TỰA TRÍCH DIỄM THI TẬP

Giáo án ngữ văn 10
Tựa Trích diễm thi tập
Trích diễm thi tập tự
Hoàng Đức Lương
Giáo viên thực hiện: Đỗ Thị Dung

I. Tìm hiểu chung
- Tác giả:
+ Hoàng Đức Lương người làng Cửu Cao, huyện Văn Giang,
Hưng Yên; sau chuyển đến làng Ngọ Kiều, Gia Lâm, Hà Nội.
+ Ông đỗ tiến sĩ năm 1478.
- Thể loại:
+ Tựa là bài văn đặt ở đầu tác phẩm văn học hoặc sử học,
địa lí nhằm giới thiệu mục đích, nội dung, quá trình
hình thành và kết cấu của tác phẩm ấy.
-
Xuất xứ:
+ Bài tựa nằm trong Trích diễm thi tập (1497),
tập thơ gồm sáu quyển do Hoàng Đức Lương sưu tầm,
tuyển chọn tác phẩm của các tác giả từ thời Trần đến thời Lê.
+ Cuối tập là thơ của Hoàng Đức Lương.

II. Gợi ý tìm hiểu
- Bố cục: 2 đoạn:
+ Đoạn 1: Đầu đến rách nát tan tành: Lý do làm sách.
+ Đoạn 2: Còn lại: Công việc biên soạn Trích diễm thi tập
1. Lí do làm sách Trích diễm thi tập
* Nguyên nhân làm cho thơ văn không lưu truyền được:
- Nguyên nhân chủ quan:
+ Chỉ thi nhân mới thấy được cái hay, cái đẹp của thơ ca.

+ Người có học thì ít quan tâm đến thơ ca.
+ Người quan tâm đến thơ ca thì năng lực kém,
không đủ kiên trì.
+ Chính sách phát hành của nhà nước còn nhiều hạn chế.

1. Lí do làm sách Trích diễm thi tập
* Nguyên nhân làm cho thơ văn không lưu truyền được:
- Nguyên nhân chủ quan:
- Nguyên nhân khách quan:
+ Thời gian làm hư tổn sách vở.
+ Binh lửa chiến tranh tiêu hủy.
* Động cơ biên soạn Trích diễm thi tập :
- Xuất phát từ những bức xúc trong tình hình biên soạn
sách về thơ văn Việt Nam ở thời của tác giả.
Tác giả búc xúc khi một nước văn hiến mà không có sách
để học mà lại phải học thơ văn nước ngoài.
Tác giả buồn mỗi khi nhặt nhạnh ở giấy tàn, vách nát
một vài câu thơ văn.
Tác giả mới quyết định biên soạn Trích diễm thi tập.

I. Tìm hiểu chung
II. Gợi ý tìm hiểu
1. Lí do làm sách Trích diễm thi tập
2. Công việc biên soạn Trích diễm thi tập
- Tác giả thu lượm tác phẩm của các bậc tiền nhân,
của các quan trong triều, chọn lấy những bài tiêu biểu,
phân loại.
- Tác giả biên soạn thành 6 quyển, ở cuối mỗi quyển
có tác phẩm do chính tác giả viết.
- Công việc sưu tầm, biên soạn thơ văn có nhiều khó khăn,

tác giả đã có cái nhìn rất thực tiễn (sách cũ không còn
bao nhiêu ) đồng thời thể hiện thái độ thận trọng,
khiêm tốn (tài hèn sức mọn, bài vụng về do tôi viết ).
Công việc sưu tầm, biên soạn của tác giả là hết sức cần thiết
để bảo tồn, giữ gìn tài sản văn hóa của dân tộc.