BIỆN PHÁP QUẢN lí HOẠT ĐỘNG tự học của SINH VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG sư PHẠM hà NAM đáp ỨNG yêu cầu đào tạo THEO học CHẾ tín CHỈ

BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT
ĐỘNG TỰ HỌC CỦA SINH
VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ
PHẠM HÀ NAM ĐÁP ỨNG YÊU
CẦU ĐÀO TẠO THEO HỌC
CHẾ TÍN CHỈ


Xuất phát từ thực tiễn của nhà trường, làm thế nào để
giúp cho sinh viên biết cách tự học, biết cách tìm tòi học hỏi
thêm từ những vấn đề có liên quan, gần gũi hay phát sinh từ
học tập là việc làm vô cùng cần thiết. Vì vậy, nhà trường cần
quản lý tốt hoạt động tự học của sinh viên nhằm đáp ứng yêu
cầu đào tạo theo học chế tín chỉ. Việc quản lý này nhằm mục
tiêu giúp sinh viên biết cách tự học, rèn luyện hình thành
trong sinh viên một thói quen ham thích tự học, tự nâng cao
trong thời gian học tập và rèn luyện tại nhà trường. Đạt được
mục tiêu trên thì nhà trường mới thực sự trở thành nơi giáo
dục với ý nghĩa trọn vẹn và đầy đủ nhất của nó. Từ yêu cầu
trên, tác giả xác định các nguyên tắc để đề xuất các biện pháp
quản lý sau
- Nguyên tắc đề xuất các biện pháp
- Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu
Mục tiêu nghiên cứu là là kết quả cần đạt tới của người
nghiên cứu. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu đòi hỏi các
giải pháp đề xuất phải hướng vào mục tiêu đã xác định của đề
tài, hướng tới việc tạo ra sự đổi mới nhất định trong công tác
quản lí HĐTH của sinh viên trong đào tạo theo HCTC ở
Trường CĐSP Hà Nam, góp phần hoàn thành nhiệm vụ đào

tạo của nhà trường và chủ trương đổi mới giáo dục đại học
của Bộ GD - ĐT đề ra.
- Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống
Giáo dục, đào tạo của nhà trường luôn gắn liền với mục
tiêu chung của toàn ngành và đáp ứng kịp thời với nhu cầu của
toàn xã hội. Mọi hoạt động của nhà trường đều nằm trong một
hệ thống chung hệ thống này bao gồm một đội ngũ từ Ban giám
hiệu, trưởng các phòng, ban, khoa, tổ bộ môn đến đội ngũ giảng
viên giảng dạy và sinh viên đang theo học.
Biện pháp quản lý HĐTH đối với sinh viên phải tạo ra kết
quả cao nhất trên nhiều phương diện: góp phần hình thành
động cơ, thái độ học tập đúng đắn, hình thành năng lực, thói
quen tự học, tự nghiên cứu cho sinh viên. Có nắm được tương
quan hệ thống như thế thì biện pháp đề xuất mới phù hợp và
quan trọng hơn nữa là mới có khả năng thực hiện và áp dụng.
- Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả
Các biện pháp nêu ra nhằm vào mục tiêu cuối cùng là
nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác đào tạo của nhà
trường, thông qua việc tăng cường hoạt động tự học của sinh
viên theo tín chỉ. Những biện pháp nêu ra nhằm vào việc từng
bước cải tiến chất lượng và hiệu quả của hoạt động tự học
trong sinh viên hiện nay. Xuất phát từ nguyên tắc tính hiệu


quả, những biện pháp đề xuất cần mang lại hiệu quả trong
hoàn cảnh cụ thể và trong thời điểm nhất định.
-Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi
Nguyên tắc này yêu cầu các biện pháp đưa ra phải có
khả năng áp dụng thuận lợi, nhanh chóng, hiệu quả vào công
tác quản lý hoạt động tự học đáp ứng yêu cầu của HCTC ở

trường CĐSP Hà Nam, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu
quả công tác đào tạo của nhà trường. Để đảm bảo tính khả thi,
các biện pháp đề ra phải:
- Phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng, pháp
luật của Nhà nước, ngành Giáo dục
- Xuất phát từ chủ trương, thực tiễn của trường CĐSP
Hà Nam trong đào tạo theo HCTC
- Tạo được lòng tin và sự đồng thuận trong toàn thể cán
bộ, giảng viên, sinh viên trong nhà trường
- Phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất, khả năng tài
chính, trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ, giảng viên, sinh
viên của nhà trường.


- Biện pháp quản lý hoạt động tự học của sinh viên trường
Cao đẳng Sư phạm Hà Nam đáp ứng yêu cầu đào tạo theo
học chế tín chỉ
- Nâng cao nhận thức về hoạt động tự học cho sinh viên
- Mục đích - ý nghĩa của biện pháp
Nâng cao nhận thức, bồi dưỡng động cơ, ý chí tự học
cho sinh viên khi chuyển đổi phương thức đào tạo theo tín chỉ
một mặt vừa nhằm giúp cho sinh viên có cái nhìn đầy đủ,
đúng đắn hơn về hoạt động tự học, một mặt nhằm định hướng
cho sinh viên thay đổi thói quen, thay đổi cách tư duy, góp
phần đào tạo những con người có khả năng tự học tập, tự
thích ứng với sự thay đổi, biến động không ngừng của đời
sống. Hoạt động tự học của sinh viên chỉ đạt được hiệu quả
cao khi sinh viên tự nhận thức được mục tiêu hoạt động của
mình. Do vậy, trong quá trình này bản thân sinh viên phải thể
hiện được tính chủ động, tự giác và tích cực thì mới đạt được

hiệu quả mong muốn, nếu thực hiện hoạt động vì sự thúc ép,
bắt buộc từ bên ngoài (ngoại lực) thì kết quả sẽ không tốt.
Chính vì vậy, sinh viên cần phải có nhận thức đúng đắn, có ý
chí, có động cơ cụ thể về hoạt động tự học của mình.


- Nội dung biện pháp và cách thức thực hiện
- Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, giúp
sinh viên nhận thức đúng đắn về đường lối chính sách của
Đảng đối với vai trò, nhiệm vụ của giáo dục - đào tạo; vị trí,
vai trò và tầm quan trọng của việc tự học với xã hội nói chung
và đối với người học nói riêng: Giáo dục chính trị tư tưởng
luôn được xem là một nội dung quan trọng, nhằm bồi đắp,
phát triển nhân cách của người học.
- Nhận thức đầy đủ và đúng đắn về các vấn đề liên quan
đến HĐTH là nội dung quan trọng để giúp sinh viên nâng cao
chất lượng hiệu quả tự học. Bởi chỉ khi có nhận thức đúng
đắn và đầy đủ về các vấn đề liên quan đến hoạt động tự học
mới hình thành ở sinh viên thái độ tích cực đối với việc tự
học và tính tích cực trong việc rèn luyện các kĩ năng tự học.
Những hiểu biết của sinh viên về các vấn đề liên quan đến
HĐTH bao gồm: hiểu biết về bản chất của HĐTH, vị trí vai
trò và ý nghĩa của tự học trong trường đại học, các hành động
tự học sinh viên cần thực hiện, các nội dung tự học, các
phương pháp kĩ năng tự học và các yêu cầu của việc tự học.
Để nâng cao nhận thức cho sinh viên về HĐTH, giáo
viên, các nhà giáo, cán bộ quản lý cần thực hiên một số biện
pháp cụ thể như:

- Ngay từ tuần sinh hoạt chính trị đầu khóa học, đầu năm
học, nội dung nhận thức về tự học của sinh viên phải được đề
cập đến như là một vấn đề trọng tâm. Kết thúc đợt sinh hoạt,
bên cạnh những nội dung thu hoạch về chính trị tư tưởng, Nhà
trường cần tổ chức kiểm tra, đánh giá mức độ nhận thức của
sinh viên về tầm quan trọng, ý nghĩa của hoạt động tự học.
Ngoài ra, trong các các buổi sinh hoạt tập thể, các phong trào
của Đoàn Thanh niên cũng cần dành một vị trí nhất định để
thảo luận, trao đổi kinh nghiệm tự học, nhấn mạnh tầm quan
trọng, ý nghĩa của hoạt động tự học. Nội dung này cần phải
được thể chế hóa thành các quy định trong tổ chức và hoạt
động của các phòng ban chức năng và đề cập rõ nét trong
chương trình hành động của Đoàn Thanh niên.
- Thường xuyên bồi dưỡng động cơ, ý chí tự học cho
sinh viên, nhấn mạnh vai trò chủ nhân tương lai xã hội của
sinh viên: Nội dung này nhằm nâng cao ý thức và sứ mệnh
lịch sử của sinh viên là vươn lên để chiếm lĩnh tri thức. Bồi
dưỡng động cơ, ý chí tự học cho sinh viên có ảnh hưởng
không nhỏ đến kết quả quá trình tự học.
- Động cơ, ý chí học tập và tự học không phải có sẵn và
không thể áp đặt từ bên ngoài, mà phải được hình thành từ
chính trong quá trình sinh viên chiếm lĩnh tri thức, kỹ năng,


kỹ xảo. Tuy nhiên, mọi động cơ đều có nguồn gốc từ bên
ngoài và được chuyển thành hứng thú, tâm thế, niềm tin của
mỗi cá nhân, tạo nên động cơ của cá nhân đó.
- Động cơ, ý chí tự học phải được cụ thể hóa trong các
nhiệm vụ học tập và tự học. Lúc đầu xuất phát từ trách nhiệm
phải hoàn thành những yêu cầu học tập dần dần chính trong

nội dung tri thức khoa học làm nảy sinh trong sinh viên lòng
khao khát hiểu biết sâu sắc, mong muốn chiếm lĩnh tri thức và
lòng say mê tự học, tự nghiên cứu để thỏa mãn những nhu cầu
nhận thức, nhu cầu tự khẳng định và được người khác nhận
định. Từ đó, hình thành trong sinh viên động lực mạnh mẽ, nỗ
lực tích cực, chủ động tự học.
Việc đánh thức, khơi dậy tiềm năng của sinh viên có ý
nghĩa hết sức quan trọng. Là chủ thể quản lý, Nhà trường cần
quán triệt sâu sắc nội dung này và thường xuyên tổ chức thực
hiện thông qua các hoạt động cụ thể và bổ ích như: giáo dục
truyền thống của Nhà trường, các tấm gương tự học để sinh
viên có ý thức phấn đấu; theo dõi, phát hiện và nhân rộng điển
hình học tập trong Nhà trường, áp dụng các biện pháp khích
lệ, động viên kịp thời.
Mức độ nhận thức, ý chí cá nhân và động cơ là yếu tố
bên trong thúc đẩy hoạt động con người, góp phần tạo nên


chất lượng hoạt động đó. Quản lý để nâng cao nhận thức, bồi
dưỡng động cơ, ý chí tự học, tự rèn luyện là biện pháp cần
quan tâm nhất để nâng cao chất lượng tự học của sinh viên.
-. Điều kiện thực hiện
- Thay đổi, nâng cao nhận thức là một việc làm mang
tính lâu dài, thường xuyên, liên tục vì vậy phải có lộ trình, kế
hoạch hợp lí.
- Giải pháp này gắn với tâm huyết và trách nhiệm của
CBQL, giáo viên.
- Đòi hỏi có sự hợp tác, đồng thuận của người học trong
quá trình thực hiện.
- Tổ chức bồi dưỡng kỹ năng tự học cho sinh viên

- Mục đích, ý nghĩa
Đảm bảo mỗi sinh viên hình thành các kĩ năng tự học
cần thiết như: kĩ năng lập kế hoạch tự học cho toàn bộ thời
gian học trong trường, cho từng năm học cụ thể theo mục
tiêu tự học đã đặt ra; kĩ năng; kĩ năng ôn tập; kĩ năng thực
hiện kế hoạch tự học theo lộ trình đã đưa ra; kĩ năng đánh giá
kế hoach, kết quả tự học.
Các kĩ năng tự học, tự nghiên cứu sẽ giúp cho cá nhân
sinh viên biết được khả năng, những mục đích và mục tiêu
của họ, biết được những nhiệm vụ mà họ phải thực hiện,
giúp sinh viên chủ động, sáng tạo thực hiện tốt nhiệm vụ


học tập của mình và họ tự đánh giá, tự điều chỉnh khi cần
thiết để hoạt động học tập có hiệu quả hơn.
- Nội dung và cách thức thực hiện
(i) Tổ chức bồi dưỡng kĩ năng lập kế hoạch tự học: Để
tự học đạt hiệu quả, đòi hỏi sinh viên phải có kỹ năng xây
dựng kế hoạch học tập sao cho đảm bảo được hai yếu tố đó là
tính khoa học và tính khả thi. Kỹ năng xây dựng kế hoạch tự
học là kỹ năng bố trí, sắp xếp các công việc, phân phối thời
gian cho từng công việc, xác định phương pháp và các hình
thức tổ chức thực hiện từng công việc và mức độ hoàn thành
chúng.
Trên cơ sở kế hoạch hoạt động chung trong năm học của
nhà trường đã được các khoa, tổ, phòng, ban góp ý hoàn chỉnh
và thông qua việc xây dựng nhiệm vụ năm học của nhà trường
với những mục tiêu, giải pháp cơ bản nhất, chung nhất cho
toàn trường, khoa có trách nhiệm cụ thể hóa thành chương
trình hoạt động của đơn vị mình và cá nhân mình sao cho đảm

bảo có sự chỉ đạo thống nhất, sự phối hợp nhịp nhàng giữa
các bộ phận và cá nhân. Các bộ phận chức năng, giáo viên
chủ nhiệm, giáo viên bộ môn tham gia quản lý HĐTH của


sinh viên xây dựng kế hoạch riêng cho bộ phận mình theo
từng học kỳ, từng tháng, từng tuần (chú trọng kế hoạch quản
lý HĐTH của sinh viên). Kế hoạch phải được triển khai ngay
từ đầu năm học, kế hoạch phải thể hiện rõ mục tiêu, yêu cầu,
nội dung, cách thức, có sự phân công nhiệm vụ cụ thể đến
từng cá nhân, thời gian thực hiện để mỗi cá nhân có cơ sở
thực hiện và chịu trách nhiệm về phần việc của mình. Từ kế
hoạch của nhà quản lý, sinh viên cũng phải xây dựng kế
hoạch tự học tương ứng.
Ngay sau khi nghiên cứu kế hoạch chung của nhà trường
và các phòng, ban, khoa, tổ chuyên môn, giáo viên chủ nhiệm
và giáo viên bộ môn phổ biến quy định của nhà trường và
hướng dẫn sinh viên lập kế hoạch tự học, tự nghiên cứu.
Kế hoạch tự học phải đảm bảo tính khoa học, tính khả
thi thể hiện ở sự sắp xếp chính xác công việc, phân bổ thời
gian hợp lý và xác định đúng cách thức tổ chức thực hiện từng
công việc và mức độ hoàn thành chúng. Phải đảm bảo luân
phiên một cách hợp lý các loại hình tự học, các môn học có
tính chất khác nhau.


Phải có kế hoạch dài hạn (kế hoạch cả năm học hoặc một
học kỳ), kế hoạch trung hạn (cho tuần lễ sắp đến với những
chi tiết cần thiết, có thể viết thời gian biểu cho cả tuần đó) rồi
kế hoạch ngắn hạn: đó là kế hoạch cụ thể hàng ngày, chi tiết

nhất cụ thể cho kế hoạch tuần, nó tập trung vào từng nhiệm vụ
cụ thể ứng với thời gian cụ thể trong ngày.
Không có yếu tố nào quan trọng và cơ bản hơn so với
việc hướng dẫn sinh viên xây dựng kế hoạch tự học. Kế hoạch
tự học do chính cá nhân sinh viên xây dựng sẽ giúp cho cá
nhân sinh viên biết được khả năng, những mục đích và mục
tiêu của họ, biết được những nhiệm vụ mà họ phải thực hiện.
Sự nỗ lực của cá nhân sinh viên muốn có hiệu quả thì cá nhân
sinh viên cần phải biết họ sẽ trông đợi cái gì và phải hoàn
thành những gì.
Để giúp cho sinh viên có kinh nghiệm xây dựng và thực
hiện tốt kế hoạch tự học, tự nghiên cứu thì ngoài sự hướng
dẫn của giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn, rất cần có
những cuộc trao đổi học tập, phổ biến kinh nghiệm tự học.
Thông qua việc trao đổi kinh nghiệm sinh viên sẽ biết cách
xây dựng kế hoạch tự học như thế nào cho tốt, cho khoa học
và hợp lý hơn.


Sinh viên phải lập kế hoạch tự học theo sự hướng dẫn
của giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn với tinh thần tự
giác, khoa học, đúng thời gian và duy trì thường xuyên. Các
loại kế hoạch bao gồm: kế hoạch cho cả năm học và từng học
kỳ; kế hoạch cho từng đợt thi đua, hội thi, và từng tháng; kế
hoạch cho từng tuần, từng ngày, từng buổi.
Tổ chức thực hiện cần được kiểm tra, đánh giá định kỳ,
đột xuất, có sự phối hợp đồng bộ giữa các tổ chuyên môn và
giáo viên chủ nhiệm. Sau khi thực hiện một thời gian kế hoạch
cần được điều chỉnh hoặc bổ sung cho phù hợp với tình hình
thực tế.

Khi xây dựng kế hoạch tự học, phải chú ý một số yêu cầu
như phải cân đối giữa thời gian tự học với lượng kiến thức của
môn học; phải sắp xếp xen kẽ giữa các hình thức tự học, các
môn học khác nhau để tránh nhàm chán; phải đảm bảo hợp lý
giữa hoạt động học tập và hoạt động vui chơi; phải xác định
tổng thể khối lượng thời gian để hoàn thành kế hoạch đã lập ra
(một tuần, một tháng, một học kỳ), từ đó phân chia khối lượng
thời gian đó cho từng công việc cụ thể phù hợp với khối lượng
học tập mà mình đã chọn. Nếu bản kế hoạch thực hiện, kết hợp


được tốt những tiêu chí trên thì kế hoạch tự học mới đảm bảo
tính hiệu quả và khả thi.
(ii) Tổ chức bồi dưỡng kĩ năng thực hiện kế hoạch tự học
là giúp sinh viên đi đúng hướng đã định. Mô hình đào tạo theo
học chế tín chi vừa giúp sinh viên rèn luyện tính chủ động trong
học tập nhưng cũng đòi hỏi tinh thần tích cực trong quá trình
học tập của mình. Sau khi đã xây dựng được kế hoạch tự học,
sinh viên cần phải thực hiện được kế hoạch đã đề ra. Việc thực
hiện này đòi hỏi sinh viên phải xác định được động cơ tự học
đúng đắn, có quyết tâm cao và sự nỗ lực của bản thân hướng
mình vào hoạt động tự học để thực hiện kế hoạch đã xây dựng.
Bồi dưỡng kĩ năng thực hiện kế hoạch tự học chính là tạo điều
kiện cho sinh viên có ý chí vươn lên, có nghị lực để từng bước
thực hiện các mong muốn của mình trong tự học cũng như
trong cuộc sống. Đây chính là quá trình biến những điều dự
định thành hiện thực, là sự tiến hành trong thực tiễn các hoạt
động theo cách thức đã lựa chọn. Giai đoạn này thể hiện rõ nét
đặc trưng của cá nhân trong tự học. Xây dựng kế hoạch là tiền
đề cơ bản nhưng thực hiện kế hoạch đã xây dựng mới là điều

kiện quyết định cho kết quả và chất lượng của HĐTH. Kế
hoạch dù hoàn chỉnh đến đâu nhưng quá trình thực hiện thiếu


quyết tâm, không nghiêm túc, thiếu tính khoa học thì cũng
cho được kết quả tốt. Các chủ thể quản lý cần phải thực hiện
công tác theo dõi, giám sát thường xuyên, giúp đỡ sinh viên khi
cần thiết để sinh viên có thể thực hiện được kế hoạch đã lập,
điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp với thực tiễn.
Để sinh viên thực hiện tốt kế hoạch đặt ra và đạt được
mục tiêu tự học, các chủ thể quản lý cần thực hiện đồng bộ các
nội dung sau:
- Quản lý nội dung tự học sinh viên sinh viên: Nội dung tự
học là vấn đề cốt lõi của HĐTH. Thông qua việc đọc tài liệu về
môn học, tìm hiểu các kiến thức liên quan ở tài liệu tham khảo
giúp sinh viên hiểu rõ, nắm vững kiến thức môn học. Đồng
thời, sinh viên tiến hành các bài thực hành, thí nghiệm, hoặc
thực hiện các kỳ kiến tập, thực tập tại các phòng thí nghiệm, cơ
sở nghề nhằm nâng cao kiến thức thực tế đối với môn học và
nghề nghiệp tương lai. Hệ thống các bài tập bắt buộc như chuẩn
bị nội dung xemina, các bài tập rèn phương pháp, kỹ năng vận
dụng; những bài tập rèn tư duy độc lập, sáng tạo, phù hợp với
mục tiêu, yêu cầu từng môn học. Giảng viên cần định hướng
nghiên cứu cho sinh viên theo chủ đề sau khi kết thúc môn học.
Khi sinh viên tích lũy được lượng kiến thức cơ bản của môn


học, có kiến thức thực tiễn, giảng viên có thể yêu cầu sinh viên
lựa chọn các đề tài dưới dạng viết các bài tiểu luận, bài tập lớn
nghiên cứu, giúp sinh viên dần tiếp xúc với phương pháp

nghiên cứu khoa học. Việc gắn kết tự học với nghiên cứu khoa
học giúp sinh viên hình thành thói quen làm việc khoa học, rèn
luyện tư duy độc lập, sự sáng tạo trong học tập. Để quản lý
được nội dung tự học gắn với nội dung nghiên cứu khoa học,
nhà trường cần lôi cuốn sinh viên tham gia các hoạt động
nghiên cứu khoa học từ cấp khoa, cấp trường bằng các báo cáo
khoa học sát với nội dung môn học đã được nghiên cứu hoặc
các đề tài tiểu luận. Các đề tài nghiên cứu đạt yêu cầu có thể
được tính điểm như cách tính điểm môn học, từ đó, làm cơ sở
cho việc đánh giá kết quả học tập của sinh viên.
- Sinh viên cần phải được trang bị phương pháp tự học
khoa học. Có thể nói phương pháp tự học phù thuộc chủ yếu
vào phương pháp giảng dạy của giảng viên. Mỗi môn học yêu
cầu phương pháp tự học phù hợp với đặc điểm của môn học.
Giảng viên cần bồi dưỡng cho sinh viên lập dàn bài, hệ thống
hóa kiến thức, tóm tắt các vấn đề cơ bản sau mỗi bài học để
sinh viên nắm được kiến thức của môn học. Giảng viên khuyến
khích sinh viên kết hợp các hình thức tự học độc lập cá nhân


với hình thức học nhóm, thảo luận, làm bài tập lớn hoặc cùng
nghiên cứu một vấn đề. Sự kết hợp này giúp sinh viên học hỏi
lẫn nhau, hiểu phương pháp trình bày ý kiến, thuyết phục người
nghe và cách tìm ý kiến đồng thuận, hình thành cách tư duy độc
lập. Sự kết hợp nhóm giúp sinh viên từng bước hình thành kỹ
năng làm việc nhóm, kỹ năng lãnh đạo, các kỹ năng mềm cần
thiết cho một cá thể tích cực và công dân có ích trong xã hội
hiện đại.
(iii) Tổ chức bồi dưỡng kĩ năng tự kiểm tra đánh giá kết
quả tự học là một trong những nội dung cần thiết giúp quá

trình tự học của sinh viên đạt mục tiêu yêu cầu đào tạo của
nhà trường. Để rèn luyện kỹ năng tự kiểm tra đánh giá cho
bản thân, sinh viên cần bồi dưỡng thêm về:
-

Khả năng tự kiểm tra, đánh giá kết quả tự học.

-

Khả năng so sánh đối chiếu kết luận của giáo viên và các ý
kiến của các bạn với kết quả của bản thân để tự điều chỉnh sửa
chữa hoặc hoàn thiện kết quả của mình đã tìm được.

-

Khả năng đánh giá cách giải quyết vấn đề của giáo viên, của
bạn bè và của mình từ đó chọn được cách giải quyết tốt nhất.


-

Khả năng tự rút kinh nghiệm về phương pháp học tập của
mình, từ đó luôn luôn tự điều chỉnh, hoàn thiện để ngày càng
tiến bộ.

-

Khả năng phát hiện ra những chỗ thiếu hụt về kiến thức,
những sai lầm trong nhận thức để từ đó tìm cách bổ sung,
khắc phục.

Tuy kế hoạch học tập của sinh viên là do sinh viên chủ
động thiết kế nhưng không vì thế mà nhà trường hoàn toàn
buông lỏng, khoán trắng cho sinh viên. Để tránh những biểu
hiện tiêu cực và lệch lạc, phòng Đào tạo, các phòng ban chức
năng và các cố vấn học tập phải thường xuyên gần gũi, hiểu
rõ tâm lý, hoàn cảnh của sinh viên để kịp thời tác động, giúp
đỡ sinh viên xây dựng và điều chỉnh kế hoạch học tập phù
hợp nhất với vai trò vừa là người quản lý vừa là người bạn
đồng hành. Đồng thời, kiểm tra, đánh giá kỹ năng xây dựng
kế hoạch học tập, đôn đốc sinh viên thực hiện kế hoạch học
tập. Kiểm tra, đánh giá kỹ năng xây dựng kế hoạch học tập,
đôn đốc sinh viên thực hiện kế hoạch học tập phải được xác
định như là một nội dung hoạt động quan trọng của nhà
trường vừa nhằm khắc phục những hạn chế của sinh viên đảm


bảo cho hoạt động tự học được diễn ra theo đúng yêu cầu, góp
phần hạn chế những biểu hiện tiêu cực trong học tập.
- Điều kiện thực hiện
Sinh viên phải chủ động, tích cực xây dựng và thực hiện
kế hoạch tự học dưới sự hướng dẫn của giáo viên chủ nhiệm,
giáo viên bộ môn.
- Cần có sự thống nhất chỉ đạo của nhà trường đến tất cả
các tổ, bộ môn, các phòng chức năng để có sự phân công cụ
thể, rõ ràng và sự phối hợp nhịp nhàng giữa các lực lượng
giáo dục trong nhà trường.
- Đội ngũ giáo viên phải nhiệt tình, có tinh thần trách
nhiệm, giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, biết hướng
dẫn và khuyến khích sinh viên phương pháp tự học, tự nghiên
cứu.

- Sự hưởng ứng nhiệt tình của đông đảo sinh viên trong
trường.


- Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học của giảng viên phát
huy tính tích cực, chủ động học tập của sinh viên
- Mục đích - ý nghĩa
Trong phương thức đào tạo theo học chế tín chỉ, hướng
dẫn sinh viên trong hoạt động tự học là một công việc có tầm
quan trọng đặc biệt của giảng viên. Một mặt, vừa giúp sinh
viên biết cách tiếp cận, khai thác có hiệu quả nguồn học liệu
có sẵn; mặt khác, đảm bảo cho sinh viên không đi lệch mục
tiêu nhận thức. Hoạt động tự học của sinh viên chỉ diễn ra
hiệu quả khi có hoạt động dạy tự học của giảng viên. Vì vậy,
cải tiến, đổi mới hoạt động dạy học theo hướng phát triển khả
năng tự học của là một trong những giải pháp mang tính then
chốt góp phần nâng cao chất lượng công tác quản lí HĐTH
của sinh viên trong đào tạo theo HCTC.
- Nội dung công việc và cách thức thực hiện
Quá trình dạy học với tư cách là một hệ thống bao gồm
nhiều thành tố cấu trúc như: mục đích và nhiệm vụ dạy học,
nội dung dạy học, thầy với hoạt động dạy, trò với hoạt động
học, phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, phương tiện


dạy học, kết quả dạy học. Cải tiến, đổi mới hoạt động dạy học
tập trung vào những điểm sau:
Để sinh viên rèn luyện năng lực tự học, tự nghiên cứu
đòi hỏi giảng viên phải luôn ý thức sử dụng các phương pháp
dạy học tích cực đòi hỏi sinh viên phải tự học. Việc chọn lựa

phụ thuộc vào mục đích, nội dung giảng dạy, đặc điểm người
học, khả năng giáo viên và điều kiện cơ sở vật chất của nhà
trường .Trong quá trình sử dụng các phương pháp dạy học
tích cực, giảng viên cần chú ý chuyển trọng tâm thiết kế các
hoạt động của thầy sang thiết kế các hoạt động của trò, hướng
dẫn người học cách thức tự làm việc, tự nghiên cứu các nguồn
tài nguyên học tập, đổi mới cách kiểm tra - đánh giá kết quả
học tập, kết hợp linh hoạt với các phương pháp dạy học khác
nhau nhằm đạt hiệu quả cao nhất.
Trong quá trình rèn luyện kỹ năng tự học, vì nhiều lý do
khác nhau sinh viên chưa thể tích lũy đầy đủ những kinh
nghiệm học tập phù hợp, do vậy sự hỗ trợ về phương pháp tự
học cho sinh viên của giảng viên và những người làm công
tác quản lý có vai trò rất quan trọng, giúp sinh viên có được
kỹ năng tự học, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động tự học của
sinh viên. Để sinh viên có thể nắm được các kỹ năng tự học


rất cần có sự hướng dẫn, làm mẫu của giảng viên, bạn bè
trong lớp, nhóm học tập.Việc đổi mới phương pháp học tập
được xem là một trọng tâm tương ứng của việc đổi mới
phương pháp giảng dạy. Đổi mới phương pháp học tập phải
chú trọng việc tự học. Mấu chốt của tự học là tư duy độc lập
để sáng tạo. Tự học ban đầu là dưới sự hướng dẫn của giảng
viên. Các dạng của tự học bao gồm: Tự học trên lớp như ghi
bài giảng và phát biểu ý kiến, tự học ngoài lớp như đọc tài
liệu tham khảo và làm bài tập ở nhà, thực hiện đồ án, đề tài,
khoá luận, tham gia câu lạc bộ học thuật, học nhóm.
Về nội dung hoạt động tự học, giảng viên cần hướng dẫn
cho sinh viên theo những nội dung như:

+ Ngay từ buổi đầu tiên của môn học, giảng viên cần
dành một khoảng thời gian để làm rõ tầm quan trọng của kỹ
năng tự học trong đào tạo theo học chế tín chỉ, tư vấn cho tập
thể lớp về cách thức học tập nói chung và tự học nói riêng.
Ngoài thời gian trên lớp, giảng viên tạo điều kiện cho sinh
viên trao đổi những khó khăn gặp phải trong quá trình tự học
thông qua email, điện thoại hay gặp cá nhân tại phòng giáo
viên.


+ Các bước chuẩn bị cho hoạt động tự học: xác định yêu
cầu, xây dựng động cơ, tạo hứng thú học tập; làm rõ mục đích
và nhiệm vụ của việc tự học. Để làm tốt việc này cần giúp
sinh viên phải nắm nội dung học cái gì? và học để làm gì?
Xác định nội dung trọng tâm của kiến thức cần phải học để có
thể xây dựng kế hoạch học tập mang tính khả thi và có hiệu
quả.
+ Xác định nhiệm vụ, trách nhiệm của giảng viên trong
việc hướng dẫn sinh viên có hiệu quả trong hoạt động tự học
theo học chế tín chỉ: Mô hình đào tạo theo học chế tín chỉ đòi
hỏi sinh viên phải tự học, tự nghiên cứu, nghĩa là tính tự giác
học tập rất cao. Khi áp dụng mô hình này, có rất nhiều thay
đổi trong cách kiểm tra, đánh giá, trong phương pháp dạy và
học. Vì thế, để học tập hiệu quả tốt, sinh viên cần có phương
pháp học tập hợp lý để thích ứng với thay đổi đó, đặc biệt là
phải có kế hoạch học tập khoa học, hợp lý, hiệu quả. Việc tự
học, tự nghiên cứu là công việc mới mẻ và phức tạp đối với
họ. Thực tế, nhiều sinh viên chưa có thói quen lập kế hoạch
học tập cho bản thân, chưa có phương pháp lập kế hoạch học
tốt. Một số đã lập kế hoạch nhưng chưa đạt được kết quả như

mong muốn. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến kết quả học tập


của sinh viên. Vì nếu không có kế hoạch học tập thì sinh viên
sẽ khó có thể tiến hành việc học tập một cách thường xuyên
theo các mục tiêu đã đề ra.
+ Cung cấp cho sinh viên một cách có hệ thống các tri
thức cần thiết về cách tiến hành hoạt động học tập và các hành
động tự học. Việc cung cấp tri thức về kỹ năng tự học có thể
thông qua nhiều con đường như: tổ chức các lớp học theo
chuyên đề giúp sinh viên lĩnh hội tri thức về kỹ năng tự học
một cách nhanh chóng và có hệ thống; thông qua việc giảng
dạy của giảng viên trên lớp. Hình thức này phù hợp với việc
lĩnh hội tri thức về các kỹ năng chuyên biệt gắn với đặc trưng
môn học; tổ chức trao đổi kinh nghiệm tự học trong sinh viên;
hướng dẫn sinh viên tìm các tài liệu sách báo có liên quan để
tự nghiên cứu.
+ Thu thập tài liệu liên quan đến nội dung kiến thức:
Đây là công việc hết sức quan trọng đòi hỏi giảng viên phải
thể hiện rõ trong kế hoạch thực hiện chương trình chi tiết,
những nội dung giảng viên trình bày, những nội dung sinh
viên phải nghiên cứu, thảo luận và tổ chức xê-mi-na, đồng
thời giới thiệu cho sinh viên nắm và tìm hiểu các tài liệu, giáo
trình có liên quan.


+ Trình bày, thể hiện kết quả của việc tự học, tự nghiên
cứu: Việc trình bày kết quả tự học, tự nghiên cứu giúp sinh
viên có cách nhìn khái quát về những nội dung, kiến thức đã
nghiên cứu đồng thời rèn luyện khả năng trình bày khoa học,

chặt chẽ.
+ Tổ chức cho sinh viên luyện tập các kỹ năng trong quá
trình học tập. Bằng hệ thống yêu cầu đặt ra giảng viên đòi hỏi
sinh viên phải biết cách lập kế hoạch tự học bộ môn; giới
thiệu sách, tài liệu tham khảo của môn học và yêu cầu sinh
viên lập kế hoạch đọc, viết thu hoạch, vận dụng để giải quyết
các nhiệm vụ tự học; tăng cường các hình thức học tập có tính
chất nghiên cứu: soạn đề cương xê-mi-na, làm bài tập lớn, tổ
chức cho sinh viên làm tiểu luận môn học.
+ Hướng dẫn sinh viên tự kiểm tra, đánh giá kỹ năng tự
học của bản thân kết hợp với sự kiểm tra của giảng viên giúp
sinh viên điều chỉnh kỹ năng tự học của bản thân. Sự kiểm tra,
đánh giá kỹ năng tự học nhằm phát hiện những thiếu sót, sai
lệch để làm cơ sở cho việc điều chỉnh các kỹ năng tự học
đang rèn luyện.