Đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất tại một số dự án trên địa bàn huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương (Luận văn thạc sĩ)

BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI

TRẦN MINH PHƯƠNG

ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO
HIỆU QUẢ CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI
NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT TẠI MỘT SỐ DỰ ÁN TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN TỨ KỲ, TỈNH HẢI DƯƠNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Hà Nội - Năm 2019


BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI

TRẦN MINH PHƯƠNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ
ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO
HIỆU QUẢ CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI
NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT TẠI MỘT SỐ DỰ ÁN TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN TỨ KỲ, TỈNH HẢI DƯƠNG
Chuyên ngành: Quản lý đất đai
Mã số: 8850103
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. Nguyễn Thị Hải Yến

Hà Nội - Năm 2019

CƠNG TRÌNH ĐƢỢC HỒN THÀNH TẠI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUN VÀ MƠI TRƯỜNG HÀ NỘI
Cán bộ hƣớng dẫn chính: TS Ngu n Thị Hải Yến

(Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị)
Cán bộ hƣớng dẫn phụ (nếu có):........................................................

(Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị)
Cán bộ chấm phản biện 1: PGS TS Ngu n Ngọc N ng

(Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị)
Cán bộ chấm phản biện 2: GVC TS Ngu n V n Qu n

(Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị)

Luận v n thạc sĩ đƣợc bảo vệ tại:
HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ
TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG HÀ NỘI

Ngày 19 tháng 1 n m 2019


i
LỜI CAM ĐOAN
T i xin cam đoan đ

là c ng trình nghiên cứu của riêng t i, các kết quả

nghiên cứu đƣợc trình bà trong luận v n là trung thực, khách quan và chƣa từng
dùng để bảo vệ lấ bất kỳ học vị nào
T i xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận v n đã đƣợc
cám ơn, các th ng tin trích dẫn trong luận v n nà đều đƣợc chỉ rõ nguồn gốc
Hà Nội, ngày

tháng

Tác giả luận văn

Trần Minh Ph

ng

năm 2019


ii

LỜI CẢM ƠN
Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận v n, em đã nhận
đƣợc sự hƣớng dẫn, chỉ bảo tận tình của các thầy cơ giáo, sự giúp đỡ, động viên của

bạn bè, đồng nghiệp và gia đình
Nhân dịp hồn thành luận v n, cho phép em đƣợc bày tỏ lịng kính trọng và
biết ơn s u sắc tới TS Ngu n Thị Hải Yến đã tận tình hƣớng dẫn, dành nhiều cơng
sức, thời gian và tạo điều kiện cho em trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề
tài.
Em xin bày tỏ lòng biết ơn ch n thành tới Ban giám hiệu, Ban chủ nhiệm Khoa

Quản lý đất đai – Đại học Tài ngu ên và M i trƣờng Hà Nội đã tận tình giúp đỡ em
trong quá trình học tập, thực hiện đề tài và hoàn thành luận v n
Em xin trân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo, cán bộ viên chức phòng Tài nguyên
và M i trƣờng hu ện Tứ Kỳ và Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn Tứ Kỳ đã giúp đỡ và
tạo điều kiện cho em trong suốt quá trình thực hiện đề tài.
Xin chân thành cảm ơn gia đình, ngƣời thân, bạn bè, đồng nghiệp đã tạo mọi điều
kiện thuận lợi và giúp đỡ em về mọi mặt, động viên khuyến khích em hồn thành luận
v n
Do thời gian có hạn cũng nhƣ kinh nghiệm thực tế còn hạn chế nên luận v n
của em kh ng tránh khỏi những thiếu sót Vì vậ , em rất mong nhận đƣợc sự đóng
góp của các thầ c giáo để bản luận v n tốt nghiệp của em đƣợc hoàn thiện hơn
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2019

Sinh vi n thực hiện

Trần Minh Ph

ng


iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. ii
MỤC LỤC .................................................................................................................. iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT.................................................................................. vi
DANH MỤC BẢNG ................................................................................................. vii
DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ ................................................................................... viii
1 Tính cấp thiết ...........................................................................................................1
2 Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................2
3 Ý nghĩa khoa học và thực ti n của đề tài ................................................................2
CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ............................................. 3

1.1. Cơ sở khoa học về bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất ......3
1 1 1 Một số khái niệm về bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất 3
1 1 2 Đặc điểm về bồi thƣờng, h trợ, tá định cƣ kh Nhà nƣớc thu hồ đất ............5
1 1 3 Vai trò của c ng tác bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ .........................................6
1 1 4 Những ếu tố ảnh hƣởng đến c ng tác bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ ............8
1 2 Cơ sở pháp lý về bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất qua
các giai đoạn ..............................................................................................................12
1 2 1 Giai đoạn trƣớc khi Luật Đất đai n m 1987 có hiệu lực .................................12
1 2 2 Giai đoạn Luật Đất đai 1987 có hiệu lực ........................................................13
1 2 3 Giai đoạn Luật Đất đai 1993 có hiệu lực ........................................................14
1 2 4 Giai đoạn Luật Đất đai 2003 có hiệu lực ........................................................15
1 2 5 Giai đoạn Luật Đất đai 2013 có hiệu lực đến na ...........................................17
1 2 6 Cơ sở pháp lý về bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất tại
Hải Dƣơng .................................................................................................................19
1 3 Kinh nghiệm về bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ ở một số nƣớc trên thế giới ....21
1 3 1 C ng tác bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ ở Trung Quốc ..................................21
1 3 2 C ng tác bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ ở Hàn Quốc .....................................21
1 3 3 C ng tác bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ ở Nhật Bản ......................................24


iv
1 3 4 Kinh nghiệm cho c ng tác bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu

hồi đất tại Việt Nam ..................................................................................................25
1 4 Thực ti n c ng tác bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất tại
một số địa phƣơng .....................................................................................................27
1 4 1 Thành phố Hà Nội ..........................................................................................27
1 4 2 Thành phố Đà N ng ........................................................................................28
1 4 3 Thành phố Hồ Chí Minh..................................................................................30
1 4 4 Tỉnh Hải Dƣơng ..............................................................................................31
CHƢƠNG 2 Đ I TƢỢNG, NỘI DUNG, PHƢƠNG PH P NGHIÊN CỨU ........ 34
2 1 Đối tƣợng nghiên cứu.........................................................................................34
2 2 Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................34
2 3 Nội dung nghiên cứu ..........................................................................................34
2 4 Phƣơng pháp nghiên cứu ....................................................................................34
2 4 1 Phƣơng pháp thu thập tài liệu, số liệu thứ cấp ................................................34
2 4 2 Phƣơng pháp thu thập số liệu sơ cấp ...............................................................35
2 4 3 Phƣơng pháp thống kê, tổng hợp, xử lý số liệu ..............................................36

2.4.4 Phƣơng pháp ph n tích - so sánh ....................................................................36
CHƢƠNG 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ................................. 37
3 1 Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của hu ện Tứ Kỳ ..................37
3 1 1 Điều kiện tự nhiên, tài ngu ên và m i trƣờng ...............................................37
3 1 2 Đặc điểm kinh tế - xã hội ...............................................................................39
3 2 Tình hình quản lý và sử dụng đất trên địa bàn hu ện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dƣơng .48

3.2.1. Tình hình quản lý đất đai ................................................................................48
3.2.2. Hiện trạng sử dụng đất n m 2017 ...................................................................54
3 3 Tình hình thực hiện c ng tác bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ trên địa bàn hu ện
Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dƣơng .............................................................................................58

3.3.1. C ng tác quản lý nhà nƣớc về đất đai trên địa bàn hu ện Tứ Kỳ ...................58
3.3.2. C ng tác bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ trên địa bàn hu ện Tứ Kỳ, tỉnh Hải

Dƣơng ........................................................................................................................59


v
3 4 Đánh giá thực trạng bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ tại 2 dự án nghiên cứu trên
địa bàn hu ện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dƣơng ......................................................................63
3 4 1 Khái quát về dự án nghiên cứu........................................................................63

3.4.2. Những c n cứ pháp lý có liên quan đến 2 dự án nghiên cứu ..........................65
3.4.3. Đánh giá kết quả c ng tác bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ thực hiện tại dự án 69
3 4 4 Đánh giá th ng qua điều tra của c ng tác bồi thƣờng, h trợ tái định cƣ đến
đời sống của các hộ gia đình, cá nh n bị ảnh hƣởng bởi các dự án ..........................82
3 4 5 Đánh giá chung ...............................................................................................87

3.4.6. Khó kh n, tồn tại và ngu ên nh n ...................................................................92
3 5 Đề xuất nhằm n ng cao hiệu quả c ng tác bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ trên
địa bàn hu ện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dƣơng .....................................................................95

3.5.1. Về quản lý Nhà nƣớc ......................................................................................95
3.5.2. Về chính sách bồi thƣờng, h trợ, TĐC ..........................................................97
3.5.3. Về tổ chức thực hiện .......................................................................................98
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................................... 99

1. Kết luận .................................................................................................................99
2 Kiến nghị .............................................................................................................100
TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................... 101
PHỤ LỤC ..................................................................... Error! Bookmark not defined.


vi

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt

Nghĩa tiếng Việt

BĐS

Bất động sản

CNH

C ng nghiệp hóa

GCNQSDĐ

Giấ chứng nhận qu ền sử dụng đất

GPMB

Giải phóng mặt bằng

HĐ BT, HT,TĐC

Hội đồng bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ

HTX

Hợp tác xã

SDĐ

Sử dụng đất

TĐC

Tái định cƣ

TNMT

Tài ngu ên m i trƣờng

TT

Thị trấn

UBND

Ủ ban nh n d n


vii
DANH MỤC BẢNG
Bảng 3 1 Hiện trạng sử dụng đất n m 2017 hu ện Tứ Kỳ ......................................54
Bảng 3 2 Danh mục các c ng trình, dự án thực hiện trong kế hoạch sử dụng đất kỳ
cuối của hu ện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dƣơng ....................................................................61
Bảng 3 3 Tổng hợp diện tích đất bị thu hồi của 2 dự án ..........................................70
Bảng 3 4 Tổng hợp diện tích đất bị thu hồi của dự án 1 ..........................................72
Bảng 3 5 Tổng hợp diện tích đất bị thu hồi của dự án 2 ..........................................73
Bảng 3 6 Kết quả bồi thƣờng về đất phi n ng nghiệp của dự án 1 ..........................74

Bảng 3 7 Kết quả bồi thƣờng đối với đất n ng nghiệp của dự án 1 ........................75
Bảng 3 8 Kết quả bồi thƣờng về đất ở của dự án 1 ..................................................76
Bảng 3 10 Kết quả bồi thƣờng về đất phi n ng nghiệp của dự án 2 ........................78
Bảng 3 11 Kết quả bồi thƣờng đối với đất n ng nghiệp của dự án 2 .......................79
Bảng 3.12. Tổng hợp các tiêu chí phỏng vấn đối tƣợng bị thu hồi đất .....................84
Bảng 3 13 Tống hợp ý kiến điều tra cán bộ trực tiếp thực hiện BT, HT, TĐC .......86
Bảng 3 14 Kết quả thực hiện chính sách h trợ của dự án .......................................89


viii
DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ
Sơ đồ 3 1 Sơ đồ vị trí địa lý hu ện Tứ Kỳ - tỉnh Hải Dƣơng ..................................37
Biểu đồ 3 1 Biểu đồ cơ cấu sử dụng đất n m 2017 ..................................................55
Hình 3 1 Đƣờng cao tốc Hà Nội - Hải Phịng khi hồn thành .................................63
Hình 3 2 Dự án cải tạo, n ng cấp tu ến đƣờng 191N ..............................................64


1
MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết
Q trình c ng ngh ệp hóa (CNH , hiện đại hố ở nƣớc ta trong những n m
gần đ

đã và đang di n ra hết sức mạnh mẽ, nền kinh tế đất nƣớc ngà càng phát

triển với sự hội nhập kinh tế quốc tế s u rộng, dẫn đến nhu cầu sử dụng đất để x
dựng kết cấu hạ tầng, phát triển c ng nghiệp, dịch vụ, phát triển đ thị và khu d n
cƣ ngà càng t ng Nhờ đó, bộ mặt của đất nƣớc đã tha đổi nhanh chóng theo
hƣớng CNH, hiện đại và v n minh C ng tác bồi thƣờng, giải phóng mặt bằng

(GPMB) là một tất ếu khách quan, tác động s u sắc đến nhiều mặt của xã hội và
cộng đồng d n cƣ
Hiện na , c ng tác bồi thƣờng, GPMB ngà càng trở nên khó kh n, phức tạp
hơn do đất đai ngà càng có giá trị và khan hiếm Thực ti n cho thấ , c ng tác thu
hồi đất của c ng d n để phục vụ phát triển các dự án đầu tƣ và việc bồi thƣờng cho
những ngƣời bị thu hồi đất là vấn đề hết sức nhạ cảm, giải qu ết kh ng tốt, kh ng

thoả đáng qu ền lợi của ngƣời d n có đất bị thu hồi sẽ cản trở tiến độ dự án, dẫn
đến bùng phát khiếu kiện, đặc biệt là những khiếu kiện tập thể đ ng ngƣời, sẽ trở
thành vấn đề xã hội phức tạp, ảnh hƣởng nghiêm trọng đến tình hình an ninh trật tự,
g

mất ổn định xã hội
Cùng với sự phát triển của cả nƣớc nói chung và hu ện Tứ Kỳ nói riêng,

trong những n m gần đ

trên địa bàn hu ện đã có nhiều dự án, c ng trình đƣợc

triển khai nhằm thúc đẩ nền kinh tế, n ng cao chất lƣợng cuộc sống của ngƣời d n,
góp phần kh ng nhỏ vào sự nghiệp phát triển chung của cả nƣớc nhƣ: Dự án thu hồi
đất để thi c ng tu ến đƣờng cao tốc

t Hà Nội – Hải Phòng đoạn qua hu ện Tứ

Kỳ, Dự án dự án thu hồi đất để n ng cấp, cải tạo tu ến đƣờng 191N , Dự án thu hồi
đất để thực hiện cụm c ng nghiệp tại xã Ngu ên Giáp , Dự án đầu tƣ x

dựng thủ

lợi 2, tại 2 xã: Quang Trung, Cộng Lạc hu ện Tứ Kỳ, Dự án đấu giá qu ền sử dụng
đất tại xã D n Chủ, hu ện Tứ Kỳ, C ng tác bồi thƣờng, h trợ, tái định cƣ tại Dự án

cho Doanh nghiệp tƣ nh n Hồng Ngọc thuê đất
thu hồi đất để thi c ng tu ến đƣờng cao tốc

Trong những dự án đó có dự án
t Hà Nội – Hải Phòng đoạn qua


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn Full