B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NG
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
I H C TH Y L I
NGUY N H U SÁNG
T NG C
NG QU N LÝ CH T L
NG XÂY D NG
CHO TI U D ÁN TH
NG M TRUNG, THU C D
ÁN TH Y L I MI N TRUNG ADB4
LU N V N TH C S
HÀ N I – N M 2016
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NG
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
I H C TH Y L I
NGUY N H U SÁNG
T NG C
NG QU N LÝ CH T L
NG XÂY D NG
CHO TI U D ÁN TH
NG M TRUNG, THU C D ÁN
TH Y L I MI N TRUNG ADB4
CHUYÊN NGHÀNH: QU N LÝ XÂY D NG
MÃ S : 60.58.03.02
LU N V N TH C S
NG
IH
NG D N KHOA H C: PGS.TS NGUY N QUANG C
HÀ N I - 2016
NG
L I CAM OAN
H và tên h c viên: Nguy n H u Sáng
L p cao h c:
23QLXD12
Chuyên ngành:
Qu n lý xây d ng
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên c u c a riêng tôi.
Các s li u, k t qu nêu trong lu n v n là trung th c và ch a t ng đ
c ai công b
trong b t k công trình nào khác.
Hà N i, ngày
tháng
n m 2016
Tác gi lu n v n
Nguy n H u Sáng
i
L IC M
N
Trong cu c s ng chúng ta, m i con ng
th c đ có ki n th c. M i con ng
i đ u thông qua s ham mê, tìm hi u, nh n
i c n h c t p, lao đ ng đ đ nh h
ng và th c hi n
m t công vi c c th có ích cho b n thân, gia đình và xã h i.
Qua quá trình h c t p và nghiên c u cùng v i kinh nghi m công tác c a b n thân, đ n
nay, tác gi đã hoàn thành lu n v n th c s v i đ tài: “T ng c
l
ng xây d ng cho ti u d án Th
ng qu n lý ch t
ng M Trung, thu c d án Th y l i Mi n
Trung ADB4 ”.
Các k t qu đ t đ
c là nh ng nghiên c u và đ xu t các gi i pháp qu n lý ch t l
thi công xây d ng đ đ m b o nâng cao ch t l
trình t
ng
ng công trình, áp d ng cho các công
ng t . Tuy nhiên, trong khuôn kh lu n v n, do đi u ki n th i gian và trình đ
có h n nên không th tránh kh i nh ng thi u sót. Tác gi r t mong nh n đ
c nh ng
l i ch b o và góp ý c a các th y, cô giáo và đ ng nghi p.
Tác gi bày t lòng bi t n sâu s c t i PGS.TS Nguy n Quang C
ng đã h
ng d n,
ch b o t n tình và cung c p các ki n th c khoa h c c n thi t trong quá trình th c hi n
lu n v n. Xin chân thành c m n các th y, cô giáo thu c B môn Công ngh và Qu n
lý xây d ng - khoa Công trình cùng các th y, cô giáo thu c các b môn khác, phòng
ào t o
i h c và Sau
i h c, Tr
ng
i h c Th y L i đã t o m i đi u ki n thu n
l i cho tác gi hoàn thành t t lu n v n th c s c a mình.
Tác gi xin chân thành c m n các b n bè đ ng nghi p và gia đình đã đ ng viên, khích
l tác gi trong quá trình h c t p và th c hi n lu n v n này.
Xin trân tr ng c m n!
Hà N i, ngày
tháng
n m 2016
Tác gi lu n v n
Nguy n H u Sáng
ii
M CL C
L I CAM OAN ...........................................................................................................i
L IC M
N ............................................................................................................... ii
M C L C .................................................................................................................... iii
DANH M C CÁC HÌNH NH, HÌNH V ...............................................................vi
DANH M C CÁC B NG BI U ............................................................................... vii
DANH M C CÁC KÝ HI U VI T T T ............................................................... viii
M
U .........................................................................................................................1
1. Tính c p thi t c a đ tài...............................................................................................1
2. M c đích c a đ tài......................................................................................................2
3.
it
ng và ph m vi nghiên c u c a đ tài ...............................................................2
4. Cách ti p c n và ph
ng pháp nghiên c u. .................................................................2
5. K t qu d ki n đ t đ
CH
c.............................................................................................3
NG 1: T NG QUAN V
QU N LÝ CH T L
NG THI CÔNG XÂY
D NG CÔNG TRÌNH ..................................................................................................4
1.1. Khái quát v qu n lý d án xây d ng...................................................................4
1.1.1. Khái ni m v qu n lý d án xây d ng ...................................................................4
1.1.2. Vai trò c a qu n lý d án xây d ng.......................................................................4
1.1.3. N i dung qu n lý d án xây d ng...........................................................................4
1.1.4. Quy trình qu n lý d án xây d ng ..........................................................................4
1.1.5. Nguyên t c c b n c a qu n lý d án đ u t xây d ng.........................................5
1.1.6. Khái ni m, đ c đi m các d án ODA ....................................................................6
1.2. Tình hình qu n lý d án xây d ng
1.2.1. Qu n lý nhà n
n
c ta hi n nay .......................................8
c trong ho t đ ng xây d ng .........................................................8
1.2.2. Nh ng b t c p trong công tác qu n lý d án xây d ng .......................................11
1.2.3. Kinh nghi m qu n lý t m t s qu c gia ............................................................14
1.3. T ng quan v qu n lý ch t l
ng xây d ng công trình ....................................15
1.3.1. M t s khái ni m .................................................................................................15
1.3.2. Các ph
ng pháp qu n lý ch t l
1.3.3. Các nhân t
nh h
ng đ n ch t l
ng ..................................................................16
ng, qu n lý ch t l
iii
ng công trình..............17
1.3.4. Công tác qu n lý ch t l
K t lu n ch
CH
ng 1 ....................................................................................................... 23
NG 2: C
CH T L
ng trong gai đo n thi công xây d ng công trình ....... 19
S
LÝ LU N VÀ CÁC QUY
NH TRONG QU N LÝ
NG THI CÔNG XÂY D NG CÔNG TRÌNH .................................... 24
2.1. C s lý lu n trong công tác qu n lý ch t l
ng công trình ............................ 24
2.1.1. Nguyên t c chung trong qu n lý ch t l
ng công trình ...................................... 24
2.1.2. Các v n b n pháp lý v qu n lý ch t l
ng công trình xây d ng ....................... 25
2.1.3. Th c ti n qu n lý ch t l
ng xây d ng công trình ............................................. 26
2.2. Quy đ nh v vai trò, trách nhi m c a các ch th tham gia qu n lý ch t l
ng
xây d ng công trình .................................................................................................... 33
2.2.1. Vai trò, trách nhi m c a ch đ u t .................................................................... 33
2.2.2. Vai trò, trách nhi m c a nhà th u thi công xây d ng ......................................... 34
2.2.3. Vai trò, trách nhi m nhà th u ch t o, s n xu t, cung ng v t li u, s n ph m, c u
ki n, thi t b s d ng cho công trình xây d ng ............................................................. 36
2.2.4. Vai trò, trách nhi m nhà th u giám sát thi công xây d ng công trình ................ 37
2.2.5. Vai trò, trách nhi m giám sát tác gi c a nhà th u t v n thi t k . .................... 38
2.3. Yêu c u ch t l
ng trong thi công xây d ng công trình .................................. 39
2.3.1. Yêu c u ch t l
ng trong công tác đ p đê .......................................................... 39
2.3.2. Yêu c u ch t l
ng trong công tác thi công bê tông, bê tông c t thép ............... 43
K t lu n ch
CH
ng 2 ....................................................................................................... 56
NG 3: T NG C
TI U D
ÁN TH
NG QU N LÝ CH T L
NG M
TRUNG, THU C D
NG THI CÔNG CHO
ÁN TH Y L I MI N
TRUNG ADB4 ............................................................................................................. 57
3.1. Gi i thi u v ti u d án Th
ng M Trung ...................................................... 57
3.1.1. Gi i thi u chung .................................................................................................. 57
3.1.2. Bi n pháp thi công các h ng m c chính.............................................................. 62
3.1.3. M t s hình nh trong quá trình thi công ti u d án Th
3.2. Th c tr ng qu n lý ch t l
Th
ng M Trung ............ 64
ng thi công xây d ng công trình t i ti u d án
ng M Trung....................................................................................................... 66
3.2.1. Công tác qu n lý ch t l
ng c a ch đ u t ....................................................... 66
3.2.2. Công tác qu n lý ch t l
ng c a nhà th u giám sát thi công .............................. 69
iv
3.2.3. Công tác qu n lý ch t l
ng c a nhà th u thi công xây d ng.............................72
3.2.4. Công tác qu n lý ch t l
ng c a nhà th u t v n thi t k ...................................75
3.3.
xu t gi i pháp t ng c
ng qu n lý ch t l
ng thi công công trình Th
ng
M Trung......................................................................................................................77
3.3.1. Gi i pháp chung nh m t ng c
ng công tác qu n lý ch t l
ng xây d ng công
trình. ...............................................................................................................................77
3.3.2.
xu t các mô hình t ch c qu n lý ch t l
3.3.3.
xu t quy trình qu n lý ch t l
K t lu n ch
ng xây d ng công trình. ..............79
ng các h ng m c chính trên công tr
ng ....82
ng 3........................................................................................................90
K T LU N VÀ KI N NGH .....................................................................................91
TÀI LI U THAM KH O...........................................................................................94
v
DANH M C CÁC HÌNH NH, HÌNH V
Hình 1.1: Quy trình qu n lý d án xây d ng ...................................................................4
Hình 1.2:
c đi m d án ODA .......................................................................................7
Hình 2.1:
p th y đi n Ia Krel 2 b v vào ngày 1/8/2014 ..........................................32
Hình 2.2: Th y đi n Sông Tranh 2 b n t, rò r n
Hình 2.3:
c ....................................................32
p th y đi n H Hô – Hà T nh b v ...........................................................33
Hình 3.1: V trí vùng công trình (Ph n tô màu) .............................................................58
Hình 3.2: M t c t ngang đ i di n cho các Ti u vùng IX-2, I và II ................................62
Hình 3.3: M t c t ngang đ i di n cho các ti u vùng còn l i ..........................................62
Hình 3.4: óng c c tre gia c h móng c ng H c H i 1 ...............................................64
Hình 3.5: Gia công l p đ t c t thép b tiêu n ng Th
Hình 3.6: C ng H c H i 2 thi công v
ng l u c ng Hói
i ................64
t l 2010 ..........................................................65
Hình 3.7: Tr i v i đ a k thu t 200KN/m gia c n n thi công đê ..................................65
Hình 3.8: Thi công gia c lát mái ê .............................................................................66
Hình 3.9: S đ b máy t ch c c a ch đ u t ............................................................66
Hình 3.10: S đ b máy t ch c c a nhà th u giám sát thi công .................................69
Hình 3.11: S đ b máy t ch c c a nhà th u thi công xây d ng ...............................72
Hình 3.12: S đ b máy t ch c c a nhà th u t v n thi t k .....................................75
Hình 3.13: Mô hình t ch c qu n lý ch t l
Hình 3.14: Mô hình ban ch huy công tr
ng ............................................................80
ng ................................................................80
Hình 3.15: Mô hình đoàn t v n giám sát ......................................................................81
Hình 3.16: Mô hình ki m tra ch t l
ng v t li u đ t đ p đê .........................................82
Hình 3.17: Mô hình ki m tra ch t l
ng các lo i v t li u đ u vào khác .......................83
Hình 3.18: Mô hình qu n lý ch t l
ng máy móc thi t b thi công ...............................84
Hình 3.19: Mô hình qu n lý ch t l
ng thi công b ph n công trình ............................85
Hình 3.20: Mô hình qu n lý ch t l
ng giai đo n thi công xây l p...............................86
vi
DANH M C CÁC B NG BI U
B ng 2.1: Các yêu c u ki m tra c p pha, đà giáo .........................................................44
B ng 2.2: Sai l ch cho phép đ i v i c p pha, đà giáo...................................................45
B ng 2.3: Kích th
c sai l ch c a c t thép đã gia công................................................47
B ng 2.4: Sai l ch cho phép đ i v i m i hàn ...............................................................48
B ng 2.5: Chi u dài n i bu c c t thép ..........................................................................50
B ng 2.6: Ki m tra công tác c t thép ............................................................................51
B ng 2.7: Sai l ch cho phép khi cân đong thành ph n c a bê tông ..............................53
B ng 2.8: Th i gian tr n h n h p bê tông (phút) ..........................................................53
B ng 2.9: Th i gian l u h n h p bê tông không có ph gia .........................................54
B ng 2.10: Chi u d y l p đ bêtông .............................................................................54
B ng 2.11: Th i gian b o d
ng m ............................................................................55
vii
DANH M C CÁC KÝ HI U VI T T T
Ký hi u
Tên đ y đ
BTCT
Bê tông c t thép
C T
Ch đ u t
CLCT
Ch t l
CTXD
Công trình xây d ng
TXDCT
ng công trình
u t xây d ng công trình
HT GCL
H th ng đánh giá ch t l
QLDA
Qu n lý d án
TVGS
T v n giám sát
viii
ng
M
U
1. Tính c p thi t c a đ tài
Trong xu th h i nh p c a đ t n
c vi c đ u t c s h t ng ngày càng đ
c chú
tr ng. Các d án đ u t xây d ng công trình ( TXDCT) khi thi t k , thi công đ
c áp
d ng nhi u tiêu chu n thi t k và công ngh thi công hi n đ i. Cùng v i xu th m
r ng quy mô d án và s không ng ng nâng cao v trình đ khoa h c công ngh , các
nhà đ u t d án yêu c u ngày càng cao v ch t l
ng d án. Do v y, qu n lý d án
(QLDA) tr nên r t quan tr ng và quy t đ nh đ n s t n t i c a d án.
Trong công tác QLDA đ u t xây d ng
n
c ta hi n nay v n còn nhi u b t c p v
c ch chính sách, pháp lu t trong ho t đ ng xây d ng có nhi u đi m ch a phù h p,
các tiêu chu n, quy chu n áp d ng ch m đ i m i gây khó kh n cho công tác qu n lý.
M t khác, n ng l c c a các đ n v tham gia d án còn nhi u h n ch
ch t l
nh h
ng đ n
ng c a d án khi hoàn thành.
Trong giai đo n thi công xây d ng, công tác QLDA c n đ c bi t quan tâm đ n ch t
l
ng công trình (CLCT).
giai đo n này vai trò c a các ch th tham gia d án nh
ch đ u t (C T), c quan c p phát v n, nhà th u thi công, đ n v thi t k , đ n v
giám sát, đ n v s d ng và giám sát nhân dân là r t quan tr ng, góp ph n nâng cao
ch t l
ng và hi u qu đ u t d án.
ch t l
ýt
ng các d án xây d ng công trình đ
c đ m b o t khi b t đ u hình thành
ng đ n khi th c hi n và hoàn thành đ a vào s d ng, đ c bi t là
công xây d ng, r t c n nghiên c u v qu n lý ch t l
nh m t ng c
Ti u d án Th
ng công tác qu n lý và nâng cao ch t l
giai đo n thi
ng (QLCL) xây d ng công trình
ng công trình.
ng M Trung là d án Th y l i v i quy mô l n, nhi u h ng m c công
trình và tr i dài trên đ a bàn r ng nên r t khó kh n trong công tác QLCL công trình.
qu n lý hi u qu CLCT yêu c u ph i có nh ng gi i pháp thi t th c, phù h p.
Xu t phát t các v n đ khoa h c và th c ti n đ t ra h c viên đã ch n đ tài: “T ng
c
ng qu n lý ch t l
ng thi công xây d ng cho ti u d án Th
d án th y l i Mi n Trung ADB4”
1
ng M Trung, thu c
2. M c đích c a đ tài
xu t m t s gi i pháp t ng c
ti u d án Th
ng công tác QLCL thi công xây d ng công trình cho
ng M Trung, thu c d án Th y l i Mi n Trung ADB4. T đó áp
d ng các gi i pháp QLCL thi công xây d ng công trình cho các d án có đ c đi m,
quy mô t
ng t .
it
3.
ng và ph m vi nghiên c u c a đ tài
it
3.1.
it
ng nghiên c u
ng nghiên c u c a đ tài là công tác QLCL. Trong đó, chú tr ng đ n công tác
QLCL công trình xây d ng (CTXD) trong giai đo n thi công.
3.2. Ph m vi nghiên c u
Ph m vi nghiên c u là ti u d án Th
ng M Trung, thu c d án Th y l i Mi n
Trung ADB4.
4. Cách ti p c n và ph
ng pháp nghiên c u.
4.1. Cách ti p c n
4.1.1. Ti p c n t t ng th đ n chi ti t (ti p c n h th ng)
Ti p c n các k t qu đã nghiên c u v công tác QLCL thi công xây d ng công trình
trong n
c c ng nh ngoài n
c, c p nh t các v n b n pháp lu t hi n hành đ áp d ng
vào công trình.
4.1.2. Ti p c n toàn di n, đa ngành đa l nh v c
Xem xét đ y đ các y u t phát tri n khi nghiên c u đ tài bao g m các l nh v c kinh
t , xã h i, con ng
4.2. Ph
i…
ng pháp nghiên c u
tài s d ng các ph
Ph
ng pháp nghiên c u nh : Ph
ng pháp th ng kê, h th ng hóa; Ph
kinh nghi m; Ph
ng pháp phân tích, so sánh và t ng h p
ng pháp t ng h p các tài li u nghiên c u đã có, các quy trình tính
toán và quy ph m thi công; Ph
m t s ph
ng pháp đi u tra kh o sát,
ng pháp đ i chi u v i h th ng v n b n pháp quy và
ng pháp k t h p khác, đ nghiên c u và gi i quy t các v n đ đ
2
c đ t ra.
5. K t qu d ki n đ t đ
ánh giá đ
c
c th c tr ng v QLDA xây d ng hi n nay, ch t l
ng và công tác QLCL
thi công xây d ng công trình.
Các gi i pháp chung nh m t ng c
ng công tác QLCL công trình xây d ng trong giai
đo n thi công.
Xây d ng đ
c các gi i pháp t ng c
thi công, áp d ng cho ti u d án Th
ng công tác QLCL công trình trong giai đo n
ng M Trung, thu c d án th y l i Mi n Trung
ADB4.
T ng k t k t qu nghiên c u c a đ tài đ nhân r ng mô hình QLCL công trình xây
d ng giai đo n thi công, áp d ng cho các d án xây d ng khác.
3
CH
NG 1: T NG QUAN V
XÂY D NG CÔNG TRÌNH
QU N LÝ CH T L
NG THI CÔNG
1.1. Khái quát v qu n lý d án xây d ng.
1.1.1. Khái ni m v qu n lý d án xây d ng
QLDA là ngành khoa h c nghiên c u v vi c l p k ho ch, t ch c và qu n lý, giám
sát quá trình phát tri n c a d án nh m đ m b o cho d án hoàn thành đúng th i gian,
trong ph m vi ngân sách đã đ
c duy t, đ m b o ch t l
ng, đ t đ
c m c tiêu c th
c a d án và các m c đích đ ra. [1]
1.1.2. Vai trò c a qu n lý d án xây d ng
QLDA giúp C T ho ch đ nh, theo dõi và ki m soát t t c nh ng khía c nh c a d án
và khuy n thích m i thành ph n tham gia vào d án đó nh m đ t đ
c a d án đúng th i h n v i chi phí, ch t l
ng và th i gian mong mu n ban đ u. [2]
M c tiêu c b n c a vi c QLDA th hi n
theo yêu c u và b o đ m ch t l
c nh ng m c tiêu
ch các công vi c ph i đ
ng, trong ph m vi chi phí đ
c hoàn thành
c duy t, đúng th i gian
và gi cho ph m vi d án không thay đ i. [1]
1.1.3. N i dung qu n lý d án xây d ng
Công tác QLDA bao g m các n i dung sau: Qu n lý t ng th d án; qu n lý chi phí và
ngu n l c d án; qu n lý th i gian và ti n đ d án; qu n lý đ u th u và h p đ ng;
qu n lý thi công xây l p; qu n lý ch t l
lao đ ng, môi tr
ng, kh i l
ng d án; qu n lý r i ro, an toàn
ng xây d ng c a d án; qu n lý thanh, quy t toán v n đ u t ; qu n
lý v n hành d án; qu n lý h s , thông tin d án… [3]
1.1.4. Quy trình qu n lý d án xây d ng
QLDA xây d ng là quá trình l p k ho ch, th c hi n và ti n hành qu n lý, ki m soát,
đánh giá… cho m t d án c th . Quy trình QLDA có th mô t theo hình 1.1. [4]
Ho ch
đ nh
L pk
ho ch
T ch c
th c
hi n
Qu n
lý
Ki m
soát
Hình 1.1: Quy trình qu n lý d án xây d ng
4
K t thúc
đánh giá
1.1.5. Nguyên t c c b n c a qu n lý d án đ u t xây d ng
Theo ngh đ nh 59/2015/N -CP thì vi c QLDA đ u t xây d ng ph i tuân theo các
nguyên t c sau:
1. D án đ u t xây d ng đ
c qu n lý th c hi n theo k ho ch, ch tr
đáp ng các yêu c u theo quy đ nh t i
ng đ u t ,
i u 51 c a Lu t Xây d ng n m 2014 và phù
h p v i quy đ nh c a pháp lu t có liên quan.
2. Quy đ nh rõ trách nhi m, quy n h n c a c quan qu n lý nhà n
c, c a ng
i quy t
đ nh đ u t , C T và các t ch c, cá nhân có liên quan đ n th c hi n các ho t đ ng
đ u t xây d ng c a d án.
3. Qu n lý th c hi n d án phù h p v i lo i ngu n v n s d ng đ đ u t xây d ng:
a) D án đ u t xây d ng s d ng v n ngân sách nhà n
cđ
di n, theo đúng trình t đ b o đ m m c tiêu đ u t , ch t l
ki m chi phí và đ t đ
c qu n lý ch t ch , toàn
ng, ti n đ th c hi n, ti t
c hi u qu d án;
b) D án đ u t theo hình th c đ i tác công t PPP (Public - Private Partner) có c u
ph n xây d ng đ
c qu n lý nh đ i v i d án s d ng v n nhà n
c ngoài ngân sách
theo quy đ nh c a Ngh đ nh 59/2015/N -CP và các quy đ nh khác c a pháp lu t có
liên quan;
c) D án đ u t xây d ng s d ng v n nhà n
lý v ch tr
c ngoài ngân sách đ
c Nhà n
c qu n
ng đ u t , m c tiêu, quy mô đ u t , chi phí th c hi n, các tác đ ng c a
d án đ n c nh quan, môi tr
ng, an toàn c ng đ ng, qu c phòng, an ninh và hi u qu
c a d án. C T t ch u trách nhi m qu n lý th c hi n d án theo quy đ nh c a Ngh
đ nh 59/2015/N -CP và các quy đ nh khác c a pháp lu t có liên quan;
d) D án đ u t xây d ng s d ng v n khác đ
c Nhà n
mô đ u t và các tác đ ng c a d án đ n c nh quan, môi tr
c qu n lý v m c tiêu, quy
ng, an toàn c ng đ ng và
qu c phòng, an ninh.
4. Qu n lý đ i v i các ho t đ ng đ u t xây d ng c a d án theo các nguyên t c đ
quy đ nh t i i u 4 c a Lu t Xây d ng n m 2014. [3]
5
c
1.1.6. Khái ni m, đ c đi m các d án ODA
1.1.6.1. Khái ni m v ODA
H tr phát tri n chính th c (hay ODA, vi t t t c a c m t Official Development
Assistance), là m t hình th c đ u t n
t này th
c ngoài. G i là H tr b i vì các kho n đ u
ng là các kho n cho vay không lãi su t ho c lãi su t th p v i th i gian vay
dài. ôi khi còn g i là vi n tr . G i là Phát tri n vì m c tiêu danh ngh a c a các kho n
đ u t này là phát tri n kinh t và nâng cao phúc l i
th c, vì nó th
ng là cho Nhà n
n
cđ
c đ u t . G i là Chính
c vay. [1]
Tùy theo t ng cách ti p c n, có nhi u cách hi u khác nhau v ODA, c th nh sau:
Theo t ch c h p tác kinh t và phát tri n (OECD): “Ngu n h tr phát tri n chính
th c là nh ng ngu n tài chính do các Chính ph ho c các T ch c liên chính ph ho c
liên qu c gia vi n tr cho m t qu c gia nh m thúc đ y s phát tri n kinh t và phúc l i
c a qu c gia đó”.
Theo Ngân hàng th gi i: “Ngu n h tr phát tri n chính th c là m t b ph n c a tài
chính phát tri n chính th c, trong đó các kho n vay c n đ t ít nh t 25% y u t cho
không”.
Theo Ngh đ nh s 131/2006/N -CP ngày 09/11/2006 c a Chính ph Vi t Nam: ”H
tr phát tri n chính th c đ
Chính ph n
n
c hi u là ho t đ ng h p tác phát tri n gi a Nhà n
c ho c
c C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam v i nhà tài tr là chính ph
c ngoài, các t ch c tài tr song ph
ng và các t ch c liên qu c gia ho c liên
chính ph ”. [5]
Nh v y, ODA đ
c hi u là các kho n vi n tr không hoàn l i ho c cho vay u đãi
c a các t ch c qu c t , Chính ph các n
Chính ph m t n
c (th
ng là n
c (th
ng là các n
c phát tri n) dành cho
c đang phát tri n) nh m giúp chính ph n
c đó
phát tri n kinh t xã h i.
ODA ph n ánh m i quan h gi a hai bên: Bên tài tr g m các t ch c qu c t , các t
ch c phi chính ph , Chính ph các n
m tn
c (th
ng là n
c phát tri n và bên nh n tài tr là Chính ph
c đang phát tri n). B ph n chính c a ngu n v n ODA là v n
6
vay u đãi, Chính ph n
c nh n tài tr (vay n ) ph i th c hi n ngh a v hoàn tr n
trong t
ng lai.
1.1.6.2.
c đi m d án đ u t có s d ng v n ODA
M t s đ c đi m chính c a d án ODA đ
Hình 1.2:
Các đ c đi m chính c a d án ODA đ
c trình bày nh hình 1.2 d
i đây:
c đi m d án ODA
c c th nh sau:
Ngu n v n: Toàn b ho c m t ph n c a ngu n v n th c hi n d án ODA là do các t
ch c, chính ph n
n
c ngoài, các t ch c song ph
ng tài tr . C ch tài chính trong
c đ i v i vi c s d ng v n ODA là c p phát, cho vay (toàn b hay m t ph n) t
ngân sách Nhà n
c. Các d án ODA th
ng có v n đ i ng là kho n đóng góp c a
phía Vi t Nam b ng hi n v t và giá tr đ chu n b và th c hi n các ch
án (có th d
i d ng ti n đ
ng trình, d
c c p t ngân sách ho c nhân l c, c s v t ch t). Ngu n
v n là đi m khác bi t l n nh t gi a d án ODA v i các d án khác; kèm theo nó là các
yêu c u, quy đ nh, c s pháp lý v qu n lý và th c hi n c a nhà đ u t và nhà tài tr .
Tính t m th i: Có ngh a là các d án ODA có kh i đi m và k t thúc xác đ nh. D án
không ph i là lo i công vi c hàng ngày, th
ng ti p di n, l p đi l p l i theo quy trình
có s n. D án có th th c hi n trong th i gian ng n ho c có th kéo dài trong nhi u
n m. V m t nhân s , d án không có nhân s c đ nh, Ng
i lao đ ng ch g n bó v i
d án trong m t kho ng th i gian nh t đ nh (m t ph n ho c toàn b th i gian th c hi n
d án). Khi d án k t thúc, các cán b d án có th ph i chuy n sang ho c tìm ki m
7
m t công vi c m i.
Duy nh t: M i d án ODA ph i đ i m t v i nh ng v n đ v ngu n l c, môi tr
và khó kh n khác nhau. H n th ,
ng
m c đ nh t đ nh, m i d án đem l i các s n ph m
d ch v “duy nh t”, không gi ng hoàn toàn v i b t k d án nào khác. Ví d nh đ u
v i m c đích xây d ng h ch a n
c nh ng các d án có s khác bi t v ch đ u t ,
thi t k , đ a đi m…Khi s d ng kinh nghi m trong vi c lâp k ho ch các d án t
ng
t nhau, c n ph i hi u rõ các đ c tr ng riêng c a m i d án. H n th n a, c n ph i
phân tích th t k l
ng và có k ho ch chi ti t tr
c khi b t đ u th c hi n.
c đi m này đi kèm v i tính t m th i và duy
“Phát tri n và chi ti t hóa” liên t c:
nh t c a m t d án ODA. Trong su t quá trình th c hi n d án,
c n có s phát tri n và liên t c đ
m ib
c th c hi n
c c th hóa v i m c đ cao h n, k l
ng h n,
công phu h n.
Gi i h n: M i d án ODA đ
c th c hi n trong m t kho ng th i gian, ngu n l c và
kinh phí nh t đ nh, vì th các nhà qu n lý c n ph i liên t c cân b ng v nhu c u, tài
chính, ngu n l c và l ch trình đ hoàn thành d án, đ m b o yêu c u c a nhà đ u t và
nhà tài tr . [6]
1.2. Tình hình qu n lý d án xây d ng
1.2.1. Qu n lý nhà n
n
c ta hi n nay
c trong ho t đ ng xây d ng
1.2.1.1. H th ng v n b n Lu t:
1. Lu t Xây d ng:
Lu t Xây d ng s 16/2003/QH11 đ
c xây d ng trong th i k kinh t t p trung bao
c p nên hi n nay, m t s n i dung c a lu t không còn phù h p v i n n kinh t th
tr
ng và h i nh p Qu c t .
6 n m 2014 Qu c h i n
kh c ph c nh ng h n ch c a lu t này, ngày 18 tháng
c C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam đã ban hành Lu t
xây d ng s 50/2014/QH13, có hi u l c t ngày 01/01/2015 thay th Lu t Xây d ng
2003.
Lu t Xây d ng s 50/2014/QH13 g m 10 ch
ng, 168 đi u t ng 01 ch
ng, 45 đi u
so v i Lu t xây d ng 2003 đã kh c ph c nh ng h n ch t n t i và có nhi u đi m m i
8
phù h p h n so v i Lu t hi n hành.
Nguyên t c c b n và c ng là n i dung c t lõi c a Lu t Xây d ng m i là đ i m i
ph
ng th c và n i dung QLDA, nh t là các d án s d ng v n Nhà n
th t thoát và lãng phí, nâng cao ch t l
đi m m i s t ng c
c, kh c ph c
ng các CTXD. Lu t Xây d ng 2014 v i nhi u
ng ki m soát, QLCL xây d ng
t t c các khâu trong quá trình
đ u t xây d ng, đ m b o công khai, minh b ch v quy trình c p gi y phép xây d ng;
kh c ph c trình tr ng quy ho ch ch ng l n, quy ho ch treo, đ m b o d án đ u t xây
d ng đúng m c tiêu, ch t l
ng, hi u qu , nâng cao vai trò qu n lý c a Nhà n
cv
xây d ng. [7]
2. Lu t
Lu t
u th u:
u th u s 61/2005/QH11 b c l m t s b t c p làm n y sinh tiêu c c trong quá
trình đ u th u và l a ch n nhà th u, làm nh h
Hi n nay, Lu t đ u th u n m 2013 đ
ng không nh đ n ch t l
ng CTXD.
c công b đã có nhi u thay đ i nh : t o c h i
cho các nhà th u c nh tranh, quy trình l a ch n nhà th u c th h n, có nhi u ph
ng
pháp đánh giá, phân c p trách nhi m rõ ràng, quy đ nh hành vi c m và x ph t theo
h
ng ch t ch h n. [8]
3. Lu t
Lu t
ut :
u t s 59/2005/QH11 còn b t c p trong quá trình th c hi n đ u t nh : th
t c đ ng ký đ u t , th m tra d án đ u t , c p phép đ u t , trách nhi m qu n lý Nhà
n
c v đ u t . Nhi u đ a ph
ch t l
ng, hi u qu c a d
ng ch quan tâm đ n thu hút đ u t , ít quan tâm đ n
án. Hi n nay, Lu t đ u t
s
67/2014/QH13 ngày
26/11/2014 đã có nhi u thay đ i nh : đ n gi n hóa th t c hành chính, đ m b o kinh
doanh bình đ ng, t do, t o c h i nhi u h n cho các nhà đ u t n
đ y đ u t trong n
c ngoài và thúc
c. [9]
1.2.1.2. H th ng v n b n d i Lu t:
1. Ngh đ nh 59/2015/N -CP:
Ngh đ nh s 59/2015/N -CP c a chính ph v QLDA TXDCT đã si t ch t các trình
t đ u t xây d ng, quy đ nh c th các khâu L p, th m đ nh, phê duy t d án; th c
9
hi n d án; k t thúc xây d ng đ a công trình c a d án vào khai thác s d ng; hình
th c và n i dung QLDA đ u t xây d ng…
Quy đ nh rõ trách nhi m, quy n h n c a c quan qu n lý nhà n
c, c a ng
i quy t
đ nh đ u t , C T và các t ch c, cá nhân có liên quan đ n th c hi n các ho t đ ng
đ u t xây d ng c a d án. Nh m ch ng th t thoát lãng phí trong công tác qu n lý, s
d ng ngu n v n nhà n
c. [3]
2. Ngh đ nh s 37/2015/N -CP:
Ngh đ nh s 37/2015/N -CP quy đ nh chi ti t v h p đ ng xây d ng và áp d ng đ i
v i các t ch c, cá nhân liên quan đ n vi c xác l p và qu n lý th c hi n h p đ ng xây
d ng thu c d án đ u t xây d ng (bao g m c h p đ ng xây d ng gi a nhà đ u t
th c hi n d án BOT, BTO, BT và PPP v i nhà th u th c hi n các gói th u c a d án).
Ngh đ nh đã làm rõ v khái ni m và b sung quy đ nh v đi u ki n áp d ng cho t ng
lo i h p đ ng đ tránh vi c tr
c đây các c quan không có s th ng nh t, áp d ng
không đúng v các hình th c h p đ ng: H p đ ng tr n gói; H p đ ng theo đ n giá
đi u ch nh; H p đ ng theo đ n giá c đ nh; H p đ ng theo th i gian.
Ngh đ nh đã b sung m t s quy đ nh đ phù h p v i th c t và đ m b o quy n l i
c a các bên tham gia h p đ ng nh vi c: quy đ nh v b o đ m thanh toán h p đ ng
xây d ng; quy đ nh t m thanh toán khi ch a đ y đ đi u ki n đ thanh toán h p đ ng;
khi đi u ch nh v
th u; đ
nhà n
t giá gói th u ph i đ m b o đ v n đ thanh toán cho bên nh n
c đi u ch nh ti n đ th c hi n h p đ ng khi có yêu c u t m d ng c a c quan
c có th m quy n... [10]
3. Ngh đ nh s 32/2015/N -CP:
Ngh đ nh s 32/2015/N -CP v qu n lý chí phí TXDCT quy đ nh rõ, chi phí đ u t
xây d ng ph i đ
c tính đúng, tính đ cho t ng d án, công trình, gói th u xây d ng,
phù h p v i yêu c u thi t k , ch d n k thu t, đi u ki n xây d ng, m t b ng giá th
tr
ng t i th i đi m xác đ nh chi phí và khu v c xây d ng công trình.
Ngh đ nh nêu rõ, vi c qu n lý chi phí đ u t xây d ng đ
10
c th c hi n theo nguyên t c
ph i b o đ m m c tiêu đ u t , hi u qu d án đã đ
c phê duy t, phù h p v i trình t
đ u t xây d ng theo quy đ nh. [11]
4. Ngh đ nh s 46/2015/N -CP:
Ngh đ nh s 46/2015/N -CP s góp ph n nâng cao h n n a hi u qu QLCL và b o
trì CTXD, đ n gi n th t c hành chính trong công tác nghi m thu, t ng c
ng trách
nhi m c a các ch th tham gia xây d ng, qu n lý, v n hành công trình.
Ngh đ nh đã quy đ nh r trách nhi m c a C T, nhà th u; Minh b ch quy trình kh o
sát, thi công, nghi m thu, bàn giao công trình; Gi m l
ng h s công trình; Giao
trách nhi m c th trong gi i quy t s c CTXD...
Ngh đ nh 46/2015/N -CP s kh c ph c đ
c m t s t n t i, h n ch nh vi c phân
lo i, phân c p CTXD ch a phù h p; quy đ nh v nghi m thu công vi c v n ch a t o
b
c đ t phá nh m gi m l
ng h s không c n thi t; quy đ nh b o hành CTXD còn
c ng nh c, gây khó kh n cho m t s nhà th u thi công xây d ng công trình; ch a rõ
các quy đ nh, ch tài v x lý công trình có d u hi u nguy hi m, công trình h t niên
h n s d ng; thi u các quy đ nh v đánh giá an toàn đ i v i các công trình quan tr ng
qu c gia... [12]
1.2.2. Nh ng b t c p trong công tác qu n lý d án xây d ng
Cùng v i xu th h i nh p c a đ t n
tr ng. Các d án
c vi c đ u t c s h t ng ngày càng đ
TXDCT khi thi t k , thi công đ
k và công ngh thi công hi n đ i, ngày càng đ
c chú
c áp d ng nhi u tiêu chu n thi t
c m r ng v quy mô và không
ng ng nâng cao v trình đ khoa h c công ngh , các nhà đ u t d án yêu c u ngày
càng cao v ch t l
ng d án. Tuy nhiên công tác QLDA đ u t xây d ng
n
c ta
hi n nay v n còn nhi u b t c p v c ch chính sách, pháp lu t trong ho t đ ng xây
d ng có nhi u đi m ch a phù h p, v các tiêu chu n, quy chu n áp d ng ch m đ i
m i gây khó kh n cho công tác qu n lý. M t khác, n ng l c c a các đ n v tham gia
d án còn nhi u h n ch
nh h
ng đ n ch t l
ng c a d án khi hoàn thành.
Trong th i gian qua, cùng v i s phát tri n kinh t - xã h i và khoa h c k thu t,
chúng ta đã xây d ng đ
c nhi u CTXD, công nghi p, giao thông, th y l i…, đ m
11
b o ch t l
ng xây d ng. Bên c nh nh ng công trình đ m b o ch t l
không ít công trình ch t l
ng kém nh : không đáp ng đ
ng c ng còn
c yêu c u s d ng, b n t,
v , lún s t, th m d t, ph i s a ch a, đ s p…, gây thi t h i r t l n đ n kinh t và tính
m ng con ng
i. Nguyên nhân d n đ n các CTXD công trình không đ m b o ch t l ng là do
h th ng qu n lý c a nhà n
c trong ho t đ ng xây d ng còn nhi u b t c p và s y u
kém trong công tác QLDA xây d ng n c ta hi n nay.
m i giai đo n th c hi n chúng
ta còn t n t i nh ng b t câp, c th là:
1.2.2.1. Giai đo n chu n b đ u t
Giai đo n này là ý t
ng c a ng
i có quy n l c trong c quan nhà n
c, ho c m t cá
nhân, đoàn th , t ch c, doanh nghi p có kh n ng góp ho c huy đ ng v n vì l i ích
công và l i ích t đ a ra.
ây là v n đ ch quan nên có nhi u d án đ u t dàn tr i,
m c đích không rõ ràng, không phát huy hi u qu . Ý t
ng sai d n đ n d án treo, d
án không có tính hi u qu cao,…
1.2.2.2. Giai đo n nghiên c u ti n kh thi
Giai đo n này c n phân tích s c n thi t đ u t , d ki n quy mô đ u t , hình th c đ u
t , l a ch n đ a đi m xây d ng, phân tích l a ch n ph
ng án, xác đ nh s b t ng
m c đ u t . Lúc này vai trò c a T v n là r t quan tr ng. Tuy nhiên, hi n nay bên
c nh nh ng đ n v t v n ch t l
ng v n còn nhi u đ n v t v n n ng l c h n ch ,
ch m đ i m i, tính c nh tranh th p, d n đ n ch t l
ng t v n đ u t th p. Các nhà
th u và nhà đ u t có nhi u nguy c ph i ch u r i ro cao.
1.2.2.3. Giai đo n nghiên c u kh thi
Giai đo n này c n ki m tra l i các nh ng c n c , tính c p thi t đ u t , hình th c đ u
t , ph
ng án đ a đi m, ph
ng án gi i phóng m t b ng, gi i pháp xây d ng, v n, kh
n ng tài chính, t ng m c đ u t , ti n đ d án. Tuy nhiên, nhi u d án C T ch a chú
tr ng đ n t ng m c đ u t , t ng ti n đ , ph
ng án gi i phóng m t b ng, k ho ch
v n d n đ n d án ch m ti n đ , t ng m c đ u t ph i đi u ch nh.
1.2.2.4. Giai đo n thi t k
Giai đo n này là giai đo n th c hi n các ý t
ng d án thành h s thi t k , c n chú
tr ng trong khâu kh o sát, thi t k . Tuy v y nhi u đ n v t v n thi t k không đ
12
n ng l c v n nh n đ
c h p đ ng d n đ n các công trình thi t k m c l i nh : Kh o
sát không k càng, thi u s li u th ng kê, thi t k thi u kinh nghi m, không tuân th
các tiêu chu n quy chu n, làm sai sót trong h s , thông đ ng v i C T gây th t thoát
ti n c a nhà n
c, khó kh n trong quá trình thi công và quy t toán công trình…
1.2.2.5. Giai đo n đ u th u
Hi n nay, trong công tác t ch c l a ch n nhà th u, C T không đ thông tin đ đánh
giá n ng l c, kinh nghi m nhà th u. Các nhà th u đua nhau đ a ra giá d th u th p.
Nhi u nhà th u n ng l c y u kém, không đáp úng đ
c yêu c u v n th ng th u d n
đ n quá trình th c hi n c t gi m nhi u chi phí, thay đ i bi n pháp thi công, không đ m
b o ti n đ , không th c hi n đúng quy trình k thu t, buông l ng trong QLCL và b ng
m i cách đ h giá thành s n ph m t ng l i nhu n b t ch p s an toàn c a ng
i lao
đ ng c ng nh CLCT.
1.2.2.6. Giai đo n thi công
Trong giai đo n thi công v n đ đ m b o ch t l
đ m b o an toàn trong quá trình thi công.
bi t là trong qu n lý nhà n
n
ng xây d ng ph i luôn g n li n v i
c ta, v n đ này ch a coi tr ng, đ c
c, công tác thanh ki m tra c a c quan nhà n
c còn
buông l ng. Khi công trình x y ra s c liên quan đ n an toàn trong thi công, ch t
l
ng có v n đ thì vi c phân đ nh trách nhi m, x lý v vi c đ i v i các bên liên
quan không rõ ràng.
Các thành ph n tham gia công tác qu n lý xây d ng y u v n ng l c c ng nh s
l
ng, thi u s ph i h p trong th c hi n QLCL công trình xây d ng gi a t ch c tham
gia và c quan qu n lý nhà n
c. M t s C T dù không đ n ng l c v n đ
c giao
làm ch đ u t CTXD, t t s d n đ n công tác QLDA không đ m b o.
Công tác đào t o đ i ng t v n giám sát (TVGS)
m c d n đ n ch t l
n
c ta ch a đ
c quan tâm đúng
ng TVGS không đ m b o yêu c u. M t s đ n v TVGS còn y u
v n ng l c v n trúng th u. S ph i h p gi a các đ n v giám sát nh TVGS, giám sát
C T, giám sát tác gi , giám sát đ n v s d ng, giám sát c ng đ ng
trình ch a đ
m t s công
c ch t ch .
Công tác ki m tra, giám sát ch t l
ng CTXD c a c quan nhà n
13
c còn ch a sâu sát,