(Luận án tiến sĩ) Quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị từ thực tiễn địa bàn thành phố Hà Nội

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

DƯƠNG THANH LIÊM

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN NINH, TRẬT TỰ ĐÔ THỊ
TỪ THỰC TIỄN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI

LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI - 2019


VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

DƯƠNG THANH LIÊM

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN NINH, TRẬT TỰ ĐÔ THỊ
TỪ THỰC TIỄN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
Mã số:

9.38.01.02

Người hướng dẫn khoa học: GS.TS Phạm Hồng Thái

HÀ NỘI - 2019

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu ghi trong luận án là trung thực. Những kết luận khoa học của luận án
chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
TÁC GIẢ LUẬN ÁN

Dương Thanh Liêm


MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU...............................................................................................

1

Chương 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN
QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ LUẬN ÁN CẦN
GIẢI QUYẾT.......................................................................................

8

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu.....................................................

8

1.2. Đánh giá tổng quan tình hình nghiên cứu.......................................

21

1.3. Những vấn đề luận án cần giải quyết……………..……………...

24

1.4. Giả thuyết và câu hỏi nghiên cứu....................................................

25

Kết luận chương 1..................................................................................

27

Chương 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ
AN NINH, TRẬT TỰ ĐÔ THỊ........................................................

28

2.1. Khái niệm an ninh, trật tự đô thị.....................................................

28

2.2. Khái niệm, đặc điểm, vai trò, phương pháp của quản lý nhà nước
về an ninh, trật tự đô thị.........................................................................

39

2.3. Nội dung quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị......................

51

2.4. Các bảo đảm tăng cường quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị

63

Kết luận chương 2..................................................................................

69

Chương 3. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN
NINH, TRẬT TỰ ĐÔ THỊ TỪ THỰC TIỄN ĐỊA BÀN THÀNH
PHỐ HÀ NỘI.....................................................................................

71

3.1. Tình hình đặc điểm có liên quan đến quản lý nhà nước về an
ninh, trật tự trên địa bàn thành phố Hà Nội...........................................

71

3.2. Thực trạng pháp luật về quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị
Hà Nội...........................................................................................................
3.3. Thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý nhà nước về an

77


ninh, trật tự đô thị Hà Nội......................................................................

92

3.4. Thực trạng phổ biến, giáo dục pháp luật về quản lý nhà nước về
an ninh, trật tự đô thị Hà Nội.................................................................

105

3.5. Thực trạng thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử
lý vi phạm pháp luật trong quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị
Hà Nội....................................................................................................

108

3.6. Nguyên nhân dẫn đến hạn chế trong quản lý nhà nước về an ninh,
trật tự đô thị Hà Nội...............................................................................

115

Kết luận chương 3..................................................................................

118

Chương 4. QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN
LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN NINH, TRẬT TỰ ĐÔ THỊ HÀ NỘI............. 120
4.1. Quan điểm tăng cường quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị
Hà Nội....................................................................................................

120

4.2. Các giải pháp tăng cường quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị
Hà Nội........................................................................................................... 127

Kết luận chương 4..................................................................................

147

KẾT LUẬN...........................................................................................

149

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


BẢNG QUY ƯỚC CÁCH VIẾT TẮT DÙNG TRONG LUẬN ÁN

ANQG

An ninh quốc gia

ANTT

An ninh, trật tự

CAND

Công an nhân dân

CQĐP

Chính quyền địa phương

HĐND

Hội đồng nhân dân

QLNN

Quản lý nhà nước

TTATXH

Trật tự an toàn xã hội

TTATGT

Trật tự an toàn giao thông

UBND

Ủy ban nhân dân

VPPL

Vi phạm pháp luật

XHCN

Xã hội chủ nghĩa

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Để góp phần ổn định kinh tế - xã hội và phát triển đất nước, một trong
những điều kiện tiên quyết là phải giữ vững an ninh, trật tự, ổn định đời sống
chính trị và tinh thần của nhân dân. Đại hội đại biểu lần thứ XII của Đảng xác
định: “Củng cố quốc phòng, giữ vững an ninh quốc gia, ổn định chính trị, trật
tự an toàn xã hội là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của Đảng, Nhà nước,
của cả hệ thống chính trị và toàn dân” [44, tr.148]. Đây là sự thể hiện quan
điểm xuyên suốt của Đảng ta trong lãnh đạo, chỉ đạo sự nghiệp cách mạng của
đất nước, nhất là trong tình hình mới, Đảng tiếp tục khẳng định nhiệm vụ phát
triển kinh tế - xã hội là trung tâm, xây dựng Đảng là then chốt, văn hóa là nền
tảng tinh thần của xã hội và củng cố quốc phòng, an ninh là nhiệm vụ trọng
yếu, thường xuyên.
Bảo vệ an ninh, trật tự có vị trí đặc biệt quan trọng trong công cuộc bảo vệ
Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, quyết định đến sự ổn định chính trị và phát triển toàn
diện của đất nước, là một chức năng cơ bản của Nhà nước. Quản lý nhà nước về
an ninh, trật tự là một bộ phận của quản lý nhà nước có tác động sâu sắc đến các
mặt của đời sống xã hội. Mục tiêu của quản lý nhà nước về an ninh, trật tự là
nhằm bảo đảm sự ổn định và an toàn của đất nước, của cả hệ thống chính trị,
kinh tế - xã hội, văn hóa, tạo điều kiện cho đất nước phát triển bền vững.
Xuất phát từ vai trò của đô thị trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước, sự phát triển hay suy thoái của đô thị cũng sẽ tác động
tích cực hay tiêu cực tới một vùng, thậm chí đối với cả nước trên nhiều lĩnh
vực của đời sống xã hội như kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an
ninh... Hơn nữa, do những đơn vị hành chính đô thị (thành phố, thị xã, thị trấn)
có các đặc điểm khác với những đơn vị hành chính không phải là đô thị - nông
thôn (tỉnh, huyện, xã) đã dẫn tới đặc điểm, yêu cầu, nội dung, phương thức
1

quản lý nhà nước khác nhau. Quản lý nhà nước về an ninh, trật tự ở đô thị có ý
nghĩa rất quan trọng, tạo lập nền tảng để phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ
quyền con người, quyền công dân và luôn được Đảng và Nhà nước ta coi trọng
vì đô thị là những địa bàn năng động, đi đầu trong phát huy nội lực, mở rộng
quan hệ kinh tế quốc tế, cũng như liên kết kinh tế với các địa phương trong
nước để phát triển. Nơi đây là những trung tâm, là nòng cốt để phát triển kinh
tế - xã hội của khu vực và cả nước. Nhìn từ góc độ phát triển tiềm lực quốc gia
thì đây là địa bàn số một trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất
nước; từ góc độ quốc phòng, an ninh thì đây là địa bàn trọng điểm chiến lược,
là trung tâm quyết định các chính sách quốc gia và cũng là mục tiêu chống phá
ác liệt của các thế lực thù địch, tình hình tội phạm, các tệ nạn xã hội, vi phạm
pháp luật diễn biến phức tạp.
Hà Nội là đô thị đặc biệt của Việt Nam, là một trong những trung tâm
chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa của cả nước và cũng là một địa bàn trọng
điểm, quan trọng về an ninh, trật tự. Năm 2012, Quốc hội đã ban hành Luật
Thủ đô, Chính phủ đã quyết định “Phê duyệt Chiến lược phát triển kinh tế - xã
hội thành phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050”. Đây là cơ sở
pháp lý rất quan trọng để xây dựng đô thị Hà Nội ngày càng văn minh, hiện
đại, trong đó vấn đề bảo vệ an ninh, trật tự giữ một vai trò quan trọng, với mục
tiêu: “Thủ đô Hà Nội là khu vực phòng thủ vững mạnh, đủ sức đánh thắng kẻ
thù trong mọi tình huống. Bảo đảm vững chắc an ninh chính trị, an ninh kinh
tế, an ninh xã hội, an ninh tư tưởng, an ninh văn hóa, trật tự an toàn xã hội; bảo
đảm tuyệt đối an toàn cho hoạt động của các cơ quan lãnh đạo của Đảng và
Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, các cơ quan đại diện ngoại giao, tổ
chức quốc tế, các ngày lễ lớn, sự kiện trọng đại và toàn thể nhân dân” [112].
Trên cương vị là Thủ đô của Việt Nam, Hà Nội đã chủ động thiết lập,
mở rộng sự quan hệ gắn kết với gần 100 thủ đô, thành phố lớn khắp thế giới.
Mục tiêu hội nhập chính trị cũng được thể hiện rõ ràng trong việc Hà Nội chủ
2

động, tích cực tham gia vào các thể chế, diễn đàn đa phương như Hội nghị Thị
trưởng Thủ đô các nước ASEAN, Hội nghị Thị trưởng Thủ đô các nước Á Âu, đăng cai và hỗ trợ tổ chức thành công những sự kiện quốc tế lớn như SEA
Games, Hội nghị cấp cao APEC, Hội nghị Mạng lưới các thành phố lớn châu Á
thế kỷ XXI (ANMC21)... Những nỗ lực này đã giúp xây dựng hình ảnh một Hà
Nội, một Việt Nam ổn định, an toàn, hòa nhập vào đời sống quốc tế và khẳng
định đường lối đối ngoại Việt Nam là thành viên tích cực của cộng đồng các
quốc gia trên thế giới. Điều này có ý nghĩa lớn khi Đảng và Nhà nước đã xác
định rằng hội nhập quốc tế phải nhằm củng cố môi trường hòa bình, tranh thủ
tối đa các yếu tố thuận lợi để phát triển đất nước nhanh và bền vững, nâng cao
đời sống nhân dân, giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh
thổ. Tuy nhiên, với mức độ đô thị hóa nhanh, cùng với sự phát triển kinh tế - xã
hội hiện nay đã dẫn đến đô thị Hà Nội đang gặp nhiều khó khăn, thách thức
như: Sự phát triển mất cân đối, thiếu bền vững; vấn đề quy hoạch, quản lý đất
đai, nhà ở, quản lý kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế, môi trường, giao thông đã
vượt quá khả năng điều hành của chính quyền đô thị; tình hình an ninh, trật tự
diễn biến phức tạp, các loại hình dịch vụ kinh doanh nhạy cảm như karoke, vũ
trường, nhà nghỉ, cầm đồ, mátxa… thường xuyên không chấp hành quy định về
an ninh, trật tự, để xảy ra tệ nạn ma túy, mại dâm, chứa chấp tội phạm, nảy sinh
các hoạt động bảo kê, buôn bán ma túy; các thế lực thù địch, phản động và số
đối tượng chống đối trong nước thường xuyên tuyên truyền những thông tin sai
lệch với chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước… Tuy vậy, hiện nay vấn
đề quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị Hà Nội vẫn chưa được nghiên
cứu toàn diện, thấu đáo nên chưa có biện pháp quản lý nhà nước hữu hiệu đối
với lĩnh vực an ninh, trật tự đô thị.
Trên thực tế, khi thực hiện chức năng quản lý nhà nước về an ninh, trật
tự đô thị, trách nhiệm của các bộ, ngành, chính quyền đô thị và người đứng
đầu các cơ quan hành chính nhà nước chưa được nâng cao. Các cơ quan
3

chuyên trách trong lĩnh vực quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị vẫn
còn bộc lộ những tồn tại, yếu kém như: Chưa kịp thời tham mưu, đề xuất với
cấp ủy Đảng, Ủy ban nhân dân về việc huy động các ngành, các đoàn thể
quần chúng nhân dân thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự; vấn đề cải
cách hành chính, phục vụ các nhu cầu hàng ngày của nhân dân, tổ chức,
doanh nghiệp còn chậm, chưa đáp ứng được đòi hỏi của tình hình... Nguyên
nhân của tình trạng trên thì có nhiều, nhưng có thể thấy, nguyên nhân chủ yếu
là do các quy định của pháp luật trong quản lý nhà nước về an ninh, trật tự
còn thiếu và chưa đồng bộ; các lực lượng thực hiện chức năng quản lý nhà
nước về an ninh, trật tự đô thị chưa theo kịp với tình hình, lúng túng trước
những đòi hỏi mới do sự phát triển nhanh của nền kinh tế trong tiến trình hội
nhập kinh tế quốc tế.
Trước tình hình trên, việc nghiên cứu đề tài “Quản lý nhà nước về an
ninh, trật tự đô thị từ thực tiễn địa bàn thành phố Hà Nội” là đáp ứng yêu cầu
đặt ra cả về lý luận và thực tiễn.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
2.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở khoa học và thực tiễn, luận án nhằm đạt được mục đích sau:
Luận án làm sáng tỏ những vấn đề lý luận quản lý nhà nước về an ninh,
trật tự đô thị; đánh giá thực trạng, chỉ ra những ưu điểm, hạn chế của quản lý
nhà nước về an ninh, trật tự đô thị Hà Nội hiện nay. Trên cơ sở đó, đề xuất
các quan điểm, giải pháp nhằm tăng cường quản lý nhà nước về an ninh, trật
tự đô thị nói chung, thành phố Hà Nội nói riêng.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tổng quan tình hình nghiên cứu về vấn đề có liên quan đến đề tài và
chỉ ra được những vấn đề luận án cần giải quyết thông qua hệ thống câu hỏi
nghiên cứu và giả thuyết khoa học.
- Đưa ra được khái niệm, đặc điểm, nội dung, phương pháp quản lý nhà
4

nước về an ninh, trật tự đô thị, xác định được các yếu tố bảo đảm quản lý nhà
nước về an ninh, trật tự đô thị.
- Đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị Hà
Nội. Chỉ ra những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân của tồn tại, hạn chế trong
quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị Hà Nội.
- Đề xuất những quan điểm, giải pháp có tính khả thi, xác thực nhằm
tăng cường quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị Hà Nội, góp phần nâng
cao hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị ở nước ta.
3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
- Phạm vi nghiên cứu
Về thời gian: Từ năm 2008 đến nay.
Về phạm vi không gian: Luận án nghiên cứu trong phạm vi cấp thành
phố Hà Nội.
Về nội dung: Quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị có nội dung
nghiên cứu rộng, bao trùm lên tất cả các phương diện của đời sống xã hội.
Trong phạm vi nghiên cứu phù hợp với ngành Luật Hiến pháp và Luật Hành
chính, luận án tập trung nghiên cứu chủ yếu làm rõ những quy định pháp luật
và tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị
Hà Nội; đánh giá khái quát thực trạng quản lý nhà nước về an ninh, trật tự
trên phạm vi địa bàn đô thị Hà Nội, không đi sâu nghiên cứu từng lĩnh vực cụ
thể trong quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị.
Về chủ thể: Đây là một đề tài nghiên cứu rộng, phức tạp liên quan đến
nhiều chủ thể có trách nhiệm trong quản lý nhà nước về an ninh, trật tự. Trong
khuôn khổ đề tài này, chủ thể quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị Hà
Nội được đề cập chủ yếu là Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội và lực lượng
Công an nhân dân theo thẩm quyền, nhiệm vụ được pháp luật quy định.
- Đối tượng nghiên cứu: Những vấn đề lý luận, pháp luật, thực tiễn
quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị Hà Nội.

5


4. Cơ sở phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
4.1. Cơ sở phương pháp luận
Luận án được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa duy
vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử của Học thuyết Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam,
pháp luật của Nhà nước trên lĩnh vực quản lý nhà nước về an ninh, trật tự.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu, tác giả đã sử dụng các phương pháp như:
Phân tích, so sánh, tổng hợp, thống kê, lịch sử cụ thể… Các phương pháp
nghiên cứu được sử dụng nhằm làm rõ những nội dung của luận án; đảm bảo
tính khoa học giữa các vấn đề của luận án. Cụ thể như:
- Chương 1, tổng quan tình hình nghiên cứu về quản lý nhà nước về an
ninh, trật tự đô thị, xác định những vấn đề luận án cần giải quyết, luận án sử
dụng phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh, lịch sử để đánh giá những kết
quả đã được nghiên cứu, mà luận án có thể kế thừa phát triển và xác định
những vấn đề luận án cần giải quyết mới.
- Chương 2, phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh được sử dụng
như công cụ chủ đạo để đánh giá các quan điểm khoa học khác nhau và đưa ra
khái niệm quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị, chỉ ra những đặc điểm,
nội dung, phương pháp quản lý.
- Chương 3, phương pháp phân tích, tổng hợp, thống kê, so sánh,
nghiên cứu tài liệu để đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về an ninh, trật tự
đô thị Hà Nội; chỉ ra những ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân của tình trạng đó.
- Chương 4, phương pháp phân tích, tổng hợp được sử dụng để đưa ra
các quan điểm, đề xuất giải pháp tăng cường quản lý nhà nước về an ninh, trật
tự đô thị Hà Nội.
5. Ý nghĩa khoa học của luận án

- Về mặt lý luận: Luận án góp phần làm sáng tỏ phương diện lý luận, làm
6


cơ sở cho việc tiếp tục hoàn thiện quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị.
- Về mặt thực tiễn: Những kết quả nghiên cứu của luận án làm tài liệu
tham khảo cho cơ quan quản lý nhà nước về an ninh, trật tự ở địa bàn đô thị
Hà Nội trong hoạt động thực tiễn, đồng thời luận án có giá trị làm tài liệu
tham khảo phục vụ việc nghiên cứu, giảng dạy và học tập tại các cơ sở đào
tạo các chuyên gia pháp luật ở nước ta hiện nay.
6. Đóng góp mới về khoa học của luận án
Thứ nhất, từ các kết quả nghiên cứu, luận án góp phần làm sáng tỏ
những vấn đề lý luận quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị trên các nội
dung về khái niệm, đặc điểm, nội dung, phương pháp và các yếu tố bảo đảm
tăng cường quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị.
Thứ hai, luận án đánh giá một cách khách quan, có hệ thống thực trạng
quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị Hà Nội, chỉ ra những ưu điểm, hạn
chế và nguyên nhân của hạn chế trong quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô
thị Hà Nội.
Thứ ba, luận án đề xuất được các quan điểm, giải pháp có tính khả thi,
khoa học nhằm tăng cường quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị Hà Nội
trong thời gian tới.
7. Kết cấ u của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục,
nội dung của luận án gồm 4 chương:
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài và
những vấn đề luận án cần giải quyết
Chương 2: Cơ sở lý luận của quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị
Chương 3: Thực trạng quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị từ
thực tiễn địa bàn thành phố Hà Nội

Chương 4: Quan điểm và giải pháp tăng cường quản lý nhà nước về an
ninh, trật tự đô thị Hà Nội.
7


Chương 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ LUẬN ÁN CẦN GIẢI QUYẾT
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Đến nay đã có nhiều công trình khoa học nghiên cứu, trao đổi về quản lý
nhà nước (QLNN) về an ninh, trật tự (ANTT), QLNN về ANTT đô thị, nghiên
cứu một số lĩnh vực cụ thể trong QLNN về ANTT đô thị Hà Nội. Để phục vụ
nhiệm vụ nghiên cứu của luận án, nghiên cứu sinh chọn lọc một số công trình
được xem là liên quan trực tiếp tới các nội dung thuộc phạm vi nghiên cứu của
luận án và có thể sắp xếp các công trình theo các nhóm vấn đề như sau:
1.1.1. Những công trình nghiên cứu lý luận quản lý nhà nước về an
ninh, trật tự đô thị
Quản lý nhà nước về ANTT là hoạt động đặc biệt quan trọng mà mọi
nhà nước đều tiến hành để đảm bảo thể chế chính trị của mỗi quốc gia. ANTT
được đảm bảo sẽ tạo ra môi trường xã hội lành mạnh và điều kiện thuận lợi
cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Đảng và Nhà nước ta từ khi giành được
chính quyền về tay nhân dân bằng cuộc khởi nghĩa cách mạng tháng 8 năm
1945, đã đặc biệt quan tâm đến hoạt động QLNN về ANTT và đã đạt được
những thành tựu to lớn. Những vấn đề lý luận cơ bản QLNN về ANTT đã
được các nhà khoa học quan tâm, đã xuất hiện những luận án, sách chuyên
khảo, luận văn, những công trình nghiên cứu cấp Bộ đi vào nghiên cứu như:
Sách chuyên khảo “Bước đầu tìm hiểu quản lý nhà nước về an ninh trật
tự”, của tác giả Nguyễn Duy Hùng và Hồ Trọng Ngũ, Nhà xuất bản Công an
nhân dân (CAND), Hà Nội, 1998, cuốn sách đã phân tích và đưa ra quan
niệm: Quản lý nhà nước về an ninh, trật tự là hoạt động hành chính, điều hành

và chấp hành được thực hiện bằng sự tác động đồng bộ có mục đích của Nhà
nước thông qua hoạt động của một hệ thống các cơ quan nhà nước và tổ chức
8


xã hội được chức năng hóa trong lĩnh vực này, vào tất cả các yếu tố cấu thành
nền an ninh, trật tự nhằm tạo nên sự ổn định, an toàn cho đất nước trên tất cả
các phương diện chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội để thực hiện thắng lợi các
mục tiêu bảo vệ xây dựng và phát triển vững bền Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Trong các công trình nghiên cứu, các văn bản quy phạm pháp luật, cụm
từ an ninh, trật tự được hiểu là cách viết gọn của cụm từ an ninh quốc gia
(ANQG), trật tự an toàn xã hội (TTATXH).
Sách tham khảo “Một số vấn đề quản lý nhà nước về an ninh quốc gia,
trật tự an toàn xã hội”, của GS.TS Nguyễn Xuân Yêm, Nhà xuất bản Công an
nhân dân (CAND), Hà Nội 1998, tác giả đã quan niệm: Quản lý nhà nước về
an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội là hoạt động chấp hành và điều hành
các cơ quan nhà nước được tiến hành trên cơ sở pháp luật và để thi hành luật
nhằm thực hiện trong cuộc sống hàng ngày các chức năng của nhà nước trong
lĩnh vực an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.
Luận án tiến sĩ luật học “Quản lý nhà nước về an ninh trật tự đối với
các văn phòng đại diện tổ chức kinh tế, thương nhân nước ngoài ở Việt Nam thực trạng và giải pháp”, của tác giả Hà Việt Dũng, năm 2002, đã nghiên cứu
những vấn đề cơ bản về an ninh, trật tự, quản lý nhà nước về an ninh, trật tự
nói chung; làm rõ những vấn đề liên quan đến an ninh, trật tự đối với các văn
phòng đại diện tổ chức kinh tế, thương nhân nước ngoài.
Luận án tiến sĩ luật học “Xây dựng và hoàn thiện pháp luật về bảo vệ an
ninh quốc gia - Những vấn đề lý luận và thực tiễn” của tác giả Trần Thế Quân,
bảo vệ tại Học viện An ninh nhân dân, năm 2003, đã đưa ra quan niệm an ninh
quốc gia là sự ổn định và phát triển bền vững về mọi mặt của chế độ xã hội chủ
nghĩa và chính quyền nhân dân, sự bất khả xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống
nhất, toàn vẹn lãnh thổ của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. An ninh

quốc gia bao gồm an ninh chính trị, an ninh quân sự, an ninh kinh tế, an ninh văn
hoá, tư tưởng, an ninh khoa học, kỹ thuật, công nghệ, an ninh xã hội.
9


Sách chuyên khảo: “Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh
quốc gia”, do GS.TS Trần Đại Quang chủ biên, Nhà xuất bản CAND, năm
2008. Tác giả đã phân tích, luận bàn để xây dựng hệ thống các khái niệm về
an ninh quốc gia, bảo vệ ANQG, QLNN về ANQG; phân tích, làm rõ vị trí,
vai trò, đặc trưng, nội dung, phương thức QLNN về ANQG; nghiên cứu, đánh
giá toàn diện tình hình QLNN về ANQG trên các lĩnh vực: An ninh chính trị,
an ninh kinh tế, an ninh văn hóa - tư tưởng, quản lý xuất nhập cảnh, an ninh
trên lĩnh vực tôn giáo. Trên cơ sở đó, tác giả đã chỉ rõ yếu tố khách quan của
việc tăng cường QLNN về ANQG.
Các công trình nghiên cứu trên đã tiếp cận để luận giải nội hàm của các
khái niệm liên quan đến QLNN về ANTT. Theo đó, chúng ta nhận thấy tính
phức tạp, đa dạng trong nhận thức lý luận về các vấn đề liên quan đến QLNN
về ANTT, còn nhiều cách tiếp cận và luận giải khác nhau.
Bài “Vai trò của khoa học an ninh trong việc xây dựng, hoàn thiện pháp
luật về bảo đảm an ninh, trật tự” của GS.TS Nguyễn Ngọc Anh, Kỷ yếu hội
thảo khoa học Khoa học an ninh những vấn đề lý luận và thực tiễn, năm 2013.
Tác giả đã chỉ rõ vai trò của khoa học an ninh trong việc cung cấp các luận cứ
khoa học, nền tảng tri thức cho việc xây dựng pháp luật về bảo đảm ANTT.
Bộ sách chuyên khảo “Khoa học Công an Việt Nam” do GS.TS Trần
Đại Quang, Bộ trưởng Bộ Công an và GS.TS Nguyễn Xuân Yêm, Giám đốc
Học viện Cảnh sát làm Tổng chủ biên, Nhà xuất bản CAND, năm 2015. Bộ
sách gồm 8 tập, trong đó có các tập sách liên quan trực tiếp đến đề tài luận án:
“Quản lý nhà nước về an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội”, tập 2,
do GS.TS Nguyễn Xuân Yêm, GS.TS Trần Phương Đạt, TS Bùi Tiến Sỹ, TS
Nguyễn Quốc Đoàn đồng chủ biên; cuốn sách đã đề cập toàn diện và phân tích

sâu sắc những vấn đề cơ bản về quan điểm của Đảng và Nhà nước về mục tiêu,
tính chất, đặc điểm và những nội dung chủ yếu của công tác QLNN về ANTT.
“Lý luận về bảo vệ an ninh quốc gia”, tập 4, do GS.TS Nguyễn Văn
10


Ngọc, Giám đốc Học viện an ninh nhân dân chủ biên, đã tập hợp, hệ thống hóa
các tri thức lý luận về bảo vệ ANQG và quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của
Đảng Cộng sản Việt Nam về bảo vệ ANQG, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
“Lý luận về bảo đảm trật tự an toàn xã hội”, tập 5, do GS.TS Đỗ Đình
Hòa, PGS.TS Trần Minh Hưởng, TS Trần Quốc Tỏ đồng chủ biên. Cuốn sách
đã trình bày hệ thống các vấn đề lý luận bảo đảm TTATXH, phân tích các nội
dung và phương pháp bảo đảm TTATXH ở nước ta hiện nay. Bộ sách chuyên
khảo Khoa học Công an Việt Nam nói trên đã giúp cho nghiên cứu sinh có cơ
sở lý luận vững chắc để tiến hành nghiên cứu vấn đề QLNN về ANTT đô thị.
Kỷ yếu hội thảo khoa học “Hệ thống lý luận về bảo vệ an ninh quốc
gia” của Tiểu ban lý luận về lĩnh vực bảo vệ ANQG (kỷ yếu lưu hành nội
bộ), Hà Nội, năm 2015. Các báo cáo tham luận trong kỷ yếu bao quát nội
dung lý luận của nhiều lĩnh vực công tác, nhiều mặt hoạt động bảo vệ ANQG,
được sắp xếp thành 4 nhóm vấn đề: Những vấn đề chung về lý luận bảo vệ
ANTT; lý luận đấu tranh với các hệ đối tượng hoạt động xâm phạm ANQG;
lý luận về QLNN, tổ chức công tác bảo vệ ANTT. Kỷ yếu có ý nghĩa quan
trọng giúp cho nghiên cứu sinh nhận thức đầy đủ về các lĩnh vực trong bảo vệ
ANQG. Trong đó có một số bài tham luận liên quan trực tiếp đến đề tài luận
án như: Nguyễn Quang Thiện (2013), “Hệ thống lý luận an ninh quốc gia khái quát quá trình hình thành, thực trạng và phương hướng hoàn thiện”; Phí
Đức Tuấn (2013) “Lý luận quản lý nhà nước về an ninh, trật tự - thực trạng
và vấn đề đặt ra đối với nghiên cứu, xây dựng, phát triển”; Ngô Trọng Thanh
(2013), “Lý luận quản lý nhà nước về an ninh quốc gia đối với lĩnh vực, địa
bàn trọng điểm - thực trạng và đề xuất nghiên cứu hoàn thiện”…
Kỷ yếu hội thảo cấp quốc gia “Quán triệt, thực hiện Nghị quyết Đại hội

XII của Đảng về bảo đảm quốc phòng, an ninh và xây dựng lực lượng vũ trang
nhân dân trong giai đoạn hiện nay”, Bộ Công an, năm 2016. Kỷ yếu hội thảo
đã đề cập toàn diện các vấn đề, từ bối cảnh tình hình; thành tựu đổi mới, những
11


hạn chế, tồn tại và nguyên nhân; xác định mục tiêu, quan điểm, phương châm,
nguyên tắc chỉ đạo; phương hướng, nhiệm vụ bảo đảm quốc phòng, an ninh
trong giai đoạn mới. Trong đó, có những điểm mới nổi bật, quan trọng là:
Thứ nhất, lần đầu tiên Đảng đưa nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trở thành
một trong năm thành tố quan trọng của chủ đề Đại hội đại biểu lần thứ XII
của Đảng, để khẳng định tính trọng yếu, thường xuyên và cấp bách của nhiệm
vụ bảo vệ Tổ quốc nói chung và tăng cường quốc phòng, an ninh nói riêng
trong tình hình hiện nay.
Thứ hai, về đánh giá tình hình, Đại hội XII khẳng định, chúng ta đã
kiên quyết, kiên trì đấu tranh giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn
vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo đảm quốc phòng, ANQG và TTATXH.
Thứ ba, những nhiệm vụ trọng yếu về quốc phòng, an ninh được xác
định đậm nét hơn và có điểm mới quan trọng là bổ sung thành tố văn hóa - xã
hội, đó là: Kết hợp chặt chẽ kinh tế, văn hóa, xã hội với quốc phòng, an ninh
và quốc phòng, an ninh với kinh tế, văn hóa, xã hội; chủ động đấu tranh làm
thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch.
Lataev Aleksei Aleksandrovich (2008), Cơ sở pháp luật - hành chính
cho hoạt động của cảnh sát khu vực trong điều kiện của một quận ngoại
thành với hàng triệu dân, Luận án Phó tiến sĩ luật học, Moskva, Liên bang
Nga. Tác giả đã tập trung nghiên cứu chuyên sâu về tính pháp lý, hành chính
đối với các mối quan hệ của pháp luật và thực tiễn hoạt động của lực lượng
cảnh sát khu vực. Luận án đặc biệt nhấn mạnh sự điều chỉnh của hệ thống các
văn bản pháp lý liên quan đến hoạt động của cảnh sát khu vực với vai trò là
lực lượng chủ chốt trong phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm, VPPL ở địa

bàn cơ sở; các thông tin đặc trưng cho tình trạng VPPL hành chính và tội
phạm trên địa bàn một quận.
Cuốn sách The Liverpool underworld: Crime in the city, 1750-1900
(dịch: Thế giới ngầm ở Liverpool: Tội phạm trong thành phố giai đoạn 1750 12


1900) của tác giả Macilwee, Mick. Nhà xuất bản Liverpool University Press,
năm 2011 [113]. Tác giả đã đi sâu phân tích những nguyên nhân, điều kiện,
hoàn cảnh xã hội, các sự kiện diễn ra trong xã hội tác động đến sự gia tăng
của tình hình tội phạm, tệ nạn xã hội, ảnh hưởng đến QLNN về ANTT.
Về vấn đề đô thị qua lăng kính của các ngành khoa học, trong các môi
trường và thang độ phân tích khác nhau; các công trình nghiên cứu đề cập
dưới góc nhìn phương pháp luận và đa ngành về các vấn đề liên quan đến
phát triển đô thị: Góc nhìn lịch sử, chính trị, địa lý, kinh tế, thực tiễn và cách
tiếp cận theo hệ thống phức hợp:
Sách tham khảo “Phát triển đô thị bền vững. Các cách tiếp cận phương
pháp luận, liên ngành và thực tiễn” do GS.TS Đỗ Hoài Nam và TS. Stéphane
LAGRÉE đồng chủ biên, Nhà xuất bản Tri thức, năm 2014. Đáng chú ý là các
bài viết sau:
“Đô thị xưa và dấu vết đương đại”, của tác giả Philippe Papin, đã giới
thiệu một số nét đặc điểm của đô thị cổ Việt Nam, quá trình phát triển các đô
thị Việt Nam từ trước thế kỷ XVII. Ban đầu, thành phố Hà Nội còn là đơn vị
hành chính phi chính thức, được ngầm công nhận và vẫn còn giữ mối liên hệ
phụ thuộc với làng gốc ở quê - đây là một đặc điểm đô thị ngược với những
đặc điểm của đô thị châu Âu thời kỳ đó; tác giả cũng đề cập đến sự phát triển
đô thị hiện nay trên các khía cạnh về phân bổ về địa lý, mạng lưới lãnh thổ và
những thách thức về ANTT đang phải đối mặt.
“Đô thị, một hệ thống phức hợp? Những thách thức mới trong mô hình
hóa đô thị”, của tác giả Arnaud Banos, đề cập tới các thách thức mới đối với
phương pháp mô hình hóa đô thị. Các đô thị thường được coi là một hệ thống

phức hợp, cấu thành nên từ rất nhiều thực thể không tương đồng, có tác động
tương tác, qua lại lẫn nhau một cách độc lập ở nhiều thang độ khác nhau. Sự
vận động của đô thị phụ thuộc phần lớn vào cơ chế tự tổ chức, trong khi đó,
cấu trúc đô thị được hình thành nên từ vô số các quan hệ tương tác ngầm ẩn.
13


Sự tương đồng rõ rệt đến mức ta có thể so sánh một thành phố với cơ thể sống
có cùng một số thuộc tính chung.
Đây là nguồn tài liệu giúp nghiên cứu sinh có nhận thức tổng quát về
đô thị, các vấn đề đặt ra đối với ANTT đô thị trên thế giới và đô thị Việt Nam.
Giáo trình “Quản lý đô thị” của Đại học Kinh tế quốc dân, do GS.TS
Nguyễn Đình Hương và ThS Nguyễn Hữu Đoàn đồng chủ biên, Nhà xuất bản
Thống kê, năm 2003. Giáo trình góp phần giải quyết các vấn đề lý luận quản lý
đô thị ở Việt Nam; tổng quan bộ máy chính quyền QLNN về đô thị; khái quát
các lĩnh vực QLNN ở đô thị, trong đó có lĩnh vực QLNN về ANTT đô thị được
đề cập tại mục III, Chương IX. Quản lý văn hóa - xã hội đô thị. Tuy nhiên, giáo
trình chưa chỉ rõ các lĩnh vực QLNN về ANTT đô thị, chưa phân định rõ trách
nhiệm của các cơ quan, tập thể trong việc giải quyết các vấn đề về ANTT đô
thị… Đây là tài liệu có giá trị, liên quan trực tiếp đến đề tài luận án.
Giáo trình “Quản lý nhà nước về đô thị” của Học viện Hành chính quốc
gia, Nhà xuất bản Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội, năm 2009, đã đề cập đến
những vấn đề chủ yếu của QLNN về đô thị, trong đó có nêu nội dung QLNN
về ANTT đô thị. Tuy nhiên, giáo trình trên không chỉ ra cụ thể được các chủ
thể, nội dung QLNN về ANTT đô thị. Các văn bản pháp luật được đề cập
trong giáo trình cũng đã lỗi thời. Giáo trình là cơ sở quan trọng cho việc
nghiên cứu sinh xác định những lĩnh vực chủ yếu của QLNN về đô thị.
Giáo trình “Quản lý nhà nước về an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã
hội” của Học viện Cảnh sát nhân dân, năm 2010, đã đề cập toàn diện và phân
tích khá sâu sắc những vấn đề cơ bản, những quan điểm của Đảng và Nhà

nước, mục tiêu, tính chất, đặc điểm và những nội dung chủ yếu của hoạt động
quản lý nhà nước về ANQG, TTATXH.
1.1.2. Những công trình nghiên cứu về thực trạng quản lý nước về
an ninh, trật tự đô thị Hà Nội
Đề tài “Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh, trật tự ở các đô
14


thị trong điều kiện Việt Nam là thành viên Tổ chức thương mại thế giới”, là
một nhánh trong chương trình khoa học trọng điểm cấp Bộ “Việt Nam gia nhập
WTO và công tác công an phục vụ hội nhập kinh tế quốc tế”, của tác giả Trần
Minh Tơn, năm 2007. Đề tài đã đánh giá thực trạng hoạt động QLNN về
ANTT ở khu vực đô thị từ năm 2001 đến 2006, trong đó có đề cập thực trạng
hoạt động QLNN về ANTT ở đô thị Hà Nội. Trên cơ sở đánh giá, tác giả đã dự
báo các yếu tố tác động QLNN về ANTT ở các đô thị trong điều kiện thực hiện
các cam kết trong khuôn khổ WTO. Đề tài này đã giúp cho nghiên cứu sinh có
thêm cơ sở đánh giá thực trạng QLNN về ANTT đô thị Hà Nội hiện nay; tham
khảo các số liệu, vụ việc liên quan đến các lĩnh vực QLNN về ANTT.
Kỷ yếu hội thảo cấp quốc gia “Quán triệt, thực hiện Nghị quyết Đại hội
XII của Đảng về bảo đảm quốc phòng, an ninh và xây dựng lực lượng vũ trang
nhân dân trong giai đoạn hiện nay”, Bộ Công an, năm 2016, đã thể hiện rõ quan
điểm của Đảng và Nhà nước và thực trạng trong việc giữ vững quốc phòng, an
ninh của Tổ quốc trong tình hình mới. Trong đó, có một số bài viết liên quan đến
tình hình ANTT đô thị tại các thành phố lớn nói chung, đô thị Hà Nội nói riêng:
Trương Hòa Bình (2016), “Giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội
góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh trong tình hình mới”; Nguyễn Văn Nhật
(2016), “Lực lượng Cảnh sát nhân dân với việc thực hiện các nội dung cơ bản về
bảo đảm trật tự an toàn xã hội”; Nguyễn Huy Thuật (2016), “Vai trò của bảo
đảm trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới - Một số vấn đề lý luận”; Nguyễn
Ngọc Anh (2016), “Tiếp tục hoàn thiện pháp luật về bảo vệ an ninh quốc gia,

bảo đảm trật tự an toàn xã hội theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XII của Đảng”.
Đỗ Cảnh Thìn (2016), “Vấn đề an ninh phi truyền thống và những thách thức
đặt ra hiện nay đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc”.
Bài “Thành ủy Hà Nội lãnh đạo công tác bảo đảm an ninh, trật tự và
xây dựng lực lượng Công an thủ đô đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình
hình mới” của tác giả Phạm Quang Nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành
15


ủy Hà Nội, đăng trên tạp chí Công an nhân dân, kỳ 2, tháng 8/2015. Bài viết
đã khái quát quá trình Đảng ta đã tổ chức xây dựng và trực tiếp lãnh đạo, rèn
luyện lực lượng CAND trong sự nghiệp bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân,
đảm bảo an ninh chính trị và TTATXH; đã xác định vị trí, vai trò của thủ đô
Hà Nội là một trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn
hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế, đồng thời là mục tiêu,
địa bàn các thế lực thù địch, đối tượng phản động và các loại tội phạm tập
trung hoạt động, chống phá. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng ủy
Công an Trung ương, của Thành ủy Hà Nội, Công an thành phố Hà Nội đã
góp phần quan trọng, tích cực giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm TTATXH,
phục vụ tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và đối ngoại của thành phố Hà
Nội. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Thành ủy Hà Nội cũng
nghiêm túc nhận thấy những hạn chế trong công tác chỉ đạo, xây dựng
phương án đảm bảo ANTT; từ đó để tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ
đạo, Thành ủy Hà Nội đã đưa ra những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm nhằm
bảo đảm ANTT trên địa bàn đô thị Hà Nội. Bài viết đã giúp cho nghiên cứu
sinh khái quát được quá trình hơn 70 năm xây dựng và phát triển của lực
lượng Công an, nắm được chủ trương của Thành ủy Hà Nội trong lãnh đạo,
chỉ đạo công tác bảo đảm ANTT tại thành phố Hà Nội.
Sách tham khảo “Hoàn thiện mô hình tổ chức và quản lý đô thị Hà Nội,
luận cứ và giải pháp”, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, năm 2010,

của các tác giả Nguyễn Quang Ngọc, Đoàn Minh Huấn, Bùi Xuân Dũng.
Cuốn sách là công trình nghiên cứu khá hoàn chỉnh về lý luận, thực trạng tổ
chức chính quyền đô thị ở Hà Nội; đã mô hình hóa được tổ chức chính quyền
đô thị Hà Nội trong mối quan hệ với chính quyền Trung ương, chính quyền
địa phương (CQĐP) và chính quyền đô thị ở những thành phố khác.
Đề tài luận văn thạc sĩ “Mô hình tổ chức chính quyền đô thị ở Hà Nội”
của tác giả Nguyễn Thị Thu Thảo, năm 2013 đã phân tích một số vấn đề lý
16


luận về mô hình tổ chức chính quyền đô thị; làm rõ thực trạng tổ chức mô
hình chính quyền đô thị ở Hà Nội. Đề tài trên đã phân tích, làm rõ thực trạng
mô hình tổ chức của chính quyền đô thị ở Hà Nội; đã làm rõ một số đặc trưng,
phân loại đô thị có giá trị tham khảo quan trọng để nghiên cứu sinh kế thừa
khi thực hiện đề tài luận án.
Đề tài luận án tiến sĩ “Di dân tự do nông thôn - đô thị với trật tự xã hội
ở Hà Nội” của tác giả Đinh Quang Hà, năm 2014. Đề tài đã phân tích, đánh
giá thực trạng dân di cư tự do đến khu vực nội thành Hà Nội, đã tạo áp lực lớn
về các vấn đề kinh tế - xã hội, làm tăng đột biến về dân số cơ học, về cơ cấu
dân cư, tạo những áp lực về việc làm, chỗ ở, giao thông, an ninh xã hội, gây
khó khăn trong QLNN về ANTT ở Hà Nội. Đề tài giúp cho nghiên cứu sinh
đánh giá được các yếu tố tác động đến ANTT đô thị Hà Nội, từ đó làm cơ sở
cho việc đưa ra một số giải pháp khắc phục tác động tiêu cựu của di dân tự do
giữa nông thôn và thành thị với trật tự xã hội ở Hà Nội.
Ngoài ra, còn nhiều công trình khác nghiên cứu về đô thị Hà Nội ở các
khía cạnh khác nhau, có giá trị tham khảo đối với đề tài luận án về những yếu
tố tác động, ảnh hưởng đến QLNN về ANTT đô thị Hà Nội như: Thu Hà
(2008),

“Chính

quyền

đô

thị:

Phân

cấp

không

chia

quyền”,

; Lê Quang Cảnh (2011), “Ảnh hưởng tiêu
cực của đô thị hóa và gợi ý chính sách cho quá trình đô thị hóa thành phố Hà
Nội”, Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế 393 - Tháng 2/2011; Quang Chung (2012),
“Chính

quyền

đô

thị:

vướng

mắc

từ

Hiến

pháp”,

; Lê Sơn (2012), “Ban chỉ đạo Đề án thí điểm
mô

hình

tổ

chức

chính

quyền

đô

thị

họp

phiên

thứ

nhất”

; Một số định hướng chiến lược trong việc phát
triển đô thị bền vững tại Hà Nội, Kỷ yếu hội thảo quốc tế lần thứ tư Việt Nam
trên con đường hội nhập và phát triển bền vững, Viện Việt Nam học và khoa
học phát triển, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, năm 2015; Việt Hà (2015),
17


“Đảm bảo an ninh chính trị, trât tự an toàn xã hội trên địa bàn thủ đô”,
.
1.1.3. Những công trình nghiên cứu về các giải pháp tăng cường
quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đô thị Hà Nội
Đề tài cấp Bộ “Một số giải pháp để thiết lập trật tự, kỷ cương trong quản
lý nhà nước đối với các đô thị trực thuộc Trung ương” của tác giả Phạm Kim
Giao, Học viện Hành chính, 2005. Đề tài nghiên cứu công tác QLNN đối với
các đô thị trực thuộc Trung ương. Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng
QLNN trên các lĩnh vực quản lý quy hoạch đô thị, quản lý nhà ở và đất đai ở
đô thị, hạ tầng kỹ thuật và vệ sinh môi trường đô thị Hà Nội và các thành phố
trực thuộc Trung ương, đề tài đã làm rõ những kết quả đã đạt được, những hạn
chế, yếu kém và làm sáng tỏ các yếu tố tác động đến thiết lập trật tự, kỷ cương
trong QLNN đối với các đô thị. Kết quả của đề tài là tài liệu tham khảo giúp
cho nghiên cứu sinh hiểu sâu hơn về hệ thống kiểm soát đô thị.
Sách chuyên khảo “Những giải pháp nâng cao hiệu quả đảm bảo an
ninh, trật tự ở các thành phố lớn, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế
mở”, năm 2006, được biên tập từ đề tài cấp Nhà nước, mã số KX 07 - 05, do
PGS.TS Lê Văn Cương chủ nhiệm, làm tài liệu phục vụ nghiên cứu, học tập
và vận dụng trong CAND. Cuốn sách đã tập trung nghiên cứu những nội
dung: Vị trí, vai trò các thành phố lớn, khu công nghiệp, khu kinh tế mở với

yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; đã chỉ ra những yếu tố tác
động đến ANTT ở các thành phố lớn, trong đó có thành phố Hà Nội - đô thị
loại đặc biệt của Việt Nam; đánh giá thực trạng tình hình ANTT ở các thành
phố lớn; đề xuất, kiến nghị các giải pháp đảm bảo ANTT tại các thành phố
lớn, khu công nghiệp trong thời kì đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước.
Đề tài cấp Bộ “Quản lý nhà nước về trật tự an toàn xã hội tại các địa
bàn công cộng đô thị - Thực tiễn tình hình và những kiến nghị đề xuất”, của
18


tác giả Vương Đức Phong, năm 2012. Đề tài nghiên cứu làm rõ nội dung cơ
bản QLNN về TTATXH tại các địa bàn công cộng đô thị, trong đó có đô thị
Hà Nội, từ đó đánh giá thực trạng tình hình trật tự và kiến nghị đề xuất các
giải pháp nhằm đảm bảo TTATXH tại các địa bàn công cộng đô thị.
Quản lý nhà nước về ANTT đô thị bao gồm quản lý trên nhiều lĩnh
vực, như: QLNN về an ninh chính trị, QLNN về an ninh kinh tế, quản lý về
bảo vệ an ninh văn hóa - tư tưởng, quản lý về bảo vệ an ninh thông tin, bảo vệ
bí mật nhà nước, quản lý xuất cảnh, nhập cảnh, quản lý người nước ngoài,
người Việt Nam định cư ở nước ngoài cư trú tại Việt Nam, quản lý phòng
chống tội phạm, quản lý hành chính về trật tự xã hội, quản lý trật tự, an toàn
giao thông (TTATGT), trật tự công cộng, quản lý về phòng cháy, chữa
cháy… Thời gian qua, đã có không ít các công trình nghiên cứu QLNN về
ANTT đô thị Hà Nội trên các lĩnh vực cụ thể như:
Đề tài cấp cơ sở “Phòng ngừa, phát hiện và triệt phá các điểm tổ chức
sử dụng trái phép ma túy tổng hợp tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an
ninh, trật tự của lực lượng cảnh sát Công an thành phố Hà Nội”, của tác giả
Ngô Gia Bắc, Học viện Cảnh sát nhân dân, năm 2006. Đề tài đã đánh giá hiệu
quả hoạt động phòng ngừa, phát hiện và triệt phá các điểm tổ chức sử dụng
trái phép ma túy tổng hợp tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện về ANTT của

lực lượng Cảnh sát Công an thành phố Hà Nội, nêu lên những hạn chế, bất
cập, khó khăn và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác này của
lực lượng Cảnh sát Công an thành phố Hà Nội.
Đề tài cấp cơ sở “Quản lý nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh, trật tự
phục vụ công tác phòng ngừa tội phạm của lực lượng Cảnh sát quản lý hành
chính về trật tự xã hội Công an quận Thanh Xuân, Hà Nội - Thực trạng và giải
pháp”, của tác giả Đặng Thị Ngọc Hà, năm 2007. Đề tài đánh giá công tác quản
lý nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT phục vụ công tác phòng ngừa tội
phạm của lực lượng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an quận
19