Cuong SKKN TD (cuc hay).doc

A. Đặt vấn đề
I - Lý do chọn đề tài.
Ngay từ thời xa xa( Hi nạp - La mã cổ đại) TDTT đã đợc coi trọng là một nền
văn hoá nhằm hoàn thiện con ngời. " Vận động là sức khoẻ, là sự sống", các nhà
triết học thời cổ đại đã đề cao cái đẹp trong sự phát triển hài hoà, luôn trong sạch về
đạo đức, phong phú về tinh thần và hoàn thiện về thể chất do thể dục thể thao đem
lại.
Mặt khác, thể dục thể thao còn là nội dung quan trọng của hệ thống giáo dục
XHCN nhằm phát triển con ngời toàn diện về Đức - Trí - Thể - Mỹ ... Nó không
những đóng vai trò trong việc nâng cao sức khoẻ toàn dân mà nó còn là món ăn tinh
thần trong xã hội loài ngời.
Khi đất nớc đi lên, càng phát triển công nghiệp hoá, hiện đại hoá thì song
song với sự phát triển đó TDTT cũng đợc đổi mới và phát triển theo. Sự đổi mới và
phát triển này làm cho chất lợng thể chất đợc nâng lên đòi hỏi các nhà ngiên cứu,
các nhà chuyên môn và các giáo viên giảng dạy bộ môn TDTT phải có những phơng
pháp nghiên cứu, phơng pháp huấn luyện, phơng pháp giảng dạy và áp dụng các bài
tập mang tính khoa học phù hợp.
ở mỗi bộ môn đều có những đặc trng, những phơng pháp luyện tập riêng, vì
vậy các huấn luyện viên, các giáo viên phải hớng dẫn HS theo phơng pháp riêng đó.
Bộ môn Điền kinh nói chung và bộ môn Ném bóng nói riêng cũng không nằm ngoài
quy luật chung đó.
Ném bóng là bộ môn nằm trong hệ thống GDTC, là môn giảng dạy chính
khoá của trờng THCS. Là môn thể thao dùng sức của bản thân ném bóng đi đợc một
khoảng cách xa nhất theo đúng kỹ thuật. Để đa bóng ném đi thật xa, đòi hỏi sự nỗ
lực rất lớn của thần kinh và cơ bắp. Muốn đạt đợc thành tích cao,. Ngời tập phải có
thể lực tốt, nhất là sức mạnh và tốc độ. Khác với đi và chạy, ném bóng là hoạt động
không có chu kỳ. Yêu cầu của môn học ngoài dụng cụ, sân tập luyện thì vấn đề nắm
vững kỹ thuật tốt và có thể lực là hai yếu tố có vai trò hết sức quan trọng. Kỹ thuật
ném bóng xa có đà đợc chia làm 4 giai đoạn: chuẩn bị, chạy đà, ra sức cuối cùng và
giữ thăng bằng. ở mỗi giai đoạn đều có vai trò nhất định ảnh hởng đến thành tích,
tuy nhiên thì giai đoạn chạy đà và ra sức cuối cùng là quan trọng hơn cả bởi thành

tích cao hay thấp phụ thuộc phần lớn vào hai giai đoạn này. ở đây sự kết hợp giữa
1
tay ngực và phối hợp chính xác, nhịp nhàng và nhanh nhẹn của hàng loạt các động
tác cùng với tốc độ chạy đà, ra sức cuối cùng là những yếu tố quyết định. Vì vậy để
tập luyện 1 cách nhuần nhuyễn hai giai đoạn này đồng thời phải tập luyện những bài
phát triển chung, những bài tập bổ trợ nhất là bài tập dành cho phát triển cơ ngực,
tay. Lứa tuổi các em ở THCS nói chung và ở khối lớp 9 nói riêng vấn đề nắm vững
kỹ thuật có thể nói tơng đối hoàn thiện, tuy nhiên khả năng phối hợp ở các giai đoạn
gần nh không thể thực hiện đợc dẫn đến thành tích rất hạn chế. Tại sao vậy? Thực tế
đã chứng minh qua mấy năm giảng dạy gần đây cả ở trờng THCS và đội tuyển 4
môn Điền kinh phối hợp của huyện đều gặp rất nhiều khó khăn trong việc phối hợp
các giai đoạn kỹ thuật và góc độ ra bóng thờng không ổn định, có khi góc độ ra
bóng quá lớn 45-50
0
hoặc nhỏ quá 20-25
0
mà góc độ bay chuẩn của bóng là 35- 45
0
.
Vì vậy ngoài việc nắm vững kỹ thuật ra thì vấn đề thể lực và sự phối hợp nhuần
nhuyễn các giai đoạn kỹ thuật ném bóng xa cần phải đợc khắc phục ngay, cần phải
có những phơng pháp luyện tập cũng nh những bài tập bổ trợ để nâng cao thể lực
cho các em. Để giúp HS trờng THCS nói chung học tốt hơn môn Ném bóng xa có
đà tôi đã tiến hành nghiên cứu kỹ thuật ném bóng và đa ra hệ thống một số bài tập
bổ trợ nhằm nâng cao thể lực cho các em. Sáng kiến của tôi có nội dung nh sau:
" áp dụng và nghiên cứu một số bài tập bổ trợ
nhằm nâng cao việc học kỹ thuật ném bóng xa của
HS khối lớp 9
tr ờng THCS "
II - Mục đích nghiên cứu

- Nhằm nâng cao hiệu quả việc học tập kỹ thuật ném bóng xa của học sinh.
-Tạo cho HS có kỹ năng rèn luyện các cơ cánh tay, bả vai ...
- Gây hứng thú và say mê học tập môn ném bóng cho học sinh.
III - Đối t ợng nghiên cứu:
- Học sinh khối 9 (Lớp 9D là lớp thực nghiệm, lớp 9C là lớp đối chứng) trờngTHCS.
IV - Ph ơng pháp nghiên cứu:
2
- Phơng pháp phân tích và tổng hợp tài liệu.
- Phơng pháp phỏng vấn và tọa đàm
- Phơng pháp thực nghiệm s phạm
V- Phạm vi nhiên cứu.
Đây là một sáng kiến đợc xác định trên cơ sở một phơng pháp nhỏ của việc
dạy môn Ném bóng. Nó chỉ xác định đợc trong một thời lợng nhỏ trong giờ Thể dục.
Tuy nhiên đây là một sáng kiến đợc áp dụng ở tất cả các khối lớp của chơng
trình THCS khi học môn Ném bóng xa có đà.
3
B. Giải quyết vấn đề
I . Cơ sở lý luận của việc lựa chọn các bài tập
giáo dục thể chất.
Năng lực thể thao bao gồm các tố chất vận động sức mạnh, sức nhanh,
sức bền, sức khéo léo, mềm dẻo, khả năng phối hợp vận động trong thực hiện các bài
tập thể lực và kĩ thuật.
Nhiệm vụ của thể dục sức khoẻ cho trẻ em THCS đợc coi là quan trọng đặc
biệt là tính đặc trng của phát triển cơ thể. Trẻ từ 12-14 tuổi cũng có thể coi là thời kỳ
tiền dạy thì. Sự tăng trởng cơ thể tăng lên rõ rệt. Nhu cầu vận động ở tuổi THCS (cấp
II) cũng tăng lên nh một đòi hỏi tâm lý tự nhiên. Các hoạt động dùng sức mạnh,
khéo léo, tốc độ và sức bền đã dần dần thích ứng với năng lực cơ thể. Vì vậy với kỹ
năng, kỹ xảo vận động cơ bản đợc tiếp thu ở giai đoạn 14 - 15 tuổi có điều kiện củng
cố và phát triển đa dạng hơn. Nhiệm vụ Thể dục sức khoẻ cho HS lứa tuổi này là tiếp
tục hình thành các năng lực thể chất với yêu cầu cao hơn về trình độ và đa dạng hoá

về các kỹ năng vận động cơ bản. Mặt khác phát triển tính liên tục trong phát triển
sau giai đoạn Tiểu học, vẫn không ngừng củng cố các kỹ năng vận động cơ bẳn
nhất, các thao thác vận động cơ và chức năng hô hấp, biết dùng sức, thả lỏng, hồi
phục, biết điều chỉnh các thao thác trong điều khiển hành vi vận động. ở cuối độ
tuổi này khả năng vận động của các em gần nh đạt tới mức hoàn thiện - Dùng sức
mạnh phát huy tốc độ, tính chính xác và khéo léo để tiết kiệm sức, khả năng trí tuệ
trong lựa chọn cách thức vận động hợp lý nhất. Những biểu hiện trên đây đợc chú ý
theo hớng dẫn luyện tập sức khoẻ bằng các bài tập có lợng vận động TDTT ngoại
khoá trong ngày.
Các bài tập có tính kỹ thuật đợc đa vào chơng trình học cũng cần nhiều hơn
so với ở cấp tiểu học để sử dụng đợc khả năng phát triển ý thức và trí tuệ vận động
đã tơng đối phong phú. Chính ở lứa tuổi 14 - 15, khả năng về mặt hoạt động thể thao
cũng đợc bộc lộ rõ nét thông qua đánh giá năng lực thể chất. Sự phân tích đầy đủ có
tính khái quát về sức khoẻ nói chung và năng lực thể chất điển hình sẽ rất cần thiết
để lựa chọn, phân biệt nội dung bài tập, hớng vận động thích hợp và phơng pháp cá
biệt hoá nhằm đẩy mạnh quá trình phát triển sinh học giai đoạn dạy thì. Để có sức
khoẻ tốt, năng lực hoạt động phát triển và chất lợng vận động không ngừng đợc nâng
cao thì việc đa ra những phơng pháp, phơng tiẹn và bài tập phù hợp là rất cần thiết
4
và cấp bách nhất là trong quá trình GDTC ở nhà trờng THCS còn rất nhiều khó khăn
về cơ sở vật chất và thời gian luyện tập.
II. Cơ sở thực tiễn trong lựa chọn hệ thống các biện
pháp và các bài tập trong giảng dạy kỹ thuật
ném bóng xa.
Nhằm tìm hiểu cơ sở thực tiễn các hệ thống, các biện pháp và các bài tập
trong giảng dạy kỹ thuật ném bóng xa. Tôi đã tiến hành phỏng vấn 20 GV giảng dạy
môn GDTC, những ngời đang trực tiếp làm công tác giảng dạy ở các trờng trong
huyện kết quả thu đợc phiếu phỏng vấn đợc tôi trình bày ở bảng 1.
Bảng 1: Kết quả hệ thống và biện pháp giảng dạy ném bóng xa
( n = 10)

TT Biện pháp sử dụng Số ý kiến
đồng ý
Tỉ lệ
1 Xây dựng kỹ thuật và đặc điểm bài học
(Tông qua phân tích và làm thị phạm
kỹ thuật)
10 100%
2 Thực hiện động tác theo khẩu
lệnh1,2,3,4,5
8 80%
3 Giảng dạy kỹ thuật trong các điều kiện
khó, dễ khác nhau
4 40%
4 Thực hiện kỹ thuâth ném bóng kết hợp
với các phơng tiện bài tập bổ trợ
5 50%
5 Thực hiện kỹ thuật không có khẩu lệng 7 70%
6 Tham gia thực tế thi đấu nhiều lần 3 30%
7 Nhiều lần xem băng hình, tranh ảnh 4 40%
Từ kết quả thu đợc ở bảng 1 cho chúng ta thấy các GV đều lựa chọn các ph-
ơng pháp 1,2,5 làm các biện pháp chính trong giảng dạy kỹ thuật ném bóng xa. Tôi
cho rằng các biện pháp trên đã đợc trình bày cụ thể trong tất cả các SGK ném
bóng.Với biện pháp thứ 4 thông qua trao đổi trực tiếp với GV họ đều rất mong muốn
có, song họ cha hình dung đợc phơng tiện bổ trợ ấy là nh thế nào? và các bài tập
kèm theo có thể xây dựng đợc hay không? hầu hết các ý kiến đều nhất trí cho rằng.
5
Nếu có đợc phơng tiện và hệ thống các bài tập làm theo thì họ sẵn sàng sử dụng.
Còn các biện pháp 3,6,7 mà tôi đa ra trong phiếu phỏng vấn đều không đợc đa số
các GV sử dụng, một mặt vì các biện pháp không sát với thực tế, mặt khác nếu cố
tình sử dụng thì đòi hỏi các phơng tiện và kỹ thuật cấp cao khó mà có thể thực hiện

đợc.
III . Lựa chọn hệ thống các biện pháp và các bài tập ứng
dụng trong quá trình giảng dạy kỹ thuật ném bóng cho đối
t ợng nghiên cứu.
3.1: Xác đinh hệ thống các biện pháp.
Qua tham khảo các tài liệu chuyên môn khác nhau, qua thực tiễn quá trình
học tập của các em HS khối 9 trờng THCS tôi đang giảng dạy và một số trờng khác ,
qua phỏng vấn trực tiếp các giáo viên chuyên môn kết hợp với đặc điểm tâm sinh lý
và cơ sở lý luận tôi đã lựa chọn hệ thống sau đây.
1. Xây dựng khái niệm kỹ thuật và đặc điểm ngời học (thông qua phân tích và
làm thị phạm kỹ thuật, xem ảnh kỹ thuật .....)
2. Thực hiện động tác theo khẩu lệnh 1,2,3,4,5
4. Thực hiện kỹ thuật ném bóng kết hợp với các phơng tiện bổ trợ.
5. Thực hiện kỹ thuật không có khẩu lệnh.
3.2: Xây dựng hệ thống các bài tập bổ trợ với ph ơng tiện tự tạo phục vụ cho kỹ
thuật ném bóng xa.
Khi tiến hành giảng dạy kỹ thuật ném bóng xa cho đối tợng nghiên cứu, trong
quá trình sử dụng các biện pháp đã nêu trên, tôi thấy rằng: Điểm yếu của các em học
sinh khi thực hiện kỹ thuật ném bóng là sự yếu ớt của các nhóm cơ vai, sự phối hợp
giữa lực đạp sau của chân với cơ thể vẫn còn yếu. (Thân ngời không tạo đợc hình
cánh cung, không tận dụng đợc lực tổng hợp của toàn thân, thậm trí có trờng hợp
năng bóng thẳng không đúng hớng ). Trong đó tôi xin lu ý để thực hiện biện pháp
thứ 4 đã lựa chọn ở trên tôi đã hệ thống và nghiên cứu mội số bài tập cho việc học
tập và hoàn thiện kỹ thuật ném bóng. (Dới đây tôi xin trình bày các bài tập mà tôi đã
lựa chọn)
Bài tập : Hai ng ời đứng cùng chiều nắm tay nhau một ng ời thực hiện động tác ỡn
thân.
6
- Mục đích bài tập 1: Bổ trợ kỹ thuật phối hợp toàn thân khi thực hiện ném
bóng.

- Chuẩn bị: Hai ngời đứng theo hàng dọc trớc sau cách nhau 0.5 - 0.6cm.
Ngời đứng trớc đa tay lên cao về sau nắm lấy tay ngời đứng sau, ngời phía sau đa hai
tay lên cao về phía trớc nắm lấy 2 cổ tay hoặc bàn tay của bạn.
- Động tác: Ngời đứng phía trớc nâng đầu gối chân phải, về trớc, lên cao và
thực hiện đông tác ỡn thân, ngời đứng sau bớc về trớc 1 bớc nhỏ, dồn trọng tâm vào
chân sau, ngực hơi ỡn giữ chân để làm chỗ dựa vững chắc cho bạn ở trớc thực hiện
động tác. Các động tác đợc thực hiện đi, lại làm nhiều lần (Xem hình 1)
Bài tập 2 - Hai ng ời nắm tay nhau cùng b ớc về phía tr ớc thực hiện ỡn thân.
Mục đích bài tập: (T ơng tự bài tập 1)
Chuẩn bị: Hai ngời đứng quay lng vào nhau, hai tay đa ra sau, nắm lấy hai tay của
nhau. Khoảng cách giữa hai ngời từ 0.4-0.5m
7
ảnh
ảnh
Động tác: Cùng bớc chân về trớc một bớc nhỏ, đồng thời đa hai tay về phía sau lên
cao ( Bốn bàn tay vẫn nắm tay nhau) làm động tác ớn thân và làm đổi chân (Xem
hình 2)
Bài tập 3: Ném bóng bằng 1 tay qua đầu:
- Mục đích: Xây dựng cảm giác góc độ ra bóng và kết thúc kỹ thuật ném
bóng xa.
- Chuẩn bị: Ngời đứng thẳng, hai tay cầm bóng phía trớc bụng ( bóng lớn)
- Động tác: Bớc chân không cùng với tay cầm bóng về trớc, đồng thời đa
vòng lên cao qua đầu ra sau. Trong quá trình đa bóng nh vậy cần xoay cổ tay sao
cho kết thúc quá trình ra bóng thì bàn tay thuận ở phía dới bóng để chuẩn bị ném,
tay kia chỉ giữ bóng có tính chất hỗ trợ không để bóng rơi. Tiếp theo ỡn thân dùng
sức của tay thuận ném bóng về trớc (Xem hình 3)
Bài tập 4: Tập với bóng treo:
8
ảnh