bài tập cá nhân 2 công pháp quốc tế (8đ)

ĐỀ BÀI
Tàu thương mại NATA, treo cờ của quốc gia GATO, được thuê chở dầu
sang quốc gia CATU. Ngày 10/10/2010, trong tuyến hành trình tới cảng của
CATU, tàu của NATA đã va chạm với một công trình nhân tạo của quốc gia
BANA trong vùng tiếp giáp lãnh hải của BANA. Vụ va chạm đã làm cả tàu
NATA và công trình nhân tạo của BANA hư hỏng nặng và làm tràn một lượng
lớn dầu từ tàu NATA ra biển. Để hạn chế hậu quả về ô nhiễm môi trường, chính
phủ BANA, một mặt, tiến hành các biện pháp khẩn cấp ngăn không cho dầu lan
ra trên diện rộng; mặt khác, quyết định tạm đình chỉ việc ra vào vùng tiếp giáp
lãnh hải của tàu thuyền nước ngoài trong khoảng thời gian từ 01/12/2010 đến
ngày 01/01/2011. Hãy cho biết:
-

Thẩm quyền tài phán đối với vụ va chạm nêu trên thuộc về quốc
gia nào? Tại sao?

-

Việc chính phủ BANA quyết định tạm đình chỉ quyền ra vào vùng
tiếp giáp lãnh hải của tàu thuyền nước ngoài có phù hợp với Luật
quốc tế không? Vì sao?

1


BÀI LÀM
1.

Thẩm quyền tài phán đối với vụ va chạm nêu trên thuộc về
quốc gia nào? Tại sao?

Theo ý kiến của em, thẩm quyền tài phán đối với vụ va chạm nêu trên
thuộc về quốc gia BANA. Bởi:
Vụ va chạm giữa tàu thương mại NATA treo cờ của quốc gia GATO với
công trình nhân tạo của quốc gia BANA nằm trong vùng tiếp giáp lãnh hải của
quốc gia BANA. Vùng tiếp giáp lãnh hải của một quốc gia là vùng biển mà quốc
gia đó có quyền chủ quyền và quyền tài phán, đây là bộ phận đặc thù của vùng
đặc quyền kinh tế. Mà theo Điều 56 Công ước Luật biển quốc tế năm 1982 thì:
“Trong vùng đặc quyền kinh tế, quốc gia ven biển có:
b. Quyền tài phán theo đúng những quy định thích hợp của Công ước về việc:
…iii. Bảo vệ và giữ gìn môi trường biển;”
Trong vụ việc nêu trên, vụ va chạm giữa tàu thương mại NATA treo cờ của
quốc gia GATO với công trình nhân tạo của quốc gia BANA đã làm công trình
nhân tạo của BANA hư hỏng nặng và làm tràn một lượng lớn dầu từ tàu NATA ra
biển gây ô nhiễm môi trường. Vì vậy, các quốc gia cần có những hành động để
bảo vệ môi trường biển. Do vụ va chạm xảy ra trong vùng tiếp giáp lãnh hải của
BANA nên quốc gia BANA trong trường hợp này phải có quyền tài phán về việc
“Bảo vệ và giữ gìn môi trường biển”.
2.

Việc chính phủ BANA quyết định tạm đình chỉ quyền ra vào
vùng tiếp giáp lãnh hải của tàu thuyền nước ngoài có phù
hợp với Luật quốc tế không? Vì sao?

Như đã phân tích ở trên, quyền tài phán trong trường hợp này sẽ thuộc về
quốc gia BANA. Do đó, quốc gia BANA sẽ được phép tiến hành các hoạt động
hợp pháp để giữ gìn, bảo vệ môi trường biển. Việc xem xét tính hợp pháp của
hành động “chính phủ BANA quyết định tạm đình chỉ quyền ra vào vùng tiếp
giáp lãnh hải của tàu thuyền nước ngoài” cần xét dưới 2 trường hợp.

2

 Trường hợp thứ nhất: Hiện tượng tràn dầu chưa được khắc phục
và vẫn còn tiếp diễn đến ngày mà quốc gia BANA ra quyết định tạm đình chỉ
việc ra vào vùng tiếp giáp lãnh hải của tàu thuyền nước ngoài.
Trong trường hợp này, hành động của Chính phủ BANA là phù hợp với
Công ước Luật biển quốc tế 1982. Bởi: Theo Điều 192 Công ước Luật biển quốc
tế 1982 quy định: “Các quốc gia có nghĩa vụ bảo vệ và giữ gìn môi trường biển”.
Trong tình huống này, môi trường biển đang bị ô nhiễm nghiêm trọng do sự cố
tràn dầu từ tàu NATA nên các quốc gia cần thực hiện các biện pháp để ngăn
chặn, khắc phục điều này. Điều 194 quy định như sau:
“2. Các quốc gia thi hành mọi biện pháp cần thiết … để cho nạn ô nhiễm
nảy sinh từ những tai nạn hay từ các hoạt động thuộc quyền tài phán hay quyền
kiểm soát của mình không lan ra ngoài…
3. Các biện pháp được sử dụng để thi hành phần này cần phải nhằm vào
tất cả các nguồn gây ra ô nhiễm môi trường biển…
b. Ô nhiễm do các tàu thuyền gây ra, đặc biệt là những biện pháp nhằm
đề phòng các sự cố và đối phó với các trường hợp khẩn cấp, nhằm đảm bảo an
toàn cho những hoạt động trên biển…”
Như vậy, để khắc phục sự cố tràn dầu và nhăn chặn ô nhiễm môi trường
biển đang xảy ra, quốc gia BANA được quyền sử dụng “mọi biện pháp cần thiết”
kể cả tạm đình chỉ việc ra vào vùng tiếp giáp lãnh hải của tàu thuyền nước ngoài
trong khoảng thời gian từ 1/12/2010 đến ngày 01/01/2011.
 Trường hợp thứ hai: Hiện tượng tràn dầu đã được khắc phục
trước ngày mà quốc gia BANA ra quyết định tạm đình chỉ việc ra vào vùng tiếp
giáp lãnh hải của tàu thuyền nước ngoài.
Trong trường hợp này hành động của quốc gia BANA sẽ trái với Công ước
Luật biển quốc tế năm 1982. Bởi: hiện tượng tràn dầu, ô nhiễm môi trường đã
được khắc phục, vì vậy không có lý do để BANA tạm đình chỉ việc ra vào vùng
tiếp giáp lãnh hải của tàu thuyền nước ngoài. Hành động này của BANA đã vi

phạm vào quyền tự do hàng hải của các quốc gia khác tại vùng đặc quyền kinh tế
của BANA theo quy định tại Điều 58 Công ước “trong vùng đặc quyền kinh tế,
3


tất cả các quốc gia, dù có biển hay không có biển,… được hưởng các quyền tự
do hàng hải…”. Do vậy đây là hành động bất hợp pháp.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
-

Trường Đại học Luật Hà Nội – Giáo trình “Luật Quốc tế” – NXB
Công an nhân dân – Hà Nội – Năm 2012.

-

Công ước Luật Biển quốc tế năm 1982.

4