Tình cảm chân thành , tha thiết của nhà thơ Viễm Phương cũng như của nhân dân ta đối với Bác Hồ kính yêu qua hai khổ cuối bài thơ ” Viếng Lăng Bác

VIẾNG LĂNG BÁC
Câu 4. (5,0 điểm)
Cảm nhận của em về đoạn thơ sau:
“…Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!”
…
(Trích “Viếng lăng Bác”-VIỄN PHƯƠNG,Ngữ Văn 9, Tập 2)
I. Mở bài: giới thiệu vị trí đoạn thơ trong tác phẩm và khái quát nội dung cảm xúc của đoạn.
1-Viếng lăng Bác của Viễn Phương là bài thơ nói lên một cách thiết tha, cảm động những
Tình cảm thiêng liêng, thành kính của đồng bào miền Nam với Bác. Đây là khổ thứ 2 và
thứ 3 của bài thơ.
2-ND đoạn thơ khẳng định Bác bất tử, trường tồn cùng núi sông, dân tộc và tình cảm thành
kính, thiêng liêng,sâu sắc mà nhân dân dành cho Người là vĩnh viễn.
II. Thân bài: Lần lượt trình bày những suy nghĩ, đánh giá về ND và NT của đoạn thơ:
1. Tác giả như muốn khẳng định: Bác còn đó và còn mãi giữa non sông đất nước, giữa
lòng dân tộc và nhân loại.
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…
- sử dụng điệp ngữ “ngày ngày …đi qua, đi trong…” diễn tả dòng chảy của thời gian ngày
tiếp ngày vô tận. Trong cái vô tận của thời gian ấy là cái vĩnh viễn, bất tử của tên tuổi
Người.
- phát hiện sự tương phối của 2 hình ảnh “Mặt trời đi qua trên lăng../ Mặt trời trong
lăng” và tìm thấy mối quan hệ đối ngẫu của 2 hệ giá trị Vũ trụ và Con người. Sự liên
tưởng này tô đậm màu sắc trí tuệ cho bài thơ.
(Ý này chỉ tính cho bài làm đạt khung điểm tối đa 4 đến 5 điểm).

- hai hình ảnh “mặt trời” - một hình ảnh tả thực và một hình ảnh ẩn dụ - được nối với
nhau
bằng chứ “thấy” là một sáng tạo: Người và thiên nhiên vũ trụ vô cùng gần gũi; đồng thời
liên tưởng này còn nói lên được một cách sâu sắc vẻ đẹp, sức sống và ý nghĩa cuộc đời
của
Bác với dân tộc và nhân loại.
2. Nhà thơ cảm nhận sâu sắc lòng thương nhớ vô tận của con người VN và nhân loại với
Bác.
- hình ảnh giàu giá trị biểu cảm “dòng người đi trong thương nhớ” vừa chân thực vừa có ý
nghĩa khái quát:Tình cảm nhân dân dành cho Người có cội rễ bền lâu như dòng sông
không bao giờ cạn.
- liên tưởng “kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân” là một liên tưởng độc đáo, phù
hợp với khung cảnh viếng lăng Người làm cho hình tượng thơ thêm cao quý lộng lẫy.
3. Ở khổ thơ tiếp theo


Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!
Chủ đạo vẫn là mạch cảm xúc trở về với niềm xót xa thương tiếc khi nghĩ về sự ra đi của
Người.
- Nhà thơ đã viết những dòng thơ giàu nhạc tính với những hình ảnh gầngũi: ”giấc ngủ
bình yên… vầng trăng dịu hiền” tạo tình cảm tự nhiên, thân thuộc.
- Nhưng dẫu biết “trời xanh là mãi mãi”, sự thật về việc Bác không còn nữa làm những
giọt lệ thương tiếc lặng thầm vẫn cứ rưng rưng và con tim chợt nhói đau khó tả. Bác nằm
trong lăng như đang trong giấc ngủ bình yên, có vầng trăng dịu hiền làm bạn. Nhưng cũng
chính vì nhận ra sự vĩnh hằng ấy mà nhà thơ đau đớn hiểu rằng chúng ta sẽ vĩnh viễn xa
Người.
- Nỗi đau ở con tim vừa là nỗi đau tinh thần vừa là nỗi đau thể xác. Đây là cảm giác có

thực với bất kỳ ai khi đến viếng Bác Hồ kính yêu.
- Hai hình ảnh kì vĩ, lộng lẫy “vầng trăng, trời xanh” là những ẩn dụ đặc sắc nối tiếp
nhau xuất hiện khiến ta suy ngẫm về cái bất diệt vô tận của vũ trụ đến cái bất tử vô
cùng cao cả của con Người.
III. Kết bài: khái quát giá trị, ý nghĩa của đoạn thơ
- Đoạn thơ mang trọn âm hưởng chủ đạo của bài thơ: Đó là tấm lòng thành kính, thiêng
liêng
không chỉ của riêng nhà thơ mà còn của cả miền Nam với Bác Hồ; là nỗi tiếc thương vô
hạn không dấu được cùng với cảm thức về sự vĩnh hằng bất tử tên tuổi của Người.
- Đoạn thơ còn cho ta thấy một tài thơ của thế hệ nhà thơ đàn anh: Giàu chiêm nghiệm
và suy tư, với nghệ thuật
dùng từ độc đáo vừa giản dị tự nhiên vừa hàm súc sang trọng.
Tình cảm chân thành , tha thiết của nhà thơ Viễm Phương cũng như của nhân dân ta đối với Bác
Hồ kính yêu qua hai khổ cuối bài thơ ” Viếng Lăng Bác”
”... Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng diệu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!
Mai về niềm Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”CÂU 4: Tình cảm chân thành , tha thiết của
nhà thơ Viễm Phương cũng như của nhân dân ta đối với Bác Hồ kính yêu qua hai khổ cuối
bài thơ ” Viếng Lăng Bác
a) Mở bài:
”Bác nhớ miền Nam nỗi nhớ nhà
Miền Nam mong Bác nỗi mong cha”
- Năm 1976, nhà thơ Viễn Phương ra thăm lăng Bác, đứng trước một con người vĩ đại của
nhân loại, không kiềm được nỗi xúc động trào dâng. Tác giả viết bài thơ Viếng lăng Bác.
- Bài thơ thể hiện lòng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của của nhà thơ và của mọi

người đối với Bác Hồ khi vào viếng lăng Bác.


b) Thân bài:
Cảm xúc của nhà thơ khi ở trong lăng:
- Khổ thơ thứ hai là một trong những khổ thơ hay nói về niềm tự hào, thương nhớ Bác của
những người vào viếng Bác.
- Khổ thơ thứ ba diễn tả thật xúc động cảm xúc và suy nghĩ của tác giả khi vào lăng viếng
Bác. Khung cảnh và không khí thanh tĩnh như ngưng kết cả thơi gian và không gian ở bên
trong lăng Bác đã được nhà thơ gợi tả rất đạt:
”... Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng diệu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim”
+ Cụm từ “ giấc ngủ bình yên” diễn tả chính xác và tinh tế sự yên tĩnh, trang nghiêm và
ánh sáng dịu nhẹ, trong trẻo của không gian trong lăng Bác.
+ Bác còn mãi với non sông đất nước như trời xanh còn mãi mãi, Người đã hóa thành
thiên nhiên, đất nước, dân tộc. Tác giả đã rất đúng khi khẳng định Bác sống mãi trong lòng dân
tộc vĩnh hằng như trời xanh không bao giờ mất đi.
Tâm trạng lưu luyến của nhà thơ trước lúc khi trở về miền Nam:
- Khổ thơ thứ tư diễn tả tâm trạng lưu luyến của nhà thơ. Muốn ở mãi bên lăng Bác, nhưng
tác giả cũng biết rằng đến lúc phải trở về miền Nam, chỉ có cách gửi lòng mình bằng cách hóa
thân, hòa nhập vào những cảnh vật ở bên lăng Bác để luôn được ở bên Người.
“Mai về niềm Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”
- Từ “ muốn làm” được lặp đi lặp lại nhiều lần trong đoạn thơ thể hiện được ước muốn, sự
tự nguyện của tác giả. Hình ảnh cây tre lại xuất hiện khép bài thơ lại một ca1chb khéo lé. Tác giả
muốn làm con chim, làm đóa hoa, làm cây tre trung hiếu. Muốn được gắn bó bên Bác.

“ Ta bên Người, Người tỏa sáng trong ta
Ta bỗng lớn ở bên Người một chút”
c) Kết bài:
- Qua hai khổ thơ, nhà thơ đã thể hiện được niềm xúc động trà đầy và lớn lao trong lòng khi
viếng lăng Bác, thể hiện được những tình cảm thành kính, sâu sắc với Bác Hồ.
- Bài thơ có giong điệu phù hợp với nội dung bài tình cảm, cảm xúc.Đó là giọng vừa trang
nghiêm, sâu lắng, vừa tha thiết đau xót tự hào.
Cảm nhận của em về bài thơ "Viếng lăng Bác" của nhà thơ Viễn Phương.
a. Mở bài
- Giới thiệu khái quát tác giả Viễn Phương và hoàn cảnh ra đời bài thơ.
- Nêu cảm nhận khái quát: Bài thơ thể hiện tấm lòng thành kính, niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ
và của mọi người đối với Bác khi vào lăng viếng Bác bằng một ngôn ngữ tinh tế, giàu cảm xúc sâu
lắng.
b. Thân bài: Cảm nhận chi tiết, phân tích bài thơ theo bố cục:
+ Khổ thơ thứ nhất: Cảm xúc của nhà thơ trước lăng Bác.


- Cách dùng từ ngữ ở câu 1: từ “thăm” thay cho từ “viếng”; xưng “con - Bác” => thể hiện cảm xúc
của người con xa lâu ngày mới được trở về bên Bác.
- Hình ảnh hàng tre mộc mạc, quen thuộc, giàu ý nghĩa tượng trưng: Sức sống quật cường, truyền
thống bất khuất của dân tộc Việt Nam; phẩm chất cao quý của Bác Hồ, hình ảnh hàng tre xanh khơi
nguồn cảm xúc cho tg.
+ Khổ thơ thứ hai: Cảm xúc chân thành, mãnh liệt của nhà thơ khi được hòa vào dòng người
vào lăng viếng Bác.
- Phân tích hai hình ảnh sóng đôi đặc sắc: Hình ảnh “mặt trời trong lăng rất đỏ” vừa thể hiện sự vĩ
đại của Bác Hồ, vừa thể hiện sự tôn kính của nhân dân, của nhà thơ với Bác. Hình ảnh “ Kết tràng
hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân ” chỉ dòng người ngày ngày nối tiếp nhau đến viếng Bác như kết
thành tràng hoa thành kính dâng lên người.
- Phân tích nghệ thuật dùng từ tinh tế, gợi hình, gợi cảm qua các từ: “ngày ngày”, “bảy mươi chín
mùa xuân ”

+ Khổ thơ thứ ba: Cảm xúc và suy nghĩ của tác giả khi vào lăng.
- Hai câu thơ đầu: Diễn tả chính xác và tinh tế khung cảnh và không khí trong lăng Bác và cảm nhận
hình ảnh Bác bình yên trong “giấc ngủ” giữa “một vầng trăng sáng dịu hiền”.
- Hai câu thơ sau: cảm xúc đã được bộc lộ trực tiếp, một nỗi đau, một mất mát quá lớn trước sự ra đi
của Người.
+ Khổ thơ cuối: Là tâm trạng lưu luyến của nhà thơ muốn ở mãi bên Bác.
- Nhà thơ đã gửi tấm lòng mình bằng cách muốn hóa thân, hòa nhập vào cảnh vật bên lăng Bác.
- Điệp ngữ “muốn làm”: nhấn mạnh khát vọng được hóa thân và làm cho giọng thơ trở nên tha thiết
hơn.
- Hình ảnh hàng tre ở khổ thơ thứ nhất đã được lặp lại ở dòng cuối cùng khép lại bài thơ với ý nghĩa
“cây tre trung hiểu”.
+ Nhận xét khái quát lại những thành công về nghệ thuật của bài thơ:
- Giọng điệu vừa trang nghiêm, sâu lắng, vừa tha thiết, đau xót, tự hào phù hợp với nội dung cảm
xúc.
- Thể thơ 8 chữ, cách gieo vần linh hoạt, nhịp thơ chậm diễn tả sự lắng đọng trong tâm trạng, tình
cảm của nhà thơ.
- Hình ảnh thơ sáng tạo, kết hợp hình ảnh thực và hình ảnh ẩn dụ có giá trị biểu đạt và biểu cảm cao
c. Kết bài: Khẳng định lại nội dung đã cảm nhận:
+ Viếng lăng Bác là bài thơ hay, giàu chất suy tưởng.
+ Là tiếng lòng của tất cả chúng ta với Bác Hồ kính yêu.


Liờn h: Suy ngh v s nghip v tỡnh cm ca Bỏc.

Đề :Có ý kiến nhận xét: "Bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phơng
là niềm xúc động thiêng liêng, tấm lòng thành kính của tác giả từ
miền Nam vừa giải phóng ra viếng Bác Hồ".
Hãy phân tích bài thơ để làm rõ ý kiến trên.
A. Mở bài: - 0,5 điểm
- Dẫn dắt vấn đề,

- Nêu nội dung nghị luận, trích dẫn nhận xét.
B. Thân bài: - 4 điểm.
(Cần tập trung phân tích làm rõ các ý sau)
* Phân tích làm rõ niềm xúc động của nhà thơ khi đến thăm lăng Bác: 1,5 điểm
- Hình ảnh hàng tre bên lăng Bác gợi liên tởng đến "Hàng tre xanh xanh Việt
Nam", đến tình đoàn kết dân tộc trong khó khăn, thử thách.
- Hình ảnh mặt trời gợi hình ảnh Bác : Mặt trời trong lăng rất đỏ, đến công lao
vĩ đại của Bác dành cho dân tộc. Và sức sống trờng tồn của t tởng Hồ Chí Minh.
- Hình ảnh đoàn ngời vào viếng Bác gợi liên tởng đến hình ảnh: Kết tràng hoa
dâng bảy mơi chín mùa xuân, là tình cảm của nhân dân đối với Bác.
* Phân tích làm rõ niềm xúc động thành kính, thiêng liêng của nhà thơ
khi vào lăng viếng Bác: - 1,5điểm
- Cảm nhậncủa nhà thơ về hình ảnh Bác "đang trong giấc ngủ bình yên", thanh
thản giữa: vầng trăng sáng dịu hiền", giữa thiên nhiên trong trẻo, an lành; Đó là
cảm xúc: Bác còn sống mãi.
- Phân tích trạng thái tâm lí của nhà thơ: Lí trí và tình cảm, niềm tin và thực tại
có sự khác biệt: tin Bác còn sống mãi nhng vẫn không tránh khỏi nỗi đau mất Bác,
không đợc gặp Ngời nên nhà thơ "đau nhói ở trong tim" (phân tích động từ
"nhói" để làm rõ đó là nỗi đau chan chứa tình yêu thơng của một ngời con dành
cho cha, của một ngời công dân dành cho lãnh tụ,...) => Đó chính là tình cảm của
nhân dân dành kính dâng lên Bác.
* Phân tích nguyện ớc thiêng liêng của nhà thơ với Bác: - 1 điểm.
- Nhà thơ giãi bày nỗi nhớ thơng khi phải về miền Nam, phải xa Bác
- Nhà thơ bày tỏ ớc muốn đợc hóa thân thành cây tre, bông hoa, con chim,...bên
lăng Bác. Đặc biệt muốn hóa thân làm cây tre "trung hiêu" Phân tích hình ảnh
cây tre và so sánh với hình ảnh cây tre ở đầu bài thơ để nâng cao ý ngghĩa t
tởng nhà thơ muốn gửi gắm: sống đẹp, sống trung thành với lí tởng của Bác.
=> Tình cảm với Bác trở thành lẽ sống của cuộc đời nhà thơ nói riêng và của nhân
dân Việt Nam nói chung.
C. Kết bài: - 0,5 điểm.

- Khái quát nội dung nghệ thuật bài thơ, khẳng định tình cảm của nhà thơ, của
nhân dân dành cho Bác.
- Liên hệ thực tế việc học tập làm theo tấm gơng đạo đức Hồ Chí Minh.

:Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phơng.


I/ Tìm hiểu đề
* Nội dung:
- Bài thơ thể hiện lòng thành kính đối với Bác Hồ khi nhà thơ từ Miền Nam ra Hà
Nội thăm và viếng lăng Bác.
- Mạch cảm xúc và suy nghĩ của bài thơ: thơng tiếc và tự hào khi nhìn thấy lăng;
khi đến bên lăng; khi vào lăng và cũng là niềm ớc muốn thiết tha đợc hoá thân để đợc gần Bác.
* Nghệ thuật:
- Âm điệu thiết tha, sâu lắng (giọng điệu), hình ảnh ẩn dụ, từ ngữ gợi cảm.
Dàn bài
I/ Mở bài:
- Nhân dân miền Nam tha thiết mong ngày đất nớc đợc thống nhất để đợc đến
MB thăm Bác
Miền Nam mong Bác nỗi mong cha
(Bác ơi! Tố Hữu)
- Bác ra đi để lại nỗi tiếc thơng vô hạn với cả dân tộc. Sau ngày thống nhất, nhà
thơ ra Hà Nội thăm lăng Bác, với cảm xúc dâng trào sáng tác thành công bài thơ
Viếng lăng Bác.
II/ Thân bài:
4 khổ thơ, mỗi khổ 1 ý (nội dung) nhng đợc liên kết trong mạch cảm xúc.
1. Khổ thơ 1: Cảm xúc của nhà thơ trớc lăng Bác
+ Nhà thơ ở tận MN, sau ngày thống nhất ra thăm lăng bác Sự dồng nén, kết tinh
ấy đã tạo ra tiếng thơ cô đúc, lắng đọng mà âm vang về Bác.
+ Cách xng hô: Con thân mật, gần gũi.

+ ấn tợng ban đầu là hàng tre quanh lăng hàng tre biểu tợng của con ngời Việt
Nam
- Hàng tre bát ngát : rất nhiều tre quanh lăng Bác nh khắp các làng quê VN, đâu
cũng có tre.
- Xanh xanh VN: màu xanh hiền dịu, tơi mát nh tâm hồn, tính cách ngời Việt
Nam.
- Đứng thẳng hàng : nh t thế dáng vóc vững chãi, tề chỉnh của dân tộc Việt nam.
K1 không dừng lại ở việc tả khung cảnh quanh lăng Bác với hàng tre có thật mà
còn gợi ra ý nghĩa sâu xa. Đến với Bác chúng ta gặp đợc dân tộc và nơi Bác yên nghỉ
cũng xanh mát bóng tre của làng quê VN.
2. Khổ 2: đến bên lăng tác giả thể hiện tình cảm kính yêu sâu sắc của nhân
dân với Bác.
+ Hai cặp câu với những hình ảnh thực và hình ảnh ẩn dụ
Mặt trời đi qua trên lăng /
Mặt trời trong lăng rất đỏ
Dòng ngời/ tràng hoa
- Suy ngẫm về mặt trời của thời gian (mặt trời thực): mặt trời vẫn toả sáng trên
lăng, vẫn tuần hoàn tự nhiên và vĩnh cửu.
- Từ mặt trời của tự nhiên liên tởng và ví Bác cũng là 1 mặt trời mặt trời cách
mạng đem đến ánh sáng cho cuộc đời, hạnh phúc cho con ngời nói lên sự vĩ đại,
thể hiện sự tôn kính của nhân dân của tác giả đối với Bác.
+ Hình ảnh dòng ngời / tràng hoa dâng lên 79 mùa xuân của Bác sự so sánh
đẹp, chính xác, mới lạ thể hiện tình cảm thơng nhớ, kính yêu và sự gắn bó của
nhân dân với Bác.
3. Khổ 3: cảm xúc của tác giả khi vào trong lăng
+ Không gian trong lăng với sự yên tĩnh thiêng liêng và ánh sáng thanh khiết, dịu
nhẹ đợc diễn tả : hình ảnh ẩn dụ thích hợp vầng trăng sáng dịu hiền nâng niu
giấc ngủ bình yên của Bác.

- Giấc ngủ bình yên: cảm giác Bác vẫn còn, đang ngủ một giấc ngủ ngon sau một
ngày làm việc.
- Giấc ngủ có ánh trăng vỗ về. Trong giấc ngủ vĩnh hằng có ánh trăng làm bạn.
+ Vẫn biết trời xanh . Trong tim : Bác sống mãi với trời đất non sông, nh ng lòng
vẫn quặn đau, một nõi đau nhức nhối tận tâm can Niềm xúc động thành kính và
nỗi đau xót của nhà thơ đã đợc biểu hiện rất chân thành, sâu sắc.
4. Khổ 4 : Tâm trạng lu luyến không muốn rời.
+ Nghĩ ngày mai xa Bác lòng bin rịn, lu luyến
+ Muốn làm con chim, bông hoa để đợc gần Bác.
+ Muốn làm cây tre trung hiếu để làm tròn bổn phận thực hiện lời dạy trung với
nớc, hiếu với dân.
Nhịp dồn dập, điệp từ muốn làm nhắc ba lần mở đầu cho các câu thể
hiện nỗi thiết tha với ớc nguyện của nhà thơ.
III/ Kết bài:
- Âm hởng bài thơ tha thiết sâu lắng cùng với nghệ thuật ẩn dụ làm tăng hiệu quả
biểu cảm.
- Bài thơ thể hiện tấm lòng của nhân dân, tác giả đối với Bác.

Đề Hãy làm rõ những tình cảm chân thành và tha thiết của
nhân dân ta với Bác Hồ đợc thể hiện qua bài thơ : Viếng Lăng
Bác của Viễn Phơng.

I Mở bài :
Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhân vật lịch sử thân yêu nhất của dân tộc Việt Nam suốt
bao thập kỷ qua. Ngời là hiện thân cho những gì cao đẹp nhất của dân tộc. Lăng
Bác là nơi lu giữ những hình ảnh thân thơng về Ngời. Nhiều ngời đã làm thơ về
Bác và lăng Bác. Trong đó Viếng lăng Báccủa nhà thơ Viễn Phơng là một trong
những bài thơ viết về lãnh tụ hay nhất. Bài thơ đợc viết trong không khí xúc động
của nhân dân ta lúc công trình lăng Bác đợc hoàn thành sau khi Miền Nam đợc giải
phóng, đất nớc đợc thống nhất, đồng bào miền Nam có thể thực hiện mong ớc đợc

viếng lăng Bác. Nhà thơ Viễn Phơng cũng ở trong số đồng bào, chiến sĩ từ miền
Nam ra viếng Bác. Trong niềm xúc động thiêng liêng, thành kính pha lẫn nỗi xót đau,
nhà thơ đã viết bài thơ này. Bài thơ đã thể hiện đợc những tình cảm chân thành
và tha thiết của nhân dân ta với Bác Hồ kính yêu.
II Thân bài
Khổ 1 : Cảm xúc của tác giả khi đến thăm lăng Bác
- Khi đến thăm lăng Bác, tác giả chứa chan cảm xúc. Mạch cảm xúc ấy đợc mở đầu
bằng lời thơ tự sự :
Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
- Câu thơ thật giản dị thân quen với cách dùng đại từ xng hô con rất gần gũi, thân
thiết, ấm áp tình thân thơng. Ta cảm tởng giọng thơ tác giả run run khi thốt lên từ
con gần gũi mà thân thơng biết mấy. Tâm trạng của Viễn Phơng bây giờ là tâm
trạng của ngời con ra thăm cha sau bao năm xa cách, mong mỏi nh Tố Hữu đã từng
viết : Miền Nam mong Bác nỗi mong cha. Song ớc nguyện ấy không thành vì ngời
cha ấy mãi mãi không còn nữa. Câu thơ giản dị, chân thành và xúc động biết bao!
Dòng cảm xúc nh vỡ òa, chan chứa sau bao tháng năm kìm nén.
- Tác giả sử dụng từ thăm thay cho từ viếng mong sao giảm nhẹ đợc nỗi đau thơng, mất mát ấy để ta thấy rằng trong tiềm thức của tác giả, Bác Hồ vẫn còn sống
mãi. Nhng dờng nh sự thật Bác đã đi xa là nỗi đau quá đỗi lớn lao khiến Viễn Phơng
không khỏi xót xa, xúc động.
- Từ tâm trạng ấy, tác giả nhìn ra xa : Đã thấy trong sơng hàng tre bát ngát. Nh thơ
bắt gặp một hình ảnh thân thuộc mà bao năm in vào tâm hồn mỗi ngời dân Việt
Nam : hình ảnh hàng tre. Gặp lại hàng tre ấy, nhà thơ có cảm giác thân thuộc nh đ-


ợc trở về quê hơng, trở về cội nguồn. Hàng tre ấy nh tỏa bóng mát rời rợi trên con đờn
dẫn vào lăng Bác và nh bao bọc ôm lấy bóng hình của Ngời vị lãnh tụ vĩ đại, kính
yêu của dân tộc. Nh vậy hàng tre cũng là biểu tợng cho đất nớc, quê hơng và tất cả
nh hội tụ lại đây để canh cho giấc ngủ của Ngời
-Bởi vậy tác giả bật lên câu cảm thán : Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam!
- Ôi! Thể hiện sự xúc động của nhà thơ trớc hình ảnh cây tre. Cây tre bình dị,

mộc mạc, chân quê mà bên trong nh tiềm tàng một sức sống dai dẳng : Bão táp ma
sa vẫn thẳng hàng. Phải chăng đó cũng là sức sống của dân tộc Việt Nam ? Sức
sống ấy cũng dồi dào nh màu xanh của sự kiên cờng, bất khuất, không lùi bớc trớc kẻ thù.
- Thật tài tình khi tác giả sử dụng hình ảnh hàng tre vừa mang ý tả thực lại vừa
mang ý ẩn dụ. Cây tre tuy gầy guộc song vẫn hiên ngang. Đó cũng chính là dân tộc
Việt Nam tuy nhỏ bé nhng rất kiên cờng, sắt son.
=>Đến thăm lăng Bác, gặp lại hình ảnh hàng tre, tác giả vô cùng xúc động. Đó là sự
tiếc thơng bùi ngùi khi đợc gặp Bác song Bác đã đi xa. Song đó không chỉ là tình
cảm riêng của tác giả mà còn của cả dân tộc Việt Nam đối với Bác.
2. Sự tôn kính của tác giả đối với Bác khi đứng trớc lăng Ngời.
-Khổ thơ thứ hai đợc tạo nên từ cặp câu với những hình ảnh thực và ẩn dụ sóng đôi
:
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
- Hình ảnh mặt trời đi qua trên lăng là hình ảnh mặt trời thực, mặt trời tự nhiên
đem lại nguồn sáng cho thế gian. Mặt trời ấy là sức sống của muôn vàn cỏ cây hoa
lá.
- Mặt trời trong lăng là mặt trời ẩn dụ, chỉ Bác Hồ kính yêu. Tác giả nhấn mạnh
mặt trời rất đỏ làm ta nhớ đến một trái tim nhiệt huyết chân thành vì nớc vì
dân. Ví Bác nh mặt trời, nhà thơ muốn nói Bác nh là ngời soi sáng cho dân tộc
Việt Nam trên bớc đờng chién đấu, đa cả dân tộc thoát khỏi bóng tối nô lệ đến với
cuộc sống tự do, hạnh phúc. Mỗi hành mặt trời tự nhiên vẫn hành trình trên quỹ đạo
cũng nh mặt trời trong lăng lúc nào cũng tỏa sáng. Bác tuy đã ra đi nhng mãi thuộc về
vĩnh cửu đối với hàng triệu con ngời Việt Nam.
=>Thông qua hình ảnh ẩn dụ mặt trời, nhà thơ đã nêu lên sự vĩ đại của Bác,
đồng thời thể hiện niềm tôn kính, lòng biết ơn vô hạn của nhân dân ta với Bác.
- Nhà thơ còn sáng tạo một hình ảnh nữa về Bác : Ngày ngày dòng ngời đi trong thơng nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mơi chín mùa xuân
- Thời gian cứ trôi ngày tiếp ngày nhng dòng ngời vẫn nối nhau vào lăng viếng Bác.
Nhịp thơ chậm, giọng thơ trầm nh bớc chân dòng ngời vào viếng Bác. Nhng dòng

ngời đi trong thơng nhớ là đi trong nỗi xúc động bồi hồi, trong lòng tiếc thơng kính
cẩn.
- Và đến đây, cảm xúc thăng hoa : hình ảnh dòng ngời thành một tràng hoa trớc
lăng. Mỗi con ngời vào viếng lăng giống nh một bông hoa đẹp, dâng lên Bác cả tấm
lòng, cả cuộc đời, niềm thơng nỗi nhớ. Điệp từ ngày ngày nhẫn mạnh trang hoa
dâng lên Bác là bất tận. Chỉ một từ thơng thôi mà gửu gắm cả tấm lòng dân tộc
Việt Nam đối với Bác. Quả là cách diễn đạt mới lạ, thích hợp. Và tràng hoa ấy dâng lên
bảy mơi chín mùa xuân một hình ảnh hoán dụ thật hay. Con ngời bảy mơi chín
mùa xuân ấy đã sống một cuộc đời đẹp nh những mùa xuân và làm ra mùa xuân
cho đất nớc, cho mỗi chúng ta. Cuộc đời chúng ta nở hoa dới ánh sáng của Bác.
=>Hình ảnh tràng hoa một lần nữa tô đậm thêm sự tôn kính, biết ơn tự hào của
tác giả cũng nh của dân tộc VN đối với Bác.
- Khổ 3 : Đến đây niềm biết ơn thành kính đã chuyển sang niềm xúc động nghẹn
ngào khi tác giả nhìn thấy Bác :
Bác nằm trong giấc
ngủ bình yên


Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Bác nằm đó thanh thản nh đang trong giấc ngủ giữa ánh sáng dịu hiền của vầng
trăng. Sau chặng đờng bảy mơi chín mùa xuân cống hiến không ngừng nghỉ, dành
trọn cuộc đời cho dân cho nớc, Bác cha có một đêm nào ngon giấc : Cả cuộc đời Bác
có ngủ ngon đâu!( Hải Nh)
Giờ đây, Miền Nam đợc giải phóng, đất nớc đợc giải phóng, Bác có thể yên lòng và
thanh thản nghỉ ngơi. Từ ánh sáng của màu xanh mát dịu trong lăng, nhà thơ liên tởng tới vầng trăng sáng dịu hiền ru giấc ngủ cho Bác.
+ Hình ảnh vầng trăng đợc nhà thơ dùng thật thích hợp khi nói đến Bác. Hình ảnh
vầng trăng gợi giấc ngủ ban đêm bởi một mặt Viễn Phơng không muốn cảm nhận
một giấc ngủ vĩnh viễn giữa ban ngày. Mặt khác tác giả muốn đa vầng trăng vào
nâng niu, ôm ấp, tỏa sáng cho giấc ngủ của Bác vì sinh thời Ngời rất yêu trăng, coi
trăng nh ngời bạn tri âm tri kỉ gắn bó thắm thiết của Ngời.

- Tâm trạng xúc động của nhà thơ lại đợc biểu biện bằng một hình ảnh thơ ẩn dụ
diễn tả sự mất mát và nỗi nhớ thơng một cách độc đáo :Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim
Bác ra đi nhng đã hóa thân vào thiên nhiên, đất trời của dân tộc, nh Tố Hữu đã từng
viết : Bác sống nh trời đất của ta. Trong cuộc sống yên bình hôm nay, đâu đâu ta
cũng nh thấy một phần công lao của Bác. Bác sẽ còn mãi với non sông đất nớc. Dù lý trí
mách bảo nhà thơ là Bác còn sống mãi nhng trái tim nhả thơ vẫn mách rằng Bác đã mãi
ra đi. Bởi vậy nhà thơ không sao ngăn đợc nỗi đau : Nghe nhói ở trong tim. Đó là nỗ
đau xót, tê tái, quặn thắt đến cực độ ! Một sự mất mát không gì có thể bù đắp đ ợc ! Câu thơ tựa nh một tiếng nấc nghẹn ngào ! Đây cũng là tâm trạng và cảm xúc
của những ngời đã từng vào lăng viếng Bác.
3.Khổ 4 : Khép lại nỗi đau mất mát ấy là những giọt nớc mắt luyến tiếc, bịn
rịn không muốn rời xa Bác
Mai về miền Nam thơng trào nớc mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm bông hoa tỏa hơng đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này
- Câu thơ mở đầu cho những dòng thơ cuối cùng nh một lời giã biệt. Nhà thơ nghĩ
tới lúc phải trở về miền Nam, phải xa Bác chỉ trong khoảng cách không gian địa lý
mà câu thơ viết nên thật xúc động. Mỗi chữ, mỗi câu nh thấm đầy cảm xúc. Từ
trào diễn tả cảm xúc thật mãnh liệt ! Tình thơng, lòng kính yêu của nhà thơ nh
nén giữa tâm hồn trong phút giây đầy nhớ nhung, lu luyến này đã bật lên thành bao
ớc nguyện.
- Nhà thơ muốn đợc hóa thành con chim để cất lên tiếng hót quanh lăng Bác. Rồi
nhà thơ lại muốn làm đóa hoa tỏa hơng thơm ngát bên Ngời. Và cuối cùng là mong
muốn đợc hóa thành cây tre trung hiếu canh giấc ngủ cho Bác mãi mãi yên bình. Ta
thấy mọi ớc vọng khát khao trong cái tâm nguyện đó của nhà thơ đều quy tụ lại một
điểm là mong đợc gần Bác, ở bên Bác. Ước vọng ấy cao đẹp và trong sáng quá bởi nó
thể hiện đợc cái tâm niệm chân thành của nhà thơ mà cũng hết sức tha thiết : Hãy
làm một cái gì đó dù là rất nhỏ có ích cho đời để xứng đáng với sự hy sinh lớn lao
mà ngời đã dành cho đất nớc, nhân dân. Điệp ngữ muốn làm đợc lặp lại ba lần để

nhấn mạnh ý nguyện thiết tha và tâm trạng lu luyến đó.
- Ta trân trọng nâng niu những ớc vọng cao đẹp của nhà thơ. Đã gần 40 năm từ ngày
ấy mà tấm lòng kính yêu của nhân dân ta với vị cha già của dân tộc vấn không một
chút mai một. Tình cảm của nhân dân và của tác giả đã làm ta những đứa con non
trẻ xúc động sâu sắc. Xin nguyện nh Viễn Phơng : sống một cuộc đời đẹp để trở
thành những bông hoa đẹp dâng Bác.
III Kết luận


Viếng lăng Bác là bài thơ đẹp về hình ảnh, hay về cảm xúc đã để lại trong
lòng ngời đọc niềm xúc động sâu xa. Bài thơ là những giai điệu sâu lắng của
niềm thành kính thiêng liêng, nỗi nhớ thơng luyến tiếc mà những ngời con Miền
Nam nói riêng, nhân dân Việt Nam nói chung dành cho Bác.

:Tỡnh cm chõn thnh , tha thit ca nh th Vim Phng cng
nh ca nhõn dõn ta i vi Bỏc H kớnh yờu qua hai kh cui bi
th Ving Lng Bỏc
M bi:
Bỏc nh min Nam ni nh nh
Min Nam mong Bỏc ni mong cha
Nm 1976, nh th Vin Phng ra thm lng Bỏc, ng trc mt con ngi v i ca nhõn loi, khụng
kim c ni xỳc ng tro dõng. Tỏc gi vit bi th Ving lng Bỏc.
Bi th th hin lũng thnh kớnh v nim xỳc ng sõu sc ca ca nh th v ca mi ngi i vi Bỏc H
khi vo ving lng Bỏc.
b) Thõn bi:
Cm xỳc ca nh th khi trong lng:
Kh th th hai l mt trong nhng kh th hay núi v nim t ho, thng nh Bỏc ca nhng ngi vo
ving Bỏc.
Kh th th ba din t tht xỳc ng cm xỳc v suy ngh ca tỏc gi khi vo lng ving Bỏc. Khung cnh v
khụng khớ thanh tnh nh ngng kt c thi gian v khụng gian bờn trong lng Bỏc ó c nh th gi t

rt t:
... Bỏc nm trong gic ng bỡnh yờn
Gia mt vng trng sỏng diu hin
Vn bit tri xanh l mói mói
M sao nghe nhúi trong tim
+ Cm t gic ng bỡnh yờn din t chớnh xỏc v tinh t s yờn tnh, trang nghiờm v ỏnh sỏng du
nh, trong tro ca khụng gian trong lng Bỏc.
+ Bỏc cũn mói vi non sụng t nc nh tri xanh cũn mói mói, Ngi ó húa thnh thiờn nhiờn, t
nc, dõn tc. Tỏc gi ó rt ỳng khi khng nh Bỏc sng mói trong lũng dõn tc vnh hng nh tri xanh
khụng bao gi mt i.
Tõm trng lu luyn ca nh th trc lỳc khi tr v min Nam:
- Kh th th t din t tõm trng lu luyn ca nh th. Mun mói bờn lng Bỏc, nhng tỏc gi cng bit
rng n lỳc phi tr v min Nam, ch cú cỏch gi lũng mỡnh bng cỏch húa thõn, hũa nhp vo nhng cnh
vt bờn lng Bỏc luụn c bờn Ngi.
Mai v nim Nam thng tro nc mt
Mun lm con chim hút quanh lng Bỏc
Mun lm úa hoa ta hng õu õy
Mun lm cõy tre trung hiu chn ny
- T mun lm c lp i lp li nhiu ln trong on th th hin c c mun, s t nguyn ca tỏc
gi. Hỡnh nh cõy tre li xut hin khộp bi th li mt ca1chb khộo lộ. Tỏc gi mun lm con chim, lm úa
hoa, lm cõy tre trung hiu. Mun c gn bú bờn Bỏc.
Ta bờn Ngi, Ngi ta sỏng trong ta
Ta bng ln bờn Ngi mt chỳt
c) Kt bi:
- Qua hai kh th, nh th ó th hin c nim xỳc ng tr y v ln lao trong lũng khi ving lng Bỏc,
th hin c nhng tỡnh cm thnh kớnh, sõu sc vi Bỏc H.
- Bi th cú giong iu phự hp vi ni dung bi tỡnh cm, cm xỳc.ú l ging va trang nghiờm, sõu lng,
va tha thit au xút t ho.

Đề: Mạch cảm xúc xuyên suốt bài thơ Viếng lăng Bác là niềm xúc động thiêng liêng, là tấm
lòng thành kính biết ơn của Viễn Phương, của nhân dân miền Nam khi ra viếng lăng Bác.
Em hãy phân tích bài thơ Viếng lăng Bác để làm sáng tỏ ý kiến trên.
Văn bản: Viếng lăng Bác
Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.

Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…

Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.
4 – 1976
(Viễn Phương, trong Thơ Việt Nam 1945 –
1985)

* Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, dẫn dắt vấn đề nghị luận.
* Giải quyết vấn đề.
- Bài thơ được viết trong không khí xúc động của nhân dân ta lúc công trình lăng chủ tịch Hồ Chí Minh

vừa được khánh thành, sau khi đất nước đã thống nhất, đồng bào miền Nam có điều kiện ra viếng Bác
=> Hoàn cảnh đó làm nên mạch cảm xúc thành kính, biết ơn chân thành của bài thơ.
- Phân tích mạch cảm xúc của bài thơ.
+ Tâm trạng xúc động của nhà thơ khi mới đến lăng Bác (cách xưng hô con – Bác, thán từ Ôi, hình
ảnh hàng tre như một biểu tượng cho sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của dân tộc…).
+ Tình cảm tôn kính, biết ơn của nhân dân với Bác được biểu hiện qua các hình ảnh mặt trời, dòng
người đi trong thương nhớ, tràng hoa dâng…
+ Những cảm xúc thiêng liêng của nhà thơ khi vào trong lăng: Không khí trang nghiêm, thanh tĩnh
nơi Bác yên nghỉ khiến nhà thơ cảm nhận rõ hơn tâm hồn cao đẹp của Bác, niềm tự hào và cả nỗi đau
xót không nén nổi trước sự ra đi của Bác (giấc ngủ bình yên, vầng trăng sáng dịu hiền, trời xanh là mãi
mãi, nỗi đau nhói trong tim…).
+ Những cảm xúc chân thành, thiêng liêng ấy đã trào dâng trong khổ thơ kết ( thương trào nước
mắt). Nhà thơ ước nguyện thiết tha muốn được hoá thân, hoà nhập vào những cảnh vật bên lăng Bác,
nguyện sống trung thành với lí tưởng của Người (Muốn làm con chim cất tiếng hót, làm bông hoa toả
hương, làm cây tre trung hiếu).
=> Mạch vận động của cảm xúc đi theo trình tự cuộc vào lăng viếng Bác: từ ấn tượng ban đầu khi mới
đến lăng Bác cho đến lúc phải chia xa, bao trùm lên tất cả là tấm lòng thành kính, biết ơn sâu nặng của
nhà thơ, cũng là của nhân dân miền Nam đối với công lao trời bể, nhân cách cao đẹp của Bác. Cảm xúc
ấy đã tạo nên sự đồng cảm sâu sắc với người đọc.
- Đánh giá về nghệ thuật:
+ Niềm xúc động thiêng liêng đã chi phối tới giọng điệu của bài thơ: giọng điệu thành kính, trang
nghiêm phù hợp với không khí thiêng liêng ở lăng, nơi vị lãnh tụ yên nghỉ; giọng điệu suy tư trầm lắng,
xót xa xen lẫn niềm tự hào.
+ Sáng tạo hình ảnh: hình ảnh tả thực kết hợp với hình ảnh ẩn dụ, biểu tượng đặc sắc.

Đề: Cảm nhận của em về đoạn thơ sau:


“…Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.

Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!”
(Trích “Viếng lăng Bác”-VIỄN PHƯƠNG,Ngữ Văn 9, Tập 2)
--HẾT-I. Mở bài: giới thiệu vị trí đoạn thơ trong tác phẩm và khái quát nội dung cảm xúc của đoạn.
1-Viếng lăng Bác của Viễn Phương là bài thơ nói lên một cách thiết tha, cảm động những
Tình cảm thiêng liêng, thành kính của đồng bào miền Nam với Bác. Đây là khổ thứ 2 và
thứ 3 của bài thơ.
2-ND đoạn thơ khẳng định Bác bất tử, trường tồn cùng núi sông, dân tộc và tình cảm thành
kính, thiêng liêng,sâu sắc mà nhân dân dành cho Người là vĩnh viễn.
II. Thân bài: Lần lượt trình bày những suy nghĩ, đánh giá về ND và NT của đoạn thơ:
2. Tác giả như muốn khẳng định: Bác còn đó và còn mãi giữa non sông đất nước, giữa lòng dân tộc
và nhân loại.
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…
- sử dụng điệp ngữ “ngày ngày …đi qua, đi trong…” diễn tả dòng chảy của thời gian ngày tiếp ngày
vô tận. Trong cái vô tận của thời gian ấy là cái vĩnh viễn, bất tử của tên tuổi Người.
- phát hiện sự tương phối của 2 hình ảnh “Mặt trời đi qua trên lăng../ Mặt trời trong lăng” và tìm
thấy mối quan hệ đối ngẫu của 2 hệ giá trị Vũ trụ và Con người. Sự liên tưởng này tô đậm màu sắc trí
tuệ cho bài thơ.
(Ý này chỉ tính cho bài làm đạt khung điểm tối đa 4 đến 5 điểm).
- hai hình ảnh “mặt trời” - một hình ảnh tả thực và một hình ảnh ẩn dụ - được nối với nhau
bằng chứ “thấy” là một sáng tạo: Người và thiên nhiên vũ trụ vô cùng gần gũi; đồng thời
liên tưởng này còn nói lên được một cách sâu sắc vẻ đẹp, sức sống và ý nghĩa cuộc đời của
Bác với dân tộc và nhân loại.
2. Nhà thơ cảm nhận sâu sắc lòng thương nhớ vô tận của con người VN và nhân loại với Bác.
- hình ảnh giàu giá trị biểu cảm “dòng người đi trong thương nhớ” vừa chân thực vừa có ý

nghĩa khái quát:Tình cảm nhân dân dành cho Người có cội rễ bền lâu như dòng sông
không bao giờ cạn.
- liên tưởng “kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân” là một liên tưởng độc đáo, phù
hợp với khung cảnh viếng lăng Người làm cho hình tượng thơ thêm cao quý lộng lẫy.
3. Ở khổ thơ tiếp theo
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!
Chủ đạo vẫn là mạch cảm xúc trở về với niềm xót xa thương tiếc khi nghĩ về sự ra đi của Người.
- Nhà thơ đã viết những dòng thơ giàu nhạc tính với những hình ảnh gầngũi: ”giấc ngủ bình yên…
vầng trăng dịu hiền” tạo tình cảm tự nhiên, thân thuộc.
- Nhưng dẫu biết “trời xanh là mãi mãi”, sự thật về việc Bác không còn nữa làm những


giọt lệ thương tiếc lặng thầm vẫn cứ rưng rưng và con tim chợt nhói đau khó tả. Bác nằm trong lăng
như đang trong giấc ngủ bình yên, có vầng trăng dịu hiền làm bạn. Nhưng cũng chính vì nhận ra sự
vĩnh hằng ấy mà nhà thơ đau đớn hiểu rằng chúng ta sẽ vĩnh viễn xa Người.
- Nỗi đau ở con tim vừa là nỗi đau tinh thần vừa là nỗi đau thể xác. Đây là cảm giác có thực với bất
kỳ ai khi đến viếng Bác Hồ kính yêu.
- Hai hình ảnh kì vĩ, lộng lẫy “vầng trăng, trời xanh” là những ẩn dụ đặc sắc nối tiếp nhau xuất
hiện khiến ta suy ngẫm về cái bất diệt vô tận của vũ trụ đến cái bất tử vô cùng cao cả của con
Người.
III. Kết bài: khái quát giá trị, ý nghĩa của đoạn thơ
- Đoạn thơ mang trọn âm hưởng chủ đạo của bài thơ: Đó là tấm lòng thành kính, thiêng liêng
không chỉ của riêng nhà thơ mà còn của cả miền Nam với Bác Hồ; là nỗi tiếc thương vô hạn không
dấu được cùng với cảm thức về sự vĩnh hằng bất tử tên tuổi của Người.
- Đoạn thơ còn cho ta thấy một tài thơ của thế hệ nhà thơ đàn anh: Giàu chiêm nghiệm và suy tư,
với nghệ thuật
dùng từ độc đáo vừa giản dị tự nhiên vừa hàm súc sang trọng.