Bài tập công pháp quốc tế tuần số 2 quốc gia pizza thiết lập quan hệ ngoại giao với quốc gia boucheri

Đề bài:
Quốc gia Pizza thiết lập quan hệ ngoại giao với quốc gia Boucheri và
đặt trụ sở Đại sứ quán tại thành phố Lotti (Thủ đô Boucheri). Ngày
25/2/2008, ông X (có quốc tịch của Pizza) được giao nhiệm vụ phụ trách
công việc kế toán tại Đại sứ quán của Pizza. Ngày 25/7/2008, ông đã kết hôn
với bà Y (công dân của Boucheri), một nữ doanh nhân trẻ nhưng rất có uy
tín tại thành phố Lotti.
Tháng 4/2009, quốc gia Boucheri thiết lập quan hệ lãnh sự với quốc
gia Gato. Do chưa lập được lãnh sự chuyên nghiệp và trên cơ sở chấp thuận
của Bộ Ngoại giao Boucheri, Bộ Ngoại giao Gato bổ nhiệm bà Y giữ chức
lãnh sự danh dự của Gato tại thành phố Lotti.
Tháng 2/2010, ông X và bà Y bị cơ quan có thẩm quyền của Boucheri
tiến hành truy tố đối với hành vi buôn bán bất hợp pháp động vật hoang dã
quý hiếm (tội nghiêm trọng theo quy định của Luật hình sự của Boucheri).
Vợ chồng ông X – bà Y cho rằng họ được hưởng quyền miễn trừ nên không
thể bị xét xử bởi tòa án của Boucheri.
Hãy cho biết: Ông X, bà Y có được hưởng quyền miễn trừ xét xử về
hình sự không? Giải thích tại sao?

1


Bài làm:
Trong tình huống trên, ông X được hưởng quyền miễn trừ xét xử về
hình sự còn bà Y thì không được hưởng quyền miễn trừ xét xử về hình sự. Vì:
Đối với ông X, ngày 25/2/2008, ông X (có quốc tịch của Pizza) được
giao nhiệm vụ phụ trách công việc kế toán tại Đại sứ quán của Pizza. Như
vậy, ông X là nhân viên hành chính tại Đại sứ quán.
Tháng 2/2010, ông X và bà Y bị cơ quan có thẩm quyền của Boucheri
tiến hành truy tố đối với hành vi buôn bán bất hợp pháp động vật hoang dã
quý hiếm (tội nghiêm trọng theo quy định của Luật hình sự của Boucheri).

Căn cứ vào khoản 2 Điều 37 Công ước Viên năm 1961:
“2. Các nhân viên hành chính và kỹ thuật của cơ quan đại diện cũng
như các thành viên gia định cùng sống chung với họ, nếu không phải là
công dân Nước tiếp nhận hoặc không có nơi cư trú thường xuyên ở nước
này, được hưởng những quyền ưu đãi và miễn trừ nêu trong các Điều từ 29
đến 35; tuy nhiên quyền miễn trừ xét xử về dân sự và hành chính đối với luật
pháp của Nước tiếp nhận nêu ở Đoạn 1 Điều 31 không áp dụng cho những
hành vi ngoài việc thi hành chức năng của họ. Họ cũng được hưởng các
quyền ưu đãi nêu ở Đoạn 1 của Điều 36 đối với những đồ vật nhập khẩu
dùng vào việc bố trí nơi ở lần đầu của họ.”
Và khoản 1 Điều 31 Công ước Viên năm 1961:
“1. Viên chức ngoại giao được hưởng quyền miễn trừ xét xử về hình
sự của Nước tiếp nhận. Họ cũng được hưởng quyền miễn trừ xét xử về dân
sự và hành chính, trừ những trường hợp sau: …”
Ta thấy, ông X là nhân viên hành chính của Đại sứ quán và không phải
là công dân của Boucheri nên ông X đủ điều kiện để hưởng quyền miễn trừ
xét xử về hình sự của Boucheri. Do đó ông X không thể bị xét xử bởi tòa án
của Boucheri.
2


Đối với bà Y, tình huống đặt ra là xét bà Y trong vai trò là vợ của ông
X( thành viên trong gia đình của nhân viên ngoại giao) hay là trên cương vị
lãnh sự danh dự của Gato tại thành phố Lotti.
Đầu tiên, ta xét bà Y trong vai trò là vợ của ông X. Như vậy, bà Y có
được miễn trừ xét sử về hình sự giống như ông X không? Câu trả lời là không
bởi bà Y là công dân của nước Boucheri nên không đủ điều kiện để hưởng
quyền miễn trừ xét xử hình sự theo Khoản 2 Điều 37 Công ước Viên năm
1961.
Thứ hai, ta xét bà Y trên cương vị lãnh sự danh dự của Gato tại thành

phố Lotti. Theo khoản 2 Điều 58 Công ước Viên năm 1963:
“ 2. Các Điều 42, 43 đoạn 5 của Điều 44, các Điều 45 và 53 và đoạn
1 của Điều 55 sẽ áp dụng với viên chức lãnh sự danh dự. Ngoài ra về những
bảo đảm dễ dàng, quyền ưu đãi và quyền miễn trừ, của những viên chức
lãnh sự như vậy sẽ áp dụng các Điều 63, 64, 65, 66 và 67.”
Trong những điều được nêu trên thì không có điều khoản nào đề cập
đến việc viên chức lãnh sự danh dự được quyền miễn trừ xét xử hình sự..
Bên cạnh đó, Điều 63 Công ước Viên năm 1963 quy định:
“ Khi một thủ tục tố tụng hình sự áp dụng đối với một viên chức lãnh
sự danh dự thì người đó phải ra trước nhà chức trách có thẩm quyền. Tuy
nhiên, thủ tục tố tụng sẽ được tiến hành với sự tôn trọng người đó vì cương
vị chính thức của họ và trừ khi người đó đang bị bắt hoặc giam giữ, càng ít
gây trở ngại đến việc thực hành nhiệm vụ lãnh sự của người đó càng tốt.
Khi cần tạm giam giữ một viên chức lãnh sự danh dự, thủ tục tố tụng áp
dụng đối với người đó phải bắt đầu ngay trong một thời gian ngắn nhất.”
Như vậy, bà Y với hành vi buôn bán bất hợp pháp động vật hoang dã
quý hiếm (tội nghiêm trọng theo quy định của Luật hình sự của Boucheri) sẽ
không được hưởng quyền miễn trừ xét xử về hình sự của Boucheri.
3