Giáo án Ngữ văn 6 bài 28: Ôn tập truyện và kí

Giáo án Ngữ văn lớp 6
Ngày 26 tháng 3 năm 2013

Tiết 117
Ôn tập truyện và kí
A. Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức
- Củng cố, hình thành cho học sinh những hiểu biết sơ lược về các thể truyện
kí trong loại hình tự sự.
- Nắm được nội dung cơ bản và những nét đặc sắc về nghệ thuật của các tác
phẩm truyện, kí hiện đại đã học.
- Điểm giống nhau và khác nhau giữa truyện và kí.
2. Kĩ năng.
- Hệ thống hoá, so sánh, tổng hợp kiến thức về truyện và kí đã được học.
- Trình bày những hiểu biết và cảm nhận mới, sâu sắc của bản thân về thiên nhiên,
đất nức, con người qua các truyện, kí đã học.
3. Thái độ
- Hứng thú học tập và yêu thích bộ môn

B. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy - học:
1. ổn định tổ chức.
2. Bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị ở nhà của HS.
3. Bài mới:
Hoạt động 1: Tạo tâm thế
*Thời gian: 2’
* Phương pháp, kĩ thuật: Thuyết trình vấn đáp

1


Giáo án Ngữ văn lớp 6

Các em đã được học, được biết các tác phẩm truyện và kí. Hôm nay chúng
ta sẽ ôn lại các thể loại này để hiểu rõ hơn đặc điểm của truyện và kí.
Hoạt động 2: Tri giác
* Thời gian: 10’
* Phương pháp, kĩ thuật: đọc, quan sát, thảo luận, vấn đáp
GV: Em đã được học, biết những tác phẩm truyên, kí nào? của ai? Nội dung chính
của từng tác phẩm?
I. Nội dung cơ bản của các truyện và kí đã học.
TT Tên tác phẩm

Tác giả

Thể
loại

Tóm tắt nội dung (đại ý)
Dế Mèn có vẻ đẹp cường tráng, tính

1

Dế Mèn phiêu
lưu ký (trích)

tình xốc nổi kiêu căng. Trò nghịch của
Tô Hoài

Truyện Dế Mèn gây ra cái chết thảm thương
cho Dế Choắt và Dế Mèn đã rút ra bài
học đờng đời đầu tiên
Cảnh quan độc đáo của vùng Cà Mau

Sông nước Cà
2

Mau

(Trích Đoàn

Đất

rừng Giỏi

với sông ngòi, kênh rạch bủa giăng chi
Truyện chít, rừng đước trùng điệp hai bên bờ
và cảnh chợ năm căn tấp nập, trù phú

Phương Nam)

3

4

họp ngay trên mặt sông
Tài năng hội hoạ, tâm hồn trong sáng

Bức tranh của Tạ
em gái tôi

Duy Truyện và lòng nhân hậu ở cô em gái đã giúp

Anh

ngắn

cho người anh vựơt lên lòng tự ái, đố

Vượt

thác Võ

kị, tự ti của mình
Truyện Hành trình ngược sông Thu Bồn vượt

(Trích

Quê Quảng

(đoạn

thác của con thuyền do dượng Hương

trích)

Thư chỉ huy. Cảnh sông nước và hai

nội)

bên bờ, sức mạnh và vẻ đẹp của con
2

Giáo án Ngữ văn lớp 6
ngươì trong cuộc vượt thác
Buổi học tiếng Pháp cuối cùng của lớp

An5

Buổi học cuối phông-xơ Truyện
cùng

Đô

đê ngắn

7

Cô Tô (trích)

Cây tre Việt
Nam

chiếm đóng và hình ảnh thầy giáo Hamen qua cái nhìn, tâm trạng của chú bé

(Pháp)

6

học trường làng vùng An-dát bị phổ

Phrăng.

Vẻ đẹp tươi sáng phong phú của cảnh

Nguyễn

Kí

Tuân

sắc trên vùng đảo Cô Tô và một nét
sinh hoạt của ngươì dân trên đảo
Cây Tre là người bạn gần gũi, thân
thiết của nhân dân Việt Nam trong

Thép Mới Kí

cuộc sống, lao động, chiến đấu. Biểu tượng của đất nứơc dân tộc
Lòng yêu nước khởi nguồn từ lòng yêu

Lòng
8

nước

yêu I-li-a
(trích ren

báo Thử lửa)

(Nga)

Ê
bua

Tuỳ

những vật bình thường gần gũi, từ

bút

trong gia đình, quê hương. Lòng yêu

chính

nước được thử thách và bộc lộ mạnh

luận

mẽ trong cuộc đấu tranh bảo vệ tổ

quốc
Hồi kí Miêu tả các loài chim ở đồng quê, qua
Lao xao (trích
9

Tuổi thơ im
lặng)

Duy
Khán

tự

đó bộc lộ vẻ đẹp, sự phong phú của

truyện

thiên nhiên, làng quê và bản sắc văn

(Đoạn

hoá dân tộc.

trích)
Hoạt động 3: Phân tích
* Thời gian: 20’
* Phương pháp, kĩ thuật: đọc, phân tích, nhận xét
?. Nêu rõ đặc điểm của truyện và kí?
3


Giáo án Ngữ văn lớp 6
(HS làm, điền vào bảng ôn tập)
II. Đặc điểm của truyện và kí.
Tên văn bản

Thể loại

Cốt truyện

Bài học đường đời đầu Truyện

tiên
Sông nước Cà Mau

*

Nhân vật
*

Truyện ngắn

Nhân vật kể
chuyện
*
*

Bức tranh của em gái Truyện ngắn

*

*

*

*

*

*

*

tôi
Vượt thác

Truyện ngắn

Buổi học cuối cùng

Truyện ngắn

Cô Tô

Kí

*

Cây tre Việt Nam
Lòng yêu nước

Kí
Tuỳ

*
*

Lao xao

-chính luận
Hồi kí tự

*

bút
*

*

truyện
* Nhận xét:
- Truyện và phần lớn các thể kí đều thuộc loại hình tự sự - tái hiện bức tranh đời
sống bằng tả và kể là chính -> đều có lời người kể
- Truyện phần lớn dựa vào sự tưởng tượng, sáng tạo của tác giả trên cơ sở quan sát,
tìm hiểu đời sống. Như vậy những gì kể trong truyện không phải là đúng như trong
thực tế, còn kí kể những gì có thực, từng xẩy ra
- Truyện thường có cốt truyện, nhân vật. Còn kí không có cốt truyện, có khi không
có nhân vật
Hoạt động 4: Tổng kết
4


Giáo án Ngữ văn lớp 6
*Thời gian : 5’
* Phương pháp, kĩ thuật: Tổng kết, đánh giá
H? Các tac phẩm truyện và kí đã học giúp các em cảm nhận đựoc những gì về
thiên nhiên, đất nước, con người Việt Nam?
III. Cảm nhận về đất nước, con người qua truyện, kí đã học.
- HS phát biểu thảo luận.
- GV kết luận.
Qua truyện, kí chúng ta hình dung và cảm nhận được nhiều cảnh sắc thiên nhiên
đất nước và cuộc sống con người ở nhiều vùng miền.

Hoạt động 5: Luyện tập
* Thời gian:5’
* Phương pháp, kĩ thuật: Thực hành, luyện tập.
H? Nêu những cảm nhận mới của em về các tác phẩm truyện, kí đã học?
( HS nêu cảm nhận- nhân xét )
4. Hướng dẫn về nhà:
- HS hoàn thành các câu hỏi sgk - làm bài số 4 (sgk).
- Dặn HS soạn bài Câu trần thuật đơn không có từ là.
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
....................................

5