Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến cầu một hàng hóa nào đó và minh họa bằng đồ thị

Khi các điều kiện khác không đổi, sự thay đổi của giá cả hàng hóa làm lượng
cầu thay đổi. Song khi các yếu tố khác thay đổi thì lượng cầu ở mức giá cụ thể
cũng thay đổi. Sau đây em xin phân tích rõ sự ảnh hưởng của các yếu tố đến cầu
một hàng hóa và minh họa bằng đồ thị.
Cầu là số lượng hàng hóa hay dịch vụ mà người mua có khả năng sẵn sàng mua
ở các mức giá khác nhau trong một thời gian xác định. Những yếu tố ảnh hưởng:
- Sở thích hay thị hiếu của người tiêu dùng có ảnh hưởng lớn đến cầu của mặt hàng
hóa,nó phản ánh sự ưu tiên của người tiêu dùng đối với hàng hóa hoặc dịch vụ.
Nếu như gần những ngày 14-2, người dân có nhu cầu mua chocolate tặng người
yêu, bạn bè thì khi đó lượng cầu về mặt hàng này sẽ tăng lên, trong khi đó vào
những ngày thường thì lượng hàng hóa này không nhiều như vậy.
- Thu nhập của người tiêu dùng cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến cầu
của mặt hàng hoá vì nó ảnh hưởng đến khả năng mua của người tiêu dùng. Khi thu
nhập tăng, cầu đối với hầu hết các hàng hóa đều gia tăng vì người tiêu dùng có xu
hướng mua hàng nhiều hơn. Tuy nhiên, cũng có những ngoại lệ, tùy thuộc vào tính
chất của hàng hóa. Cầu đối với loại hàng hóa thông thường sẽ tăng khi thu nhập của
người tiêu dùng tăng. Họ sẽ mua những thứ phục vụ nhu cầu giải trí tinh thần nhiều
hơn khi thu nhập của họ tăng. Ngược lại, cầu đối với hàng hóa thứ cấp sẽ giảm khi
thu nhập của người tiêu dùng tăng. Khi thu nhập tăng, người dân không chỉ lo đến
ăn đủ mặc ấm như trước mà còn có nhu cầu ăn ngon mặc đẹp, họ có thể mua
chocolate đắt tiền về để cả nhà cùng thưởng thức, hơn nữa lại tốt cho sức khỏe và
giảm stress, như vậy sẽ làm tăng lượng cầu của mặt hàng chocolate. Nhưng nếu thu
nhập của người tiêu dùng ở mức trung bình, họ sẽ tiết kiệm chi phí không cần thiết
như việc thưởng thức chocolate nhập ngoại, từ đó làm giảm lượng cầu của mặt hàng
chocolate.
- Giá cả của các hàng hóa có liên quan cũng ảnh hưởng tới lượng cầu của mặt hàng
chocolate. Hàng hóa có liên quan được chia thành hai trường hợp:

1

+ Hàng hóa thay thế - là những loại hàng hóa cùng thỏa mãn một nhu cầu,
nhưng mức độ thỏa mãn là khác nhau. Người tiêu dùng có thể chọn kẹo dẻo thay
cho chocolate vì giá kẹo dẻo giảm. Ta có thể nhận thấy rằng cầu đối với một loại
hàng hóa nào đó sẽ giảm( tăng) khi giá của mặt hàng hóa thay thế nó giảm( tăng),
nếu các yếu tố khác không đổi.
+ Hàng hóa bổ trợ - những hàng hóa được sử dụng song hành để bổ sung cho
nhau nhằm thỏa mãn một nhu cầu nào đó. Như nếu ăn chocolate thì phải nhâm nhi
với rượu vang. Ta cũng thấy cầu đối với loại hàng hóa nào đó sẽ giảm(tăng) khi giá
của các hàng hóa bổ sung nó tăng( giảm), nếu các yếu tố khác không đổi.
- Cầu đối với mặt hàng hóa hoặc dịch vụ thay đổi phụ thuộc vào các kì vọng của
người tiêu dùng. Người bán mặt hàng nghĩ sắp đến valentine giá chocolate sẽ tăng
thì sẽ nhập thật nhiều chocolate với giá rẻ hơn trước đó. Kì vọng về thu nhập cũng
là yếu tố ảnh hưởng tới lượng cầu của mặt hàng chocolate. Nếu thụ nhập tăng lên
người tiêu dùng có thể sẽ mua chocolate trong những ngày không phải là những dịp
đặc biệt, từ đó giúp lượng cầu của mặt hàng sẽ tăng lên và ngược lại.
- Dân số tăng lên ( với các yếu tố khác không đổi) sẽ làm cho cầu đối với hàng hóa
tăng lên. Vì dân số tăng lên sẽ làm cho người tiêu dùng tham gia thị trường tăng lên.

P

P

D

D’
QD

D’

D

QD

Cầu đối với mặt hàng chocolate

Cầu đối với mặt hàng chocolate

khi các yếu tố ảnh hưởng có tác

khi các yếu tố ảnh hưởng có tác

động tích cực tới mặt hàng này

động tiêu cực tới mặt hàng này

2


( Chú thích:+ D: Đường cầu lúc trước khi có các yếu tố ảnh hưởng tới cầu.
+ D’: Đường cầu lúc sau khi có các yếu tố ảnh hưởng tới cầu.
+ P: Các yếu tố ảnh hưởng (sở thích người tiêu dùng,thu nhập người tiêu
dùng,…)
+ QD: Lượng cầu của mặt hàng.)

Nhìn chung, đường cầu đối với một loại hàng hóa, dịch vụ nào đó sẽ dịch chuyển
khi các yếu tố khác với giá ảnh hưởng đến cầu đối với loại hàng hóa, dịch vụ đó
thay đổi. Số cầu của người tiêu dùng tại mỗi mức giá sẽ thay đổi khi các yếu tố này
thay đổi

3

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1/ Gíao trình kinh tế học đại cương- trương ĐH Luật Hà Nội, NXB CAND
2/ Một số website tham khaỏ

MÔN KINH TẾ HỌC ĐẠI CƯƠNG
BÀI TẬP CÁ NHÂN
Câu hỏi: “Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến cầu một hàng hóa nào đó
và minh họa bằng đồ thị”

4