pHAN TICH TAI CHINH NH TMCP NGOAI THUONG VN TRONG GIAI DOAN 2007 2009

GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

MỤC LỤC
Mục lục ....................................................................................................................................1
Danh mục biểu bảng ................................................................................................................3
Viết tắt và thuật ngữ.................................................................................................................4
Chương 1: Giới thiệu ...............................................................................................................5
1.1 Lý do chọn đề tài ...............................................................................................................5
1.2 Mục đích nghiên cứu .........................................................................................................5
1.3 Đối tượng nghiên cứu của đề tài........................................................................................5
1.4 Phạm vi nghiên cứu ...........................................................................................................5
1.5 Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................................6
1.6 Ý nghĩa nghiên cứu ...........................................................................................................6
Chương 2: Tổng quan về ngân hàng TMCP Việt Nam và ngành Ngân hàng........................7
2.1 Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại Thương Việt Nam...............................................7
2.1.1 Lịch sử hình thành ......................................................................................................7
2.1.2 Hoạt động ...................................................................................................................8
2.1.3 Ngành nghề kinh doanh .............................................................................................8
2.2 Tổng quan về ngành ngân hàng.........................................................................................9
2.2.1 Thuận lợi ..................................................................................................................10
2.2.2 Khó khăn...................................................................................................................10
Chương 3: Cơ sở lý thuyết.....................................................................................................11
3.1 Các khái niệm liên quan...................................................................................................11
3.2 Các tỷ số tài chính............................................................................................................11
3.2.1. Khả năng an toàn vốn...............................................................................................11
3.2.2. Tỷ số hoạt động........................................................................................................12
3.2.3 Tỷ suất sinh lợi..........................................................................................................13
3.2.4 Các tiêu chuẩn khác..................................................................................................14
3.3 Phân tích SWOT ..............................................................................................................14

Chương 4 : Phân tích tình hình tài chính của ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam
trong giai đoạn 2007 – 2009..................................................................................................16
4.1 Tài sản..............................................................................................................................16
4.1.1 Biến động của tài sản................................................................................................16
4.1.2 Tỷ suất sinh lợi trên tổng tài sản...............................................................................18

Chuyên đề năm 3

1


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

4.2 Nguồn vốn........................................................................................................................19
4.2.1 Tăng trưởng ..............................................................................................................19
4.2.2 Vốn chủ sở hữu trên tổng vốn huy động..................................................................20
4.2.3 Hệ số an toàn vốn .....................................................................................................21
4.2.4 Tỷ suất sinh lợi trên vốn cổ phần..............................................................................22
4.3 Tín dụng............................................................................................................................23
4.3.1 Tăng trưởng ..............................................................................................................23
4.3.2 Tổng cho vay trên tổng huy động ............................................................................24
4.3.3 Nợ xấu trên tổng dư nợ tín dụng ..............................................................................26
4.4 Lợi nhuận..........................................................................................................................26
4.4.1 Cơ cấu lợi nhuận ......................................................................................................26
4.4.2 Thu nhập trên mỗi cổ phần ......................................................................................28
4.5 Độ nhạy cảm với các rủi ro thị trường.............................................................................28
Chương 5: Kết luận................................................................................................................30
5.1 Phân tích SWOT...............................................................................................................30

5.1.1 Điểm mạnh................................................................................................................30
5.1.2 Điểm yếu...................................................................................................................30
5.1.3 Cơ hội........................................................................................................................30
5.1.4 Nguy cơ.....................................................................................................................31
5.1.5 Phân tích SWOT........................................................................................................31
5.2 Kết luận............................................................................................................................35
5.2.1 Đánh giá đạt mục tiêu...............................................................................................35
5.2.2 Kết luận quan trọng và kiến nghị..............................................................................35
5.2.3 Hướng nghiên cứu tiếp theo......................................................................................35
Tài liệu tham khảo .................................................................................................................36
Phụ lục

Chuyên đề năm 3

2


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

Danh mục biểu đồ.
Biểu đồ 2.1 Cơ cấu vốn cổ phần..............................................................................................9
Biểu đồ 4.1 Cấu trúc cho vay và gởi vào các TCTD khác của VCB....................................18
Biểu đồ 4.2 ROA trong giai đoạn 2007 - 2009......................................................................19
Biểu đồ 4.3 Cho vay và tiền gởi của khách hàng..................................................................20
Biểu đồ 4.4 Tỷ số vốn CSH trên vốn huy động....................................................................21
Biểu đồ 4.5ROE.....................................................................................................................23
Biểu đồ 4.6 Tăng trưởng dư nợ tín dụng...............................................................................24
Biểu đồ 4.7 Tổng cho vay trên tổng huy động......................................................................25

Biểu đồ 4.8 Thu nhập từ lãi....................................................................................................27
Biểu đồ 4.9 Lợi nhuận............................................................................................................28
Danh mục hình.
Hình 3.1 Ma trận SWOT........................................................................................................15
Hình 3.2 Mơ hình phân tích...................................................................................................15
Danh mục bảng.
Bảng 4.1 Cấu trúc tài sản ......................................................................................................16
Bảng 4.2 Tiền gởi và cho vay các TCTD khác năm 2008....................................................17
Bảng 4.3 ROA........................................................................................................................18
Bảng 4.4 Kết cấu nguồn vốn..................................................................................................19
Bảng 4.5 VCSH trên vốn huy động.......................................................................................21
Bảng 4.6 ROE.........................................................................................................................22
Bảng 4.7 Thị phần tiền gởi và cho vay của các NH năm 2008.............................................25
Bảng 4.8 Tỷ lệ nợ xấu............................................................................................................26
Bảng 4.9 Cấu trúc lợi nhuận..................................................................................................26
Bảng 4.10 EPS........................................................................................................................28
Bảng 5.1 Chiến lược SO........................................................................................................32
Bảng 5.2 Chiến lược ST.........................................................................................................33
Bảng 5.3 Chiến lược WO.......................................................................................................34
Bảng 5.4 Chiến lược WT.......................................................................................................34

Chuyên đề năm 3

3


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

VIẾT TẮT VÀ THUẬT NGỮ
ACB

Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu.

AGB

NH Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam.

BIDV

Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam.

CAR

Capital Adequacy Ratio - tỷ lệ an tồn vốn.

DFL

Địn bẩy tài chính.

DNTD

Dư nợ tín dụng.

EBIT

Thu nhập trước thuế cộng với lãi vay.

NH

Ngân hàng.

NHNN VN
ROA
ROE
SWIFT

Ngân hàng nhà nước Việt Nam.
Tỷ suất sinh lợi trên tổng tài sản.
Tỷ suất sinh lợi trên vốn cổ phần.
Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication
tổ chức thanh tốn tồn cầu.

TCTD

Tổ chức tín dụng.

TMCP

Thương mại cổ phần.

VCSH

Vốn chủ sở hữu.

VCB

Vietcombank.

VHĐ

Vốn huy động.

WACC

Chi phí sử dụng vốn.

UNDP

United Nations Development Program
Chương trình phát tiển Liên Hợp Quốc ở Việt Nam.

Chuyên đề năm 3

4


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều
CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU

1.1

Lý do chọn đề tài.

Tình hình tài chính của một doanh nghiệp là một thông tin mà bất cứ ai cũng quan
tâm đến khi nói về hoạt động của doanh nghiệp. Muốn biết một doanh nghiệp hoạt động có

hiệu quả hay khơng, có tiềm ẩn những rủi ro gì, có thế mạnh gì thì việc phân tích tài chính
của doanh nghiệp đó là một cơng việc rất cần thiết.
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, các định chế tài chính ra đời, trong đó các
ngân hàng thương mại đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, đặc biệt là kinh tế thị
trường. Với các nghiệp vụ tín dụng, thanh tốn…các ngân hàng thương mại làm cho sự lưu
thơng trong nền kinh tế nhanh hơn, trôi chảy hơn. Bên cạnh đó những rủi ro tiềm ẩn của
ngân hàng cũng có thể ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế (khủng hoảng kinh tế thế giới năm
2007-2008 khởi phát ở Mỹ mà một trong các nguyên nhân chính là sự khủng hoảng trong
ngân hàng). Sở dĩ có điều này là do NH là một doanh nghiệp đặc biệt, hàng hóa mà họ kinh
doanh là tiền tệ, và giá cả chính là lãi suất. Mà tiền lại liên quan trực tiếp đến tất cả các
hoạt động trong nền kinh tế.
Vì vậy hoạt động của NH ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế, nên vấn đề tài chính
của NH rất được quan tâm. Trong đó ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại Thương Việt
Nam là một ngân hàng có uy tín và quy mơ lớn ở Việt Nam nên có vị thế và tầm ảnh hưởng
lớn trong ngành. Phân tích tài chính của Vietcombank để thấy được bản chất, hoạt động tài
chính, rủi ro hay cơ hội của VCB để những ai quân tâm đến VCBcó những quyết định đầu
tư và gởi tiền hay khơng?
1.2

Mục đích nghiên cứu.
Phân tích các chỉ số tài chính của NH thương mại cổ phần Vietcombank 2007-2009.

1.3

Đối tượng nghiên cứu của đề tài.
Tài chính của NH
Khách thể nghiên cứu: NH thương mại cổ phần Vietcombank.

1.4

Phạm vi nghiên cứu.
Các bảng báo cáo tài chính của NH.

Các chỉ số tài chính của ngân hàng: tỷ suất sinh lợi trên vốn cổ phần, tỷ số thanh toán
nhanh, tỷ số hoạt động.
1.5

Phương pháp nghiên cứu.
1.5.1 Phương pháp nghiên cứu số liệu (trên internet, báo chí).

1.5.2 Tập hợp xử lý số liệu đã thu thập được, vận dụng các kiến thức đã học để tìm
ra ý nghĩa của các con số.
Đọc và hiểu các bảng báo cáo tài chính của NH: bảng báo cáo kết quả hoạt động
kinh doanh, bảng cân đối kế toán.

Chuyên đề năm 3

5


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

Tính ra các chỉ số tài chính, so sánh trong các năm, với ngành, với ngân hàng khác
để tìm ra ý nghĩa của các chỉ số.
Liên hệ thực tế, tìm các thơng tin về NH để bổ sung tăng độ chính xác cho các kết
luận trên.
5.5 Phương pháp so sánh.
5.6 Phân tích SWOT

1.6 Ý nghĩa nghiên cứu.
Kết quả nghiên cứu sẽ là nguồn thơng tin hữu ích cho các nhà quản trị của
Vietcombank, nhà đầu tư chứng khoán, những ai quan tâm và muốn đầu tư vào ngân hàng
TMCP Ngoại Thương Việt Nam.

CHƯƠNG 2
TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM

Chuyên đề năm 3

6


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều
VÀ NGÀNH NGÂN HÀNG

2.1 Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại Thương Việt Nam

Tên gọi: Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam
Tên giao dịch: Bank for Foreign Trade of Vietnam
Tên viết tắt : Vietcombank
Loại hình: Doanh nghiệp cổ phần.
Trụ sở chính: 198 Trần Quang Khải, Hoàn Kiếm, Hà Nội, Việt Nam.
Ngành nghề : Ngân hàng
Sản phẩm : Dịch vụ tài chính
2.1.1 Lịch sử hình thành:
Theo giới thiệu chung của Vietcombank:
Ngân hàng Ngoại thương được thành lập ngày 30 tháng 10 năm 1962 theo Quyết

định số 115/CP do Hội đồng Chính phủ ban hành trên cơ sở tách ra từ Cục quản
lý Ngoại hối trực thuộc Ngân hàng Trung ương (nay là ngân hàng nhà nước Việt
Nam).
Ngày 01 tháng 04 năm 1963, chính thức khai trương hoạt động Ngân hàng Ngoại
thương như là một ngân hàng đối ngoại độc quyền.
Ngày 21 tháng 09 năm 1996, Thống đốc Ngân Hàng Nhà Nước ra Quyết định số
286/QĐ-NH5 về việc thành lập lại NH Ngoại Thương trên cơ sở Quyết định số
68/QĐ-NH5 ngày 27 tháng 3 năm 1993 của Thống đốc Ngân Hàng Nhà Nước.
Theo đó, Ngân hàng Ngoại thương được hoạt động theo mơ hình Tổng công ty
90, 91 quy định tại Quyết định số 90/QĐ-TTg ngày 07 tháng 03 năm 1994 của
Thủ tướng Chính phủ với tên giao dịch quốc tế: Bank for Foreign Trade of
Vietnam, tên viết tắt là Vietcombank
VIETCOMBANK là ngân hàng quốc doanh đầu tiên được cổ phần hóa tại Việt
Nam thông qua đợt IPO được tổ chức vào tháng 12/2007. Hiện nay VCB hoạt
động theo mơ hình cơng ty cổ phần theo Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số
0103024468 do Sở Kế hoạch Đầu tư Tp. Hà Nội cấp ngày 02/06/2008 với vốn
điều lệ 12.100.860.260.000 đồng (Mười hai nghìn một trăm tỷ tám trăm sáu mươi
triệu hai trăm sáu mươi nghìn đồng).

Chuyên đề năm 3

7


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

Ngày 2 tháng 6 năm 2008, ngân hàng đã chính thức chuyển đổi thành ngân hàng
thương mại cổ phần.

2.1.2 Hoạt động.
Theo chương trình phát triển Liên Hợp Quốc Việt Nam:
Vietcombank là ngân hàng lớn thứ ba (sau Agribank và BIDV) và là ngân hàng
thương mại cổ phần lớn nhất Việt Nam tính theo tổng khối lượng tài sản. Theo
báo cáo của UNDP, Vietcombank là doanh nghiệp lớn thứ sáu Việt Nam (sau
Agribank, VNPT, EVN, BIDV và VietsovPetro).
Ngân hàng là thành viên của:
Hiệp hội ngân hàng Việt Nam
Hiệp hội ngân hàng châu Á
Tổ chức thanh tốn tồn cầu Swift.
Tổ chức thẻ quốc tế Visa.
Tổ chức thẻ quốc tế Master Card.
2.1.3 Ngành nghề kinh doanh.
Ngành nghề kinh doanh: căn cứ vào giấy phép thành lập, hoạt động và giấy chứng
nhận đăng ký kinh doanh, Vietcombank được kinh doanh NH và thực hiện các dịch vụ kinh
doanh sau:
Huy động vốn.
Cung cấp tín dụng.
Hoạt động thanh tốn và ngân quỹ.
Các hoạt động khác như góp vốn, mua cổ phần, tham gia thị trường tiền tệ, trực tiếp
kinh doanh hoặc thành lập công ty trực thuộc, uỷ thác, đại lý trong các lĩnh vực liên quan đến
hoạt động ngân hàng, cung ứng các dịch vụ bảo hiểm,tư vấn tài chính, tiền tệ, tư vấn đầu tư
phù hợp với chức năng hoạt động của một ngân hàng thương mại…
Vietcombank phát triển và lớn mạnh theo mơ hình ngân hàng đa năng. Bên cạnh
lĩnh vực tài chính ngân hàng, VCB cịn tham gia góp vốn, liên doanh liên kết với các đơn vị
trong và ngoài nước trong nhiều lĩnh vực kinh doanh khác nhau như: kinh doanh bảo hiểm,
bất động sản, quỹ đầu tư... với quy mô và phạm vi hoạt động cả trong nước và nước ngoài,
cụ thể bao gồm:
Theo báo cáo tài chính của Vietcombank, VCB có :
Một Hội sở chính.

Một Sở Giao dịch.
60 Chi nhánh
Một trung tâm đào tạo.
Bốn Công ty con bao gồm 3 công ty trong nước, 1 cơng ty tài chính ở Hồng Kơng.

Chun đề năm 3

8


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

Công ty TNHH một thành viên Cho thuê tài chính Vietcombank. Tỷ lệ vốn góp của
NH là 100%
Cơng ty TNHH chứng khốn Nh Ngoại THương Việt Nam, 100% vốn góp của
Vietcombank.
Cơng ty TNHH Cao ốc Vietcombank 198. Vietcombank có 70% vốn góp vào cơng ty.
Cơng ty tài chính Việt Nam – Hồng Kơng ( Vinafico)
Một văn phòng đại diện, 209 Phòng giao dịch và 4 công ty liên doanh, 3 công ty liên
kết.
Biểu đồ 2.1 Cơ cấu vốn cổ phần

Nguồn: đọc từ (đọc ngày 14.14.2010)
2.2 Tổng quan về ngành Ngân Hàng.
Trước năm 1990 hệ thống NH Việt Nam là hệ thống cấp 1, khơng có sự tách biệt
giữa chức năng quản lý và kinh doanh.
Tháng 5 / 1990 hai pháp lệnh ngân hàng ra đời đã chính thức chuyển cơ chế hoạt
động của hệ thống NH Việt nam từ 1 cấp sang 2 cấp.

2.2.1 Thuận lợi.

Chuyên đề năm 3

9


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

Theo Nguyễn Hồng Tâm, 11.2009: thị trường NH Việt Nam còn trong giai đoạn
phát triển, tiềm năng của ngành là rất lớn. theo báo cáo của “Banking System Outlook” của
Moody’s tháng 8/2009 có 17% dân số Việt Nam có tài khoản cá nhân.
Tình hình kinh tế năm 2010 đang dần đi vào hồi phục, sẽ ảnh hưởng tích cực đến
doanh thu của NH như phí ở các dịch vụ thanh tốn và phí liên quan đến xuất nhập khẩu có
thể sẽ gia tăng do kinh tế trong nước và thế giới hồi phục thúc đẩy giao lưu giữa các quốc
gia.
2.2.2 Khó khăn.
Theo Nguyễn Hồng Tâm, 11.2009:
Nền kinh tế vĩ mơ vẫn cịn gặp nhiều khó khăn, nên rủi ro về nền kinh tế vĩ mơ và
rủi ro chính sách tiền tệ của chính phủ cũng là trở ngại cho sự tăng trưởng của
NH. Năm 2008 chính phủ đã sử dụng chính sách tiền tệ thắt chặt nhằm giảm lạm
phát thông qua các công cụ sau:
Dự trữ bắt buộc: đầu năm 2008 chính phủ có quyết định tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc
từ 10% lên 11% ở các khoản vay từ 12 tháng trở xuống và từ 4% lên 5% ở các
khoản vay trên 12 tháng.
Nghiệp vụ thị trường mở: ngày 15/02/2008 NHNN cơng bố quyết định phát hành
20.300 tỷ tín phiếu NHNN bắt buộc và các NH buộc phải mua.

CHƯƠNG 3:
CƠ SỞ LÝ THUYẾT

Chuyên đề năm 3

10


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

3.1 Các khái niệm liên quan.
Phân tích tài chính: Phân tích tài chính là q trình xem xét các số liệu tài chính trong
các báo cáo tài chính để đánh giá tiềm năng và dự tính rủi ro trong tương lai để phục vụ các
quyết định liên quan đến quyết định tài chính.
Ngân hàng : Ngân hàng là tổ chức tín dụng thực hiện các hoạt động tín dụng như
nhận tiền gửi, cho vay và đầu tư tài chính, các hoạt động thanh toán, phát hành các loại kỳ
phiếu, hối phiếu, v.v... và một số hoạt động khác
Ngân hàng có hai hình thức : ngân hàng thương mại và ngân hàng nhà nước
3.2 Các tỷ số tài chính.
3.2.1. Khả năng an tồn vốn.
Vốn CSH trên tổng vốn huy động.

Vốn chủ sở hữu còn gọi là nguồn vốn tự có, bao gồm vốn điều lệ, các loại quỹ của
doanh nghiệp, lợi nhuận giữ lại (nếu có) … đây là nguồn vốn do các cổ đơng góp vào ở ngân
hàng thương mại cổ phần.
Tổng vốn huy động: trong tổng nguồn vốn của NH gồm có hai loại vốn là vốn chủ sở
hữu và vốn huy động. Bởi hoạt động của NH là hoạt động kinh doanh tiền tệ, NH huy động
vốn và cấp tín dụng. Để có được nguồn vốn huy động này phải có phí, đó chính là lãi suất

huy động.
Vốn chủ sở hữu trên tổng vốn huy động cho biết tỷ lệ vốn tự có trên vốn huy động là
bao nhiêu. Tỷ lệ này có ý nghĩa một đồng vốn huy động được đảm bảo bởi bao nhiêu đồng
vốn tự có. Trong NH thì tỷ lệ vốn chủ sở hữu trong tổng vốn là thấp.
NH hoạt động chủ yếu dựa vào vốn huy động, còn vốn chủ sở hữu phục vụ chủ yếu
vào việc trang bị cơ sở vật chất cho NH. Nên muốn đánh giá hệ số này ta nên so sánh với
ngành, với các NH khác.
Hệ số an toàn vốn (Capital Adequacy Ratio - CAR).

Tổng tài sản ở đây là tổng tài “Có” rủi ro của NH. Tổng tài sản “Có” rủi ro là tổng tài
sản “Có”nội bảng ( bao gồm, các khoản mục khác, tiền mặt, vàng, tiền gởi, các khoản cho
vay và các khoản phải đòi) và tài sản có ngoại bảng được điều chỉnh theo hệ số rủi ro.

Chuyên đề năm 3

11


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

Dựa vào mức độ rủi ro, các hệ số rủi ro cho tài sản “Có” nội bảng là 100%, 50%,
20% và 0%. (Trương Nhật Quang, Vũ Dũng )
Tài sản điều chỉnh theo rủi ro = giá trị tài sản * hệ số rủi ro
Đây là một chỉ tiêu phản ánh năng lực tài chính của các ngân hàng. Chỉ tiêu này được
dùng để xác định khả năng của ngân hàng trong việc thanh tốn các khoản nợ có thời hạn và
đối mặt với các rủi ro khác như rủi ro tín dụng, rủi ro vận hành.
CAR càng cao thì tính an tồn trong vốn càng cao, nhưng ta phải xem xét thêm hoạt
động của NH và hiệu quả sử dụng vốn của NH, nếu CAR cao do NH hoạt động không hết

nguồn vốn, vốn bị ứ động nhiều, hoạt động không hết công suất thì CAR cao cũng khơng
được đánh giá tốt. Nếu CAR cao do NH hoạt động tốt, quản trị rủi ro có hiệu quả thì NH này
được lịng tin từ khách hàng.
3.2.2. Tỷ số hoạt động.
Tổng cho vay trên tổng huy động.

Hoạt động chính của NH là kinh doanh tiền tệ, NH huy động vốn với lãi suất huy
động (chi phí) và cung cấp tín dụng với lãi suất cho vay (doanh thu). Vì vậy tổng cho vay
trên tổng huy động mang ý nghĩa NH sử dụng nguồn vốn huy động đó cho hoạt động cho
vay như thế nào, chiếm bao nhiêu phần trăm trong tổng vốn huy động được. Từ đó căn cứ
vào lãi suất huy động và cho vay, tình hình thị trường để đánh giá NH.
Mặt khác tỷ số này cũng cho thấy NH đã sử dụng vốn huy động được vào những hoạt
động nào, và hoạt động nào chiếm tỷ trọng lớn. Từ đó có thể nhận diện được hoạt động
chính của NH.
Nợ xấu trên tổng dư nợ tín dụng
Nợ xấu là nợ khó địi, khoản nợ này NH cho vay nhưng có khả năng khơng thu hồi lại
được hoặc thu hồi không bằng với giá trị của hợp đồng đã ký kết lúc ban đầu.
Dư nợ tín dụng là tồn bộ só tiền mà NH đã cung cấp tín dụng (cho vay).
Tỷ số này được tính như sau:

Tỷ số này thể hiện một điều khơng mong muốn của NH, đây là rủi ro mà NH gánh
phải khi cấp tín dụng cho những đối tượng hoạt động kinh doanh bị thua lỗ. NH luôn mong
muốn và cố gắng để tỷ số này càng thấp thì càng tốt.
3.2.3 Tỷ suất sinh lợi:

Chuyên đề năm 3

12

GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

Tỷ suất sinh lợi trên tổng tài sản (ROA)

Lợi nhuận ròng là lợi nhuận có được sau khi trừ tất cả các khoảng chi phí, là lợi
nhuận sau thuế.
Tỷ số này mang ý nghĩa là một đồng tài sản tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận. Hệ số
càng cao thể hiện sự sắp xếp, phân bổ, sử dụng tài sản càng hợp lý và hiệu quả. Đây là một
trong các tỷ số nói lên hiệu quả sử dụng vốn của NH. Tỷ số này càng cao càng tốt, bên cạnh
đó ROA quá cao cho thấy NH đã sử dụng gần hết công suất của tài sản và khó có khả năng
tăng trưởng nữa nếu không đầu tư thêm.
Tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu (ROE).

Tỷ suất này cho biết hiệu quả việc sử dụng vốn, tạo ra thu nhập cho cổ đông của ngân
hàng.
Sự khác biệt ROA và ROE là do doanh nghiệp sử dụng vốn vay. Nếu doanh nghiệp
không sử dụng vốn vay thì hai tỷ số này sẽ bằng nhau. (PGS.TS Trần Ngọc Thơ, 2005).
Nếu doanh nghiệp không sử dụng nợ vay thì ROA sẽ bằng với ROE. Do trong cơ cấu
vốn của NH thì NH sử dụng rất nhiều nợ vay nên ROE sẽ rất cao so với ROA, bởi khi sử
dụng nợ vay thì có sử dụng địn bẩy tài chính nên sẽ bẩy ROE lên rất cao so với tăng trưởng
ebit.
Thu nhập trên mỗi cổ phần.

Có nhận định : “Đây là chỉ số rất quan trọng, nó là yếu tố chính chi phối thị giá cổ
phần bởi vì nó đo lường sức thu nhập chứa đựng trong một cổ phần hay nói cách khác nó thể
hiện thu nhập mà nhà đầu tư có được do mua cổ phần”. (PGS.TS Trần Ngọc Thơ, 2005:
129).
3.2.4 Các tiêu chuẩn khác:

Chi phí sử dụng vốn bình qn ( WACC ):
Theo PGS.TS Trần Ngọc Thơ, 2005:
WACC = (kd x ( 1 – t) x Wd) + (kp x Wp) + (ke x We)

Chuyên đề năm 3

13


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

Với kd : chi phí sử dụng vốn vay.
kp : chi phí sử dụng vốn cổ phần ưu đãi.
ke : chi phí sử cụng vốn cổ phần thường.
t : thuế thu nhập doanh nghiệp.
Wd, Wp, We lần lượt là tỷ trọng nguồn tài trợ bằng nợ vay dài hạn, bằng
cổ phần ưu đãi, bằng cổ phần thường trong cấu rúc vốn.
Mỗi doanh nghiệp sẽ xác định cho mình WACC tối ưu, từ đó xác định được
cơ cấu vốn tối ưu, và duy trì cơ cấu này trong thời gian dài hạn.
Đòn bẩy tài chính ( DFL)
DFL tương ứng với từng mức ebit khác nhau thì khác nhau.
DFL là độ dốc của địn bẩy tài chính, nếu sử dụng lãi vay càng nhiều thì DFL càng
lớn, khi DFL càng lớn thì một thay đổi nhỏ của ebit sẽ dẫn đến thay đổi lớn của EPS.
3.3 Phân tích SWOT
Theo Nguyễn Vũ Thùy Chi:
Phân tích SWOT là phân tích được áp dụng rộng rãi trong quản lý. SWOT bắt
nguồn từ 4 chữ cái đầu: Strength - Weakness - Opportunity - Threat, là một kỹ
thuật phân tích rất mạnh trong việc xác định Điểm mạnh và Điểm yếu để từ đó

tìm ra được Cơ hội và Nguy cơ.
Phân tích SWOT là phân tích các yếu tố mơi trường bên ngoài mà doanh nghiệp
phải đối mặt (các cơ hội và nguy cơ) cũng như các yếu tố thuộc môi trường nội
bộ doanh nghiệp (các mặt mạnh và mặt yếu).

O – Cơ hội

T – Nguy cơ

SWOT

Các cơ hội quan trọng bên
ngoài doanh nghiệp

Các mối đe dọa bên ngoài
doanh nghiệp

S – Điểm mạnh

Chiến lược SO

Chiến lược ST

Chuyên đề năm 3

14


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

W – Điểm yếu
Điểm yếu bên trong doanh
nghiệp

Sử dụng điểm mạnh của
doanh nghiệp để tránh khỏi
hay giảm đi ảnh hưởng của
những mối nguy cơ, đe dọa
bên ngoài

Chiến lược WO

Điểm mạnh bên trong
doanh nghiệp

Sử dụng những điểm mạnh
bên trong của doanh nghiệp
để khai thác những cơ hội
bên ngoài

Chiến lược WT

Chiến lược này nhằm hạn
chế, cải thiện những điểm
yếu bên trong bằng cách tận
dụng những cơ hội bên
ngồi.

Đây là những chiến thuật
phịng thủ nhằm giảm đi
những điểm yếu bên trong và
tránh khỏi những mối đe dọa
của mơi trường bên ngồi.

Hình 3.1 Ma trận SWOT
3.4 Mơ hình phân tích

TÀI SẢN

ĐỘ NHẠY
VỚI RỦI
RO THỊ
TRƯỜNG

NGUỒN
VỐN

TÀI
CHÍNH
CỦA NH

TÍN
DỤNG

LỢI
NHUẬN

Hình 3.2 Mơ hình phân tích

CHƯƠNG 4
PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CỦA NH TMCP NGOẠI THƯƠNG VIỆT
NAM TRONG GIAI ĐOẠN 2007 - 2009
4.1 Tài sản.

Chuyên đề năm 3

15


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

4.1.1 Biến động của tài sản
Tài sản của Vietcombank đều tăng trưởng trong giai đoạn 2007- 2009, trong đó các
khoản mục khác nhau lại tăng trưởng khác nhau.
Bảng 4.1 Cấu trúc tài sản

Đơn vị tính : triệu đồng
2007

2008

2009

197.408.036

221.950.448

255.495.883

18,09%

12,40%

15,11%

11.662.669

30.561.417

25.174.674

5,91%

15,48%

12,75%

-1,60%

162,00%

-17,63%

41.597.561

30.367.772

47.456.662

tổng tài sản

21,07%

15,38%

24,04%

Tăng trưởng

25,56%

-27,99%

56,27%

2.267.931

29.345.297

46.480.842

39.348.625

1.031.844

982.218

53.260.230

60.929.189

72.631.336

-

14.40%

19,20%

Tổng tài sản
Tăng trưởng tổng tài sản
Tiền gởi NHNN
% tiền gởi NHNN trên tổng tài sản
Tăng trưởng
Tiền gởi và cho vay các
tổ chức tín dụng khác
% tiền gởi các TCTD khác trên

1. Tiền vàng gởi các TCTD khác
2. Cho vay các TCTD khác
Tiền gởi NHNN và tiền gởi và
cho vay TCTD khác1
Tăng trưởng

Nguồn : (khơng ngày tháng), Báo cáo tài chính NH TMCP Ngoại Thương Việt Nam.(trực
tuyến) Vietcombank.

Tốc độ tăng trưởng tài sản giảm trong năm 2008, 2009, tốc độ tăng trưởng trung bình
là 15,2% tăng trưởng ổn định. Trong năm 2008 tốc độ tăng trưởng chỉ có 12,4% trong khi đó
tiền gởi NHNN lại tăng đột biến là 162% và tốc độ tăng trưởng tiền gởi và cho vay các
TCTD khác lại giảm từ 25,56% còn âm 27,99% vào năm 2008. Điều này cho thấy có sự gia
tăng đột biến của Tiền gởi NHNN vào năm 2008 và giảm của khoản mục Tiền gởi và cho vay
các TCTD khác. Xu hướng này lại không tiếp tục trong giai đoạn năm 2008-2009, trong giai
đoạn 2008-2009 Tiền gởi NHNN giảm và Tiền gởi và cho vay các TCTD khác lại tăng. Điều
này cố thể giải thích như sau:
Do tình hình kinh tế năm 2008 ở nước ta có nhiều bất ổn, lạm phát tăng cao, nên
10/2008 Vietcombank quyết định rút một lượng vốn khá lớn từ các NH nước ngoài về nước
tạm thời gởi ở NHNN VN2 vì vậy có sự chuyển dịch tiền từ khoản Tiền gởi và cho vay các tổ
1

Tiền gởi NHNN và tiền vàng gởi và cho vay các TCTD khác = tiền gởi NHNN + tiền vàng gởi và cho vay
các TCTD khác
2
Báo cáo thường niên năm 2008. Vietcombank.

Chuyên đề năm 3

16


GVHD: Nguyễn Thanh Xuân

SVTH: Phan Thị Diễm Kiều

chức tín dụng khác vào khoản Tiền gởi NHNN. Có sự chuyển dịch như vậy là do năm 2008
NHNN tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc lên từ 10% lên 11% ở khoản vay tử 12 tháng trở xuống, từ
4-5% ở khoản vay trên 12 tháng và NHNN bắt buộc và các NH phải mua 20.300 tỷ tín phiếu

bắt buộc do NHNN phát hành.
Bảng 4.2 Tiền gởi và cho vay các TCTD khác năm 2008

Đơn vị tính: triệu đồng

Giá trị

Tỷ trọng

Tiền gởi thanh toán ở các TCTD trong nước

53.651

0,18%

Tiền gởi thanh toán ở các TCTDnước ngoài

6.294.157

20,95%

Tiền gởi kỳ hạn ở các TCTD trong nước

12.038.796

40,08%

Tiền gởi kỳ hạn ở các TCTD nước ngoà

10.621.020

35,36%

Cho vay ngắn hạn các TCTD trong nước

1.031.844

3,43%

Nguồn: Thuyết minh báo cáo tài chính của Vietcombank
Đặc biệt năm 2008 trong cấu trúc của khoản Tiền gởi và cho vay các TCTD khác thì
có sự chuyển đổi cấu trúc rõ rệt, tỷ trọng khoản Cho vay các TCTD giảm và thay vào đó là
Tiền gởi các TCTD khác. Trong giai đoạn 2008-2009 cho vay lại tiếp tục giảm và tiền gởi lại
tăng mạnh, mà trong năm 2009 tốc độ tăng trưởng Tiền gởi và cho vay các TCTD khác là
56,27% nên tốc độ tăng trưởng của Tiền vàng gởi vào các TCTD khác là rất cao.
Doanh thu việc gởi tiền thấp hơn việc cho vay vì lãi suất gởi thấp hơn lãi cho vay,
nhưng về mặt rủi ro thì cho vay lại có nhiều rủi ro hơn. Vì vậy đây là sự đánh đổi giữa rủi ro
và lợi nhuận.

Biểu đồ 4.1 Cấu trúc cho vay và gởi vào các TCTD khác của VCB

Chuyên đề năm 3

17