Giáo án Ngữ văn 6 bài 18: Tìm hiểu chung về văn miêu tả

GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6
BÀI 18 - TIẾT 76: TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN MIÊU TẢ
I. Mục tiêu :
1. Kiến thức: - Mục đích của miêu tả.
- Cách thức miêu tả.
2. Kĩ năng: - Nhận diện được đoạn văn, bài văn miêu tả.
- Bước đầu xác định được nội dung của một đoạn văn, bài văn miêu tả, xác định đặc điểm
nổi bật của đối tượng được miêu tả trong đoạn văn hay bài văn miêu tả.
3. Thái độ: - HS có năng lực quan sát, biết cảm thụ cái hay, cái đẹp.
II. Chuẩn bị :
1. GV: - Đoạn văn mẫu, Bảng phụ ghi VD.
2. HS: - Đọc và nghiên cứu bài theo câu hỏi SGK.
III. Tiến trình tổ chức dạy - học:
1. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong bài
2. Các hoạt động dạy - học:

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung kiến thức

HĐ 1: Tìm hiểu khái niệm văn miêu tả

I . THẾ NÀO LÀ VĂN MIÊU TẢ ?

- GV treo bảng phụ 3 tình huống trong sgk lên
bảng => HS đọc.
? Ở tình huống nào cần thể hiện văn miêu tả ?
vì sao?
? Em nhận xét gì về việc sử dụng văn miêu tả
trong cuộc sống?
- HS: Trả lời

- HS chỉ ra 2 đoạn văn tả Dế Mèn, Dế Choắt
rất sinh động.

1. Bài tập .
2. Nhận xét
* Cả 3 tình huống đều cần sử dụng văn miêu tả
vì căn cứ vào hoàn cảnh và mục đích giáo tiếp.
=> Việc sử dụng văn miêu tả là rất cần thiết
* Đoạn văn tả :
- Dế Mèn : “Bởi tôi…vuốt râu”


? Hai đoạn văn có giúp em hình dung được
đặc điểm gì nổi bật của hai chú Dế?

- Dế Choắt : “Cái anh chàng…”

- HS: Trả lời

động tác ra oai, khoe sức khoẻ. Đặc tả chú Dế
Mèn cường tráng

=> Hình dung được đặc điểm của hai chú Dế
? Nội dung chi tiết và hình ảnh nào đã giúp em rất dễ dàng :
hình dung được điều đó?
+ Dế Mèn : Càng, chân… răng râu, những

+ Dế Choắt : Đặc tả chú Dế Choắt yếu đuối.
Dáng người gầy gò, lêu nghêu…=> So sánh;
tính từ

? Qua đó em hiểu thế nào là văn miêu tả? Tác
dụng ?

* Ghi nhớ : sgk (16 )

? Muốn làm một bài miêu tả cho tốt ta phải
làm như thế nào?
HĐ 2: Hướng dẫn luyện tập:
? Hãy nêu một số tình huống tương tự như
sgk, em phải dùng văn miêu tả.

II. LUYỆN TẬP:
Bài 1 :

- HS Hoạt động nhóm

VD: Trên đường đi học về em bị đánh rơi mất
chiếc cặp đựng sách vở và đồ dùng học tập.
Em quay lại tìm không thấy, đành nhờ các chú
công an tìm giúp. Các chú hỏi em về màu sắc,
hình dáng chiếc cặp…

- GV: Giao nhiệm vụ:

Bài tập 1 : sgk

+ Nhòm 1: Đ1

- Đoạn 1 : Chân dung chú Dế mèn được nhân
hoá: Khoẻ, đẹp, trẻ trung.

- HS: đọc các đoạn trích SGK

+ Nhòm 2: Đ2
+ Nhòm 3: Đ3
=> Trả lời các câu hỏi:
? Ở mỗi đoạn miêu tả trên đã tái hiện lại điều
gì?
? Chỉ ra những đặc điểm nổi bật của sự vật,
con người, quang cảnh đã được miêu tả trong
các đoạn văn, thơ trên?

- Đoạn 2 : Hình ảnh chú Lượm gầy, nhanh,
vui, hoạt bát, nhí nhảnh.
- Đoạn 3 : Cảnh hồ ao, bờ bãi sau trận mưa
lớn. Thế giới loài vật ồn ào, náo động kiếm ăn.
Đặc điểm nổi bật của cảnh ồn ào, huyên náo
Bài 2 :
a. Sự thay đổi của trời mây, cây cỏ, mặt đất,
vườn gió,mưa, không khí, con người.


? Nếu phải viết một bài văn miêu tả cảnh mùa
đông đến ở quê hương em nêu lên những đặc
điểm nổi bật nào?

b. Khi cần hình dung lại khuôn mặt người mẹ
đáng yêu, em sẽ chú ý đến những đặc điểm nổi
bật nào ?

- HS: Trả lời

- Gợi ý : Nhìn chung khuôn mặt

? Hình dung khuôn mặt mẹ em và nêu những
nét nổi bật của mẹ?

Đôi mắt, ánh nhìn+ Mái tóc+ Vầng trán, nếp
nhăn.

- HS: Trả lời

3. Củng cố:
- Học sinh đọc kĩ “Lá rụng” (Khải Hưng) và trả lời các câu hỏi:
- Cảnh lá rụng mùa đông được miêu tả kĩ lưỡng ntn ?
- Những biện pháp kỹ thuật nào được sử dụng rất thành công ở đây?
- Cảm nhận của em về đoạn văn ấy?
4. Hướng dẫn học ở nhà:
- Học thuộc ghi nhớ, nhớ được khái niệm văn miêu tả.
- Tìm và phân tích một đoạn văn miêu tả tự chọn.
- Đọc và soạn bài Sông nước Cà Mau.