Giáo án Ngữ văn 6 bài 13: Chỉ từ

Tiết 57

CHỈ TỪ
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
- Giúp HS hiểu được khái niệm, nghĩa khái quát vềà đặc điểm ngữ pháp của chỉ từ
- Rèn kĩ năng nhận diện, sử dụng được chỉ từ trong khi nói và viết.
- Giáo dục ý thức mở rộng tầm hiểu biết ngôn ngữ Tiếng Việt .
B. CHUẨN BỊ:

- GV: SGK, SGV,Giáo án, máy chiếu .
- HS: SGK , vở ghi .
- PP: Đàm thoại, vấn đáp

C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG:
* HĐ1: Khởi động
1.Tổ chức:

Sĩ số 6A...... ….....
6B.................
6C.................

2. Kiểm tra:
Số từ là gì? Phân biệt số từ và lượng từ ?
3.Giới thiệu bài
Trong ngôn ngữ TV có những từ nêu nhân vật, có từ chỉ số lượng sự vật, có
những từ định vị sự vật trong không gian nhằm tách sự vật này với sự vật khác.
Những từ ấy cụ thể là từ nào. Bài học hôm nay giúp ta hiểu điều đó.
* Hoạt động 2:

TaiLieu.VN

Hình thành kiến thức mới

Page 1


Hot ng ca thy v trũ
.
HS c ng liu.

Ni dung
I. Chỉ từ là gì?
1. Ng liu 1-SGK (136+ 137):
* Nhận xét:

?Nhng t y, kia, n trong ->Từ in đậm:
on vn b sung ý ngha cho nghĩa
t no?
- Nọ :
- ấy :

Nhng t c b sung ý ngha
- Kia:
thuc t loi no ?
- Nọ :
-HS c ng liu 2:

Bổ xung ý
Ông vua
Viên quan
Làng

Nhà

-> Các từ in đậm bổ sung ý nghĩa
cho danh từ.

? Hóy so sỏnh ý ngha ca cỏc
cp t sau.
2. Ng liu 2 -SGK ( 137):

Ngha ca cỏc cm t cú thờm * Nhận xét:
t : n, y, kia b sung ý ngha
- Ông vua - ễng vua nọ.
v cỏi gỡ ?
- Viên quan - Viên quan ấy
HS c ng liu 3.

- Làng- Làng kia

Nờu yờu cu bi tp.

- Nhà - Nhà nọ
-> Cm t cú t ( nọ, ấy) trỏ vào sự vật

?So sỏnh 2 cp t sau xem nhm xác định vị trí của sự vật.
chỳng ging v khỏc nhau
3. Ng liu 2- SGK ( 137):

TaiLieu.VN

Page 2

* Nhận xét:
- Viên quan ấy

- Hồi ấy.

- Nhà nọ

- Đờm nọ

- Giống: Cùng định vị sự vật.
- Khác: - Viên quan ấy, nhà nọ
-> Xác định vị trí của sự vật trong
không gian
- Hồi ấy.
? Vy ch t l gỡ?

- Đờm nọ
-> Xác định vị trí của sự vật v thi
gian
- Các từ: ấy, kia, nọ thêm vào các
DT làm cho DT đc xác định cụ
thể hơn về vị trí không gian và
thời gian gọi là chỉ từ.

4. Ghi nhớ ( sgk)
? T 2 ng liu phn I hóy cho
bit ch t m nhim chc v - HS đọc ghi nhớ
gỡ?

II. Hoạt động của chỉ từ trong
câu :
1. Ng liu 1- SGK ( 137):
? Tỡm cỏc ch t v xỏc nh
- ấy, kia, nọ, " Làm phụ ngữ sau của
chc v ca chỳng trong cõu?
DT.
2. Ng liu 2SGK ( 137):
? Em cú nhn xột gỡ v hot
ng ca ch t trong cõu?
TaiLieu.VN

Page 3


Các chỉ từ:
- Đó (a) " Chủ ngữ.
H/s c B.tp " X yờu cu.

- T ấy (b) -> Trạng ngữ.

( TLun nhúm: 1,2 " í a)
3,4 " í b.

-> Chỉ từ hoạt động trong câu nh
mt DT: làm chủ ngữ, phụ ngữ, trạng
ngữ

5,6 " í c.

3. Ghi nhớ ( sgk - 138)

Phần d " về nhà làm.

- ý nghĩa và chức vụ của chỉ từ
trong câu.
III. Luyện tập:
Bi tập 1:
- Tìm chỉ từ, xác định ý nghĩa,
chức vụ của chỉ từ?

?Thay cụm từ bằng chỉ
từ thích hợp, lý do thay?

?Thay
chỉ
từ
bằng
những từ hoặc cụm từ.
Nhận xét tác dụng của
cụm từ?

TaiLieu.VN

Chỉ từ

ý nghĩa

Chức vụ

a. ấy

Định vị s vật
trong
không Phụ ngữ
gian.

b.đấy,
đây

Định vị s. vật
trong
không Phụ ngữ
gian.

c. Nay

Định vị s vật
Trạng
trong
không
ngữ
gian.

Page 4


d. Đó

Định vị s.vật

Trạng
trong
không
ngữ
gian .

2. B.tập 2:
a. Đến chân Núi Sóc -> Đn đấy
(đó)
b. Làng bị lửa thiêu cháy -> làng ấy.
" Thay nh vậy để tránh lặp từ.
3. B.tập 3:
- Không thay đợc " Chỉ từ có vai trò
rất quan trọng chủ thể chỉ ra những
sự vật, thời điểm khó gọi thành tên
gọi, ngi đọc ngời nghe định vị
đc các sự vật, Đặc điểm ấy trong
chuyện hay trong dòng thời gian vô
tận.
*H3: 4. Cng c :

- nh ngha ch t.
- í ngha, chc v ca ch t trong cõu.

5. Dn dũ:

- V hc bi.
- Chun b: Luyn tp k chuyn tng tng.
***************************************

TaiLieu.VN

Page 5