De cuong chi tiet mon hoc MAY DIEN

chơng trình môN Học máy điện
Mã số của môn học: MH 14
Thời gian của môn học: 45h; (Lý thuyết: 30h; Thực hành, Bài tập: 15h)
I. Vị trí, tính chất của môn học:
- Vị trí: Môn học đợc bố trí sau khi học sinh/sinh viên học xong các môn chung,
và các môn học cơ sở kỹ thuật điện, vẽ kỹ thuật, cơ ứng dụng, vật liệu điện. Trớc
các môn học: Đo lờng điện, kỹ thuật an toàn điện và các mô đun đào tạo chuyên
môn nghề.
- Tính chất: Là môn học lý thuyết cơ sở bắt buộc
II. Mục tiêu của môn học:
Giúp cho học sinh/sinh viên trình bày đợc cấu tạo, nguyên lý làm việc, thông
số kỹ thuật của các loại máy điện, có những kiến thức cơ bản cần thiết để tiến
hành kiểm tra, quản lý trong quá trình vận hành thiết bị điện. Trên lới điện phải
đảm bảo an toàn phát hiện sớm những tình trạng làm việc không bình thờng để có
biện pháp xử lý kịp thời. Tránh đợc các tình trạng sự cố xảy ra đối với thiết bị
điện.
III. Nội dung môn học:
1. Nội dung và phân phối thời gian:
Số
TT
Thời gian
Tổng
số
Lý
thuyết
Thực
hành,
Bài tập
Kiểm tra
*
(LT hoặc

TH)
1 Máy biến áp 15 10 05 1
1.1 Khái niệm chung về máy biến áp 01 01 0
1.2 Nguyên lý làm việc của máy biến
áp một pha
04 03 01
1.3 Máy biến áp 3 pha 07 04 03
1.4 Một số loại MBA đặc biệt 03 02 01
2
Động cơ không đồng bộ
16 11 05
1
2.1 Khái niệm - Công dụng - Cấu tạo
động cơ không đồng bộ ba pha
02 01 01
2.2 Nguyên lý làm việc của động cơ
không đồng bộ ba pha
02 02 0
2.3 Đặc tính làm việc của động cơ
không đồng bộ ba pha
03 02 01
63
2.4 Khởi động động cơ không đồng bộ
ba pha
04 02 02
2.5 Điều chỉnh tốc độ động cơ không
đồng bộ ba pha
03 02 01
2.6 Động cơ không đồng bộ một pha 02 02 0
3 Máy phát điện đồng bộ 05 03 02

3.1 Khái niệm - Cấu tạo - nguyên lý
làm việc của máy phát điện đồng
bộ 3 pha
02 01 01
3.2 Hoà máy phát điện đồng bộ ba pha 03 02 01
4 Máy điện một chiều 09 06 03 1
4.1 Cấu tạo - Nguyên lý làm việc của
máy điện một chiều
03 02 01
4.2 Các đại lợng đặc trng cho máy điện
một chiều
03 02 01
4.3 Đặc điểm làm việc của máy phát
điện một chiều
01 01 0
4.4 Máy phát điện hàn một chiều 02 01 01
Tổng cộng 45 30 15 3
* Ghi chú: Thời gian kiểm tra lý thuyết đợc tính vào giờ lý thuyết, kiểm tra thực
hành đợc tính vào giờ thực hành.
3.2. Nội dung chi tiết:
Chơng 1: Máy Biến áp
Mục tiêu:
- Trình bày đợc khái niệm chung về máy biến áp
- Trình bày đợc Nguyên lý làm việc của máy biến áp một pha (Nguyên lý làm
việc, mạch điện thay thế - Đồ thị véc tơ, thí nghiệm không tải - Thí nghiệm ngắn
mạch).
- Trình bày đợc cấu tạo và phân loại, tổ nối dây, điều kiện hoà song song máy
biến áp 3 pha.
- Trình bày đợc cấu tạo, nguyên lý làm việc cảu một số loại MBA đặc biệt
Nội dung: Thời gian thực hiện: 15h (LT: 10h; TH, BT: 05h)

1.1. Khái niệm chung về máy biến áp
1.1.1. Khái niệm - Công dụng
1.1.2. Cấu tạo
1.1.3. Thông số định mức
Thời gian: 01h
64
1.2. Nguyên lý làm việc của máy biến áp một pha
1.2.1. Nguyên lý làm việc
1.2.2. Mạch điện thay thế - Đồ thị véc tơ
1.2.3. Thí nghiệm không tải - Thí nghiệm ngắn mạch
1.2.4. Tổn hao - Hiệu suất MBA
Thời gian: 04h
1.3. Máy biến áp 3 pha
1.3.1. Cấu tạo và phân loại
1.3.2. Tổ nối dây MBA ba pha
1.3.3. Điều kiện hoà song song MBA
Thời gian: 07h
1.4. Một số loại MBA đặc biệt
1.4.1. Máy biến áp tự ngẫu
1.4.2. Máy biến áp hàn.
1.4.3. Máy biến áp đo lờng
Thời gian: 03h
Chơng 2: Động cơ không đồng bộ
Mục tiêu:
- Trình bày đợc khái niệm - Công dụng - Cấu tạo động cơ không đồng bộ ba pha.
- Trình bày đợc nguyên lý làm việc, phơng pháp khởi động và điều chỉnh tốc độ của
động cơ không đồng bộ ba pha.
- Trình bày đợc đặc tính làm việc của động cơ không đồng bộ
Nội dung: Thời gian thực hiện: 16h (LT: 11h; TH, BT: 05h)
2.1. Khái niệm - Công dụng - Cấu tạo động cơ không đồng bộ

ba pha
2.1.1. Khái niệm - Công dụng
2.1.2. Cấu tạo
Thời gian: 02h
2.2. Nguyên lý làm việc của động cơ không đồng bộ ba pha
2.2.1. Sự hình thành mô men quay
2.2.2. Độ trợt
2.2.3. Động cơ ba pha đứt một pha
Thời gian: 02h
2.3. Đặc tính làm việc của động cơ không đồng bộ
2.3.1. Mô men quay
2.3.2. Đặc tính động cơ không đồng bộ
Thời gian: 03h
2.4. Khởi động động cơ không đồng bộ ba pha
2.4.1. Đặc điểm quá trình mở máy
2.4.2. Khởi động động cơ rotor lồng sóc
Thời gian: 04h
65
2.4.3. Khởi động động cơ rotor dây quấn
2.5. Điều chỉnh tốc độ động cơ không đồng bộ ba pha
2.5.1. Phơng pháp thay đổi số đôi cực
2.5.2. Phơng pháp điều chỉnh điện áp mạch Stator
2.5.3. Phơng pháp điều chỉnh điện trở mạch Rotor
Thời gian: 03h
2.6. Động cơ không đồng bộ một pha
2.6.1. Từ trờng của hai pha dòng điện
2.6.2. Động cơ KĐB một pha có tụ điện
2.6.3. Động cơ KĐB một pha có vòng chập
Thời gian: 02h
Chơng 3: Máy phát điện đồng bộ

Mục tiêu:
- Trình bày đợc khái niệm - Cấu tạo - nguyên lý làm việc của máy phát điện
đồng bộ 3 pha.
- Trình bày đợc mục đích, điều kiện, trình tự hoà đồng bộ và các phơng pháp
hoà đồng bộ
Nội dung: Thời gian thực hiện: 05h (LT: 03h; TH, BT: 02h)
3.1. Khái niệm - Cấu tạo - nguyên lý làm việc của máy phát
điện đồng bộ 3 pha
3.1.1. Khái niệm
3.1.2. Cấu tạo
3.1.3. Nguyên lý làm việc
Thời gian: 02h
3.2. Hoà máy phát điện đồng bộ ba pha
3.2.1. Mục đích, điều kiện, trình tự hoà đồng bộ
3.2.2. Các phơng pháp hoà đồng bộ
Thời gian: 03h
Chơng 4: Máy điện một chiều
Mục tiêu:
- Trình bày đợc cấu tạo - Nguyên lý làm việc của máy điện một chiều
- Trình bày đợc các đại lợng đặc trng cho máy điện một chiều
- Trình bày đợc Yêu cầu, Cấu tạo - Nguyên lý làm việc của máy phát điện hàn
một chiều
Nội dung: Thời gian thực hiện: 09h (LT: 06h; TH, BT: 03h)
4.1. Cấu tạo - Nguyên lý làm việc của máy điện một chiều
4.1.1. Khái niệm
4.1.2. Cấu tạo
Thời gian: 03h
66
4.1.3. Nguyên lý làm việc
4.1.4. Tổn hao - Hiệu suất máy điện một chiều

4.2. Các đại lợng đặc trng cho máy điện một chiều
4.2.1. Sức điện động
4.2.2. Mô men điện từ
4.2.3. Công suất điện từ
4.2.4. Tốc độ quay
Thời gian: 03h
4.3. Đặc điểm làm việc của máy phát điện một chiều
4.3.1. Máy phát điện một chiều kích từ độc lập
4.3.2. Máy phát điện một chiều kích từ song song
4.3.3. Máy phát điện một chiều kích từ nối tiếp
4.3.4. Máy phát điện một chiều kích từ hỗn hợp
Thời gian: 01h
4.4. Máy phát điện hàn một chiều
4.4.1. Yêu cầu đối với máy phát điện hàn một chiều
4.4.2. Cấu tạo
4.4.3. Nguyên lý làm việc
Thời gian: 02h
IV. Điều kiện thực hiện chơng trình:
- Vật liệu:
+ Dây dẫn điện có bọc cách điện có d = 1 ữ 1,5 mm.
+ Công tắc các loại.
+ Cầu chì các loại
+ ổ cắm di động.
+ Phích cắm các loại.
+ Cầu dao một pha và ba pha.
+ Cầu dao đảo chiều 1 pha và 3 pha.
+ áp tô mát.
- Dụng cụ và trang thiết bị.
+ Máy chiếu qua đầu.
+ Máy chiếu đa phơng tiện.

+ Dụng cụ cầm tay: bút thử điện, kìm cách điện, tuốc lơ vít, cờ lê, mỏ lết....
+ Máy biến áp một pha (mô hình thu nhỏ)
+ Máy biến áp 3 pha dùng cấp điện áp hạ áp (mô hình thu nhỏ)
+ Máy biến áp tự ngẫu.
67