Họa sĩ: Tô Ngọc Vân

Tổ 2: Xin trình bày về họa só Tô Ngọc
Vân và một số tác phẩm của ông
1. Trình bày vài nét về cuộc đời và con người
2. Vài nét về con đường sự nghiệp sáng tác
3. Các tác phẩm tiêu biểu

Hoạ sỹ Tô Ngọc Vân với bút danh Tô Tử, Ái Mỹ sinh ngày 15/12/1908 tại
làng Xuân Cầu, huyện Văn Giang.
Ông tốt nghiệp trường Cao đẳng Mỹ thuật khóa II (năm 1931). Từ năm
1931, ông cộng tác với các báo: Phong Hóa, Ngày Nay, Thanh Nghị…
Ông từng dạy học ở trường trung học Phnôm-Pênh (1935-1939) và dạy
trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương (1939-1945).
Sau cách mạng tháng Tám 1945, ông tham gia kháng chiến chống thực dân
Pháp, phụ trách Trường Mỹ thuật Việt Bắc.
Họa sỹ Tô Ngọc Vân
trong kháng chiến chống PhápNgày 17/6/1954, ông hy sinh ở Đa Khê, vùng
gần sát chiến trường Điện Biên Phủ. Ông được đánh giá là người có công
đầu tiên trong việc sử dụng chất liệu sơn dầu ở Việt Nam. Tranh của Tô
Ngọc Vân từng được triển lãm ở Sài Gòn (1930), triển lãm ở Ba Lan, Liên
Xô, Hung-ga-ri, Ru-mani…
Những tác phẩm tiêu biểu của ông:
Trước cách mạng Tháng Tám 1945: Thiếu nữ bên hoa sen (1944), Thiếu nữ bên
hoa huệ (1943), Hai thiếu nữ và em bé (1944), Thiếu phụ ngồi bên tranh tam đa (1942),
Buổi trưa (1936), Bên hoa (1942), Thuyền sông Hương (1935) đều là tranh sơn dầu.
Trong kháng chiến chống Pháp: Hồ Chủ tịch làm việc tại Bắc Bộ phủ (1946-sơn
dầu), Nghỉ đêm bên đường (sơn mài - 1948), Con trâu quả thực (ký hoạ màu nước -
1954), Hai chiến sĩ (màu nước - 1949)…
T.2

Năm 1926, ông thi đỗ vào trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, thuộc thế hệ đầu
tiên của trường, tốt nghiệp khóa 2 năm 1931. Sau khi ra trường, Tô Ngọc Vân đã có tác
phẩm xuất sắc, được giải thưởng cao ở Pháp. Ông đi vẽ nhiều nơi ở Phnom Penh,
Băng Cốc, Huế... Ông hợp tác với các báo Phong Hóa và Ngày Nay của Nhất Linh, báo
Thanh Nghị... Từ 1935 đến 1939 ông dạy học ở trường trung học Phnom Penh, sau đó
ông về dạy ở Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương tới 1945. Thời gian đó ông vừa giảng
dạy vừa sáng tác.
Sau cách mạng Tháng Tám, Tô Ngọc Vân tham gia kháng chiến chống Pháp. Năm
1950 ông phụ trách Trường Mỹ thuật Việt Bắc.
Tô Ngọc Vân được đánh giá là người có công đầu tiên trong việc sử dụng chất liệu
sơn dầu ở Việt Nam. Ông còn được xem là một trong những họa sĩ lớn của hội họa Việt
Nam, nằm trong "bộ tứ" nhất Trí, nhì Vân, tam Lân, tứ Cẩn (Nguyễn Gia Trí, Tô Ngọc
Vân, Nguyễn Tường Lân, Trần Văn Cẩn).
Tô Ngọc Vân cũng là một trong số rất ít hoạ sĩ Việt Nam đã sớm vẽ tem ngay từ
thời Pháp thuộc (Postes Indochine). Mẫu tem Apsara được ông thiết kế từ nguồn tư liệu
của những chuyến đi vẽ, sáng tác ở khu đền Angkor Wat, Angkor Thom của Campuchia
. Hình tượng chính của con tem là nữ thần Apsara, một trong hàng ngàn tượng vũ nữ
điêu khắc nổi trên những vách đền đài của nền văn hoá cổ Khmer. Tem Apsara của hoạ
sĩ Tô Ngọc Vân là mẫu tem thứ 23 của Bưu điện Đông Dưng kể từ khi Pháp phát hành
tem thư ở Việt Nam. Và cũng là tem duy nhất ông góp vào nền nghệ thuật tem thư ở
Việt Nam.
Ông mất ngày 17 tháng 6 năm 1954 ở Đa Khê, vùng gần sát chiến trường Điện Biên
Phủ
T.2

Thiếu nữ bên hoa huệ
Hai thiếu nữ và em bé
Thiếu nữ bên hoa sen