Hoàn thiện quy trình quản lý chất lượng thi công hồ chứa nước phước trung tỉnh ninh thuận

B

GIÁO D C VÀ ÀO T O
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
TR
NG
I H C TH Y L I

PH M TH

ÀI TRANG

HOÀN THI N QUY TRÌNH QU N LÝ CH T L
NG
THI CÔNG H CH A N
C PH
C TRUNG
T NH NINH THU N

LU N V N TH C S

NINH THU N, N M 2017


B

GIÁO D C VÀ ÀO T O
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
TR
NG
I H C TH Y L I

PH M TH

ÀI TRANG

HOÀN THI N QUY TRÌNH QU N LÝ CH T L
NG
THI CÔNG H CH A N
C PH
C TRUNG
T NH NINH THU N

Chuyên ngành: QU N LÝ XÂY D NG
Mã s : 60580302

NG

IH

NG D N KHOA H C

PGS.TS. LÊ V N HÙNG

NINH THU N, N M 2017


L I CAM OAN
Tác gi xin cam đoan đây là công trình nghiên c u c a b n thân tác gi . Các k t qu
nghiên c u và các k t lu n trong lu n v n là trung th c, không sao chép t b t k m t
ngu n nào và d

i b t k hình th c nào.Vi c tham kh o các ngu n tài li u đã đ

th c hi n trích d n và ghi ngu n tài li u tham kh o đúng quy đ nh.
Tác gi lu n v n
Ch ký

Ph m Th

i

ài Trang

c


L I CÁM

N

Lu n v n Th c s k thu t chuyên ngành Qu n lý xây d ng v i đ tài: “Hoàn thi n quy
trình qu n lý ch t l

ng thi công h ch a n

hoàn thành v i s giúp đ c a Phòng

c Ph

ào t o

c Trung, t nh Ninh Thu n” đ
i h c và Sau

trình, B môn Công ngh và Qu n lý xây d ng - Tr

ng

c

i h c, Khoa Công

i h c Th y l i, cùng các

th y cô giáo, b n bè, đ ng nghi p và c quan công tác, Ban qu n lý d án ngành nông
nghi p t nh Ninh Thu n.
c bi t, h c viên xin cám n sâu s c đ n PGS.TS. Lê V n Hùng đã tr c ti p h

ng

d n, giúp đ t n tình cho h c viên trong quá trình th c hi n Lu n v n này.
V i th i gian và trình đ còn h n ch , tác gi không th tránh kh i nh ng thi u sót và
r t mong nh n đ

ch

ng d n và đóng góp ý ki n c a các th y cô giáo, c a đ ng

nghi p.
Ninh Thu n, ngày 15 tháng 01n m 2017

TÁC GI

Ph m Th

ii

ài Trang


M CL C
DANH M C CÁC HÌNH NH.....................................................................................vi
DANH M C B NG BI U .......................................................................................... vii
DANH M C CÁC T
M

VI T T T ............................................................................. viii

U .........................................................................................................................1
1. Tính c p thi t c a
2. M c đích c a

tài ..........................................................................................1

tài .................................................................................................2

3. Cách ti p c n và ph

ng pháp nghiên c u ..............................................................2

4. K t qu d ki n đ t đ

CH

NG 1

c.........................................................................................2

T NG QUAN V CH T L

NG THI CÔNG

1.1

Tình hình chung v xây d ng đ p đ t

1.2

Tình hình xây d ng đ p

1.3

T ng quan v ch t l

T ng quan v ch t l

1.3.2

Ch t l

1.4

T ..............3

c ta................................................3

Mi n Trung ..............................................................5

ng và ch t l

1.3.1

n

P

ng công trình xây d ng ...........................7

ng công trình xây d ng ...........................................7

ng công trình đ p đ t và v n đ liên quan.....................................9

Qu n lý ch t l

ng công trình xây d ng trên th gi i và Vi t Nam ...............10

1.4.1 Khái quát v qu n lý ch t l ng công trình và các nguyên t c qu n lý
qu n lý ch t l ng công trình ................................................................................10
Vai trò c a Công tác qu n lý ch t l

1.4.2

ng các công trình xây d ng ...........11

1.4.3 Ch t l ng công trình đ p đ t và s quan tâm c a các qu c gia trên th
gi i và Vi t Nam ...................................................................................................12
1.5

T ng quan v nh ng h h ng, s c h đ p và nguyên nhân .........................14

1.5.1

Th c tr ng công trình h ch a thu l i.....................................................14

1.5.2

M t s s c d x y ra

1.5.3

M t s s c công trình đi n hình .............................................................17

K T LU N CH
CH NG 2
THI CÔNG
2.1
2.1.1

đ i v i đ p đ t và nguyên nhân ........................15

NG 1 ..............................................................................................21

C S KHOA H C VÀ PHÁP LÝ V QU N LÝ CH T L
NG
P
T ..................................................................................................22

t xây d ng và các ch tiêu c b n trong thi công đ p đ t ............................22
t xây d ng công trình th y l i ..............................................................22

iii


2.1.2

Tính ch t đ c tr ng ...................................................................................24

2.1.3

Các ch tiêu c lý ch y u c a đ t trong quá trình thi công ......................25

2.2
t mi n Trung và Tây Nguyên và nh ng ch tiêu c lý đ c thù nh h ng
đ n ch t l ng thi công đ t và an toàn đ p đ t .........................................................31
2.2.1
2.2.2

c đi m đ a ch t công trình ....................................................................31
Ngu n v t li u đ p đ p

khu v c Mi n Trung và Tây Nguyên ..............32

2.2.3 Các tính ch t c a đ t nh h ng đ n ch t l ng thi công đ p đ t và an
toàn đ p..................................................................................................................32
2.3 Qu n lý ch t l ng thi công và nghi m thu đ p đ t b ng ph ng pháp đ m
nén ..........................................................................................................................34
2.3.1

Yêu c u chung ...........................................................................................34

2.3.2

Qu n lý và ki m tra ch t l

2.3.3

Nghi m thu công trình ..............................................................................41

ng thi công đ p đ t ......................................37

2.4 H th ng v n b n pháp lu t và nh ng quy đ nh hi n hành v qu n lý ch t
l ng công trình xây d ng. .......................................................................................44
2.4.1

Lu t Xây d ng s 50/2014/QH13 .............................................................44

2.4.2
d ng

Ngh đ nh và Thông t hi n hành v qu n lý ch t l ng công trình xây
...................................................................................................................49

2.5

H th ng hóa công tác qu n lý ch t l

ng thi công đ p đ t ............................52

2.5.1 Trình t hi n và qu n lý ch t l ng xây d ng công trình theo Ngh đ nh
46/2015/N -CP .....................................................................................................52
2.5.2

Công tác Qu n lý ch t l

K T LU N CH

ng trong quá trình thi công đ p đ t .................54

NG 2 ..............................................................................................55

CH NG 3
HOÀN THI N QUY TRÌNH QU N LÝ CH T L NG H
CH A N
C PH
C TRUNG .................................................................................56
3.1

T ng quan v d án th y l i h ch a n

c Ph

c Trung ...............................56

3.1.1

V trí công trình .........................................................................................56

3.1.2

M c tiêu, nhi m v công trình ..................................................................57

3.1.3

Các thông s k thu t ................................................................................57

3.1.4

Các t ch c cá nhân tham gia xây d ng ...................................................59

3.2 Phân tích th c tr ng và s c n thi t ph i hoàn thi n công tác qu n lý ch t
l ng xây d ng công trình h ch a n c Ph c Trung ...........................................59

iv


3.2.1 Th c tr ng qu n lý ch t l ng thi công công trình th y l i h ch a n c
Ph c Trung ..........................................................................................................59
3.2.2

S c n thi t ph i hoàn thi n c c u t ch c qu n lý ch t l

3.2.3

M t s hình nh v đ p h ch a n

3.3

Hoàn thi n quy trình qu n lý ch t l

c Ph

ng ...............62

c Trung ................................63

ng công tác thi công đ p đ t ................65

3.3.1

Trách nhi m c a các bên trong giai đo n thi công .................................65

3.3.2

Công tác qu n lý ch t l

3.3.3

Công tác đ m nén hi n tr

3.3.4

Công tác phòng ch ng l t bão trong giai đo n thi công ...........................76

K T LU N CH

ng v t t , v t li u đ p đ p ................................71
ng ..................................................................74

NG 3 ..............................................................................................77

K T LU N VÀ KI N NGH .......................................................................................78
1.1. Khái quát chung ..............................................................................................78
1.2. K t qu đ t đ

c .............................................................................................78

1.3. Nh ng h n ch trong lu n v n: ......................................................................79
2. Ki n ngh ...................................................................................................................80
TÀI LI U THAM KH O .............................................................................................81
PH L C ......................................................................................................................82

v


DANH M C CÁC HÌNH NH
Hình 1-1: S đ hóa các y u t c b n t o nên ch t l ng công trình xây d ng ...........7
Hình 1-2: Dòng th m phát tri n d i đáy đ p...............................................................18
Hình 1-3: Th m m nh t o dòng ch y l n d i chân đ p ..............................................19
Hình 1-4: Nh ng gì còn l i sau khi n c h b tháo c n...............................................19
Hình 1-5: Toàn c nh đ p Khe M sau s c .................................................................20
Hình 2-1: S đ qu n lý ch t l ng ..............................................................................53
Hình 3-1: B n đ v trí công trình h ch a n c Ph c Trung ....................................56

Hình 3-2: B n đ t ng th h ch a n c Ph c Trung ................................................57
Hình 3-3: S đ qu n lý ch t l ng trong giai đo n thi công .......................................65
Hình 3-4:S đ t ch c qu n lý ch t l ng c a nhà th u thi công t i hi n tr ng .....68
Hình 3-5: S đ quy trình ki m tra, đánh giá ch t l ng v t t đ a vào công trình ....72
Hình 3-6: S đ qu n lý, ki m tra kh i l ng, ch t l ng v t t đ a vào thi công......73

vi


DANH M C B NG BI U
B ng 1-1: Th ng kê m t s đ p đ t khu v c mi n Trung............................................5
B ng 2-1: Các đ c tr ng tính ch t v t lý c a đ t ..........................................................28
B ng 2-2: S l ng m u ki m tra .................................................................................40
B ng 3-1: B ng t ng h p trình đ chuyên môn và s n m kinh nghi m cán b Ban
qu n lý d án ODA ngành nông nghi p ........................................................................60

vii


DANH M C CÁC T

VI T T T

C T Ch đ u t
CTXD Công trình xây d ng
CLCTXD

Ch t l

ng công trình xây d ng

CQQLNN C quan qu n lý Nhà n
QLCLCTXD Qu n lý ch t l
QLCL Qu n lý ch t l

ng

QLNN Qu n lý Nhà n

c

c

ng công trình xây d ng

PL Pháp lu t
PCLB Phòng ch ng l t bão
NN&PTNT Nông nghi p và Phát tri n nông thôn
TN NHT Thí nghi m đ m nén hi n tr

ng

NTXL Nhà th u xây l p
TVTK T v n thi t k

viii


M
1. Tính c p thi t c a

tài

Ninh Thu n là m t t nh n m
khô h n nh t trong c n
h u vùng

U

phía trung nam Vi t Nam. ây là m t trong nh ng t nh

c, v i đi u ki n khí h u th

a Trung H i.

ng đ

c so sánh gi ng nh khí

đây nông nghi p v n là ho t đ ng chính (chi m 52%GDP

t nh v i 76%dân s trong đ tu i lao đ ng). Ngoài hai l u v c t

i chính hi n có

(kho ng 15000ha), nông nghi p c a t nh còn nhi u khó kh n l n v đi u ki n t nhiên
(h n hán, l l t, nhi u đ a hình núi cao v i đ t đai c n c i n m ngoài vùng đ ng b ng)
l n đi u ki n kinh t xã h i (th tr

ng đ a ph

kh n, nông nghi p ph n l n ch làm đ
ph

ng y u kém, giao thông trong t nh khó

c m t v /n m, ít s

ng ti n c gi i và t p quán canh tác n

ng r y trên s

d ng s c kéo b ng

n núi, nhi u đ ng bào dân

t c thi u s s ng trong vùng). Nh ng h n ch trên làm cho nông nghi p c a t nh
không có đ

c l i th và hi n đang x p th t trong s các t nh nghèo nh t n

c.

Trong hoàn c nh khó kh n nh v y, phát tri n th y l i là m t trong nh ng gi i pháp
có th gi m đ

c các nguy c thiên tai nh l l t, h n hán. D a trên các ch

cho vay và tr giúp hi n có c a các n

ng trình

c phát tri n và t ch c qu c t đ giúp các t nh

nghèo phát tri n c s h t ng, xóa đói gi m nghèo và phát tri n kinh t , n m 2000, B
K ho ch và
và nh và đ

u t cho ch tr

ng t nh Ninh Thu n l p d án quy ho ch th y l i v a

ng giao thông c a t nh.

D án xây d ng h ch a n

c Ph

c Trung, xã Ph

c Trung, huy n Bác Ái là m t

trong s 05 h c a d án h th ng th y l i v a và nh t nh Ninh Thu n do c quan
phát tri n Pháp (AFD) tài tr . M c tiêu c a d án là gi m nguy c thiên tai nh l l t,
góp ph n gi m nghèo cho ng
cho ng

i dân trong t nh, góp ph n đ m b o an toàn l

ng th c

i dân, t o đi u ki n thu n l i đ đ ng bào dân t c thi u s trong vùng h i

nh p t t h n.
đ m b o an toàn cho công trình, đ a công trình vào s d ng đ t đ
mong mu n thì công tác qu n lý ch t l

c hi u qu nh

ng trong giai đo n thi công c n ph i đ

1

c


th c hi n t t. V i mong mu n đóng góp ki n th c đã tích l y đ
t p trong vi c giúp ch đ u t qu n lý ch t l
đ tài “Hoàn thi n quy trình qu n lý ch t l

c trong quá trình h c

ng trong giai đo n thi công, tác gi ch n
ng thi công h ch a n

c Ph

c Trung”

đ làm đ tài lu n v n t t nghi p.

2. M c đích c a

tài

M c đích nghiên c u c a đ tài là phân tích các nhân t

nh h

trình và nghiên c u hoàn thi n gi i pháp qu n lý ch t l

ng thi công đ p đ t trong giai

đo n thi công h ch a n

c Ph

3. Cách ti p c n và ph

ng pháp nghiên c u

ng t i ch t l

ng công

c Trung.

- Nghiên c u c s lý thuy t chung v công tác qu n lý ch t l

ng công trình xây

d ng, nghiên c u các tài li u, v n b n quy ph m c ng nh pháp lu t liên quan đ n
công tác qu n lý ch t l
-

ng công trình xây d ng trong ph m vi nghiên c u c a đ tài.

i u tra, th ng kê và t ng h p các tài li u đã nghiên c u liên quan đ n đ tài.

- Các ph

ng pháp thu th p thông tin: Các v n b n pháp quy, tài li u liên quan đ n

công tác tri n khai th c hi n d án.
- Ph

ng pháp chuyên gia: Trao đ i v i th y h

án nh m thu đ

c nh ng kinh nghi m, có đ

v n đ liên quan đ n công tác qu n lý ch t l

ng d n và các chuyên gia qu n lý d
c các nh n xét và ý ki n góp ý v các
ng công trình xây d ng và m i liên h

v i các bên tham gia vào ti n trình th c hi n d án…trong nh ng tình hu ng c th .
4. K t qu d ki n đ t đ

c

Trên c s nghiên c u t ng quan v đ p đ t và an toàn đ p đ t, đi sâu nghiên c u v
ch t l

ng thi công và b o đ m ch t l

ng thi công đ p đ t, đ xu t qui trình b o đ m

ch t l

ng thi công đ p đ t cho các h ch a cho phù h p v i đi u ki n th c t c a t nh

Ninh Thu n.

2


CH
NG 1
T

T NG QUAN V

CH T L

Tình hình chung v xây d ng đ p đ t

1.1

T nhi u th k qua, con ng

n

i đã bi t xây d ng các đ p ng n sông đ t o h tr n

c xây d ng ngày càng nhi u. N

đ pđ t
c n

Vi t Nam đ

c.

n

c và h n ch l

ng đ p t o h ch a n

c ta c ng không n m ngoài xu h

c xây d ng t n m 1954

c ta, s đ p đ t t o h ch a n

ch a th y l i v i t ng dung tích tr n

i 0,2 tri u m3 n

+ Ngh An

+ Hòa Bình

+

618 h ch a
521 h ch a

461 h ch a
439 h ch a

+ Hà T nh

345 h ch a

+ V nh Phúc
+ Bình
+ Phú Th

nh

trên 15m, 1752 h có

c [1]). Các t nh đã xây d ng nhi u h ch a là:

cL c

c trên 6500 h

c, còn l i là nh ng h đ p nh

+ Tuyên Quang 503 h ch a
+ B c Giang

ng đó, h u h t

c kho ng 11 t m3. Trong đó có 560 h ch a

625 h ch a

+ Thanh Hóa

c trên Th gi i

c chi m kho ng 90%, còn l i là đ p

c l n h n 3 tri u m3 ho c đ p cao

dung tích t 0,2 tri u đ n 3 tri u m3 n
d

l t, phát

mi n B c và t sau n m 1975 trên

bê tông và v t li u khác. Tính đ n nay chúng ta đã xây d ng đ
có dung tích tr n

c

ng sinh thái… V i r t nhi u l i ích mang l i nh đã

k trên, nên trong nh ng th p k qua s l
đ

P

c ta

t nhiên, đi u ti t dòng ch y ph c v nhu c u s d ng n
tri n th y đi n, t o môi tr

NG THI CÔNG

209 h ch a
161 h ch a
124 h ch a
3

có ung ích


- Giai đo n 1960 ÷ 1975: Chúng ta đã xây d ng nhi u h ch a có dung tích tr n
t 10 ÷ 50 tri u m3 nh :
Khuôn

th n

i L i (V nh Phúc); Su i Hai,

(B c Giang); Th

ng Mô

(Hà

c

N i);

ng Tuy, Khe Lang (Hà T nh); Rào Nan, C m Ly

(Qu ng Bình); đ c bi t h C m S n (L ng S n) có dung tích 248 tri u m3 n

cv i

chi u cao đ p đ t 40m (đ p đ t cao nh t lúc b y gi )
- Giai đo n 1975 ÷ 2000: Sau khi đ t n

c th ng nh t chúng ta đã xây d ng đ

hàng ngàn h ch a trong đó có nhi u h ch a n
Kè G

c

c l n nh : Núi C c (Thái Nguyên);

(Hà T nh); Yên L p (Qu ng Ninh); Sông M c (Thanh Hóa); Phú Ninh

(Qu ng Nam); Yazun h (Gia Lai); D u Ti ng (Tây Ninh)… trong đó h D u Ti ng
có dung tích l n nh t 1,58 t m3. Các đ a ph
700 h ch a có dung tích t 1÷10 tri u m3.
xã, h p tác xã, nông tr

ng trên c n

c đã xây d ng trên

c bi t trong giai đo n này các huy n,

ng đã xây d ng hàng ngàn h ch a có dung tích trên d

i 0,2

tri u m3
- Giai đo n t

n m 2000 đ n nay: B ng nhi u ngu n v n đ c bi t là ngu n

v n trái phi u chính ph , B NN&PTNT đã qu n lý đ u t xây d ng m i nhi u h
ch a có qui mô l n và v a nh : C a
Tr ch (Th a Thiên Hu ); N

t (Thanh Hóa);

c Trong (Qu ng Ngãi);

nh Bình (Bình

á Hàn (Hà T nh); Rào

(Qu ng Bình); Thác Chu i (Qu ng Tr ); Kroong Buk H , IaSup Th
L c)…

nh); T
ng (

á
c

c đi m chung c a các h ch a th y l i là đ p chính ng n sông t o h , tuy t

đ i đa s là đ p đ t
- Nh n đ nh chung H n m t n a trong t ng s h đã đ

c xây d ng và đ a vào s

d ng trên 25 ÷ 30 n m nhi u h đã b xu ng c p. Nh ng h có dung tích t 1 tri u m3
n

c tr lên đ u đ

c thi t k và thi công b ng nh ng l c l

ng chuyên nghi p

trong đó nh ng h có dung tích t 10 tri u m3 tr lên ph n l n do B Th y l i

(tr

c đây) và B NN&PTNT hi n nay qu n lý v n, k thu t thi t k và thi công. Các

h có dung tích t 1 tri u ÷ 10 tri u m3 n

c ph n l n là do UBNN t nh qu n lý v n,

k thu t thi t k thi công. Các h nh ph n l n do huy n, xã, HTX, nông tr
v n xây d ng và qu n lý k thu t. Nh ng h t
thu t t

ng đ i đ y đ thì ch t l

ng đ i l n đ

ng xây d ng đ p đ t đ

4

ng t b

c đ u t ti n v n và k
c yêu c u. Còn nh ng h


nh do thi u tài li u c b n nh :
l

a hình, đ a ch t, th y v n, thi t b thi công, l c

ng k thu t và nh t là đ u t kinh phí không đ nên ch t l

ng đ p ch a t t, m c

đ an toàn r t th p.
Tình hình xây d ng đ p

1.2

Mi n Trung

Mi n Trung hi n g m 13 t nh thành có di n tích t nhiên trên 10 v n km2 chi m
30,47% di n tích c n

c v i dân s ch chi m kho ng 15% c n

kinh t xã h i to l n. 39 n m qua k

t ngày đ t n

c, có ti m n ng

c th ng nh t, là trên 20 n m

đ i m i, mi n này có nh ng thay đ i l n lao và nhanh chóng v m t kinh t - xã h i
và n đ nh chính tr , đ i s ng nhân dân đ
s

n đông d c đ ng, s

c c i thi n. Do đ c đi m v đ a hình [17]

n tây tho i d n sang phía Lào và Campuchia, m t khác do

ch đ m a thay đ i r t l n trong n m mùa khô l

ng m a khá nh , mùa m a l

ng

m a r t l n, đ d c đ a hình l n, d n t i th i gian t p trung l nhanh. Do đó r t
nhi u h

ch a đã đ

c xây d ng

vùng này. Tiêu bi u nh các công trình th y l i:

Phú Ninh (Qu ng Nam), Th ch Nham, N

c Trong, Núi Ngang Qu ng Ngãi,….Theo

th ng kê c a ngành th y l i, s h ch a xây d ng
80%. Các công trình này c p n

ct

sinh ho t, góp ph n c i t o môi tr

vùng mi n Trung chi m 7 kho ng

i cho nông nghi p, lâm nghi p, công nghi p và

ng khí h u và hình thành nhi u khu đô th m i, các

khu du l ch v n hóa, sinh thái. Do yêu c u c p bách c a phát tri n s n xu t mà các đ p
l nl

tđ

c xây d ng v i nhi u đ n v tham gia thi t k và thi công. Qua vài n m đi

vào s d ng m t s đ p b c l nhi u t n t i, có đ p s t l , tr
quá trình thi công.

t và v ngay c trong

ã có nhi u các cu c h i th o, các nghiên c u đ tìm ra các

nguyên nhân x y ra các s c và các bi n pháp nh m gi m thi u và gi i quy t nh ng
v n đ t n t i này.

tài này t p trung phân tích các quy trình qu n lý ch t l

đ a ra quy trình qu n lý ch t l

ng và

ng phù h p v i các đ p xây d ng trong vùng.

B ng 1-1: Th ng kê m t s đ p đ t

khu v c mi n Trung

(Trích Báo cáo h i th o an toàn đê đ p, đ p n m 2014, CPO, Hà N i)
TT

Tên h

T nh

H max (m)

N m Hoàn thành

1

Li t S n

Qu ng Ngãi

29,0

1981

5

2

Phú Ninh

Qu ng Nam

40,0

1982

3

Sông M c

Thanh Hóa

33,4

1983

4

Hòa Trung

à N ng

26,0

1984

5

H is n

Bình

29,0

1985

6

Bi n H

Gia Lai

21,0

1985

7

Núi M t

Bình

30,0

1986

8

V c Tròn

Qu ng Bình

29,0

1986

9

Tuy n Lâm

Lâm

ng

32,0

1987

Khánh Hòa

42,5

1988

10

á Bàn

nh

nh

11

K G

Hà T nh

37,4

1988

12

Khe Tân

Qu ng Nam

22,4

1989

13

Kinh Môn

Qu ng Tr

21,0

1989

14

Sông Rác

Hà T nh

26,8

1996

à N ng

25,0

1996

15

ng Ngh

16

Sông Quao

Bình Thu n

40,0

1997

17

Cà Giây

Cà Giây

35,4

1999

18

Ayun H

Gia Lai

36,0

1999

19

Sông Hinh

Phú Yên

50,0

2000

20

Easoupe Th

kL c

27,0

2005

21

Khe Ngang

15,6

2012

ng

Thiên Hu

6

Theo th ng kê b ng 1.1 thì h n m t n a trong t ng s h

khu v c đã đ

c xây d ng

và s d ng t 20 đ n 30 n m, các h ch y u là nh và v a, nhi u h đã b xu ng c p.
T ng quan v ch t l

1.3

1.3.1 T ng quan v ch t l

ng và ch t l

ng công trình xây d ng

ng công trình xây d ng

1.3.1.1 Khái ni m v công trình xây d ng
"Công trình xây d ng" [2] là s n ph m đ

c t o thành b i s c lao đ ng c a con ng

v t li u xây d ng, thi t b l p đ t vào công trình, đ
bao g m ph n d
n

c, đ

i,

c liên k t đ nh v v i đ t, có th

i m t đ t, ph n trên m t đ t, ph n d

im tn

c và ph n trên m t

c xây d ng theo thi t k . Công t nh xây d ng bao g m công t nh dân d ng,

công t nh công nghi p, giao thông, NN&PTNT, công t nh h t ng k thu t và các công
t nh khác.
Công trình xây d ng đ

c phân nhóm và phân c p theo thông t

s

26/2016/TT-

BXD ngày 26/10/2016 c a B Xây d ng.
1.3.1.2 Ch t l

ng công trình xây d ng

(Theo PGS.TS. Tr n Ch ng(2009)- Tr ng ban ch t l ng t ng h i xây d ng Vi t
Nam. Qu n lý ch t l ng d án đ u t xây d ng. Chuyên đ 5. Ch ng trình b i

d ng nghi p v Qu n Lý D Án u T Xây D ng Công Trình).
Ch t l

ng CTXD là nh ng yêu c u v an toàn, b n v ng, k thu t và m thu t c a

công trình nh ng ph i phù h p v i quy chu n và tiêu chu n xây d ng, các quy đ nh
trong v n b n quy ph m pháp lu t có liên quan và h p đ ng kinh t .[3]
m b oPhù h p

Ch t l

ng CTXD

=

- An Toàn
- B n v ng
- K thu t
- M thu t

Hình 1-1: S đ hóa các y u t c b n t o nên ch t l
Nhìn vào s đ (hình 1-4), ch t l

+

- Quy chu n
- Tiêu chu n
- Quy ph m PL
- H p đ ng

ng công trình xây d ng

ng CTXD không ch đ m b o s an toàn v m t k

thu t mà còn ph i th a mãn các yêu c u v an toàn s d ng có ch a đ ng y u t xã
7


h i và kinh t . Ví d : m t công trình quá an toàn, quá ch c ch n nh ng không phù h p
v i quy ho ch, ki n trúc, gây nh ng nh h
môi tr

ng b t l i cho c ng đ ng (an ninh, an toàn

ng...), không kinh t thì c ng không th a mãn yêu c u v ch t l

trình. Có đ

c ch t l

ng công trình nh mong mu n, có nhi u y u t

ng công
nh h

ng,

trong đó y u t c b n nh t là n ng l c qu n lý (chính quy n, ch đ u t ) và n ng l c
c a các nhà th u tham gia các quá trình hình thành s n ph m xây d ng. Ngoài các y u
t trên công trình ph i th a mãn c v m thu t.

Xu t phát t s đ này, vi c phân công qu n lý c ng đ

c các qu c gia lu t hóa v i

nguyên t c: Nh ng n i dung “phù h p” (t c là vì l i ích c a xã h i, l i ích c ng đ ng)
do Nhà n

c ki m soát và các n i dung “đ m b o” do các ch th tr c ti p tham gia

vào quá t nh đ u t xây d ng (ch đ u t và các nhà th u) ph i có ngh a v ki m soát.
T góc đ b n thân s n ph m xây d ng và ng
l

ng công trình xây d ng đ

i th h

ng s n ph m xây d ng, ch t

c đánh giá b i các đ c tính c b n nh : công n ng, đ

ti n d ng; tuân th các tiêu chu n k thu t; đ b n v ng, tin c y; tính th m m ; an
toàn trong khai thác, s d ng, tính kinh t ; và đ m b o v tính th i gian (th i gian
ph c v c a công trình). R ng h n, ch t l
đ

ng công trình xây d ng còn có th và c n

c hi u không ch t góc đ c a b n thân s n ph m và ng

ih

ng th s n ph m

xây d ng mà còn c trong quá trình hình thành s n ph m xây d ng đó. M t s v n đ
c b n trong đó là:
- Ch t l

ng công trình xây d ng c n đ

c quan tâm ngay t khi hình thành ý t

v xây d ng công trình, t khâu quy ho ch, l p d án, ch t l

ng kh o sát, ch t l

ng
ng

thi t k ...
- Ch t l

ng công trình t ng th ph i đ

li u, c u ki n, ch t l

c hình thành t ch t l

ng c a nguyên v t

ng c a công vi c xây d ng riêng l , c a các b ph n, h ng m c

công trình.
- Các tiêu chu n k thu t không ch th hi n

các k t qu thí nghi m, ki m đ nh

nguyên v t li u, c u ki n, máy móc thi t b mà còn
các b

c công ngh thi công, ch t l

quá trình hình thành và th c hi n

ng các công vi c c a đ i ng công nhân, k s

lao đ ng trong quá trình th c hi n các ho t đ ng xây d ng.
8


- V n đ an toàn không ch là trong khâu khai thác, s d ng đ i v i ng

i th h

ng

công trình mà còn là c trong giai đo n thi công xây d ng đ i v i đ i ng công nhân,
k s xây d ng.
- Tính th i gian không ch th hi n
mà còn

th i h n công trình đã xây d ng có th ph c v

th i h n ph i xây d ng và hoàn thành, đ a công trình vào khai thác, s d ng

và b o trì công trình.
- Tính kinh t không ch th hi n
tr mà còn th hi n

s ti n quy t toán công trình ch đ u t ph i chi

góc đ đ m b o l i nhu n cho các nhà th u th c hi n các ho t

đ ng và d ch v xây d ng nh l p d án, kh o sát, thi t k , thi công xây d ng...
- V n đ môi tr

ng: c n chú ý không ch t góc đ tác đ ng c a d án t i các y u t

môi tr

ng mà c các tác đ ng theo chi u ng

môi tr

ng t i quá trình hình thành d án.

1.3.2 Ch t l

c l i, t c là tác đ ng c a các y u t

ng công trình đ p đ t và v n đ liên quan

p là công trình đ u m i h t s c quan tr ng.
su i, gi l i hàng tri u mét kh i n
n

c, th y đi n, t

c xây d ng đ ng n các sông

c đ t o thành h ch a có nhi m v cung c p

i tiêu và phòng l .

khác là s d ng v t li u đ a ph

pđ

n

c ta,

âp đ t chi m u th h n các đ p

ng nên chi phí xây d ng th p, k thu t thi công đ n

gi n, s d ng các thi t b ph bi n s n có trong n

c, công tác x lý n n móng yêu

c u không quá ph c t p. Trong quá trình thi công ch u nhi u nh h

ng c a nhi u y u

t th i ti t nh n ng, m a, bão và các đi u ki n thi công, các đi m d ng k thu t nh
ch n dòng, d n dòng thi công, phòng ch ng l t bão, th i gian thi công kéo dài nhi u
n m, do đó vi c đ m b o ch t l

ng công trình là h t s c ch t ch .

M c dù có nhi u u đi m, nh ng lo i đ p này có đi m y u là khi n
gây xói, moi sâu vào thân d n đ n b v . Ngoài ra, khi c
đ t thân đ p b bão hòa n

ng su t m a l n và kéo dài,

c làm gi m kh n ng ch ng đ , d n đ n tr

h ng đ p. Trong thi t k và xây d ng đ p
đ

c tràn qua thì d

n

c ta hi n nay, tiêu chu n phòng l

c xác đ nh theo c p công trình. Ví d đ p c p I ch ng đ

k xu t hi n l i là 500÷1000 n m; tr s t

t mái và h

c con l thi t k có chu

ng ng c a đ p c p II là 200 n m; c p III:

100 n m; c p IV: 67 n m; c p V: 50 n m. Nh v y các đ p c p IV, V kh n ng ch ng

9


l th p, kh n ng n

c tràn d n đ n v đ p là l n. Ngoài ra, s l

r t nhi u; vi c qu n lý, b o d

ng các đ p nh c ng không đ

ng các đ p lo i này

c ch t ch , bài b n nh

đ i v i các đ p l n.
Th c t đã x y ra
ra

n

c ta trong nh ng n m qua là h h ng, s c và v đ p ch x y

đ p v a và nh . Trong tr n l l ch s

Hà T nh v a qua, đ p Khe M b v là

m t đ p nh , trong khi các đ p l n nh K G , B c Nguyên, Sông Rác … v n an
toàn.
p dù l n hay nh khi b v đ u gây ra t n th t n ng n cho b n thân công trình, và
cho vùng h du.

các đ p mà h du là khu dân c ho c kinh t , v n hóa thì thi t h i

do v đ p gây ra

h du l n h n g p nhi u l n so v i thi t h i đ i v i b n thân công

trình, và ph i m t nhi u n m sau m i có th kh c ph c đ
1.4

Qu n lý ch t l

c.

ng công trình xây d ng trên th gi i và Vi t Nam

1.4.1 Khái quát v qu n lý ch t l
lý ch t l ng công trình

ng công trình và các nguyên t c qu n lý qu n

Theo Ngh đ nh 46/2015/N -CP ngày 12/5/2015: QLCLCTXD là ho t đ ng qu n lý
c a các ch th tham gia các ho t đ ng xây d ng theo quy đ nh c a Ngh đ nh (bao
g m: CQQLNN, ch đ u t , t v n, thi công và các bên tham gia l nh v c xây d ng)
và pháp lu t khác có liên quan trong quá trình chu n b , th c hi n đ u t xây d ng
công trình và khai thác, s d ng công trình nh m đ m b o các yêu c u v ch t l

ng

và an toàn c a công trình.
Theo đó, t i i u 4 c a Ngh đ nh quy đ nh Nguyên t c chung trong QLCLCTXD:
1. Công trình xây d ng ph i đ

c ki m soát ch t l

ng theo quy đ nh c a Ngh đ nh

này và pháp lu t có liên quan t chu n b , th c hi n đ u t xây d ng đ n qu n lý, s
d ng công trình nh m đ m b o an toàn cho ng

i, tài s n, thi t b , công trình và các

công trình lân c n.
2. H ng m c công trình, công trình xây d ng hoàn thành ch đ
thác, s d ng sau khi đ

c phép đ a vào khai

c nghi m thu b o đ m yêu c u c a thi t k xây d ng, tiêu

chu n áp d ng, quy chu n k thu t cho công trình, các yêu c u c a h p đ ng xây d ng
và quy đ nh c a pháp lu t có liên quan.

10


3. Nhà th u khi tham gia ho t đ ng xây d ng ph i có đ đi u ki n n ng l c theo quy
đ nh, ph i có bi n pháp t qu n lý ch t l

ng các công vi c xây d ng do mình th c

hi n, Nhà th u chính ho c t ng th u có trách nhi m qu n lý ch t l

ng công vi c do

nhà th u ph th c hi n.
4. Ch đ u t có trách nhi m t ch c qu n lý ch t l

ng công trình phù h p v i hình

th c đ u t , hình th c qu n lý d án, hình th c giao th u, quy mô và ngu n v n đ u t
trong quá trình th c hi n đ u t xây d ng công trình theo quy đ nh c a Ngh đ nh này.
Ch đ u t đ

c quy n t th c hi n các ho t đ ng xây d ng n u đ đi u ki n n ng l c

theo quy đ nh c a pháp lu t.
5. C quan chuyên môn v xây d ng h

ng d n, ki m tra công tác qu n lý ch t l

ng

c a các t ch c, cá nhân tham gia xây d ng công trình; th m đ nh thi t k , ki m tra
công tác nghi m thu công trình xây d ng, t ch c th c hi n giám đ nh ch t l
trình xây d ng; ki n ngh và x lý các vi ph m v ch t l

ng công

ng công trình xây d ng theo

quy đ nh c a pháp lu t.
6. Các ch th tham gia ho t đ ng đ u t xây d ng quy đ nh t i Kho n 3, Kho n 4 và
Kho n 5 i u này ch u trách nhi m v ch t l
1.4.2 Vai trò c a Công tác qu n lý ch t l
Công tác qu n lý ch t l
t và c quan nhà n
+
đ

ng các công vi c do mình th c hi n.
ng các công trình xây d ng

ng có vai trò to l n đ i v i doanh nghi p nói chung, ch đ u

c, vai trò đó đ

c th hi n c th là:

i v i doanh nghi p, làm t t công tác qu n lý ch t l

ng, doanh nghi p s đ t

c m c tiêu và m c đích c a mình thu n l i h n,m c đíchkhai thác m i ti m

n ng,s d ng h p lý, hi u qu và ti t ki m m i ngu n l c c a t ch c, ti t ki m th i
gian và phát tri n b n v ng.
+

i v i ch đ u t , C T là ng

d ng, h là ng

i ch đ ng v n b ra đ đ t hàng công trình xây

i ch đ a ra các yêu c u k thu t đ m b o ch t l

ng cho các nhà

th u trong l p d án, kh o sát, thi t k đ n giai đo n thi công xây l p, v n hành, b o
trì. Vì v y, đ m b o và nâng cao ch t l
t , ti t ki m đ

ng s th a mãn đ

c v n và góp ph n nâng cao ch t l

11

c các yêu c u c a ch đ u

ng cu c s ng.

m b o và nâng


cao ch t l

ng t o lòng tin, s

ng h c a ch đ u t v i nhà th u, góp ph n phát tri n

m i quan h h p tác lâu dài.
+

i v i c quan qu n lý nhà n

c, đ m b o ch t ch t l

nh ng s c công trình làm nh h
n

c, do đó s ti t ki m đ

ng công trình s h n ch

ng đ n tính m ng, tài s n c a nhân dân và nhà

c ngân sách nhà n

c trong vi c kh c ph c nh ng s c

công trình đ phát tri n kinh t xã h i đ ng th i phát huy hi u qu c a công trình.
Hàng n m, v n đ u t dành cho xây d ng r t l n, chi m t 20-25% GDP. V v y qu n
l ch t l

ng công trình xây d ng r t c n đ

công trình ch t l

c quan tâm, Th i gian qua, còn có nh ng

ng kém, gây b t bình trong d lu n. Do v y v n đ c n thi t đ t ra

đó là làm sao đ công tác qu n lý ch t l
Nh đã nêu, Ch t l

ng công trình xây d ng có hi u qu .

ng công trình xây d ng là nh ng yêu c u v an toàn, b n v ng,

k thu t và m thu t c a công trình nh ng ph i phù h p v i quy chu n và tiêu chu n
xây d ng, các quy đ nh trong v n b n quy ph m pháp lu t có liên quan và h p đ ng
kinh t . Ch t l

ng công trình xây d ng không nh ng liên quan tr c ti p đ n an toàn

sinh m ng, an ninh công c ng, hi u qu c a d án đ u t xây d ng công trình mà còn
là y u t quan tr ng b o đ m s phát tri n c a m i qu c gia. Do v y, qu n lý ch t
l

ng công trình xây d ng là v n đ đ

c nhi u qu c gia trên th gi i quan tâm.

i v i công trình h - đ p, v n đ an toàn h - đ p là m t v n đ c p bách hi n nay.
1.4.3 Ch t l ng công trình đ p đ t và s quan tâm c a các qu c gia trên th gi i
và Vi t Nam
T nhi u th k qua, con ng

i đã bi t xây d ng các đ p ng n sông đ t o h tr n

t nhiên, đi u ti t dòng ch y ph c v nhu c u s d ng n

c

c và h n ch l l t, phát

tri n th y đi n, t o môi trý ng sinh thái. V i nhi u l i ích nh v y, nên trong nh ng
th p k qua s l

ng t o đ p h ch a n

c trên th gi i đ

nhi u. Vi t Nam c ng không n m ngoài xu h
th k XX chúng ta m i xây d ng đ

c xây d ng ngày càng

ng đó, n u trong nh ng n m 70-80 c a

c m t s đ p l n nh Thác Bà, Hòa bính, D u

Ti ng, Kè G …nh ng ch trong th p k đ u c a th k XXI hàng lo t các đ p l n
đ
Hà

c xây d ng v i k t c u đa d ng nh đ p Krông Báck th
ng…

12

ng, Ba H , Tràng Vinh,


Bên c nh tác d ng to l n c a lo i công trình này, chúng c ng ch a nhi u ti m n r i ro
Trên th gi i đã có không ít đ p b v gây thi t h i v ng
đ n môi tr

i, tài s n và nh h

ng l n

ng. V i lý do trên, nhi u t ch c qu c t đã quan tâm đ n an toàn h đ p,

t ch c v an toàn các đ p l n Th gi i (ICODL) thành l p t n m 1928, hi n có trên
80 n

c tham gia.

Vi t Nam, V n đ an toàn đ p v t li u đ a ph
đ

ng ngày càng tr nên c p thi t và

c quan tâm đúng m c h n trong th i kì bi n đ i khí h u hi n nay.

nghiên c u đ

ã có nhi u

c s d ng nh tài li u tham kh o đ thi t k , thi công, đánh giá an toàn

đ p. S tay an toàn đ p đ

c l p ra đ đ m b o tính h th ng v an toàn đ p t các

khâu thi t k , thi công, qu n lý v n hành, b o trì, ki m tra đánh giá m c đ an toàn
đ p theo đ nh k , công tác t ch c an toàn đ p và trách nhi m đ i v i an toàn đ p t
ch đ p đ n các c p, c quan qu n lý, các ngành có liên quan đ n an toàn đ p theo quy
đ nh c a Ngh đ nh 72/ND-CP, Pháp l nh b o v và khai thác công trình th y l i.
Trong th i gian g n đây,
th o, h i ngh đã đ

ng và Nhà n

c r t quan tâm đ n an toàn đ p, nhi u h i

c t ch c nh : H i th o khoa h c v " An toàn trong xây d ng

đ p và v n hành h ch a" t i tr

ng đ i h c à N ng tháng 6/2012; H i th o đã nêu

ra các v n đ mang tính th i s hi n nay là làm th nào đ xây d ng và v n hành an
toàn, hi u qu các công trình đ p; H i th o v "qu n lý an toàn đ p" t i Nha Trang
vào tháng 7/2012, h i th o trao đ i ph

ng th c, cách đánh giá m c đ an toàn h ,

đ p và kh n ng c nh báo m t an toàn đ p qua s li u quan tr c th y v n, đ a ch t, đ a
ch n, quan tr c công trình và trách nhi m c a các t ch c qu n lý thông qua n i dung
k thu t s tay an toàn đ p; H i th o “
thách th c và gi i pháp”, đ

m b o an toàn đ p Vi t Nam - Th c tr ng,

c t ch c t i Hà N i ngày 10/7/2014, nh m m c tiêu

đánh giá th c tr ng, nh n bi t các v n đ thách th c và đ xu t các gi i pháp đ m b o
an toàn h đ p; H i th o khoa h c “Tiêu chí đánh giá an toàn đ p đ t” ngày
23/07/2016 do Vi n

ào t o và Khoa h c ng d ng Mi n Trung, Tr

ng

i h c

Th y l i t ch c t i TP Phan Thi t, Bình Thu n. T i h i th o nàycác nhà khoa h c báo
cáo tham lu n v nhi u v n đ khác nhau nh : H

ng d n s d ng s tay an toàn h

đ p nh khi có m a l n; H đ p Vi t Nam – M t s v n đ đ t ra và h
L v

ng gi i quy t;

t thi t k - nguyên nhân và gi i pháp; Tiêu chí đánh giá an toàn đ p đ t…

13


i u đó cho th y t m quan tr ng c c k to l n c a công tác an toàn đ p c ng nh s
quan tâm đ n v n đ an toàn đ p
1.5

n

c ta, nh t là trong mùa m a l .

T ng quan v nh ng h h ng, s c h đ p và nguyên nhân

1.5.1 Th c tr ng công trình h ch a thu l i
C ng nh các công trình xây d ng khác, công trình thu l i th
s c

ng v n x y ra nh ng

nh ng th i gian, m c đ và tính ch t khác nhau. Nh ng nh ng s c th

g p nh t, gây nên nh ng t n th t v ng

i và c a nh t, hu ho i môi tr

ng

ng l n nh t

thì có th nói là nh ng s c x y ra đ i v i h ch a, trong đó k c m c đích h cho s
d ng t ng h p ho c ch đ t
H ch a n

i hay phát đi n.

c là lo i hình công trình thu l i ph bi n nh t

n

c ta, ch tr các t nh

thu c đ ng b ng sông C u Long và m t s t nh c a đ ng b ng B c b nh Thái Bình,
Nam

nh và Hà Nam còn t t c các t nh khác đ u có h ch a.

Các h ch a ch y u t p trung

mi n Trung và Tây nguyên, kho ng 80% còn l i là

mi n núi và trung du B c B . Theo báo cáo đánh giá hi n tr ng c a T ng C c thu l i
– B Nông nghi p và PTNT t i H i th o v s c các công trình xây d ng t i Vi t
Nam do B Xây d ng t ch c tháng 12/2015 t i Hà N i: Th i gian qua, Chính ph đã
phê duy t Ch

ng trình b o đ m an toàn h ch a n

c và nâng cao hi u qu khai thác

các h ch a (t i V n b n s 1749/CP-NN ngày 30/10/2003 và s 1734/TTg-KTN ngày
21/9/2009).

n nay, c n

h h ng n ng c n đ

c đã s a ch a đ

c 663 h ; còn kho ng 1.150 h đang b

c s a ch a, nâng c p trong giai đo n 2016 - 20120. K t qu

phân lo i th c tr ng nh sau:
a) Các h ch a l n (dung tích tr >3,0 tri u m3 ho c đ p cao >15m): 93 h có đ p b
th m

m c đ m nh và 82 h có đ p b bi n d ng mái; 15 h có tràn x l b n t và

188 h có tràn x l b h h ng ph n thân ho c b tiêu n ng; 95 h h h ng tháp c ng
và 72 h có c ng h ng tháp van, dàn phai.
Nh ng h này đ u có dung tích tr l n và đ p t
gây nhi u thi t h i v ng

ng đ i cao, n u l l n và s c s

i và tài s n c a nhân dân.

b) Các h ch a v a và nh (có dung tích d

14

i 3 tri u m3, đ p có chi u cao d

i 15m):


Có 507 h đ p b th m; 613 h có đ p bi n d ng mái;697 h có tràn x l b h h ng
thân thân ho c b tiêu n ng; 756 h có c ng b h h ng.
T n m 2009 đ n n m 2013 có 19 h x y ra s c . N m 2014 x y ra s c v đ p ph
h ch a n

c

m Hà

ng, t nh Qu ng Ninh do m c n

1.5.2 M t s s c d x y ra

Các s c đ p đ t th

c tràn qua đ nh đ p.

đ i v i đ p đ t và nguyên nhân

ng có các d ng sau : S t mái th

ng, h l u, h ng l p b o v ,

th m phát tri n trong n n và thân đ p gây ra v , tràn n

c qua đ nh đ p và b t

ngu n t s c c a nh ng công trình khác. Nguyên nhân gây s c có th b t ngu n t
nhi u khía c nh, nó th hi n t khâu thi t k đ n thi công và qu n lý v n hành.
Nh ng s c th

ng g p nh sau:

1.5.2.1 Tràn qua đ nh đ p do:
Tính toán thu v n sai.
C a đ p tràn b k t.
L v

t t n su t thi t k .

nh đ p đ p th p h n cao trình thi t k .
1.5.2.2 S t tr

t mái th

ng l u, h l u do:

Sóng bão kéo dài phá h ng l p gia c .
N

c h rút nhanh.

Thi t k ch n sai s đ tính toán n đ nh, t h p t i tr ng.
a ch t n n x u không x lý tri t đ .
Ch t l

ng thi công không đ m b o.

Thi t b tiêu n

c th m trong thân đ p không làm vi c, thi t b tiêu n

không t t.

15

c m a trên mái