skkn một số biện pháp bồi dưỡng học sinh chưa hoàn thành ở lớp 3

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TRƯỜNG TH A ĐÀO HỮU CẢNH

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

Đào Hữu Cảnh, ngày 10 tháng 12 năm 2018
BÁO CÁO
Kết quả thực hiện sáng kiếnvới đề tài : “Một số biện pháp bồi dưỡng học
sinh chưa hoàn thành ở lớp 3.”

I./ Sơ lược lý lịch tác giả:
- Họ và tên: Nguyễn Văn Túc

Nam,

- Ngày tháng năm sinh: 30/11/1969
- Nơi thường trú: ấp hưng thới
- Đơn vị công tác: Trường TH A Đào Hữu Cảnh
- Chức vụ hiện nay: GV
- Lĩnh vực công tác: Giáo dục Tiểu học.
II./ Tên sáng kiến: “Một số biện pháp bồi dưỡng học sinh chưa hoàn
thành ở lớp 3.”
III./ Lĩnh vực: Chuyên môn.
IV./ Mục đích, yêu cầu của sáng kiến
Như chúng ta đã biết, đất nước ta đang trong giai đoạn phát triển, rất cần
thế hệ trẻ sẽ là những chủ nhân trong tương lai của đất nước. Các em có vai
trò không nhỏ cho đất nước, ảnh hưởng đến sự phát triển và phồn vinh của
đất nước trong giai đoạn hiện nay. Vậy chúng ta muốn cho các em học tốt thì

1


đòi hỏi ngay từ buổi ban đầu khi các em còn ngồi trên ghế nhà trường, các
em phải được “Giáo dục theo mục tiêu là nhằm giúp học sinh hình thành
những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về: “ đạo đức, trí
tuệ, thể chất, thẩm mĩ” và kĩ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học lên trung
học cơ sở. Phải dạy dỗ thật tốt đúng theo chuẩn kiến thức, kĩ năng và phẩm
chất đạo đức thì đất nước ta mới có thể phát triển theo chiều hướng tốt đẹp.
Muốn được như vậy thì đòi hỏi người giáo viên phải thật sự tận tuỵ với
nghề, có huyết tâm cao trong giảng dạy, tìm tòi học hỏi chuyên môn và các
biện pháp để giúp đỡ những em học chưa hoàn thành trở thành những
người tốt cho xã hội. Đó là điều mà tất cả giáo viên ai cũng mong ước là làm
sao dạy cho học sinh của lớp mình chủ nhiệm không có tình trạng chưa hoàn
thành để làm nền móng cho các lớp tiếp theo.
Một lớp học có nhiều học sinh chưa hoàn thành thì kéo theo sự chán
học, ảnh hưởng nhiều đến cả lớp,dẫn đến các em học tốt có thành tích nổi
bật cũng không còn hứng thú để phấn đấu thêm nữa . Nếu một ngôi trường
mà có nhiều học sinh học chưa hoàn thành thì uy tín của trường chẳng có
trong xã hội và tay nghề của giáo viên cũng sẽ dạy không tốt theo. Cuộc
sống nhân dân ở đây còn nhiều khó khăn.Hằng ngày lo toan chuyện cơm áo,
gạo tiền, nên nhiều người bỏ mặc việc học của con em mình cho giáo viên,
chẳng cần quan tâm đến việc con mình học chưa hoàn thành một số nội dung
trong các môn học, vẫn còn không ít người đùn đẩy trách nhiệm cho nhà
trường, cho xã hội mà chủ yếu nhất là người giáo viên chủ nhiệm đưa đến
tình trạng học sinh học chưa hoàn thành ở các lớp.. Đặc biệt là học sinh lớp
3,đây là bước tiếp theo của lớp học đầu tiên ở bậc Tiểu học, nếu ngay từ buổi
đầu phụ huynh không quan tâm đến mà bỏ mặc cho giáo viên thì giáo viên
gặp rất nhiều khó khăn. Vậy làm thế nào để giảm dần số lượng học sinh
chưa hoàn thành cho học sinh lớp 3. Đó cũng chính là lí do khiến tôi chọn đề

tài: “Một số biện pháp bồi dưỡng học sinh chưa hoàn thành ở lớp 3.”
2


1 Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến :
Đất nước ta đang ở trong giai đoạn đang phát triển. Muốn theo kịp
nhân loại, để có thể “ Sánh vai đươc với các cường quốc năm châu”( Chủ
tịch Hồ Chí Minh), thì trước hết dân trí phải được dần nâng cao, đòi hỏi thế
hệ trẻ phải có tri thức, có hiểu biết nhất định. Muốn được như thế thì không
gì khác hơn là trẻ em phải học thật tốt, hạn chế thấp nhất số lượng học sinh
chưa hoàn thành. Ở bậc tiểu học nếu các em được rèn luyện học tốt thì
những bậc học tiếp theo sẽ giúp các em vững vàng hơn và càng có nhiều học
sinh học tốt thì viễn cảnh tốt đẹp của đất nước, tương lai tươi sáng của dân
tộc càng rõ nét. Có học tốt trong tư duy và hành đông của các em mới thể
hiện được nét văn hóa tiến bộ, mới có thể tiếp thu những kiến thức mới, văn
minh. Có học tốt thì tương lai của các em mới có thế tìm cho mình một
ngành nghề thích hợp.
Chính vì vậy việc cải tiến phương pháp dạy học hay các đề tài nghiên
cứu khoa học trong lĩnh vực giáo dục luôn luôn được quan tâm triệt để và
quán triệt sâu sắc đến từng cơ sở giáo dục, nhất là những người đang trực
tiếp làm công tác giảng dạy trong nhà trường. Đó cũng chính là chủ trương
của Đảng và nhà nước đặt ra cho giáo dục: “ Giáo dục là Quốc sách hàng
đầu.”
2.Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến:
Qua đề tài này tôi muốn góp một phần nhỏ bé của mình vào việc nâng
cao chất lượng dạy học nói chung giảm tỉ lệ học sinh chưa hoàn thành
chương trình ở lớp hai, cũng như trong các trường học tạo cho các em học
sinh chưa hoàn thành môn học, hoạt động giáo dục khác trong từng học kì
hay cả một năm học có ý chí vượt khó khăn, kiên trì, cẩn thận, tự tin vươn
lên trong học tập. Để làm rõ mục tiêu đã nêu ở trên, tôi đã lấy đối tượng

nghiên cứu là học sinh lớp 3C, Trường Tiểu học A Đào Hữu Cảnh trong hai
3


năm học gần đây nhất là năm;2015-2016 , 2016- 2017 2017-2018. Năm học
này tôi được phân công lớp 3C có 26 em trong đó có 12 em nữ và 14 em
nam. Nhìn chung đều có ý thức học tập tốt, có tinh thần đoàn kết giúp đỡ lẫn
nhau trong học tập, phần lớn gia đình quan tâm. Đó là thuận lợi để tôi áp
dụng vào sáng kiến của mình. Do thời gian và năng lực có hạn nên tôi chỉ
nghiên cứu trong các tiết dạy hàng ngày nhất là các tiết học Toán và Tiếng
Việt của học sinh lớp 3C.
Qua hai năm giảng dạy ở khối lớp 3, tôi nhận thấy muốn dạy học sinh
học tốt hạn chế học sinh chưa hoàn thành thì người giáo viên cần phải kết
hợp nhiều phương pháp giảng dạy, sử dụng và làm đồ dùng dạy học nhiều để
gây hứng thú cho các em học tốt hơn, ngoài ra người giáo viên cần phải có
lòng kiên trì nhẫn nại mỗi khi các em chưa hiểu, chưa nhớ sâu kiến thức ở
chỗ nào thì giáo viên cần hướng các em vào trọng tâm ở chỗ đó nhiều hơn,
đôi khi phải kết hợp với các vật quen thuộc gần gũi với đời sống hằng ngày
của các em để các em dễ nhớ và nhớ lâu hơn. Nếu các em viết còn sai lỗi
chính tả nhiều thì cần đưa ra biện pháp cụ thể, riêng biệt giúp đỡ kịp thời đối
với các em đó thì sẽ dần dần viết ít sai và đi đến viết đúng chính tả.
Ví dụ:
Môn Tiếng Việt, khi dạy phân môn chính tả thì phải hướng dẫn cách
trình bày: Bài viết từ lề vở lùi vào 5 ô viết từ Chính tả; khi viết: nếu là văn
xuôi khi xuống hàng phải lùi vào 2ô viết hoa. Tên riêng cũng phải viết hoa
chữ đầu của tiếng, nếu là thơ lục bát câu 6 chữ lùi vào1ô, câu 8 chữ viết sát
vào dòng kẻ (nếu viết thiếu thì xuống hàng lùi sát vào dòng kẻ mà viết tiếp
với những học sinh chưa hoàn thành thì ngoài sử dụng vở mẫu cho học sinh
quan sát, giáo viên phải thực tế gần gũi đi đến chỗ của các em hướng dẫn
nhiều lần để các em thực hiện đúng. Nếu viết sai chữ nào thì sửa lại phía

dưới mỗi chữ một hàng, nếu trên 6 lỗi thì chép lại đoạn chính tả đó lần hai
và chú ý chữ sai sửa lại cho đúng. (Ví dụ: tiếng na phải viết Na ở bài Phần
4


thưởng vì đây là tên riêng; chữ đây em phải viết hoa chữ cái Đây vì đầu
câu.)
Về môn Toán đối những em còn chưa hoàn thành, khi các em thực
hiện phép tính cộng (trừ) trong phạm vi 100 mà không thuộc thì sẽ tính
nhẩm sai kết quả nên động viên các em đó cố gắng nhớ vào trí óc của mình
để tính đúng và còn vận dụng vào cộng (trừ) có nhớ trong phạm vi 100
nhanh và chính xác hơn, phần giải Toán có lời văn riêng các em chưa hoàn
thành thì đầu tiên là giáo viên sẽ cho em trả lời một số câu hỏi theo nội dung
của bài toán. Bài toán cho biết gì? Bài toán hỏi gì? Muốn biết bài toán hỏi
gì…ta làm phép tính gì?.....Khi thực hiện phép tính xong đơn vị ghi trong
ngoặc là gì? Phải dựa vào đâu để ghi cho chính xác (chỉ cho các em đó biết
và đọc lên rồi viết vào trong ngoặc (Đơn vị đó nằm sau chữ mấy hoặc là chữ
bao nhiêu)…
Ngoài ra các em này phải hiểu cho được các đơn vị đo độ dài tên gọi,
kí hiệu của nó ở lớp1 chỉ học có một đơn vị duy nhất là Xăng –ti –mét (cm)
viết thường cỡ nhỏ chỉ có một dòng li, lên lớp hai học thêm một số đơn vị đo
dộ dài nữa là Đề -xi –mét; Mét; Ki-lô –mét; Mi –li-mét. Kí hiệu (dm; m; km;
mm) viết thường cỡ nhỏ. Đơn vị đo khối lượng chỉ có ki-lô –gam, kí hiệu là
(kg) viết thường cỡ nhỏ. Biết được đơn vị đo dung tích chỉ học là lít, kí
hiệu là (l) chữ l viết thường cỡ nhỏ …sang học kì 2 thì phải học bảng nhân
và bảng chia từ 2 đến 5 và vận dụng bảng nhân và bảng chia để giải toán có
lời văn …
3 Nội dung sáng kiến
Bất kỳ một giáo viên chủ nhiệm nào cũng đều phải quan tâm đến tình
trạng học sinh chưa hoàn thành của học sinh lớp mình.Trong những năm học

trước đây, để khắc phục tình trạng này, tôi thường xuyên mời phụ huynh đến
trao đổi nhờ giúp đỡ hay tìm cách bồi dưỡng ngoài giờ cho các em. Với
5


cách làm này, nhiều học sinh chưa hoàn thành vẫn không tiến bộ. Khi giáo
viên chủ nhiệm nhắc nhở thì các em lại đưa ra nhiều lý do như là: Ba mẹ
không biết chữ, phải đi buôn bán, đi làm ngoài đồng, đi làm xa nhà gửi lại
cho ông bà nuôi,... nên không có thời gian dạy cho con mình được...Nhắc
nhở phê bình các em mãi cũng chẳng mấy thay đổi và thường dửng dưng
không tỏ ra thái độ buồn vui gì. Vậy phải làm gì với những học sinh này?
Qua quá trình tìm hiểu về hoàn cảnh gia đình, môi trường chung quanh cùa
các em và chất lượng khảo sát đầu năm của hai năm trước đây như sau:
3.1. Tiến trình thực hiện
- Xác định thực trạng của vấn đề: Bồi dưỡng học sinh chưa hoàn
thành.
- Thực hiện các biện pháp tiến hành giải quyết vấn đề. Giáo viên chủ
nhiệm sẽ thực hiện các bước như sau:
+Bước 1: Nhận lớp và tìm hiểm các đối tượng học sinh.
+Bước 2: Lập danh sách các em học sinh chưa hoàn thành ngay từ
đầu năm học, phân loại theo môn cũng như kiến thức mà các em có được.
+ Bước 3: Lập kế hoạch bồi dưỡng, rèn luyện học sinh chưa hoàn
thành.
+ Bước 4: Thực hiện theo kế hoạch đề ra có kiểm tra, theo dõi quá
trình rèn luyện, ghi nhận những thành tích tiến bộ các em; báo cáo về trên
những chuyển biến của các em qua thời gian rèn luyện.
3.2. Thời gian thực hiện
Vì đây là công tác đòi hỏi người giáo viên phải thực hiện trong thời
gian dài, không phải một sớm hay một chiều mới có thể thành công. Đối với
tôi, thực hiện công việc này trong hai năm, từ năm học 2015 – 2016; năm

học 2016 – 2017 và từ đầu cho đến hết năm học 2017- 2018.
6


3.3. Biện pháp tổ chức
a..Bảng khảo sát chất lượng đầu năm học: 2016-2017.
TSHS

HỌC SINH HOÀN

HỌC SINH CHƯA HOÀN THÀNH

THÀNH
33/16

29/14 – 87,87%

4/2 – 12,12%

b.Vào đầu năm học 2017- 2018 tôi nhận nhiệm vụ là giáo viên chủ
nhiệm lớp 2B. Với những thông tin ban đầu như sau:
Thông tin chung

Tổng số học sinh

Nam

Nữ

Lớp 3C

26

14

14

Hộ nghèo

5

1

4

Hộ cận nghèo

1

0

1

Chưa hoàn thành môn Toán

2

2

0

Chưa hoàn thành môn Tiếng

1

1

0

10

6

4

việt
Viết chữ chưa đúng mẫu

Trên đây chỉ là những thông tin được tôi cập nhật đầu năm học. Qua đó,
cũng giúp cho tôi thấy rằng, số lượng học sinh chưa hoàn thành chiếm số
lượng 5/26 em, tỉ lệ (19,23%). Đây không phải là con số nhỏ, đòi hỏi bản
thân tôi cần vạch ra kế hoạch để giúp các em hoàn thành nhiệm vụ cũng như
chương trình học lớp 3.
Trong một tập thể lớp, đều sẽ có ba loại đối tượng học sinh Hoàn
thành, Hoàn thành tốt và Chưa hoàn thành (như cách đánh giá, nhận xét
học sinh theo Thông tư 30 và Thông tư 22 sửa đổi của Bộ Giáo dục và Đào
tạo quy định). Chương trình, kiến thức ở lớp 3 xem như rất nhiều và có thể
nói quá nặng đối với những em chưa hoàn thành. Vì, ngoài việc củng cố các
kiến thức đã học ở năm lớp 1 thì các em phải học những kiến thức mới trong
7

chương trình lớp 3. Kiến thức thì nhiều, đồng thời xuất hiện thêm các môn
học mới như: Luyện từ và cầu, và chính tả ( nghe – viết), tập đọc... Đòi hỏi
học sinh phải vận dụng, phải có ý thức tự giác trong học tập mới có thể hoàn
thành các môn học. Từ đó, dẫn đến hệ lụy là những em chưa hoàn thành sẽ
chán ngán trong học tập, các em sẽ không học nổi chương trình, vì đa phần
các em học sinh chưa hoàn thành sẽ mang một trong những đặc điểm như:
lười học, mất căn bản kiến thức, hoàn cảnh gia đình, phụ huynh chưa quan
tâm, ảnh hưởng từ môi trường xã hội tác động hoặc cũng có thể do mắc
những loại bệnh lý gây ra. Có thể minh họa bằng sơ đồ như sau:

Lười
học

Hoàn
cảnh gia
đình

Mất căn
bản
kiến
thức

Nguyên nhân
dẫn đến học
sinh chưa
hoàn thành

Môi

trường
Xã
hội

Các loại
bệnh

Sơ đồ minh họa một số nguyên nhân dẫn đến học sinh chưa hoàn thành

8


 Nhận lớp và tìm hiểu đối tượng học sinh
Công tác của một giáo viên chủ nhiệm điều quan trọng nhất là nắm
bắt được những thông tin về học sinh của lớp, đối với giáo viên bậc Tiểu học
thì càng phải được quan tâm. Vì theo đặc điểm lứa tuổi cũng như tâm sinh lý
các em còn rất thơ ngây, cần sự dìu dắt của thầy cô trong quá trình tiếp nhận
tri thức.
- Đầu năm học tôi nắm rõ lý lịch trích ngang của từng đối tượng học
sinh, đến thăm gia đình tạo mối quan hệ tốt, nắm được hoàn cảnh gia đình và
đời sống xung quanh mà các em luôn tiếp cận hàng ngày, tìm hiểu những
khó khăn mà các em còn vướng mắc chưa giải quyết được

- Khi đã nắm bắt được thông tin của các em cũng như gia đình, giáo viên
sẽ dễ dàng tổ chức lớp học một cách nhanh chóng và hiệu quả. Từ những
đặc điểm về sở thích, tính tình, hoàn cảnh gia đình, trình độ nhận thức,
nguyện vọng của các em,...đều rất cần thiết. Giáo viên cần ghi nhận một
cách chính xác và đầy đủ những thông tin ấy.
- Tôi tìm hiểu tâm lý, cá tính, thói quen, tư duy ngôn ngữ … của tất cả
học sinh chưa hoàn thành để có hướng uốn nắn ,giáo dục.

-Tất cả những gì tìm hiểu được, đặc biệt là đối với học sinh chưa hoàn
thành,.tôi đều ghi vào sổ tay theo dõi riêng. Đánh dấu sao cần chú ý ở một số
em cá biệt, có hiện tượng khó bồi dưỡng cần quan tâm hơn
Nếu như giáo viên chủ nhiệm làm được công tác này tốt ngay từ đầu
năm thì dần về sau công tác chủ nhiệm lớp sẽ đơn giản và đi vào nề nếp một
cách khoa học. Sau khi đã tìm hiểu thông tin của các em, giáo viên cần phân
9


loại trình độ nhận thức, kiến thức có sẵn ở lớp trước để sắp xếp vị trí ngồi,
giúp các em hỗ trợ lần nhau trong học tập. Điều cần lưu ý ở điểm này là vấn
đề tâm sinh lý rất quan trọng, nhiều khi việc sắp xếp của giáo viên không
làm các em hài lòng. Có thể có những lý do sau:
- Không thích ngồi chung với bạn khác giới.
- Không thích ngồi chúng với bạn học chưa tốt, chưa hoàn thành.
- Mắc cỡ, ngại ngùng khi phải ngồi chung với người bạn quá dễ
thương hay không dễ nhìn lắm.
- Giữa hai gia đình có mâu thuẫn với nhau nên không cho ngồi chung,
ngồi gần nhau.
- Khinh thường gia đình bạn đó nghèo hoặc bạn đó không sạch sẽ lắm
nên không muốn ngồi chung....
Mặc khác giáo viên cần phân loại các đối tượng chưa hoàn thành ở
những môn chính như Toán và Tiếng việt để có cách dạy hợp lý, cách rèn
luyện phù hợp trình độ đối tượng. Và cũng có thể tìm hiểu xem học sinh
trong lớp có bị những dị tật bẩm sinh nào hay không để có cách dạy tương
đồng giữa các đối tượng ấy trong tập thể lớp.
Và một điều nữa không kém phần quan trọng, giáo viên cần ghi chép
thật đây đủ, theo dõi quá trình học tập hằng ngày của các em đó. Có những
em tiếp thu nhanh nhưng cũng có những em tiếp thu rất chậm chương trình
học.

Lập danh sách các em học sinh chưa hoàn thành ngay từ đầu
năm học, phân loại theo môn cũng như kiến thức mà các em có được.
Việc lập danh sách để phân loại và nắm bắt tình hình học tập của
những em chưa hoàn thành là việc cần thiết, phải làm ngay từ đầu năm học.
Giáo viên cần nắm một cách chính xác các em chưa hoàn thành ở những
10


môn học nào, để có cách bồi dưỡng kịp thời. Danh sách lập cần phải ghi rõ
ràng những thông tin, các đề mục một cách đơn giản, dễ hiểu để thuận tiện
cho việc theo dõi các em. Cần gửi về Ban giám hiệu biết thông tin các em
chưa hoàn thành của lớp.
Có thể lập danh sách học sinh chưa hoàn thành theo mẫu như sau:
(Mẫu)
Trường Tiểu học A Đào Hữu Cảnh.
DANH SÁCH HỌC SINH CHƯA HOÀN THÀNH - LỚP 3C
Năm học: 2017 - 2018
(Thời điểm: Đầu năm học)
Chưa hoàn thành
STT

HỌ VÀ TÊN HỌC SINH

01

Nguyễn Hoàng Tâm

GHI

Toán

Tiếng việt

X

X

CHÚ

Tổng kết danh sách có...1....học sinh chưa hoàn thành./.
Đào Hữu Cảnh, ngày...10...tháng...12...năm 201.8...

Ban giám hiệu

Giáo viên chủ nhiệm

…………………..
.......................

11


---------------------------------------------------------3.4 Lập kế hoạch bồi dưỡng học sinh chưa hoàn thành.
Lập kế hoạch để rèn luyện, bồi dưỡng học sinh chưa hoàn thành là
công việc phải thực hiện. Chúng ta cũng đã biết, muốn làm một việc gì đó
thì cần phải có kế hoạch thực hiện. Khi có kế hoạch cụ thể, thì chúng ta sẽ dễ
dàng và thuận tiện khi rèn luyện các em. Tôi xin đưa ra kế hoạch rèn luyện
học sinh chưa hoàn thành của lớp như sau:

TRƯỜNGTH A Đào Hữu Cảnh

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT
NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh Phúc

Số : 01/KHBD-HSCHT
A Đào Hữu Cảnh, ngày 10 tháng 12 năm 2018

KẾ HOẠCH
BỒI DƯỠNG HỌC SINH CHƯA HOÀN THÀNH LỚP 3C
NĂM HỌC: 2017 – 2018
-

Căn cứ vào kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học 2017 - 2018 của
Trường Tiểu học A Đào Hữu Cảnh

-

Căn cứ vào phương hướng thực hiện nhiệm vụ năm học 2017 – 2018
của Tổ khối 3.

-

Căn cứ vào tình hình thực tế lớp 3C. Xin đề ra kế hoạch bồi dưỡng
cho học sinh chưa hoàn thành như sau:
I/ Mục đích yêu cầu :
12


-

Nâng cao chất lượng giáo dục;

-

Khắc phục những học sinh ngồi nhầm lớp;

-

Bổ sung một số kiến thức mà học sinh bị hỏng do một số điều kiện
khách quan khác.
II/ Tình hình học sinh chưa hoàn thành:
- Tổng số học sinh chưa hoàn thành sau việc kiểm tra tại lớp đầu năm
học 2017 - 2018 là : 5 học sinh.
Trong đó :
+ Môn Toán :

4 học sinh

+ Môn Tiếng Việt : 1 học sinh
III/ Nguyên nhân :
-

Số học chưa hoàn thành đầu năm, năm học 2017 – 2018 theo thống kê
không là thực chất học sinh chưa hoàn thành của lớp. Vì vào học 2 tuần lễ
đầu năm nên các em chưa củng cố lại kiến thức cũ kịp thời. Mặc khác, số
học sinh chưa hoàn thành này là do số phụ huynh ít quan tâm, không giúp
đỡ con em học thêm ở nhà trong hè nên các em bị quên kiến thức.

-

Một số học sinh có trí nhớ thực sự không bền vững (lâu nhớ mà mau
quên) , ít chú ý, có em thiểu năng.
IV/ Biện pháp thực hiện :
Đối với giáo viên chủ nhiệm lớp:
1. Tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến học sinh chưa hoàn thành :
* Có thể do các nguyên nhân chính dẫn đến chưa hoàn thành trong
học tập của học sinh:
+ Do hoàn cảnh gia đình.
13


+ Do mất căn bản
+ Chưa nhận thức được nhiệm vụ học tập hay nói thông thường là học
sinh lười học, không chăm chỉ, chuyên cần.
+ Do bị bệnh: (Chậm phát triển trí não, tự kỉ, tăng động giảm chú ý…)
2. Biện pháp
- GVCN lập sổ theo dõi từng đối tượng học sinh chưa hoàn thành của lớp và
có biện pháp giúp đỡ cho từng đối tượng học sinh. Theo dõi sự tiến bộ của
học sinh và có biện pháp bồi dưỡng hợp lí, kịp thời trong từng tháng.
- Hàng tuần bồi dưỡng các em vào 2 buổi thứ 3 và thứ 5, từ7 h đến 9h .
- Trong giờ dạy giáo viên phân hóa nhiều đối tượng học sinh để giúp học
sinh chưa hoàn thành cùng tham gia học tập tích cực.
- GVCN phối hợp với PHHS quan tâm nhắc nhở, đôn đốc hoàn thành các bài
tập về nhà.
a. Học sinh chưa hoàn thành do hoàn cảnh gia đình khó khăn:
Giáo viên chủ nhiệm cần:
- Tạo cơ hội để trao đổi trực tiếp với phụ huynh học sinh, nắm bắt cụ
thể hướng phấn đấu của học sinh vì mục tiêu, kế hoạch chung của lớp, của
trường…thông qua các buổi họp phụ huynh học sinh và liên lạc bằng điện

thoại khi cần.
- Hợp tác giữa giáo viên và phụ huynh là điều cần thiết để học sinh học
tập và rèn luyện. Qua đó, giáo viên sẽ thông tin kịp thời đến phụ huynh về
kết quả học tập, hạnh kiểm, các mặt tham gia hoạt động…của con em mình
thông qua sổ liên lạc. Giáo viên và phụ huynh cần có sự liên kết hai chiều
nhằm có biện pháp tác động phù hợp, động viên khuyến khích khi các em
tiến bộ, nhắc nhở kịp thời khi các em có biểu hiện cần uốn nắn…
14


- Giáo viên tạo điều kiện tốt nhất về thời gian để học sinh có thể hoàn
thành bài học ngay tại lớp.
- Vận động học sinh trong lớp giúp đỡ bạn về vật chất, công việc gia
đình, thăm hỏi khi ốm đau bệnh tật…
b. Học sinh chưa hoàn thành do mất căn bản:
Giáo viên chủ nhiệm cần:
- Hệ thống kiến thức theo chương trình.
- Đưa ra nội dung bài tập phù hợp với kiến thức để học sinh có thể
luyện tập kiến thức mới và ôn lại kiến thức đã học, có hệ thống câu hỏi từ dễ
đến khó cho các đối tượng…
- Dạy phân hoá đối tượng học sinh.
- Quan sát và theo dõi từng hoạt động của các em bằng nhiều hình
thức tổ chức: thi đua cá nhân, thi đua theo nhóm, theo tổ, đố vui, giải trí…
Kết hợp kiểm tra thường xuyên việc học của các em mỗi ngày nhằm rèn thói
quen học bài và làm bài, kích thích hoạt động trí tuệ cho các em.
- Động viên, khích lệ, tuyên dương kịp thời với tác dụng:
+ Xác nhận sự tiến bộ ở học sinh.
+ Kích thích sự say mê, hứng thú học tập của học sinh.
+ Thúc đẩy hành động theo chuẩn mực.
+ Giúp học sinh tự tin là mình học được, mình có thể giỏi như bạn…

+ Sửa chữa hành vi sai lệch của học sinh.
+ Tập thói quen chu đáo và cẩn thận.
+ Ngược lại, nếu lạm dụng trách phạt sẽ hạn chế sự độc lập, sáng tạo
của học sinh.
15


- Tổ chức các hình thức học tập giúp đỡ lẫn nhau trong hoc sinh
như : phong trào “đôi bạn cùng tiến”. “nhóm học tốt” để các em giúp đỡ lẫn
nhau. Tổ chức kiểm tra bài lẫn nhau 15’ trước khi vào học.
c. Học sinh chưa hoàn thành do lười học, không chăm chỉ, không
chuyên cần hoặc chưa nhận thức được nhiệm vụ học tập:
Những học sinh rơi vào tình trạng trên là do: không học bài, không
làm bài, thường xuyên để quên vở bài tập ở nhà, vừa học vừa chơi, không
tập trung… Để các em có hứng thú học tập, giáo viên phải nắm vững và
phối hợp nhịp nhàng các phương pháp dạy học, thay đổi bằng hình thức trò
chơi, sử dụng phong phú đồ dùng học tập…để giúp các em hiểu bài, tự bản
thân mình giải quyết các bài tập thầy cô giao. Ngoài ra, giáo viên động viên
các bạn trong tổ nhắc nhở và giúp đỡ lẫn nhau mỗi khi các em vấp phải
những lỗi trên.
Ngoài ra, giáo viên cần trao đổi trực tiếp với từng đối tượng học sinh
bằng lời nói, cử chỉ, mệnh lệnh thật thuyết phục.
d. Hoc sinh chưa hoàn thành do bị bệnh : (Chậm phát triển trí não, ít
chú ý…)
- Giáo viên cần xác định được mức độ bệnh. Kết hợp với gia đình giúp
đỡ học sinh.
V/ Kế hoạch cụ thể:

NGƯỜI
THÁNG

NỘI DUNG THỰC HIỆN

BIỆN PHÁP

THỰC
HIỆN

8+9/

- Lập danh sách phân loại học - Lập danh sách học sinh chưa
16

GVCN


sinh chưa hoàn thành , học sinh hoàn thành
ngồi nhầm lớp.

theo từng môn.

Phân loại theo nguyên nhân
(hỏi từ GVCN lớp năm trước)

- Lên kế hoạch, tổ chức phụ đạo - Học các buổi sáng các ngày
thứ 3, thứ năm trong tuần từ 7h
học sinh chưa hoàn thành.
đến 9h ’.
2017

Tổ chức kiểm tra bài lẫn nhau
15’ trước khi vào học.
- Thông báo cho phụ huynh tình
hình học sinh chưa hoàn thành và
phối hợp thực hiện.
- Tổ chức ôn tập giữa HKI

- Gởi giấy mời về cho phụ
huynh. Yêu cầu phụ huynh kèm
thêm con em ở nhà.
- Qua ôn tập học tại lớp GVCN

- Báo cáo chất lượng học lực học xác định lại mức độ học sinh
sinh chưa hoàn thành cho tổ khối, chưa hoàn thành đã phụ đạo
BGH
10/2017

- Đối chiếu HS chưa hoàn thành

trong thời gian qua. So với chất
lượng đầu năm.

GVCN
đầu năm so với HS chưa hoàn - Học các buổi sáng các ngày
thứ tư vả thứ sáu trong tuần từ
thành giữa học kì 1.
- Tiếp tục Phụ đạo học sinh chưa
hoàn thành.

10h đến 10h40’.

Tổ chức kiểm tra bài lẫn nhau
15’ trước khi vào học.

11/2017

- Ôn luyện hai buổi.

- Học các buổi sáng các ngày GVCN
thứ tư và thứ sáu trong tuần từ
10h đến 10h40’.
-GV chủ nhiệm phân công các
17


-Tổ chức các phong trào học tập. “đôi bạn cùng tiến”. “nhóm học
Giúp bạn còn khó khăn về đồ tốt” để các em giúp đỡ lẫn
dùng học tập…(nếu có)

nhau.

- Tổ chức kiểm tra định kì cuối - Thực hiện theo kế hoạch của
học kì 1. Đối chiếu HS chưa nhà trường.
hoàn thành giữa học kì 1 so với - Tổ chức kiểm tra bài lẫn nhau
cuối kì 1
15’ trước khi vào học.
12/2017

- Báo cáo chất lượng học lực, lập
lại danh sách học sinh chưa hoàn
thành.

GVCN

- Học các buổi sáng các ngày
thứ tư và thứ sáu trong tuần từ

-Bồi dưỡng học sinh chưa hoàn 10h đến 10h 40’.
thành
- Thực hiện theo kế hoạch của
nhà trường.

01+02/

- Tiếp tục bồi dưỡng HS chưa - Tổ chức kiểm tra bài lẫn nhau
15’ trước khi vào học. Theo dõi GVCN
hoàn thành.
hằng ngày trên lớp.

2018

- Học các buổi sáng các ngày
thứ tư và thứ sáu trong tuần từ
10h đến 10h40’.
3+4/

- Tiếp tục bồi dưỡng HS chưa - Thực hiện theo kế hoạch của GVCN

2018

hoàn thành.

nhà trường.

- Báo cáo trong tổ khối chất - Tổ chức kiểm tra bài lẫn nhau
lượng học lực, danh sách học 15’ trước khi vào học. Theo dõi
sinh chưa hoàn thành. Đối chiếu hằng ngày trên lớp.
HS chưa hoàn thành cuối kì 1 so - Học các buổi sáng các ngày
với giữa kì 2.
thứ tư và thứ sáu trong tuần từ
18


10h đến 10h40’.
- Tiếp tục bồi dưỡng HS chưa - Thực hiện theo kế hoạch của
hoàn thành.

nhà trường.

- Tổ chức kiểm tra định kì cuối - Tổ chức kiểm tra bài lẫn nhau
5/2017

học kì 2

15’ trước khi vào học. Theo dõi GVCN
hằng ngày trên lớp.

- Báo cáo chất lượng học lực, - Học các buổi sáng các ngày
danh sách học sinh bồi dưỡng về thứ tư và thứ sáu trong tuần từ
Ban giám hiệu.

10h5’ đến 10h40’.

Trên đây là kế hoạch bồi dưỡng học sinh chưa hoàn thành của lớp 3C
trong năm học 2017-2018 :
3.5 Cách làm cụ thể
3.5.1 Kế hoạch giảng dạy phù hợp, có phân hóa đối tượng học sinh
Trong quá trình soạn giảng, giáo viên cần phân hóa đối tượng học sinh
chưa hoàn thành, "xé nhỏ" câu hỏi để các em dễ dàng trả lời. Khi các em trả
lời, không nhất thiết là phải đúng hoàn toàn mới tuyên dương mà chỉ cần có
ý đúng là giáo viên tuyên dương, khen ngợi các em trước lớp "Em trả lời có
ý đúng với câu hỏi, thầy nhận thấy rằng bạn đã có sự chú ý, tìm hiểu bài khi
ở nhà, thầy đề nghị cả lớp tuyên dương bạn." Chỉ là câu khen ngợi bấy nhiêu
thôi cũng đã làm cho em các thấy vui, thấy tự tin. Từ đó, các em sẽ ham
thích, cố gắng nhiều hơn nữa trong việc học.
Xin đưa ra một ví dụ như sau:
* Đối với phân môn Tập đọc:

19


Trong tiết tập đọc giáo viên vẫn dạy bình thường, đến phần luyện đọc
giáo viên cũng gọi em đó đọc nhưng chỉ đọc một chữ cái, âm, vần, ghép
tiếng dần dần học sinh đọc được và nâng cao dần lên (Tập đọc). Trong phần
tìm hiểu bài cũng cho các em học sinh chưa hoàn thành tham gia bình
thường nhưng chỉ hỏi những câu dễ và gần gủi các em để các em trả lời.
* Đối với phân môn Chính tả:
Khi giáo viên đọc cho học sinh viết thì đối với học sinh chưa hoàn
thành giáo viên cho học sinh mở sách giáo khoa để tập chép tập thói quen
viết bài, nhìn mặt chữ. Hoặc trong lớp học có nhiều em học sinh chưa hoàn
thành về viết, viết rất chậm thì giáo viên đọc thật chậm và chỉ cho học sinh

viết vài câu là đủ rồi, không nhất thiết phải đọc hết bài (đối với các em này)
* Đối với môn Toán:
- Tổ chức cho các em ôn lại các số có hai chữ số từ 10 đến 99 ; đọc lại
các bảng cộng (trừ ) trong phạm vi 100 hoặc là những bảng nhân (chia ) từ 2
đến 9, để vận dụng bảng cộng ( trừ ) có nhớ trong phạm vi 100, nhân chia từ
bảng 2 đến bảng 9, hướng dẫn lại cho thật kĩ cách tính bài toán có các dạng
như bảng cộng (trừ)…cho các em đó hiểu và biết cách thực hiện.Nếu gặp
các dạng tìm thành phần chưa biết thì cố gắng cho các em thuộc quy tắc tìm.
( GV thì ôn lại cho các em nắm vững tên gọi của các thành phần trong phép
tính đó.)
Ví dụ: Để giúp các em tính nhanh hơn, không phải đếm tay nữa, không
cần dùng que để tính. Tôi yêu cầu các em tự nhẩm : 9 thêm mấy thành 10, 9
+ ? = 11…;
8 cộng mấy bắng 11. Mỗi tuần yêu cầu các em học thuộc một bảng cộng
( trừ ) hoặc nhân (chia ) và thường xuyên kiểm tra lại vào những buổi có tiết
cuối bồi dưỡng thì tôi chắc chắn ít nhiều gì cũng phải thuộc...hay giải toán
có lời văn.
20


Ví dụ: Lớp 3C có tất cả 26 học sinh, trong đó có 12 học sinh nữ. Hỏi
lớp 3C có bao nhiêu học sinh nam?
a.Bài toán cho em biết gì? Chỉ ra cho em biết chỗ nêu phần trả lời
trong bài toán là em cứ đọc từ đầu cho đến trước chữ hỏi dừng lại. (Đọc lớp
3C…học sinh nữ.)
b.Bài toán hỏi gì ? Thì em đọc những tiếng sau chữ hỏi cho đến hết
bài. (Đọc từ lớp 3C…học sinh nam.)
c.Muốn biết lớp 3C có bao nhiêu học sinh nữ em làm tính gì? (….tính
trừ).
Trình bày bài giải ôn lại kiến thức từ lớp1. Muốn viết bài giải em đi

qua mấy bước ? (…...3 bước)
+Bước1: Em viết gì vào vở? Thưa thầy em viết câu lời giải.
Muốn viết được câu lời giải em dựa vào đâu?...Dựa vào bài toán hỏi
gì? để viết được nhanh và đúng đối với các em chưa hoàn thành này, ghi ra
được một lời giải mà thôi GV hướng dẫn: Em chỉ cần ghi các chữ đằng sau
chữ hỏi cho đến chữ bao nhiêu thì em không được ghi lại mà thế vào hai
chữ đó là chữ số, rồi ghi tiếp các chữ còn lại sau đó thêm chữ là vào cuối
câu lời giải, ghi dấu hai chấm (:).
+Bước 2: Viết phép tính. Lưu ý chỉ viết số trừ (cộng) với số mà thôi
sau đó ghi đơn vị vào trong dấu ngoặc đơn muốn ghi đơn vị cho chính xác
thì chúng ta nhìn vào phía sau chữ bao nhiêu hoặc chữ mấy là chữ gì? Thì
ghi vào trong ngoặc.
+Bước 3: Viết đáp số (thì căn cứ vào kết quả và đơn vị trong ngoặc)
ghi xuống.

21


Kết quả: Qua phương pháp vừa truyền đạt kiến thức mới kiến thức
mới vừa ôn kiến thức cũ, cộng thêm các mẹo tính như thế, dần dần các em
đã làm tính nhanh hơn và chính xác hơn.
- Ngoài những ví dụ vừa nêu, giáo viên chủ nhiệm cũng cần có những
điều kiện khách quan sau để giúp các em hoàn thành chương trình lớp học.
+ Nhiệt tình hơn nữa trong công tác bồi dưỡng học sinh chưa hoàn
thành. Xem các em như những đứa con trong gia đình, tạo mối quan hệ gần
gũi, thoải mái, cùng chia sẻ với các em những khó khăn mà các em đang
gặp phải.
+ Mặc dù, chương trình học quy định về thời gian nhưng giáo viên
cũng cần sắp xếp thời gian để bồi dưỡng, không nhất thiết phải ngày nào
cũng có mặt nhưng từ 2 tiết cuối ngày thứ ba và thứ năm là rất tốt. Để giúp

các em vừa ôn bài, các kiến thức đã học. Hướng dẫn các em thực hiện
nhuần nhuyễn các thao tác, cách làm một cách khoa học.
+ Phân công các em hoàn thành tốt, hoàn thành ngồi cạnh những em
chưa hoàn thành để giúp đỡ. Hoặc gần nhà nhau sẽ giúp bạn học ở nhà
bằng cách học nhóm cùng trao đổi và cùng thảo luận. Từ đó, giúp các em
chưa hoàn thành sẽ chăm chỉ hơn, tự tin hơn.
3.5.2 Sự phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm với các lực lượng
a. Với gia đình học sinh
Giáo viên chủ nhiệm cần thường xuyên quan tâm, tìm hiểu hoàn cảnh và
nhất là liên hệ với gia đình các em, nhờ sự hỗ trợ từ phía gia đình như:
- Theo dõi và kiểm tra hằng ngày bài vở của con em mình.
- Cần có thời gian biểu một cách hợp lý để các em vừa được học và
vừa phụ giúp công việc gia đình.

22


- Động viên con em mình học chuyên cần hơn, khuyến khích bằng
những phần quà (đối với các em gia đình có điều kiện về kinh tế).
- Có sự kiểm tra và chuẩn bị trước khi các em đến trường.
- Thường xuyên liên hệ với giáo viên chủ nhiệm để nắm bắt được tình
hình học tập của con em mình tại trường.
b. Đối với Ban giám hiệu và Ban đại diện Cha mẹ học sinh nhà trường
- Mời những gia đình có con em chưa hoàn thành để bàn cách bồi
dưỡng và rèn luyện thích hợp.
- Ban đại diện hỗ trợ vật chất đối với những em gia đình khó khăn.
- Động viên phụ huynh sắp xếp công việc và dành thời gian cho việc
học của con em mình nhiều hơn.
- Ban giám hiệu nhà trường cần phối hợp với Ủy ban Nhân dân xã để
vận động xã hội hóa cho các em có hoàn cảnh khó khăn biết vươn lên trong

học tập. Từ đó, các em chưa hoàn thành sẽ thấy và lấy đó làm động lực để
đạt kết quả như mong muốn.
c. Đối với bản thân giáo viên chủ nhiệm
- Như trên đã nói, giáo viên chủ nhệm cần có kế hoạch giảng dạy cụ
thể, có phân hóa đối tượng; Giáo viên cũng cần có kế hoạch phụ đạo học
sinh chưa hoàn thành để rèn luyện và bồi dưỡng các em. Phải có cái "TÂM"
thì giáo viên mới hoàn thành được nhiệm vụ.
Chúng ta, nếu như không có mục đích sống, học tập thì chẳng khác
nào đi tìm cái hư vô, những điều không thực trong cuộc sống này. Bởi lẽ,
con người muốn tiến bộ, muốn đạt được những gì mình muốn thì điều tối ưu
là phẩn phấn đấu và nỗ lực.

23


- Theo dõi quá trình học tập hằng ngày trên lớp của các em, đặt câu
hỏi gợi mở để học sinh trả lời. Đây là điều kiện giúp các em thêm tự tin, kích
thích sự tìm hiểu kiến thức bài học.
- Đưa ra các yêu cầu vừa phải, không quá cao đối với những đối tượng
này. Vì các em cần thời gian để tiếp cận nhưng điều quan trọng hơn cả là các
em phải cố gắng hết mọi khả năng của bản thân để chiếm lĩnh tri thức.
- Tránh dùng những lời xúc phạm trước tập thể lớp, vì như thế sẽ gây
mặc cảm cho các em mà thay vào đó giáo viên hãy dùng những lời khen,
động viên khích lệ tinh thần để các em phấn đấu trong học tập.
- Bồi dưỡng thêm cho các em những kiến thức bị hỏng có thể là trái
buổi học hay 15 phút đầu giờ, tạo thói quen dần dần. Theo như bản thân tôi,
thì đầu năm 10 tuần đầu tôi bồi dưỡng cho các em, mặc dù tốn nhiều thời
gian và công sức nhưng tôi vẫn cố gắng. Quan thời gian đó, tôi rút bớt thời
gian bồi dưỡng lại để các em không ỷ lại vào tôi mà sẽ có thói quen tự học.
Trải qua 10 tuần đầu các em có sự tiến bộ về nề nếp, cách học, chuẩn bị bài.

Những tuần tiếp theo tôi rút ngắn thời gian bồi dưỡng tiết cuối và vẫn thực
hiện 15 phút đầu mỗi buổi học chính khóa. Từ đó, đã thấy các em có sự tiến
bộ dần dần, các em tự tin hơn, mạnh dạn hơn và có ý thức hơn trong việc
học của bản thân.
- Khi chuyển khối dạy lớp 3, kinh nghiệm dạy lớp 3C chưa nhiều như
những giáo viên khác nhưng tôi vẫn đúc kết được cho bản thân mình khi là
một giáo viên chủ nhiệm dạy lớp 3C. Trong quá trình học các em sẽ cảm
thấy căng thẳng, chán ngán và mỏi mệt. Lúc ấy, tôi tạo không khí vui tươi
bằng những tiếng cười, trêu chọc bằng những động tác hay cử chỉ mà bản
thân có thể thực hiện làm cho lớp học thêm sinh động và tràn ngập tiếng
cười. Mỗi nụ cười nở trên môi đã làm phần nào vơi đi nỗi buồn chán, mệt
mỏi với lượng kiến thức mà các em phải học. Các em sẽ cảm thấy được thư
24


giãn, giải tỏa tâm lý. Từ đó, không chỉ riêng các em chưa hoàn thành mà
những em còn lại cũng cảm thấy được giải lao đầu óc, các em sẽ tiếp thu
kiến thức nhanh hơn, khắc sâu hơn. Và điều đặc biệt, các em sẽ ham thích
đến trường hơn.
3.5.3 Học sinh chưa hoàn thành còn có thể do những nguyên nhân:
a. Ảnh hưởng từ môi trường xã hội hiện nay:
Ngày nay, với sự phát triển vượt bậc và mạnh như vũ bão của công
nghệ thông tin trên toàn thế giới. Việt Nam chúng ta cũng không nằm ngoài
quá trình đó. Công nghệ thông tin giúp rất hữu ích và có thể là điều kiện để
phát triển nhiều lĩnh vực, trong đó có giáo dục.
Tìm kiếm những thông tin hay, kĩ năng sống, giúp cho con người theo
kịp với thời đại nếu chúng ta nghĩ theo phương diện tích cực. Ngược lại, nếu
nghĩ theo cách tiêu cực sẽ làm hại cho người sử dụng chúng. Các em học
sinh bộc lộ những tính hiếu kì, tò mò, bắt chước theo người lớn qua những
trang mạng xã hội không lành mạnh, những trò chơi game mang tính bạo

lực, không mang ý nghĩa giáo dục,... đó sẽ là tác hại vô cùng đến nhân cách,
thái độ sau này.
Truy cập thông tin trên trang Google cái gì cũng có, cần gì cũng có.
Vậy nên, điều quan trọng là chúng ta sẽ giáo dục các em cần có cái nhìn
nhận đúng đắn, tìm hiểu những thông tin liên quan đến bài học là điều vô
cùng cần thiết. Học sinh ngày nay thích khám phá những điều mới lạ, trao
dồi tri thức cuộc sống. Và ngành giáo dục hiện nay cũng đang tiếp cận với
những phương pháp dạy học mới, lạ có hiệu quả cho thực tế từng địa
phương. Chúng ta hòa nhập nhưng lại không hòa lẫn với sự phát triển chung
ấy, chúng ta biết cách chọn lọc những điều hay, loại bỏ những điều đi trái
với đạo đức cũng như truyền thống dân tộc.
b. Do các em mắc một số bệnh có liên quan:
25