáo viên nêu
“ý tưởng” của mình thì chúng tôi – một số cán bộ, giáo viên có kỹ năng thực hành
– sẵn sàng cùng giáo viên thiết kế giáo án cho đến khi hoàn chỉnh. Lúc đầu chỉ thực
hiện vì tinh thần, trách nhiệm lâu dần lại trở nèn làm việc một cách tự giác, say mê.
Đã có không ít cô giáo thức đến 1, 2 giờ sáng để soạn bài mà vẫn thấy “mệt thì có
mệt, nhưng vui”. Với phương châm “vừa học, vừa làm” chúng tôi đã tổ chức trình
chiếu những GAĐT của giáo viên để lấy ý kiến nhận xét, góp ý chung và bổ sung
hoàn thiện dần vào nguồn dự trữ của nhà trường.
Trong việc tổ chức dạy bằng giáo án điện tử chúng tôi cũng hết sức quan tâm. Bằng
khả năng tài chính còn hạn hẹp của nhà trường nhưng trên quan điểm “đầu tư cho
giáo dục là đầu tư phát triển” nên chúng tôi đã quyết định mua một laptop và một
đèn chiếu với tổng giá trị là …trích từ nguồn hỗ trợ ngân sách. Vậy là đến thời
điểm này chúng tôi có thể giảng dạy bằng GAĐT trên 2 màn hình tivi và một đèn
chiếu. Tuy chưa phải là đủ song cũng đáp ứng một cách cơ bản yêu cầu đặt ra, ít
nhất là trong thời điểm hiện nay. Cùng với việc chỉ đạo soạn, giảng bằng GAĐT
chúng tôi cũng thường xuyên quan tâm đến nhận xét, góp ý, rút kinh nghiệm lẫn
nhau để thực hiện ngày càng tốt hơn. Những thắc mắc của giáo viên hoặc giải đáp
ngay nếu được hoặc chúng tôi tìm hiểu trả lời thông qua các diễn đàn trên mạng
Internet. Nhờ vậy, tổ chức soạn giảng bằng giáo án điện tử chúng tôi vừa chuyển
biến nhận thức của giáo viên về vai trò của công nghệ thông tin vừa góp phần nâng
cao kỹ năng thực hành vi tính của đội ngũ. Bên cạnh những giáo án tự soạn chúng
tôi thường xuyên tham khảo, so sánh với giáo án tải về từ các website khác như:
Tiểu học Cát Linh, Thư viện Bạch Kim…Vừa tích cực tìm tòi học hỏi vừa nhận
được sự chia sẻ tận tình của bạn bè, đồng nghiệp nên “tay nghề” của giáo viên ngày
càng được nâng cao hơn trước. Tháng 10 năm 2008, lãnh đạo Sở Giáo dục, Phòng
Giáo dục và một số cán bộ quản lý các trường Tiểu học trong huyện đến trường dự
2 tiết dạy bằng GAĐT và đã đóng góp cho chúng tôi khá nhiều ý kiến quý báu.

Chúng tôi nhận được ở đây sự đồng tình, ủng hộ, sự biểu dương khích lệ nhưng
đồng thời rút ra những bài học kinh nghiệm để tiếp tục chỉ đạo có hiệu quả trong
thời gian tới. Lao động là sáng tạo và chỉ có lao động con người ngày càng có điều
kiện để hoàn thiện mình hơn.
2) Tiếp tục tổ chức dạy Tin học:
Năm học 2008 – 2009, là năm thứ hai trường chúng tôi tổ chức dạy Tin học cho
học sinh các lớp 3,4,5. Khác với năm học trước (phụ huynh học sinh tự nguyện
đăng ký) chúng tôi mạnh dạn tổ chức “dạy đại trà” cho học sinh từ khối 3 đến khối
5. Bởi nếu học sinh không học ở năm trước mà năm nay lại đăng ký thì gặp phải
khó khăn rất lớn trong việc tiếp thu bài của học sinh và công tác giảng dạy của giáo
viên. Chúng tôi cũng xét miễn giảm phần đóng góp cho học sinh nghèo và chấp
nhận “thất thu” nhưng bù lại học sinh có được nền tảng kiến thức tin học cần thiết.
Học sinh được trang bị một số kiến thức cơ bản về cấu tạo máy tính, sơ lược và
phần cứng, phần mềm, về kỹ thuật soạn thảo văn bản, phần mềm học toán, phần
mềm vẽ trang trí…
Bài vẽ của học sinh Lâm Xuân Trường 4C
Ngày 12/4/2009 vừa qua, trường chúng tôi có 10 em đại diện cho học sinh khối
tiểu học huyện Đức Linh tham gia hội thi Tin học trẻ Bình Thuận và đạt một giải
khuyến khích đồng đội, 1 giải khuyến khích cá nhân. Tuy chưa nhiều, song đây
cũng là niềm khích lệ, động viên cả thầy và trò nổ lực, phấn đấu trong những năm
học tới.
3) Xây dựng thư viện điện tử:
Có thể nói phong trào soạn giảng bằng GAĐT ở trường chúng tôi đã thực sự trở
thành khâu “đột phá” mạnh mẽ cho những ứng dụng công nghệ thông tin. Ngọn
lửa nhiệt tình như được hâm nóng trong mỗi chúng tôi. Tháng … được Sở Giáo dục
triệu tập tham gia tập huấn Xây dựng Thư viện điện tử.Thật tình mà nói, lúc đầu
chúng tôi hơi bất ngờ. Vì rằng xây dựng website đối với những người có quá ít
“vốn liếng” như chúng tôi đúng là một việc “quá tải”. Tuy nhiên, nhà trường vẫn
cử một nhân viên thiết bị tham gia tập huấn. Chúng tôi đã bàn bạc, thống nhất và
quyết định xây dựng “Website trường tiểu học Võ Xu 1” vào tháng…năm 2008

nhằm vào hai mục đích: vừa giới thiệu hoạt động chung của nhà trường vừa tạo
điều kiện cho đội ngũ giáo viên giao lưu học hỏi và trao đổi kinh nghiệm dạy học
với bạn bè đồng nghiệp trong và ngoài địa phương. Chúng tôi thống nhất phân