Tiểu luận tình huống lớp chuyên viên: Xử lý khiếu nại việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trái với quy định pháp luật

Tiểu luận tình huống
TRƯỜNG CHÍNH TRỊ TRƯỜNG CHINH

***

TIỂU LUẬN TÌNH HUỐNG
CHƯƠNG TRÌNH BỒI DƯỠNG NGẠCH
CHUYÊN VIÊN
Họ và tên:
Đơn vị công tác:
Lớp:

Nam Định, tháng 10 năm 2018

Snake & Pig

1


Tiểu luận tình huống

A - MỞ ĐẦU
Quản lý nhà nước về đất đai là một lĩnh vực hiện đang nảy sinh nhiều
vấn đề phức tạp do hệ thống pháp luật về đất đai chưa hoàn thiện, quá trình đô
thị hoá nông thôn, hiện đại hoá các đô thị, xây dựng cơ sở hạ tầng, các cơ sở
kinh tế diễn ra với tốc độ chóng mặt trong khi cơ chế quản lý nhà nước về đất
đai, ý thức pháp luật của người dân, của cán bộ, công chức trong giải quyết
các quan hệ liên quan đến đất đai còn nhiều hạn chế… Đây chính là những
nguyên nhân cơ bản dẫn đến các tranh chấp đất đai trong nhân dân diễn ra
phổ biến tại nhiều địa phương. Trong khi đó, quá trình giải quyết của các cơ
quan nhà nước còn chưa thống nhất, thậm chí chưa đúng với các quy định

pháp luật hiện hành, gây nên nhiều bức xúc cho các đối tượng tham gia quan
hệ pháp luật, làm nảy sinh các dư luận xã hội và các hành vi tiêu cực trong
nhân dân, cá biệt có nhiều vụ việc từ các tranh chấp đất đai dẫn đến các hành
vi vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức. Vì vậy, giải quyết hợp lý, hợp tình các
tranh chấp đất đai trong giai đoạn hiện nay có ý nghĩa quan trọng trong việc
giữ gìn an ninh trật tự tại các địa phương và xây dựng niềm tin của nhân dân
đối với Nhà nước.
Trong những năm gần đây, Nhà nước đã ban hành mới, bổ sung các văn
bản quy phạm pháp luật, luật quy định về quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất
đai như: Luật đất đai 1993,2003 và mới nhất là Luật đất đai 2013. Các văn
bản trên phần nào đã đáp ứng được phần nào những đòi hỏi thực tế trong lĩnh
vực quản lý và sử dụng đất đai. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được
thực trạng quản lý đất đai từ trung ương tới địa phương còn gặp nhiều khó
khăn, bất cập; đặc biệt là những tranh chấp, khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản
ánh về quản lý và sử dụng đất đai. Tình hình khiếu nại, tố cáo tranh chấp của
công dân trong lĩnh vực đất đai diễn ra ở quy mô rộng, phức tạp, kéo dài ở
hầu hết các địa phương trong cả nước, nhiều nơi đã trở thành điểm nóng, kéo

Snake & Pig

2


Tiểu luận tình huống

đến các cơ quan, chính quyền, tổ chức Đảng nhằm gây áp lực đòi được giải
quyết quyền lợi theo yêu cầu, gây mất trật tự an toàn xã hội.
Thực trạng nhân dân khiếu kiện nhiều trong lĩnh vực quản lý đất đai
gây mất ổn định về trật tự xã hội cho thấy công tác thanh tra, kiểm tra và giải
quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền và cán bộ,

công chức thực hiện nhiệm vụ còn chưa đáp ứng được vai trò và vị trí của
mình.
Khi ra các quyết định hành chính chủ thể ban hành quyết định phải dựa
vào căn cứ pháp luật và phải có tính khả thi. Bất kỳ một tình huống nào cũng
đề chứa đựng những yếu tố pháp lý mà việc giải quyết nó cũng đều dẫn đến
một hệ quả pháp lý nhất định và đều tác động đến đời sống xã hội, con người.
Chính vì vậy, khi ra quyết định các cơ quan nhà nước có thẩm quyền đặc biệt
chú ý tới các căn cứ pháp lý, phải điều tra tỉ mỉ cặn kẽ mọi tình tiết có liên
quan đến vụ việc và tình huống.
Sau khi được học tập kiến thức quản lý nhà nước, chương trình quản lý
nhà nước ngạch Chuyên viên, cùng với việc nghiên cứu đường lối của Đảng,
chính sách pháp luật của nhà nước và kinh nghiệm rút ra trong hoạt động thực
tiễn, tôi xin chọn một tình huống trong việc: “Khiếu nại việc cấp giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất trái với quy định pháp luật” để viết tiểu luận cho
khóa học.

Snake & Pig

3


Tiểu luận tình huống

B - NỘI DUNG
1. Mô tả tình huống
1.1 Hoàn cảnh xuất hiện tình huống
Ông Đinh Văn C và bà Đinh Thị H là hai anh em ruột và là con của ông
Đinh Văn K và vợ là bà Phạm Thị N (đã chết) đều thường trú tại địa chỉ xóm
3, xã Giao Lạc, huyện GT, Tỉnh NĐ. Khoảng thời gian 1982, ông C sau khi
xây dựng gia đình thì được bố mẹ là ông Đinh Văn K và bà N xây dựng nhà

trên đất với diện tích là 450m 2/1287m2 (gồm 350m2 đất thổ cư; 100m2 đất thổ
canh), Việc cho tặng này đã được lập thành văn bản cho tặng quyền sử dụng
đất nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Năm 1997, Thực hiện quyết định của UBND tỉnh Nam Định về việc đo
đạc lại bản đồ địa chính và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ
trên địa bàn tỉnh thì diện tích đất của hộ ông C có sự biến động do ông C đã
đổi phần diện tích đã mua của người hàng xóm cho ông B (em trai ông C), mở
ngõ đi chung và mở rộng đường dong xóm . Đến năm 1998, hộ ông C được
cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng 2 thửa đất tại bản đồ số 05 gồm: thửa
162, diện tích 260m2 đất vườn; thửa 163, diện tích 610m2 (gồm 255m đất ở;
155m2 đất vườn; 200m2 đất ao).
Năm 2009, ông K cho tặng đất cho con gái là bà H với sự có mặt của
đông đủ các thành viên trong gia đình và tất cả đều nhất trí. Tuy nhiên, việc
cho tặng không lập thành văn bản. Tại buổi đo đạc tách thửa cho bà H thì ông
C lại đi làm ăn xa, không có ở nhà nên không biết việc hộ bà H đã được cấp
giấy chứng nhân quyền sử dụng đất chồng lên phần diện tích của gia đình ông
là 75m2 mà gia đình ông đã được cấp GCNQSDĐ năm 1998. Tháng 10/2016,
khi gia đình phát sinh mẫu thuẫn liên quan đến đất đai, lúc này ông C mới
được biết sự việc.
1.2 Diễn biến tình huống

Snake & Pig

4


Tiểu luận tình huống

Trước sự việc đó, ngày 20/11/2016, ông Đinh Văn C gửi đơn đề nghị
UBND xã Giao Lạc kiểm tra, xem xét lại quy trình cấp giấy chứng nhận

quyền sử dụng trên thửa số 162, xóm 3 xã Giao Lạc. Tuy nhiên, sau 30 ngày
gia đình ông C vẫn chưa nhận được câu trả lời từ UBND xã Giao Lạc.
Ngày 24/12/2016, ông Đinh Văn C tiếp tục gửi đơn khiếu nại gửi đến
Chủ tịch UBND huyện Giao Thủy với nội dung “Khiếu nại việc cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất của UBND huyện Giao Thủy đã cấp chồng lên
phần diện tích đất của gia đình sử dụng ổn định từ 1998 đến nay”.
Sau khi nhận được đơn, ngày 04/01/2017, Chủ tịch UBND huyện ra
Quyết định thành lập tổ công tác gồm: Phòng Tài nguyên và Môi trường;
Thanh tra huyện và UBND xã Giao Lạc đã tiến hành thẩm tra, xác minh việc
cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ bà Đinh Thị H và ông Đinh
Văn C, xóm 3 xã Giao Lạc.
Ngày 05/01/2017, Phòng Tài nguyên và Môi trường; Thanh tra huyện
đã mời ông Đình Văn C đến phòng làm việc để trao đổi một số nội dung cần
làm rõ trong đơn của ông C.
Từ ngày 06/01/2017 đến ngày 13/01/2017, tổ công tác đã tiến hành
kiểm tra, xem xét hồ sơ tài liệu lưu giữ tại UBND xã Giao Lạc và tiến hành
xác minh thu thập chứng cứ có liên quan đến việc cấp giấy chứng nhận quyền
cho hộ bà H và hộ ông C. Đồng thời, tổ công tác cũng đã làm việc với những
người có liên quan, yêu cầu cung cấp tài liệu chứng cứ và giải trình việc sử
dụng đất của hộ ông C và hộ bà H.
Ngày 14/3/2017, Tổ công tác đã có báo cáo số 01/BC-TCT gửi UBND
huyện Giao Thủy về việc xem xét đơn khiếu nại của ông Đinh Văn C, nội
dung báo cáo như sau:
* Về nguồn gốc và biến động của nhà đất của hộ ông Đinh Văn C và bà
Đinh Thị H, xóm 3 xã Giao Lạc.
- Nguồn gốc: Thửa đất gia đình ông C và bà H đang sử dụng có nguồn
gốc đất là của bố mẹ đẻ là ông Đinh Văn K và Nguyễn Thị N (đã chết). Theo
Snake & Pig

5

Tiểu luận tình huống

bản đồ tỷ lệ 1/2000 lập năm 1987 được thể hiện 02 thửa rõ ràng về ranh giới,
trong đó:
+ Hộ ông Đinh Văn K sử dụng thửa số 531, diện tích 837m 2 (gồm
360m2 đất thổ cư; 313 m2 đất thổ canh; 200 m2 đất ao).
+ Hộ ông Đinh Văn C sử dụng thửa số 843 diện tích 450m 2 (gồm
350m2 đất thổ cư; 100m2 đất thổ canh).
- Biến động:
Năm 1989, ông K tiếp tục chia đất cho con trai thứ hai là ông Đinh Văn
B với diện tích là 420m2, liền kề với mảnh đất của ông Đinh Văn C.
Năm 1990, ông C mua môt miếng đất của hàng xóm nhưng với ý định
mở rộng phần diện tích trên lãnh thổ của bố mẹ, ông C đã đổi phần diện tích
đất mua của hàng xóm cho ông B (em trai) để lấy phần diện tích mà ông B đã
được bố mẹ cho cạnh gia đình nhà ông.
Năm 1997, thực hiện quyết định của UBND tỉnh Nam Định về việc đo
đạc lại bản đồ địa chính và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ
trên địa bàn tỉnh thì diện tích đất của hai hộ thể hiện như sau:
+ Hộ ông Đinh Văn K sử dụng thửa số 161 tờ bản đồ số 5, diện tích
360m2 (gồm 200m2 đất ở; 160m2 đất vườn).
+ Hộ ông Đinh Văn C sử dụng 02 thửa đất tại tờ bản đồ số 05 gồm:
thửa số 162, diện tích 260m2 đất vườn; thửa số 163, diện tích 610m 2 ( 255m2
đất ở; 155m2 đất vườn; 200m2 đất ao.).
Diện tích đất của hai hộ đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng
đất năm 1998, tổng diện tích cả khu đất năm 1997 giảm 93,0m 2 so với năm
1987 do mở ngõ đi cho ông K và mở rộng đường dong xóm.
* Hồ sơ, tài liệu thu thập (bản phô tô có đóng dấu treo của UBND xã)
gồm:

- Đơn đăng ký quyền sử dụng đất hộ ông Đinh Văn K và hộ ông Đinh
Văn C;

Snake & Pig

6


Tiểu luận tình huống

- Biên bản kết thúc công khai hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất của xóm 3, xã Giao Lạc.
- Danh sách các hộ sử dụng đất ở hợp pháp tại xóm 3, xã Giao Lạc
- Trích bản dồ giải thửa năm 1987;
- Trích bản đồ địa chính năm 1998;
- Trích lục thửa đất của ông Đinh Văn C, giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất của ông Đinh Văn C;
- Hồ sơ tặng cho và cấp giấy chứng nhận cho hộ bà Đinh Thị H;
- Biên bản giao nhận diện tích của trung tâm đo đạc bản đồ giữa UBND
xã Giao Lạc, tổ đo đạc và xóm trưởng xóm 3 (kèm theo thống kê diện tích
từng thửa).
* Kết quả làm việc với các bên liên quan:
- Ngày 09/01/2017, tổ công tác tiến hành làm việc với ông K kết quả
như sau: Theo ông K nguồn gốc đất của cả khu là đất của vợ chồng ông tạo
dựng nên. Đến năm 1980, khi ông C xây dựng gia đình, thì vợ chồng ông K
cho phép ông C làm nhà ở với tổng diện tích là 450m2 (gồm 350m2 đất thổ cư;
100m2 đất thổ canh), việc cho tặng đã được lập thành biên bản. Đến năm
1997, khi Nhà nước tiến hành đo đạc lập bản đồ địa chính ông K có biết và có
ký nhận việc cho tặng quyền sử dụng đất đối với ông C.
Về việc tặng cho và làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng

đât đối với bà H: Năm 2009, vợ chồng có nhờ ông D – nguyên cán bộ địa
chính xã làm thủ tục việc tặng cho và tách thửa. Tại buổi đo đạc để tách thổ
cho bà H có đầy đủ các thành viên trong gia đình, gồm cả vợ chồng ông C,
tuy nhiên tại thời điểm làm các thủ tục tách thửa thì ông C hay đi làm ăn xa,
nhưng có về thường xuyên.
- Cùng ngày, tổ công tác đã tổ chức buổi làm việc với bà H, kết quả như
sau: Năm 2009, bố mẹ bà có chia tách cho bà một phần diện tích đất để xây
nhà ở, việc này đều được các thành viên trong gia đình tán thành, nhất trí bao
gồm cả gia đình ông C, tuy nhiên lại không lập thành văn bản. Cùng thời
Snake & Pig

7


Tiểu luận tình huống

điểm trên, hộ bà H làm nhà, hộ ông C không có ý kiến gì và khẳng định việc
làm nhà chồng lên phần diện tích đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử
dụng của hộ ông C, bà không hề biết.
- Ngày 10/01/2017, tổ làm việc với ông Đinh Văn C, kết quả: Theo ông
năm 2009, gia đình ông K tặng cho đất cho gia đình bà H, ông C không được
biết, không ký giáp ranh hộ liền kề. Sau đó hộ bà H xây nhà ở, ông C có biết
sự việc nhưng nghĩ đến tình cảm gia đình nên ông C không có ý kiến gì.
Năm 1990, ông C có mua đất của hộ ông Đ (người cùng xóm), sau đó
ông C đã đổi phần diện tích đất này với em trai là ông B để lấy phần diện tích
đất bố mẹ đã cho ông B. Việc đổi đất giữa ông C và ông B chỉ thỏa thuận
bằng miệng, không có giấy tờ gì.
- Tổ công tác cũng làm việc với ông B: Năm 1990, tại thời điểm ông
xây dựng gia đình được bố mẹ cắt cho thửa đất, gồm có ngôi nhà bổi 5 gian
với diện tích là 420m2, liền kề với mảnh đất của ông Đinh Văn C. Đến năm

1997, ông B và gia đình chuyển ra phần diện tích đất mà ông C đã mua của
hàng xóm là ông Đ. Việc chuyển đổi giữa ông và ông C chỉ thỏa thuận bằng
miệng.
- Ngày 11/01/2017, Tổ công tác làm việc với ông Lê Mạnh D, nguyên
cán bộ địa chính xã Giao Lạc từ năm 1990 đến năm 2010. Theo ông D giải
trình: tháng 5/2009, ông K có đơn xin tách đất cho con gái là bà Đinh Thị H,
khi ông đến gia đình để hướng dẫn thủ tục tặng cho quyền sử dụng đất, hộ
ông K và ông c có thỏa thuận bằng miệng việc trao đổi vị trí đất cho H từ diện
tích vườn tây nhà ông C sang phần vườn trước nhà ông K, nhưng không lập
thành biên bản.
* Kết quả thẩm tra, xác minh việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng
đất của hộ ông Đinh Văn C và hộ ông Đinh Văn K.
Thực hiện thông tư 346/1998/TT-TCĐC ngày 16/3/1998 về hướng dẫn
thủ tục đăng ký đất đai, lập hồ sơ địa chính và cấp giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất của Tổng cục địa chính, theo chủ trương chính sách chung của
Snake & Pig

8


Tiểu luận tình huống

UBND tỉnh Nam Định về việc cấp giấy chứng nhận đồng loạt cho các hộ gia
đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh, UBND xã Giao Lạc có thành lập hội đồng
đăng ký đất đai (không còn hồ sơ lưu tại UBND xã Giao Lạc). Trong quá
trình xét duyệt cấp giấy chứng nhận, do số hộ dân nhiều (trên 2000 hộ) nên
không tổ chức xét duyệt từng hộ mà chỉ căn cứ vào bản đồ địa chính lập năm
1997. Việc công khai hồ sơ không đúng quy định, không có thông báo công
khai hồ sơ chỉ có biên bản kết thúc công khai hồ sơ với thời gian là 10 ngày
(theo quy định thời gian công bố công khai là 15 ngày).

Thu thập hồ sơ đăng ký tại phòng Tài nguyên và môi trường, hồ sơ
đăng ký quyền sử dụng đất đai của hộ ông Đinh Văn C và hộ ông Đinh Văn K
có đơn đăng ký quyền sử dụng đất, biên bản công khai và kết thúc công khai
cấp giấy chứng nhận của xóm 3, danh sách hộ sử dụng đất hợp pháp.
Kiểm tra biểu thống kê diện tích từng thửa kèm theo biên bản giao nhận
diện tích của Trung tâm đo đạc bản đồ ngày 06/10/1997, có chữ ký xác nhận
của ông Đinh Văn c với tổng diện tích 02 thửa 162 và 163 là 875m 2 (tại trang
10); chữ ký xác nhận của ông Đinh Văn K với tổng diện tích thửa 161 là
360m2 (tại trang 9).
Tuy nhiên, trong thời gian UBND huyện Giao Thủy, Thanh tra huyện
đang tiến hành kiểm tra, xác minh về quá trình xét cấp giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất, ngày 01/4/2017, do ông Đinh Văn C vẫn chưa nhận được văn
bản trả lời từ UBND huyện Giao Thủy nên ông Đinh Văn C tiếp tục làm đơn
khiếu nại gửi lên UBND tỉnh Nam Định với nội dung: “Đề nghị UBND tỉnh
Nam Định kiểm tra, xem xét việc UBND huyện Giao Thủy cấp chứng nhận
quyền sử dụng đất cho hộ gia đình bà H, tại xóm 3 đã chồng lên phần diện
tích của gia đình ông Đinh Văn C sử dụng ổn định từ 1998 đến nay”.
2. Phân tích tình huống
2.1. Nguyên nhân
a) Nguyên nhân khách quan

Snake & Pig

9


Tiểu luận tình huống

- Trong một thời gian dài, công tác quản lý đất đai bị buông lỏng, quy
trình quản lý thiếu chặt chẽ, thiếu khoa học. Hồ sơ địa chính, tài liệu lịch sử

làm căn cứ giải quyết không đầy đủ.
- Các chính sách, văn bản pháp luật của Nhà nước về quản lý đất đai có
nhiều thay đổi, có những vấn đề chưa thật cụ thể. Mặt khác, công tác cập nhật
văn bản pháp luật của cán bộ cơ sở còn yếu, vì vậy việc vận dụng, thực thi
trên thực tế gặp rất nhiều khó khăn.
- Giá trị quyền sử dụng đất ngày càng cao, sự gia tăng dân số tạo nên
sức ép đối với gia đình trong việc sử dụng đất vào các mục đích khác nhau
quy mô đất bị thu hẹp dẫn đến việc tranh chấp, khiếu kiện đòi quyền lợi có
phần thêm gay gắt.
- Sự phát triển hạ tầng cơ sở làm cho giá đất tăng vọt tại nhiều nơi
khiến cho nhiều người quan tâm đến giá trị của đất, tìm mọi cách để có đất
nhằm đáp ứng cho các như cầu của mình.
- Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đất đai, pháp luật về
khiếu nại chưa thường xuyên, không đúng trọng tâm, trọng điểm và hiệu quả
chưa cao.
b) Nguyên nhân chủ quan
- Trình độ quản lý hành chính Nhà nước nói chung về đất đai của các
cấp, các ngành từ huyện đến cơ sở còn bất cập. Công tác quản lý đất đai trong
một thời gian dài còn buông lỏng, chưa được chú trọng, hồ sơ địa chính của
thửa đất là căn cứ quan trọng để giải quyết vụ việc không đầy đủ, không cập
nhật, thiếu chặt chẽ; thủ tục hành chính không đảm bảo.
- Đội ngũ cán bộ làm công tác chuyên môn về quản lý đất đai qua các
thời kỳ của UBND xã Giao Lạc còn yếu về chuyên môn, kém hiểu biết về
pháp luật đất đai, thiếu tinh thần trách nhiệm dẫn đến việc tham mưu cho
người dân trong việc lập thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất còn
nhiều thiếu sót, không bán sát với quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất.
Snake & Pig

10

Tiểu luận tình huống

- Vì lợi ích cá nhân bất chấp tình nghĩa anh em, cụ thể: Nếu gia đình
không xảy ra mâu thuẫn, các bên tranh giành, đấu đá lẫn nhau thì sẽ không
dẫn đến cơ sự anh đi khiếu kiện em gái để đòi đất.
- Sự hiểu biết của người đối với dân các quy định pháp luật về đất đai,
khiếu nại, tố cáo chưa thật sự đầy đủ và đúng đắn dẫn đến việc nhận thức vấn
đề một cách sai lệch, cố chấp gây ra nhiều khó khăn cho các cơ quan quản lý
nhà nước.
2.2. Hậu quả
- Khi tranh chấp đất đai không được giải quyết dứt điểm thì việc khiếu
nại sẽ kéo dài, làm ảnh hưởng đến cuộc sống của những người liên quan và
gây mất ổn định tình hình an ninh-trật tự an toàn xã hội trên địa huyện.
- Những thiếu sót, sai phạm trong quy trình cấp giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất của cán bộ, công chức sẽ làm giảm sút niềm tin của người dân về
công tác quản lý nhà nước không chỉ ở lĩnh vực đất đai nói riêng mà còn
nhiều lĩnh vực khác nữa.
- Những sai phạm trong việc ra quyết định cấp giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất sẽ ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng
đất. Nếu sự việc không được xử lý kịp thời, hợp tình, hợp lý sẽ dẫn đến những
hậu quả khó lường.
- Quá trình tiếp nhận và xử lý đơn thư của công dân chậm trễ, không
đúng thời hạn sẽ tạo ra những bức xúc trong quần chúng nhân dân, dẫn đến
tình trạng khiếu kiện vượt cấp, đông người, kéo dài.
3. Xác định mục tiêu xử lý tình huống
Vấn đề đặt ra hiện nay là cần phải sớm giải quyết dứt điểm vụ việc và
nâng cao hiệu quả giải quyết, đáp ứng tình hình hiện nay. Xét thấy đây là một
vụ khiếu kiện kéo dài, phức tạp đụng chạm đến vấn đề đất đai là vấn đề nhạy

cảm, bức xúc, cấp bách cần giải quyết ngay với mục tiêu:

Snake & Pig

11


Tiểu luận tình huống

- Xử lý dứt điểm vụ khiếu nại kéo dài lên tất cả các cấp, các cơ quan có
thẩm quyền, đúng điểm dừng theo quy định của Luật khiếu nại, Luật Đất đai
hiện hành. (phải ban hành quyết định giải quyết cuối cùng).
- Việc giải quyết đơn khiếu nại của ông Đinh Văn C phải đảm bảo đúng
pháp luật, hợp lý, hợp tình, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của những
người có liên quan nói chung, cũng như quyền, lợi ích hợp pháp của ông Đinh
Văn C là người đang khiếu nại tiếp.
- Khắc phục tình trạng tranh chấp quyền sử dụng đất trong tình hình
hiện nay, nhằm đảm bảo tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa trong lĩnh vực
quản lý và sử dụng đất đai, bảo vệ uy tín, củng cố lòng tin của công dân đối
với chính quyền địa phương các cấp.
- Xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật đối với mọi hành vi vi phạm pháp
luật về đất đai, khiếu nại, tố cáo của cá nhân, cơ quan, tổ chức có liên quan
đến vụ việc khiếu nại kéo dài, phức tạp này.
- Thông qua việc giải quyết thấu tình đạt lý vụ việc khiếu nại của ông
Đinh Văn C trú tại xã Giao Lạc, huyện Giao Thủy để góp phần tuyên truyền,
phổ biến, giáo dục ý thức pháp luật về đất đai, khiếu nại đối với cá nhân ông
C và các cơ quan, tổ chức có liên quan.
4. Xây dựng, phân tích và lựa chọn phương án giải quyết tình
huống
4.1. Căn cứ pháp lý

- Luật đất đai năm 1993, năm 2003, năm 2013;
- Luật khiếu nại năm 2011;
- Nghị định số 75/2012/NĐ-CP ngày 03/10/2012 của Chính phủ quy
định chi tiết một số điều Lật Khiếu nại;
- Thông tư 346/1998/TT-TCĐC ngày 16/3/1998 của Tổng cục địa chính
về hướng dẫn thủ tục đăng ký đất đai, lập hồ sơ địa chính và cấp giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất;

Snake & Pig

12


Tiểu luận tình huống

- Nghị định 88/2009/NĐ-CP ngày 19/10/2009 của Chính phủ quy định
về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản
khác gắn với đất.
4.2. Phương án giải quyết
Việc giải quyết khiếu nại đòi hỏi phải được phân loại theo tính chất vụ
việc từ đơn giản đến phức tạp, để kịp thời có biện pháp giải quyết, xử lý phù
hợp. Do đó, khi giải quyết khiếu nại, cần có sự phối hợp chặt chẽ với các cơ
quan chức năng từng bước giải quyết dứt điểm, thấu đáo, phù hợp với các quy
định pháp luật, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan. Từ
những tình tiết vụ việc nêu trên, tôi xây dựng 02 phương án như sau:
* Phương án 1:
Trên cơ sở các tài liệu mà ông Đinh Văn C cung cấp liên quan đến đất
đai tại xóm 3, xã Giao Lạc, huyện Giao thủy cùng với những quy định pháp
luật về đất đai và những quy định pháp luật khác có liên quan, UBND tỉnh
Nam Định ra quyết định thụ lý hồ sơ vụ việc, kiểm tra, xem xét quy trình cấp

giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại địa chỉ xóm 3, xã Giao Lạc của hộ bà
Đinh Thị H, trên cơ sở đó ban hành quyết định giải quyết khiếu nại.
- Ưu điểm phương án 1: Vụ việc được giải quyết bởi cơ quan cấp trên
của cơ quan ra quyết định hành chính, đảm bảo tính khách quan, minh bạch
trong việc ra quyết định giải quyết khiếu nại; đảm bảo quyền và lợi ích công
dân; xử lý nghiêm minh những sai phạm của tập thể cá nhân có liên quan đến
quá trình xét duyệt, đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ
bà Đinh Thị H.
- Hạn chế của phương án 1: theo Luật khiếu nại, tại điều 18 quy định:
Chủ tịch UBND cấp huyện giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định
hành chính, hành vi hành chính của mình; Điều 21 quy định: Chủ tịch UBND
cấp tỉnh giải quyết lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính
của Chủ tịch UBND cấp huyện, giám đốc sở và cấp tương đương đã giải
quyết lần đầu nhưng còn khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn
Snake & Pig

13


Tiểu luận tình huống

nhưng chưa được giải quyết. Xét thấy thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu
chưa hết nên nếu UBND tỉnh Nam Định thụ lý, giải quyết là trái thẩm quyền,
kết quả sẽ bị hủy bỏ.
* Phương án 2:
UBND tỉnh Nam Định chuyển đơn khiếu nại của ông Đinh Văn C đến
UBND huyện Giao Thủy để UBND huyện biết và tiếp tục giải quyết khiếu nại
theo quy định, đồng thời thông báo cho ông Đinh Văn C biết về việc UBND
huyện Giao Thủy đang trong quá trình thụ lý và giải quyết vụ việc. Trên cơ sở
hồ sơ, tài liệu đã được Thanh tra huyện, phòng Tài nguyên môi trường và

UBND xã Giao Lạc thẩm tra, xác minh và có báo cáo, Chủ tịch UBND huyện
xem xét và ra quyết định giải quyết khiếu nại với nội dung như sau:
- Ông Đinh Văn C khiếu nại việc cấp giấy chứng nhận cho hộ bà Đinh
Thị H taiuj địa chỉ xóm 3, xã Giao Lạc trên phần diện tích đất mà gia đình
ông C đã ở ổn đinhn từ năm 1998 đến nay là có cơ sở.
- Trong quá trình đo đạc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ
bà H, công tác quản lý, kiểm tra của các cơ quan chức năng không chặt chẽ,
không thực hiện đầy đủ quy trình, thủ tục lập hồ sơ theo quy định dẫn đến
việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ bà H trên thửa đất 162
chồng lên phần diện tích đất của ông Đinh Văn C đã được cấp giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất năm 1998.
- Phòng Tài nguyên & môi trường trong quá trình thẩm định hồ sơ cấp
giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của hộ bà H đã thiếu chính xác về hiện
trạng sử dụng đất thực tế dẫn đến việc trình UBND huyện cấp giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất cho hộ bà Đinh Thị H không đúng hiện trạng sử dụng
đất.
- Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Đinh Thị H trên
phần diện tích đất đã được cấp giấy chứng nhận của ông C là sai. Đối chiếu
theo quy định tại điểm d, khoản 2 Điều 106 Luật đất đai 2013, đề nghị thu hồi
và hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của hộ bà Đinh Thị H.
Snake & Pig

14


Tiểu luận tình huống

- Tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể và cá nhân liên
quan trong việc xét duyệt, đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
cho hộ bà Đinh Thị H, xóm 3 xã Giao Lạc.

- Ưu điểm phương án 2:
+ Phương án này đảm bảo quyền và lợi ích của công dân;
+ Việc khiếu nại tiếp buộc phải dừng lại trước những quy định rõ ràng
của pháp luật, bớt đi một “gánh nặng” cho cơ quan quản lý nhà nước.
+ Giải quyết dứt điểm, triệt để, khách quan đúng quy định, chính xác về
nội dung khiếu nại của công dân cũng như các vấn đề khác có liên quan; được
chính quyền cơ sở, nhân dân địa phương đồng tình ủng hộ, góp phần xây
dựng trật tự an ninh-chính trị địa phương ổn định.
+ Việc kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với cá nhân, tập thể có liên
quan trong việc làm sai quy định pháp luật đảm bảo pháp chế xã hội chủ
nghĩa, nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước ở địa phương.
- Hạn chế của phương án 2: Sẽ làm phát sinh khiếu kiện về chia thừa
kế hoặc tranh chấp đất đai giữa các thành viên trong gia đình ông K. Mặt
khác, việc giải quyết này chỉ đạt về lý nhưng chưa thấu về tình.
* Lựa chọn phương án xử lý tình huống: Trong hai phương án trên,
tôi chọn phương án là khả thì nhất, đúng với quy định pháp luật hiện hành,
tránh tình trạng khiếu nại vượt cấp, kéo dài, đảm bảo quyền và lợi ích hợp
pháp của công dân, nâng cao công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực khiếu
nại, tố cáo và quản lý, sử dụng đất đai..Còn phương án 1 không khả thì vì
không đúng thẩm quyền giải quyết.
5. Lập kế hoạch tổ chức thực hiện phương án đã chọn
UBND huyện Giao Thủy ban hành quyết định về việc giải quyết khiếu
nại và tổ chức thực hiện như sau:
Phương án 1: Thu hồi giấy chứng nhận đất số A77143 đã cấp cho bà
Đinh Thị H có địa chỉ tại xóm 3, xã Giao Lạc, huyện Giao Thủy theo quyết
định số 176/2017/QĐ-UBND ngày 25/6/2017, kế hoạch thực hiện:
Snake & Pig

15

Tiểu luận tình huống

- Giao phòng Tài nguyên & môi trường huyện làm văn bản đề nghị
UBND xã Giao Lạc thực hiện nhiệm vụ mời hộ bà H lên làm việc để nộp lại
giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được UBND huyện cấp tại địa chỉ xóm
3, xã Giao Lạc.
Bà Đinh Thị H có trách nhiệm đến UBND xã Giao Lạc để nộp lại giấy
chứng nhận đã được UBND huyện cấp theo quy định.
Nếu sau 03 lần mà UBND xã Giao Lạc gửi giấy mời mà bà Đinh thị H
không đến nộp lại giấy chứng nhận đã được UBND huyện cấp, lập thành biên
bản, UBND xã sẽ báo cáo UBND huyện thông qua phòng Tài nguyên & môi
trường (có biên bản và giấy mời kèm theo), để lập kế hoạch , tổ chức cưỡng
chế việc thi hành quyết định theo quy định của pháp luật.
- Sau khi thu hồi được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của hộ bà H,
giao cho phòng Tài nguyên & môi trường và UBND xã Giao Lạc lập hồ sơ,
xét duyệt để cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo đúng thực trạng
sử dụng đất.
Phương án 2: Tiến hành kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể,
cá nhân có liên quan trong việc xét duyệt, đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất cho hộ bà H:
Giao phòng nội vụ kiểm tra, giám sát việc cá nhân, tổ chức UBND xã
Giao Lạc, Phòng Tài nguyên & môi trường có liên quan đến việc xét duyệt,
cấp giấy chứng nhận cho bà H tiến hành kiểm điểm và có báo cáo về UBND
huyện.
Phương án 3: UBND huyện Giao Thủy tiến hành rút kinh nghiệm:
Chủ tịch UBND huyện Giao Thủy tiến hành rút kinh nghiệm công tác
quản lý đất đai trên địa bàn, có sự tham gia của cơ quan thanh tra, tài nguyên
và môi trường, địa chính xã Giao Lạc để đánh giá kết quả công tác quản lý
nhà nước về đất đai từ năm 1998 đến nay, rút ra những hạn chế, nguyên nhân,

bài học kinh nghiệm cho công tác quản lý đất đai, đề ra biện pháp và phương
hướng khắc phục trong thời gian tới.
Snake & Pig

16


Tiểu luận tình huống

Phương án 4: Báo cáo UBND tỉnh Nam Định:
Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện Giao thủy cần lập báo cáo kết quả giải
quyết khiếu nại đất đai của ông Đinh Văn C về trường hợp của bà Đinh Thị C
theo chỉ đạo của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Nam Định.
Đồng thời, cần nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm tập thể và cá nhân
trong quá trình xét duyệt, trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ
bà H.
6. Kiến nghị và kết luận
6.1 Kiến nghị
Để công tác quản lý nhà nước về đất đai được thực hiện có hiệu quả,
hạn chế các tranh chấp, vi phạm pháp luật về đất đai, qua tiểu luận tình huống
kiến nghị một số vấn đề như sau:
Một là, kiện toàn tổ chức, tăng cường năng lực cho cán bộ, công chức
ở cấp cơ sở trực tiếp thực hiện quy trình thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, ngoài việc sửa đổi, bổ sung các
văn bản pháp luật để xác định rõ hơn, đầy đủ hơn vị trí, vai trò, trách nhiệm
của cán bộ, công chức địa chính cấp cơ sở trong việc xét duyệt, cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất, thì việc đổi mới tổ chức và hoạt động, nâng
cao năng lực cho cán bộ, công chức địa chính để đủ khả năng hoàn thành tổ
nhiệm vụ được giao là yêu cầu rất quan trọng.

Hai là, tổ chức tổ việc quán triệt các chủ trương, chính sách, pháp luật
vào thực tiến công tác giải quyết khiếu nại hành chính.
Cần tuyên truyền sâu rộng các quy định của pháp luật, các chủ trương,
chính sách của Đảng và nhà nước để người dân hiểu và thực hiện đúng, tránh
tình trạng khiếu nại tràn lan, thiếu căn cứ; hướng dẫn cán bộ, công chức quán
triệt đúng quy định, tinh thần cơ sở gần dân, có trách nhiệm với xã hội trong
tiếp dân, giải quyết khiếu nại.

Snake & Pig

17


Tiểu luận tình huống

Ba là, Tăng cường công tác phổ biến, tuyên truyền, giáo dục về lĩnh
vực đất đai
Đối với chính quyền các địa phương cần tích cực tuyên truyền, phổ
biến rộng rãi trong nhân dân các thủ tục pháp lý liên quan đến việc cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất, đặc biệt là đất ở và đất sản xuất nông nghiệp
để người dân chủ động đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Uỷ ban
nhân dân các tỉnh, thành phố cần đôn đốc cơ quan có thẩm quyền ở cấp huyện
và cấp xã tích cực tổ chức, vận động nhân dân kê khai, đăng ký quyền sử
dụng đất để tránh các tranh chấp phát sinh. Đồng thời, qua đó, các cấp chính
quyền một lần nữa có điều kiện kiểm tra lại tính xác thực của các hồ sơ địa
chính được lưu giữ tại cơ quan để kịp thời điều chỉnh cho khoa học, phù hợp
với thực tế, đồng thời quản lý tốt quỹ đất để thực hiện các quy hoạch phát
triển kinh tế - xã hội tại từng địa phương.
6.2. Kết luận
Qua phân tích tình huống trên ta thấy các vấn đề liên quan đến đất đai

đã, đang và sẽ luôn là vấn đề nhạy cảm và phức tạp của đời sống xã hội nói
chung. Đặc biệt là những sai phạm trong việc ban hành quyết định hành chính
về lĩnh vực đất đai xảy ra ở hầu hết các địa phương và tính chất, mức độ, hậu
quả của nó ngày càng nghiêm trọng hơn đối với xã hội. Do đó, để hạn chế
tình hình khiếu nại đông người, vượt cấp, kéo dài gây mất ổn định tình hình
an ninh - chính trị địa phương do công tác quản lý Nhà nước về đất đai gây ra,
trước hết đội ngũ cán bộ công chức địa chính cấp cơ sở nói riêng, cán bộ,
công chức tiếp nhận và xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo nói chung cần được
bồi dưỡng về nghiệp vụ chuyên môn; nâng cao ý thức trách nhiệm trong việc
thi hành công vụ...; Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong việc chấp
hành pháp luật về lĩnh vực đất đai; Tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật
về giải quyết khiếu nại, tố cáo về lĩnh vực đất đai một cách thường xuyên, liên
tục và rộng rãi đến nhân dân./.

Snake & Pig

18


Tiểu luận tình huống

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Luật đất đai năm 1993;
2. Luật đất đai năm 2003;
3. Luật đất đai năm 2013;
4. Luật Khiếu nại năm 2011;
5. Nghị định số 75/NĐ-CP ngày Nghị định số 75/2012/NĐ-CP ngày
03/10/2012 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều Lật Khiếu nại;
6. Thông tư số 346/1998/TT-TCĐC ngày 16/3/1998 của Tổng cục địa
chính về hướng dẫn thủ tục đăng ký đất đai, lập hồ sơ địa chính và cấp giấy

chứng nhận quyền sử dụng đất;
7. Nghị định số 88/2009/NĐ-CP ngày 19/10/2009 của Chính phủ quy
định về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài
sản khác gắn với đất;
8. Tài liệu bồi dưỡng về quản lý nhà nước chương trình chuyên viên

của Trường Chính trị Trường Chinh.

Snake & Pig

19