TÓM TẮT TUẬN VĂN
Tăng trưởng tín dụng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang là
một nhu cầu rất cấp thiết không chỉ đối với riêng Ngân hàng Đông Á mà còn
đối với phần lớn các Ngân hàng thương mại tại Việt Nam. Lý do chính là do
các doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm tỷ lệ rất cao trong thành phần các đối
tượng kinh tế, đối với các doanh nghiệp nói riêng thì tỷ lệ các doanh nghiệp
vừa và nhỏ lên đến hơn 90%. Bên cạnh đó, trong nhiều thống kê không chính
thức, tỷ lệ doanh số cho vay đối với nhóm khách hàng này luôn chiếm trên
60% tổng doanh số cho vay của hầu hết các ngân hàng thương mại tại Việt
Nam. Có thể khẳng định rằng, lợi nhuận đem lại từ việc chăm sóc và phát
triển đối tượng khách hàng này là vấn đề sống còn của rất nhiều các ngân
hàng thương mại, bao gồm Ngân hàng Đông Á, trong phạm vi nghiên cứu của
luận văn này là Chi nhánh Hà Nội – Chi nhánh duy nhất của Ngân hàng Đông
Á trên địa bàn Hà Nội. Trong những năm qua, hoạt động tín dụng doanh
nghiệp vừa và nhỏ tại Chi nhánh có những chuyển biến tích cực cả về doanh
số lẫn chất lượng, tuy nhiên tốc độ tăng trưởng không cao do nhiều yếu tố chủ
quan và khách quan, chính vì vậy Chi nhánh Hà Nội chưa khẳng định được vị
thế đầu tàu của mình trong số các Chi nhánh thuộc miền Bắc của Ngân hàng
Đông Á. Do vậy, đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng doanh nghiệp vừa và nhỏ tại
Chi nhánh Hà Nội đang là một nhu cầu rất cấp thiết hiện nay.
Mục đích nghiên cứu chính của luận văn là đưa ra được các giải
pháp nhằm cải thiện hoạt động tín dụng doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân
hàng Đông Á. Bên cạnh các giải pháp dành cho ngân hàng, luận văn còn đóng
góp một số giải pháp cho các doanh nghiệp nhằm nâng cao khả năng sử dụng
vốn, qua đó dễ dàng tiếp cận được vốn vay từ phía ngân hàng, ngoài ra luận
văn cũng đưa ra một số đề xuất dành cho Đảng và Nhà nước để có thể đưa ra
nhiều chính sách ưu đãi và sát sao hơn để kích thích phát triển đối tượng các
doanh nghiệp vừa và nhỏ, đây cũng là đối tượng mà luận văn hướng tới.
Trong phạm vi nghiên cứu là hoạt động tăng trưởng tín dụng doanh nghiệp
vừa và nhỏ tại chi nhánh Hà Nội giai đoạn 2011-2014, luận văn muốn nhấn
mạnh vào việc đẩy mạnh doanh số tín dụng và chỉ đưa ra một số giải pháp cơ
bản cho việc nâng cao chất lượng tín dụng, do vậy nên tiêu đề của luận văn
vẫn sử dụng khái niệm “tăng trưởng” thay vì “phát triển”
Các nội dung chính của luận văn bao gồm:
Chương 1: Những vấn đề cơ bản về tín dụng DNVVN
Chương này là cơ sở lý luận của luận văn, đưa ra những lý thuyết
khái quát về tín dụng, đồng thời định hình đối tượng doanh nghiệp vừa và
nhỏ, qua đó làm rõ khái niệm mà luận văn hướng đến, đó là tín dụng doanh
nghiệp vừa và nhỏ. Nội dung của chương này bao gồm:
1. Khái quát lại những vấn đề cơ bản về tín dụng nói chung, phân loại tín
dụng ngân hàng theo nhiều phương pháp, bao gồm:
Phân loại theo nghiệp vụ: có thể chia tín dụng ra làm các hình thức:
cho vay, bảo lãnh, tín dụng chứng từ, chiết khấu thương phiếu…
Phân loại theo thời hạn cho vay: bao gồm 3 hình thức: cho vay ngắn
hạn, cho vay trung hạn và cho vay dài hạn
Phân loại theo mức độ tín nhiệm của khách hàng: bao gồm 2 hình
thức: cho vay có tài sản đảm bảo (thế chấp) và cho vay không có tài
sản đảm bảo (tín chấp).
Phân loại theo tư cách pháp lý của khách hàng: có thể phân tín dụng
ra làm 2 hình thức là tín dụng doanh nghiệp và tín dụng cá nhân.
Trong tín dụng doanh nghiệp, dựa vào quy mô về vốn và số lượng
lao động có thể phân ra làm 2 hình thức: tín dụng đối với doanh
nghiệp lớn và tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ.
2. Trình bày các đặc điểm kinh tế của đối tượng là doanh nghiệp vừa và
nhỏ,bao gồm 4 ưu điểm và 4 nhược điểm mang tính chủ yếu của đối tượng
khách hàng này như sau:
Ưu điểm:
Thứ nhất, DNVVN dễ dàng khởi sự và linh hoạt, năng động nhạy
bén, dễ thích ứng với thị trường
Thứ hai, DNVVN dễ quản lý
Thứ ba, chi phí cố định thấp, linh hoạt trong việc sử dụng và thay
đổi công nghệ
Thứ tư, DNVVN có thể phát huy được tiềm lực trong nước
Nhược điểm (hạn chế):
Khả năng tài chính của DNVVN hạn chế
Môi trường kinh doanh không thuận lợi, thị trường tiêu thụ sản
phẩm nhỏ và bấp bênh
Thiếu thông tin
Trình độ quản lý và đội ngũ lao động còn nhiều hạn chế
3. Sử dụng hai nôi dung ở trên nhằm làm rõ khái niệm tín dụng doanh nghiệp
vừa và nhỏ, đưa ra các chỉ tiêu đánh giá tăng trưởng tín dụng DNVVN
trong một tổ chức tín dụng, bao gồm các chỉ tiêu phản ánh số lượng (tỷ lệ
tăng trưởng dư nợ, tỷ lệ tăng trưởng doanh số cho vay, tỷ lệ tăng trưởng
của số lượng khách hàng được vay vốn) và một số chỉ tiêu phản ánh về
chất lượng (tỷ lệ thu lãi, tỷ lệ nợ quá hạn, tỷ lệ nợ xấu…), tuy nhiên các
chỉ tiêu phản ánh chất lượng chỉ dừng lại ở những khái niệm cơ bản vì
không thuộc trọng tâm nghiên cứu của đề tài.
4. Các nhân tố tác động đến tăng trưởng tín dụng doanh nghiệp vừa và nhỏ,
bao gồm các nhân tố từ phía ngân hàng và từ chính các doanh nghiệp,
cùng với một số nhân tố bên ngoài khác. Trong đó:
Các nhân tố từ phía ngân hàng:
Chính sách tín dụng và quy trình cho vay
Chiến lược kinh doanh của NHTM
Trình độ công nghệ thông tin NHTM
Trình độ của đội ngũ nhân viên
Các nhân tố từ phía doanh nghiệp:
Mục đích sử dụng vốn vay của DNVVN
Tình hình tài chính của DNVVN
Trình độ quản lý/đạo đức kinh doanh của chủ DNVVN
Chương 2: Thực trạng tăng trưởng tín dụng DNVVN tại ngân hàng
TMCP Đông Á - Chi nhánh Hà Nội
Chương này gồm 5 nội dung chính sau:
1. Giới thiệu sơ lược về quá trình hình thành và phát triển của Chi nhánh
Hà Nội, cụ thể:
Lịch sử hình thành và phát triển của Chi nhánh Hà Nội
Cơ sở pháp lý và cơ cấu tổ chức của Chi nhánh Hà Nội
Những điểm mạnh và hạn chế của Chi nhánh Hà Nội
Sơ lược tình hình hoạt động của Chi nhánh Hà Nội những giai
đoạn 2011 - 2014, bao gồm:
- Kết quả kinh doanh chung: phản ánh lợi nhuận trước và
sau trích lập DPRR
- Một số kết quả kinh doanh chi tiết: Tình hình huy động
vốn, hoạt động tín dụng cho vay, hoạt động kinh doanh
ngoại tệ và tài trợ thương mại, hoạt động bảo lãnh
2. Tóm tắt quy trình cho vay của chi nhánh theo 9 bước:
Bước 1: Hướng dẫn, tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ vay vốn từ khách
hàng và sao gửi hồ sơ gửi Phòng Thẩm định
Bước 2: Thẩm định các điều kiện tín dụng, lập Tờ trình thẩm
định, kiểm soát, trình duyệt Tờ trình
Bước 3: Thẩm định rủi ro tín dụng độc lập và trình Báo cáo rủi
ro
Bước 4: Xét duyệt cho vay
Bước 5: Soạn thảo, kiểm soát, ký Hợp đồng tín dụng, Hợp đồng
bảo đảm, Hợp đồng cho vay
Bước 6: Giải ngân
Bước 7: Kiểm tra, giám sát vốn vay
Bước 8: Thu nợ gốc, lãi, phí và các phát sinh
Bước 9: Thanh lý Hợp đồng tín dụng, giải chấp tài sản
3. Một số đánh giá sơ bộ về các khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ của
chi nhánh, nhấn mạnh vào những khó khăn và hạn chế trên các mặt
như:
Trình độ quản lý
Chất lượng nguồn nhân lực
Trình độ công nghệ kỹ thuật
Khả năng tự chủ về tài chính
4. Trình bày thực trạng tăng trưởng tín dụng doanh nghiệp vừa và nhỏ tại
chi nhánh thông qua các chỉ tiêu:
Quy mô và tốc độ tăng trưởng dư nợ cho vay
Cơ cấu tín dụng theo thời hạn cho vay
Cơ cấu tín dụng theo ngành kinh tế
Tỷ lệ nợ quá hạn
Hệ số thu lãi
Hệ số thu nợ
Các thống kê về doanh số bảo lãnh và số dư bảo lãnh.
5. Đánh giá kết quả đạt được trong công tác tín dụng doanh nghiệp vừa và
nhỏ tại chi nhánh Hà Nội giai đoạn 2011-2014, bao gồm:
Những thành tựu đã đạt được: về tăng trưởng số lượng khách
hàng, cơ cấu cho vay, khả năng cung ứng vốn kịp thời, công tác
đào tạo và nâng cao chất lượng của đội ngũ nhân viên…..
Những hạn chế còn tồn tại, đưa ra một số nguyên nhân lý giải
những hạn chế bao gồm các nguyên nhân từ phía doanh nghiệp,
từ phía ngân hàng và từ phía các cơ quan chức năng.
Chương 3: Giải pháp đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng DNVVN tại ngân
hàng TMCP Đông Á - Chi nhánh Hà Nội.
1. Trình bày sơ lược quan điểm của Đảng và Nhà nước, định hướng phát
triển đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ của chi nhánh Hà Nội
2. Tìm ra các điểm mạnh của chi nhánh Hà Nội, làm tiền đề để đưa ra các
giải pháp nhằm tăng trưởng tín dụng doanh nghiệp vừa và nhỏ bao
gồm:
Cải tiến quy trình, đơn giản hóa thủ tục cho vay đối với các
DNVVN
Cơ cấ u la ̣i toàn bô ̣ khách hàng DNVVN hiê ̣n có , lựa cho ̣n khách
hàng tốt để mở rộng tín dụng
Mở rộng mạng lưới kinh doanh đồng thời với việc nghiên cứu
đặc thù kinh tế địa phương để phát triển sản phẩm phù hợp
Mở rộng mạng lưới kinh doanh đồng thời với việc nghiên cứu
đặc thù kinh tế địa phương để phát triển sản phẩm phù hợp
Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
Nâng cao năng lực quản lý, điều hành và đức nghề nghiệp của
lãnh đạo phòng khách hàng
Thẩm định và quản lý chặt chẽ hồ sơ vay vốn
Thực hiện tốt công tác bảo đảm tiền vay
Chú trọng công tác tiếp thị và thực hiện tốt chính sách khách
hàng
3. Một số kiến nghị bao gồm:
Kiến nghị dành cho Ban lãnh đạo toàn Ngân hàng Đông Á,
Kiến nghị dành cho Chính phủ
Kiến nghị dành cho các doanh nghiệp
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của Đề tài nghiên cứu
Doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) đại diện cho khoảng 90% các doanh
nghiệp trong hầu hết các nước trên thế giới, trong đó có cả Việt Nam và đóng vai
trò quan trọng trong sự phát triển của nền kinh tế mỗi quốc gia thông qua tạo việc
làm, đầu tư và xuất khẩu.
Ở nước ta, khối DNVVN đã đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp phát
triển kinh tế của đất nước. Thực tế cho thấy, trong những năm qua, các DNVVN
nói chung đã có sự tăng trưởng khá mạnh cả về chất và lượng, đóng góp một phần
không nhỏ vào sự tăng trưởng kinh tế, tạo công ăn việc làm và chuyển dịch cơ cấu
kinh tế của đất nước. Tuy nhiên, sự phát triển của các DNVVN đồng thời cũng làm
bộc lộ nhiều hạn chế cố hữu như: thiết bị kỹ thuật lạc hậu, sản xuất nhỏ lẻ, chí phí
sản xuất cao…mà một trong những nguyên nhân quan trọng của những hạn chế đó
đồng thời cũng là khó khăn mà các DNVVN đang gặp phải đó là khó tiếp cận được
nguồn vốn ngân hàng.
Cho vay DNVVN là một định hướng lớn của Ngân hàng TMCP cổ phần
Đông Á. Là một trong những chi nhánh lớn của ngân hàng Đông Á, Chi nhánh Hà
Nội thực hiện đầy đủ chức năng của một Ngân hàng thương mại theo các chính
sách đầu tư phát triển của ngân hàng Đông Á, kinh doanh tiền tệ gắn với định
hướng phát triển kinh tế đất nước từng thời kỳ. Chi nhánh Hà Nội là chi nhánh duy
nhất của ngân hàng Đông Á nằm trên địa bàn Thủ đô Hà Nội và cũng là nơi tập
trung một lượng lớn các DNVVN, hứa hẹn là một khu vực khách hàng đầy tiềm
năng. Do vậy, Chi nhánh Hà Nội đã định hướng phát triển cho vay đối với các
DNVVN. Tuy nhiên, thực trạng việc đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng đối với loại
khách hàng này chưa thực sự đạt hiệu quả .
Do đó, trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt giữa các ngân hàng thương mại đối
với phân khúc khách hàng là các DNVVN, việc nghiên cứu để tìm ra giải pháp đẩy
mạnh tăng trưởng tín dụng DNVVN tại ngân hàng Đông Á - Chi nhánh Hà Nội
thực sự là vấn đề cần thiết hiện nay.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Hệ thống hóa các vấn đề lý luận cơ bản về tín dụng ngân hàng, DNVVN và
hiệu quả tín dụng ngân hàng đối với DNVVN;
Đánh giá thực trạng tăng trưởng tín dụng DNVVN của Chi nhánh Hà Nội;
Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị nhằm đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng
DNVVN tại Chi nhánh Hà Nội.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
Đối tượng nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu các vấn đề liên quan đến
tăng trưởng tín dụng và đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng đối với DNVVN;
Phạm vi nghiên cứu: Tăng trưởng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại
Chi nhánh Hà Nội qua các năm 2011, 2012, 2013, 2014
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Đề tài đã nghiên cứu từ các quan điểm, lý luận và thực tiễn của các DNVVN
trong nền kinh tế thị trường, từ đó đánh giá thực trạng và tìm biện pháp đẩy mạnh
tăng trưởng tín dụng DNVVN tại Chi nhánh Hà Nội. Luận văn có thể là một tài
liệu tham khảo có giá trị đối với nhân viên tín dụng và nhân viên kinh doanh của
Chi nhánh Hà Nội.
5. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng hệ thống các phương pháp nghiên cứu cơ bản: điều tra phân
tích, hệ thống hoá, tổng hợp, so sánh, thống kê.
6. Kết cấu của Đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, danh mục các
bảng, sơ đồ, mục lục, Đề tài gồm 3 chương:
Chương 1: Những vấn đề cơ bản về tín dụng DNVVN;
Chương 2: Thực trạng tăng trưởng tín dụng DNVVN tại ngân hàng TMCP
Đông Á - Chi nhánh Hà Nội;
Chương 3: Giải pháp đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng DNVVN tại ngân hàng
TMCP Đông Á - Chi nhánh Hà Nội.