Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
MỤC LỤC
Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU.....................................................................................2
I. Đặt vấn đề........................................................................................................2
II. Mục đích nghiên cứu......................................................................................3
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ................................................................3
I. Cơ sở lí luận của vấn đề...................................................................................3
II.Thực trạng vấn đề............................................................................................4
III. Các giải pháp để tiến hành giải quyết vấn đề................................................5
IV. Tính mới của giải pháp..................................................................................19
V.Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm......................................................................20
Phần thứ ba: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ..............................................................20
I. Kết luận............................................................................................................20
II. Kiến nghị.........................................................................................................21
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................23
1
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
I. Đặt vấn đề
Trong thời đại hiện nay, cùng với sự phát triển như vũ bão của công nghệ
4.0 là mô hình giáo dục 4.0 – mô hình giảng dạy thông minh, có định hướng,
ứng dụng công nghệ thông tin kết hợp với tư duy phản biện, chú trọng thực hành
và luôn khuyến khích đổi mới sáng tạo – đang dần được đưa vào các trường học
thay thế hoàn toàn cho các phương pháp dạy học truyền thống. Năm học 2018 –
2019, ngành giáo dục tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29 của Ban chấp hành
trung ương Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục – đổi mới đồng bộ hình
thức tổ chức, phương pháp dạy học cùng với đổi mới kiểm tra, đánh giá theo
định hướng phát triển năng lực học sinh. Trong đó, phương pháp dạy học theo
dự án (Project-based learning) có nguồn gốc từ Mỹ là một trong những phương
thức của mô hình dạy và học 4.0 đang được vận dụng rộng rãi vào một số môn
học ở Việt Nam, trong đó có bộ môn tiếng Anh. Trong dạy học tiếng Anh,
phương pháp này được đánh giá hiệu quả vì thông qua việc thực hiện dự án
(Project), học sinh được nắm bắt kỹ năng ngôn ngữ và sử dụng ngoại ngữ trong
hoạt động giao tiếp bằng chính năng lực giao tiếp của mình
Chương trình tiếng Anh 3, 4, 5 đã được thí điểm và đưa vào giảng dạy tại
tất cả các trường tiểu học trên toàn quốc từ tháng 8 năm 2010 và đang đem lại
làn sóng tích cực cho giáo viên và học sinh bởi chương trình học gần gũi, phù
hợp với học sinh Việt Nam, phát triển được đầy đủ các kỹ năng tiếng Anh cũng
như khả năng tự học, sáng tạo của học sinh trong thời đại mới. Bộ sách tiếng
Anh 3, 4, 5 năm 2018 của Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam với sự cộng tác của
Nhà xuất bản Macmillan đã tích hợp được phương pháp dạy học theo dự án
thông qua phần 6. Project (Lesson 3). Đây là định hướng và cũng là cơ hội cho
giáo viên và học sinh tổng hợp kiến thức từ nhiều lĩnh vực học tập và áp dụng
một cách sáng tạo vào thực tế cuộc sống, từ đó giúp các em tự tin hơn trong giao
tiếp tiếng Anh. Tuy nhiên, trong quá trình dạy học, giáo viên vẫn chưa chịu khó
tìm tòi và vận dụng phương pháp dạy học theo dự án nên học sinh chưa được tạo
cơ hội phát huy hết khả năng sáng tạo và vận dụng của mình. Câu hỏi đặt ra là:
Giáo viên cần chuẩn bị những nội dung gì khi sử dụng phương pháp dạy học dự
án? Làm thế nào để học sinh học theo dự án một cách có hiệu quả? Cách đánh
giá, nhận xét khi học sinh hoàn thành dự án? Học sinh phát triển kĩ năng nói như
thế nào sau khi thực hiện dự án? Chính vì vậy, tôi đã lựa chọn và nghiên cứu đề
tài “Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương
trình tiếng Anh 4”, nghiên cứu chương trình sách tiếng Anh lớp 4 và học sinh
lớp 4A, 4C trường TH Hoàng Văn Thụ từ năm học 2017 – 2018, nhằm đưa ra
2
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
các giải pháp giúp giáo viên dạy tiếng Anh tiểu học nâng cao chất lượng dạy và
học bộ môn tiếng Anh, cải thiện kĩ năng nói, gây hứng thú cho học sinh đối với
môn học thông qua mô hình dạy học theo dự án được tích hợp trong chương
trình sách giáo khoa.
II. Mục đích nghiên cứu
Đề tài nhằm nghiên cứu khái niệm phương pháp dạy học theo dự án, tìm
hiểu và đưa ra cách thức thực hiện các dự án được gợi ý trong chương trình sách
tiếng Anh lớp 4 giúp học sinh phát huy khả năng sáng tạo, tính tự chủ trong học
tập, tạo cơ hội cho học sinh được áp dụng những kiến thức đã học vào thực tế
cuộc sống, phát triển kĩ năng nói, củng cố phương pháp học tập theo nhóm và
rèn luyện kỹ năng thuyết trình trước đám đông bằng tiếng Anh.
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lí luận của vấn đề
Thuật ngữ “dự án” (Project), có nguồn gốc từ tiếng Latin và ngày nay
được hiểu theo nghĩa phổ thông là một đề án, một dự thảo hay một kế hoạch cần
được thực hiện trong điều kiện thời gian, phương tiện, tài chính, vật lực, nhân
lực xác định nhằm đạt được mục đích. Khái niệm dự án được sử dụng phổ biến
trong hầu hết các lĩnh vực kinh tế - xã hội và trong nghiên cứu khoa học. Sau đó,
khái niệm dự án đã đi từ lĩnh vực kinh tế, xã hội vào lĩnh vực giáo dục, đào tạo
không chỉ với ý nghĩa là các dự án phát triển giáo dục mà còn được sử dụng như
một hình thức hay phương pháp dạy học.
Dạy học dự án là một hình thức dạy học hay phương pháp dạy học phức
hợp, trong đó dưới sự hướng dẫn của giáo viên, người học tiếp thu kiến thức và
hình thành kỹ năng thông qua việc giải quyết một bài tập tình huống (dự án) có
thật trong đời sống,theo sát chương trình học, có sự kết hợp giữa lý thuyết với
thực hành và tạo ra các sản phẩm cụ thể.
UNESCO đã chỉ ra “Bốn trụ cột của giáo dục” được nhiều nhà giáo dục
Việt Nam xem đó là “Triết lý giáo dục”: (1) Học để chung sống; (2) Học để biết;
(3) Học để làm và (4) Học để tồn tại.
Luật Giáo dục 2005 38/2005/QH11 quy định mục tiêu của giáo dục phổ
thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ
và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo,
hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và
trách nhiệm công dân; chuẩn bị cho học sinh tiếp tục đi lên hoặc đi vào cuộc
sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tại điều 5 của Luật Giáo
dục yêu cầu phương pháp giáo dục phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ
động, tư duy sáng tạo của người học, bồi dưỡng cho người học năng lực tự học,
3
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
khả năng thực hành, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên.Theo chương trình
giáo dục phổ thông ban hành kèm theo quyết định số 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày
05/5/2006 của Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo cũng đã nêu: “Phải phát huy
tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc trưng
môn học, đặc điểm, đối tượng học sinh, điều kiện từng lớp học, bồi dưỡng cho
học sinh phương pháp tự học, khả năng hợp tác, rèn luyện kỹ năng vận dụng
kiến thức vào thực tế, tác động đến tình cảm đem lại niềm vui, hứng thú và trách
nhiệm học tập cho học sinh.
Phương pháp dạy học dự án được xem là phương pháp dạy học tích cực
do nhà triết học người Mỹ John Dewey (1859 – 1952) khởi xướng. Với học
thuyết “learning by doing and experiencing” (học thông qua hành động và trải
nghiệm), Dewey chủ trương dạy cho học sinh phương pháp học tập thông qua
việc xây dựng một dự án cụ thể và tìm những giải pháp hợp lý để đưa dự án đến
thành công. Dạy học theo dự án là mô hình lấy học sinh làm trung tâm, thông
qua những nhiệm vụ mang tính mở, khuyến khích học sinh tìm tòi, hiện thức
hoá những kiến thức đã học trong quá trình thực hiện và tạo ra những sản phẩm
của chính mình.
Chương trình sách tiếng Anh lớp 4 được biên soạn đặc biệt cho trẻ em
người Việt mới bắt đầu học tiếng Anh từ lớp 3 như một ngoại ngữ, thể hiện
phương hướng giao tiếp, lấy người học và các hoạt động học tập làm trung tâm
với ngữ liệu được xây dựng và phát triển dần qua các hoạt động nghe, nói, đọc
và viết độc lập hoặc kết hợp từ đơn giản đến phức tạp. Các hoạt động trong sách
được thiết kế giúp học sinh phát huy sự tư duy độc lập hoặc có sự hợp tác với
bạn học trong khi thực hiện các hoạt động học tập. Nội dung các hoạt động trong
sách được lựa chọn và lồng ghép các kĩ năng, kiến thức ngôn ngữ và văn hoá
của đất nước học tiếng và của người học trong môi trường thực tế Việt Nam và
đất nước học tiếng. Vai trò của giáo viên dạy theo sách là người tổ chức, hướng
dẫn, hỗ trợ, đôn đốc, kiểm tra và đánh giá sự tiến bộ của học sinh trong việc học
tập tiếng Anh trong điều kiện trường lớp tại Việt Nam.
II. Thực trạng vấn đề
Học sinh tại đơn vị tôi đang công tác đa phần là học sinh người dân tộc
thiểu số, nhiều em có hoàn cảnh khó khăn, chưa được sự quan tâm từ cha mẹ
học sinh. Các em đều ngại giao tiếp, thiếu tự tin, ngại nói tiếng Anh và chưa
thực sự hứng thú với bộ môn này. Qua những phương pháp dạy học tôi nhận
thấy học sinh chưa được tạo môi trường nói tiếng Anh một cách tối đa, chưa có
cơ hội nhiều để thực hành. Trước những băn khoăn đó, tôi đã mạnh dạn sử dụng
phương pháp học theo dự án vào môn tiếng Anh tiểu học, cụ thể là chương trình
4
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
tiếng Anh lớp 4.
Thực tế chương trình tiếng Anh lớp 4 đã bao gồm đầy đủ các yêu cầu phát
triển ngôn ngữ cho học sinh về mặt kiến thức và kĩ năng. Nhưng để giáo viên áp
dụng những kĩ thuật dạy học tích cực vào tất cả các tiết dạy là một thách thức
bởi thời gian một tiết dạy chỉ có 40 phút, số lượng học sinh đông, kiến thức còn
nặng và phải mất rất nhiều thời gian để giáo viên chuẩn bị một tiết dạy đảm bảo
các bước trong yêu cầu dạy học tích cực. Về phía giáo viên, vẫn chưa chú trọng
để phát triển kĩ năng nói của học sinh khi dạy học môn tiếng Anh ở bậc tiểu học,
học sinh thường được cho làm việc cá nhân hoặc có thể “dạy qua” vì thời gian
không cho phép. Chính vì vậy, cơ hội phát triển giao tiếp và năng lực hợp tác
của học sinh đã vô tình bị giáo viên “quên lãng”, học sinh cũng giảm hứng thú khi
học tập môn học.
Bảng 1: Biểu đồ khảo sát chất lượng giáo dục lớp 3A tháng 9/2017
Hứng thú học tập của học sinh cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng
môn học, cụ thể là kỹ năng nói chưa được cao.
Số học
Hoàn
Hoàn
Chưa hoàn
STT Lớp
sinh
thành tốt
thành
thành
1
3A
23
13%
60,9%
26,1%
2
3B
16
12,5%
62,5%
25%
3
3C
18
11,1%
61,1%
72,2%
Bảng 2: Kết quả kiểm tra kỹ năng nói của học sinh khối 3 cuối năm học 2017 - 2018
Sau khi giới thiệu, dạy thử một tiết học dự án trong chương trình tiếng
Anh lớp 4 và lập phiếu khảo sát học sinh khối 4, trường Tiểu học Hoàng Văn
Thụ, kết quả chỉ ra học sinh rất thích và muốn được học theo cách này. Thế
nhưng, giáo viên chưa định hướng rõ yêu cầu nên chưa đem lại sự sáng tạo cho
giáo viên và học sinh. Vì vậy, qua sáng kiến kinh nghiệm này, tôi muốn đưa ra
cách thức sử dụng phương pháp dạy học dự án và một số sáng kiến để giúp giáo
viên áp dụng kỹ thuật dạy học tích cực – dạy học dự án vào giảng dạy môn tiếng
Anh tiểu học, giúp học sinh phát triển được kĩ năng nói.
5
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề
Giải pháp 1: Cách thực hiện dự án nhỏ theo cá nhân tại lớp
Bước 1: Giáo viên giới thiệu mục đích của dự án.
Giáo viên giới thiệu, hướng dẫn thực
hiện dự án
Dự án mẫu dựa trên sư đồ tư duy
Bước 2: Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án sau khi học xong
Lesson 3.
Học sinh thực hiện dự án cá nhân tại lớp
Học sinh thực hiện dự án theo nhóm tại lớp
Bước 3: Tổ chức cho học sinh trình bày trong nhóm trước khi trình bày trước
lớp. Hướng dẫn học sinh dùng tiếng Anh trong lúc giới thiệu sản phẩm của
mình. Nhận xét, đánh giá dự án của cá nhân.
6
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Trình bày dự án cá nhân
Trình bay dự án theo nhóm
1. Unit 1: Nice to see you again.
- Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh tương tác với nhau trong
lúc thực hiện nhiệm vụ cũng như trong lúc trình bày sản phẩm.
- Nội dung: Làm thủ công một bảng tên của cá nhân. Đọc bảng tên của bạn
và tường thuật lại thông tin với cả lớp.
- Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập.
2) Hướng dẫn và tổ chức cho HS thực hiện bảng tên theo chi tiết
gợi ý.
3) Tổ chức cho HS trình bày trong nhóm trước khi trình bày
trước lớp: Sử dụng mẫu câu Hello, I’m + tên. This is the name
card of + tên bạn. để giới thiệu. Học sinh đưa cao thẻ tên, chỉ
vào từng mục theo thứ tự: His/ Her name is ...; He/ She is
from ...; His/Her school is...; He/She is in Class...và kết thúc
bằng Thank you for listening.
7
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Một số sản phẩm của học sinh
Học sinh giới thiệu bảng tên cá nhân của
mình
Học sinh nhận xét sản phẩm của bạn
2. Unit 2: I’m from Japan.
- Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh tương tác với nhau trong
lúc thực hiện nhiệm vụ cũng như trong lúc trình bày sản phẩm.
- Nội dung: Làm thủ công một bảng tên của cá nhân và vẽ một lá cờ theo
các thông tin gợi ý. Sau đấy giới thiệu sản phẩm với cả lớp.
- Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập.
2) Hướng dẫn và tổ chức cho HS thực hiện bảng tên theo thông
tin gợi ý.
3) Tổ chức cho HS trình bày trong nhóm trước khi trình bày
trước lớp. Hướng dẫn cho các em dùng tiếng Anh trong lúc bắt
đầu giới thiệu sản phẩm của mình: Hello, everybody. This is my
name card. My name’s + (tên phù hợp với nước được chọn).
I’m from + tên nước. My city is + tên thành phố đi theo tên
nước. I’m + tên quốc tịch theo nước. And look. This is the flag
of my country. Thanks for your listening. Nhận xét, đánh giá dự
8
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
án của cá nhân.
Một số sản phẩm của học sinh
3. Unit 4: When’s your birthday?
Thực hiện tương tự Unit 1, 2.
Thiệp chúc mừng sinh nhật
4. Unit 6: Where’s your school?
Thực hiện tương tự Unit 1, 2.
9
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
5. Unit 8: What subjects do you have today?
Ask a friend in another school about his/her timetable and tick the
table below. Then tell the class about it.
Thực hiện tương tự Unit 1, 2.
Hướng dẫn học sinh báo cáo trước lớp: Hello. My name’s ... This is the report of
my interview with ... in Class... School .... He/She studies ... (subject) on ...
(names of the days). ...(subject) on ...( names of the days). Thanks for your
listening.
6. Unit 9: What are they doing?
Draw a picture of your family. Then tell the class what your family members are
doing in the photo.
Thực hiện tương tự Unit 1, 2.
Hướng dẫn học sinh báo cáo trước lớp: Hello. My name’s ... This is a picture of
my family. My ... is.... My ... is... It’s the end of my presentation. Thanks for your
listening.
7. Unit 19: What animal do you want to see?
Draw and colour your favourite zoo animal(s). Then show it/them to the
class and say why you like it/them
Thực hiện tương tự Unit 1, 2.
Hướng dẫn học sinh báo cáo trước lớp: Hello. My name’s ... This is a picture of
a/an …. I like … because they are …. Thanks for your listening.
Giải pháp 2: Cách thực hiện dự án nhỏ theo nhóm tại lớp
Bước 1: Giáo viên giới thiệu mục đích của dự án.
Bước 2: Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án sau khi học
xong Lesson 3 theo nhóm đôi, nhóm lớn. Giáo viên chia nhóm, phân công nhóm
trưởng phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên trong nhóm. Các thành
viên trong nhóm phải được chia đều các thành viên có lực học tốt và khá để đảm
bảo hoạt động nhóm có hiệu quả, học sinh có thể giúp đỡ nhau trong quá trình
thực hiện dự án. Giáo viên theo dõi và giúp đỡ khi cần thiết.
Bước 3: Tổ chức cho học sinh trình bày trước lớp bằng cách thuyết trình hoặc
10
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
phân vai. Các nhóm quan sát và nhận xét. Hướng dẫn học sinh dùng tiếng Anh
trong lúc giới thiệu sản phẩm của mình.
1. Unit 5: Can you swim? – Project: CAN or CAN’T
- Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh tương tác với nhau trong
lúc thực hiện nhiệm vụ cũng như trong lúc trình bày lại trước lớp.
- Nội dung: Phỏng vấn ba bạn học và trình bày lại kết quả trước lớp.
Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập, chuẩn bị worksheet cho
học sinh tiến hành phỏng vấn.
2) Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện phỏng vấn các
thành viên trong nhóm.
3) Tổ chức cho học sinh trình bày trong nhóm trước khi trình
bày trước lớp. Hướng dẫn học sinh tự nhận xét, nhận xét chéo
và giáo viên đánh giá.
Hướng dẫn học sinh báo cáo trước lớp: Hello. My name’s ... This is the report of
my interview with + name. …. can swim and play the piano. He/She cannot …
Thanks for your listening.
2. Unit 10: Where were you yesterday? – Project: MY WEEKEND
Work in pairs. Ask your partners where they were and what they did last weekend.
Then tell the class about it.
- Tiến hành tương tự Unit 5.
11
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
- Nội dung: Phỏng vấn bạn học về địa điểm bạn đã ở, việc bạn đã thực hiện
hồi cuối tuần vừa rồi và thuật lại cho cả lớp nghe kết quả phỏng vấn.
- Hướng dẫn học sinh báo cáo dự án: Hello. My name’s ... This is a report
of my interview with ... He/She was at/on/in ... He/She .... It’s the end of my
report. Thanks for your listening.
3. Unit 11: What time is it? – Project: MY ROUTINE
- Mục tiêu: Nâng cao khả năng giao tiếp và hợp tác trong khi làm việc theo
cặp/nhóm.
- Nội dung: Giáo viên chuẩn bị worksheet là một bảng để ghi lại thời gian
diễn ra các hành động hằng ngày của cá nhân học sinh và sau đấy trình bày
thông tin đã chuẩn bị.
- Hoạt động: HS làm việc theo cặp: Trao đổi thông tin cho nhau để đọc. Hai
HS ẽ thay phiên trình bày nội dung đã chuẩn bị mà không nhìn vào giấy.
- Trình tự: 1) Giới thiệu mục tiêu của hoạt động.
2) Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện hoạt động và
trao đổi thông tin trong cặp cũng như trình bày trong nhóm.
3) Hướng dẫn học sinh trình bày trước lớp. Tiến hành tự nhận
xét, nhận xét của nhóm bạn và giáo viên nhận xét.
4. Unit 15: When’s Children’s Day? – Project: MY NEW YEAR CARD
12
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Make a greeting card for Tet. Then write wishes to your friend.
- Mục tiêu: Nâng cao khả năng giao tiếp và hợp tác trong khi làm việc theo
- nhóm.
- Nội dung: Học sinh làm một thiệp chúc Tết và viết lời chúc Tết để gửi cho
bạn trong lớp.
- Hoạt động: Học sinh làm việc theo nhóm 4 để trao đổi thông tin và quyết
định nội dung trình bày, cách trang trí thiệp chúc Tết và lời chúc Tết.
- Trình tự: 1) Giới thiệu mục tiêu của hoạt động.
2) Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện hoạt động và
hợp tác trong việc làm thiệp chúc Tết theo nhóm phân công
Giáo viên gợi ý cho học sinh tham khảo một vài kiểu thiệp có
sẵn.
3) Các nhóm cử một học sinh đại diện lên trình bày và giới
thiệu nội dung tấm thiệp. Học sinh và giáo viên tiền hành đánh
giá sản phẩm của dự án.
Triển lãm tác phẩm
Sản phẩm của học sinh
5. Unit 20: What are you going this summer? – Project: MY SUMMER
HOLIDAY
13
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Work in pairs. Ask your partners about their plans for the summer holidays.
Then tell the class about them.
- Tiến hành tương tự Unit 5.
Giải pháp 3: Cách thực hiện dự án nhỏ theo cá nhân tại nhà
Bước 1: Giáo viên giới thiệu mục đích của dự án sau khi kết thúc Lesson 2
của mỗi đơn bị bài học.
Bước 2: Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án tại nhà trước
khi học Lesson 3. Cung cấp worksheet hoặc hướng dẫn chi tiết, đưa ta gợi ý
hoặc sản phẩm minh họa nhiệm vụ dự án.
Bước 3: Thu sản phẩm của học sinh, có thể tổ chức trưng bày hoặc triển lãm
để làm mới mẻ hình thức báo cáo. Tổ chức cho học sinh trình bày trước lớp
bằng cách thuyết trình khi dạy phần 6. Project của những bài học phù hợp. Học
sinh quan sát và nhận xét. Hướng dẫn học sinh dùng tiếng Anh trong lúc giới
thiệu sản phẩm của mình.
1. Unit 7: What do you like doing? – Project: MY COLLECTION
Collect things that you like (e.g., stickers, stamps, candy wrappers) and show
them to your classmates.
- Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh trong lúc trình bày lại
trước lớp; có cơ hội tự tìm tòi, nghiên cứu và khám phá.
- Nội dung: Cho các bạn xem vật mình sưu tầm được.
- Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập.
2) Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án tại nhà.
14
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
3) Tổ chức cho học sinh triển lãm sản phẩm theo nhóm, trình
bày trong nhóm trước khi trình bày trước lớp. Học sinh tự nhận
xét, nhận xét chéo và giáo viên nhận xét.
Bộ sưu tập sticker của học sinh
Giới thiệu trong nhóm trước khi trình bày trước lớp
2. Unit 12: What does your father do? – Project: MY FAMILY’S JOB
Draw a family tree about their job and appearence
- Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh trong lúc trình bày lại
trước lớp; tóm tắt lại kiến thức đã học về từ vựng các thành viên trong gia đình,
ngoại hình của mỗi người.
- Nội dung: Cho các bạn xem nghề nghiệp của các thành viên trong gia
đình.
- Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập.
4) Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án tại nhà;
đưa sản phẩm làm mẫu của giáo viên, khuyến khích học sinh sử
dụng bản đồ tư duy.
5) Tổ chức cho học sinh triển lãm sản phẩm theo nhóm, trình
bày trong nhóm trước khi trình bày trước lớp. Học sinh tự nhận
xét, nhận xét chéo và giáo viên nhận xét.
3. Unit 18: What’s your phone number? – Project: MY CONTACTS
Using mindmap to show your friends your members family’s phone
number
15
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
- Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh trong lúc trình bày lại
trước lớp; sử dụng được sơ đồ tư duy đơn giản.
- Nội dung: Nói được số điện thoại của các thành viên trong gia đình.
- Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập.
2) Hướng dẫn học sinh sơ đồ tư duy đơn giản để thiết kế danh
bạ có số điện thoại của các thành viên trong gia đình; tổ chức
cho học sinh thực diện dự án tại nhà.
3) Tổ chức cho học sinh triển lãm sản và trình bày trước lớp.
Khuyến khích học sinh đặt câu hỏi với những tác phẩm ấn
tượng. Học sinh tự nhận xét và giáo viên nhận xét.
Giới thiệu sản phẩm theo cặp
Danh bạ theo sơ đồ tư duy
Giải pháp 4: Cách thực hiện dự án nhỏ theo nhóm tại nhà
Bước 1: Giáo viên giới thiệu mục đích của dự án.
Bước 2: Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án sau khi học
xong Lesson 2 theo nhóm tại nhà, hình thức làm việc nhóm tương tự như trên
lớp. Giáo viên chia nhóm, phân công nhóm trưởng phân công nhiệm vụ cụ thể
cho các thành viên trong nhóm. Các thành viên trong nhóm phải được chia đều
các thành viên có lực học tốt và khá để đảm bảo hoạt động nhóm có hiệu quả,
học sinh có thể giúp đỡ nhau trong quá trình thực hiện dự án. Hướng dẫn học
sinh chọn địa điểm làm nhóm phù hợp về khoảng cách địa lí, các thành viên
trong nhóm phải tuân thủ thời gian và yêu cầu mà nhóm đưa ra, tuyệt đối phải
đảm bảo an toàn cho mỗi cá nhân. Giáo viên đưa ra thời hạn nộp dự án (trước
16
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
khi bắt đầu học Lesson 3), đôn đốc việc thực hiện, hướng dẫn ngay khi học sinh
có vướng mắc.
Bước 3: Tổ chức cho học sinh trình bày trước lớp bằng cách thuyết trình hoặc
phân vai. Các nhóm quan sát và nhận xét. Hướng dẫn học sinh dùng tiếng Anh
trong lúc giới thiệu sản phẩm của mình.
1. Unit 13: Would you like some milk? – Projec: MY MENU
Make a menu for your small restaurant
- Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh trong lúc trình bày lại
trước lớp.
- Nội dung: Nói được tên các loại đồ ăn, đồ uống.
- Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập.
2) Hướng dẫn học sinh thiết kế thực đơn đồ ăn và đồ uống theo
nhóm tại nhà, chú trọng sử dụng ý tưởng và hình ảnh minh họa
hợp lí, bắt mắt.Chia nhóm, phân công nhiệm vụ.
3) Tổ chức cho học sinh triển lãm sản và trình bày trước lớp.
Khuyến khích học sinh đặt câu hỏi với những tác phẩm ấn
tượng. Học sinh tự nhận xét, nhận xét chéo và giáo viên nhận
xét. Các nhóm khác đưa ra câu hỏi phụ: “What your favourite
food/drink?”, “Would you like some …?” và nhận xét. Giáo
viên đánh giá dự án dựa trên các tiêu chí đã đưa ra.
17
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Một số sản phẩm tại nhà của học sinh
Trình bày dự án của nhóm trước lớp
2. How much is the T-shirt? – MY FUNNY FLASCARDS
Make four flashcards of clothes. Draw a picture of a clothing item
on one side of the card and write the word for it on the other
side.
- Thực hiện tương tự như Unit 13.
18
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Flashcard chủ đề quần áo Unit 17
Giải pháp 5: Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá dự án của học sinh
- Việc đánh giá dự án của học sinh cần dựa vào các tiêu chí sau:
+ Học sinh hướng đến các mục tiêu học tập như thế nào?
+ Học sinh đã sử dụng được những kỹ năng nào?
+ Thái độ học tập của học sinh?
+ Hiệu quả đạt được sau khi học sinh thực hiện dự án?
- Học sinh tự đánh giá.
- Giáo viên kết hợp cho học sinh trong nhóm tự đánh giá, đánh giá của
nhóm bạn và đánh giá của giáo viên.
- Giáo viên nhận xét tinh thần, thái độ làm việc cuả các thành viên trong
nhóm trong quá trình thực hiện dự án.
- Đánh giá chất lượng của sản phẩm thu được từ dự án. Tuyên dương nhóm
và cá nhân xuất sắc; khích lệ, động viên các nhóm chưa hoàn thành dự án.
- Xây dựng biểu mẫu đánh giá để học sinh hình dung được các nhiệm vụ cụ
thể, các tiêu chuẩn đánh giá phải rõ ràng, học sinh theo dõi được sự tiến bộ của
bản thân.
- Mẫu phiếu đánh giá dự án học sinh:
ASESSMENT FORM
Project: ……………………………………………………………………………
Class: ………………………………......................................................................
Group
Content
Creativity
Speaking
Time
TOTAL
Skill
3 marks
Group 1
Group 2
Group 3
Group 4
IV.
2 marks
4 marks
Tính mới của giải pháp
19
1 mark
10 marks
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Từ năm học 2017 – 2018 sau khi sử dụng phương pháp dạy học dự án –
một trong số những kĩ thuật dạy học tích cực áp dụng yêu cầu đổi mới giáo dục
hiện nay, đến cuối năm học 2018 – 2019 đã có hiệu quả lớn đến học sinh: đa số
học sinh đều yêu thích môn học, có hứng thú và chờ đợi khi đến các tiết học dự
án; học sinh tiếp thu bài học và lĩnh hội kiến thức một cách tự nhiên, luôn chủ
động, sáng tạo, phát triển tối đa về mặt tư duy. Giáo viên sau khi đưa ra chủ đề,
học sinh đã chủ động lựa chọn những nội dung phù hợp với nhóm của mình và
bắt đầu tìm hiểu, thực hiện dự án. Nhờ quá trình này, học sinh đã được sáng tạo
tốt nhất trong thực tiễn, mang lại hiệu quả tối ưu nhất cho môn học, học sinh
không còn cảm thấy “nhàm chán” mà hưng phấn cao hơn khi áp dụng các
phương pháp dạy học truyền thống, thụ động. Vì vậy, tôi khẳng định việc áp
dụng phương pháp dạy học theo dự án vào chương trình tiếng Anh tiểu học thực
sự đã mang lại những chuyển biến rõ rệt trong quá trình làm quen với ngôn ngữ
thứ hai của học sinh.
Sau khi nghiên cứu, tôi nhận thấy việc thực hiện một dự án lớn cho cho học
sinh là rất cần thiết để phát huy sự sáng tạo, chủ động và môi trường giao tiếp
tiếng Anh cho học sinh. Nhưng vì học sinh sẽ được học sử dụng trình chiếu
PowerPoint trong chương trình lớp 5 nên dự án lớn sẽ thích hợp với học sinh lớp
5 nhiều hơn. Dự án lớn tôi muốn thực hiện cùng với học sinh là MY ĐĂK LĂK,
dựa lên Tài liệu địa phương môn tiếng Anh – My Lovely Hometown – được tích
hợp dạy học trong chương trình tiếng Anh từ lớp 3 đến lớp 5. Dự án tập trung
nghiên cứu vị trí địa lí, ẩm thực, trang phục và những danh lam thắng cảnh ở
Đăk Lăk. Học sinh sẽ chọn các chủ đề sau khi thảo luận nhóm, dưới sự hướng
dẫn của giáo viên, các nhóm sẽ xây dựng bài thuyết trình của nhóm mình bằng
công cụ trình chiếu PowerPoint, hình ảnh sinh động, có thể sử dụng các video
giới thiệu về Đăk Lăk qua kênh hình. Các nhóm phân công báo cáo viên, tìm
kiếm nguồn tư liệu và thiết kế với sự hỗ trợ của giáo viên.
V.
Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm
Sáng kiến kinh nghiệm “Một số
giải pháp sử dụng phương pháp dạy
học theo dự án trong chương trình
tiếng Anh lớp 4” nghiên cứu đối tượng
là học sinh lớp 4 trường TH Hoàng
Văn Thụ từ năm học 2017 – 2018 đến
cuối năm học 2018 – 2019. Với nhiều
học sinh, tính hấp dẫn của hình thức
học này là học sinh được đóng vai và
20
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
thực hiện những nhiệm vụ thực tiễn. Thông qua việc thực hiện các dự án, học
sinh có cơ hội sử dụng tiếng Anh tại nhà trường, rèn luyện được 6 kỹ năng mềm
của thế kỉ XXI gồm khả năng sáng tạo, tư duy phản biện, kỹ năng giáo tiếp, kỹ
năng hợp tác, khả năng hoàn thiện bản thân và kiến thức công nghệ.
Tôi đã tiến hành khảo sát lại học sinh lớp 4A sau gần 2 năm học thực hiện
một số tiết dạy theo dự án. Kết quả chỉ ra 100% học sinh yêu thích và có hứng
thú với môn học kể cả các em học sinh người dân tộc thiểu số có lực học chưa
tốt vì các em cảm thấy hiểu được bài học và biết cách sử dụng mẫu câu, ghi nhớ
một số từ vựng sau khi hoàn thành một dự án bất kì.
Số học
Hoàn
Hoàn
Chưa hoàn
STT Lớp
sinh
thành tốt
thành
thành
1
4A
23
43,4%
47,8%
8,8%
2
4B
16
37,5%
50%
12,5%
3
4C
18
27,8%
66,7%
5,5%
Bảng 3: Kết quả kiểm tra kỹ năng nói của học sinh khối 4 cuối năm học 2018 - 2019
So với cuối năm học 2017 – 2018, học sinh đã tiến bộ rõ rệt, mạnh dạn
khi giao tiếp tiếng Anh. Khi tiến hành
kiểm tra kỹ năng nói của học sinh
cuối năm học, bản thân là giáo viên
trực tiếp giảng dạy, tôi vẫn bất ngờ
với khả năng phản ứng nhanh nhạy
của học sinh. Học sinh có thể trình
bày bài nói bất kì hay trả lời giáo viên
đa số các yêu cầu, hình thành kỹ năng
phản xạ tiếng Anh tự nhiên. Nhờ vậy,
chất lượng môn học được tăng lên rõ
rệt, học sinh thích thú và đam mê môn học.
Phần thứ ba: Kết luận, kiến nghị
I.
Kết luận
Sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm “Một số giải pháp sử dụng phương
pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4” tại trường TH
Hoàng Văn Thụ đã thu được nhiều kết quả và đem lại hiệu quả cao khi giảng
dạy môn tiếng Anh, phần nào đã giúp học sinh biết áp dụng những kiến thực đã
học trên nhà trường vào thực tiễn, học sinh được tạo dựng môi trường nói tiếng
Anh, có cơ hội giao tiếp bằng ngôn ngữ thứ hai nhiều hơn trong các nhóm nhỏ.
Phương pháp dạy học theo dự án luôn lấy người học làm trung tâm, phá vỡ thói
quen học tập theo lối mòn và học tập một cách sáng tạo hơn. Qua đó, các em
dần xây dựng thái độ học tập tích cực, xác định được phương pháp học đúng đắn
21
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
để có thể tự học, tự nghiên cứu đáp ứng được yêu cầu của thời đại mới.nDạy học
theo dự án là một hình thức dạy học quan trọng để thực hiện quan điểm dạy học
hiện đại như: định hướng vào người học, định hướng tích hợp. Dạy học dự án
góp phần gắn lí thuyết với thực hành, tư duy và hành động, nhà trường và xã
hội, tham gia tích cực vào việc đào tạo năng lực làm việc tự lực, năng lực sáng
tạo, năng lực giải quyết các vấn đề phức hợp, tinh thần trách nhiệm và khả năng
cộng tác làm việc của học sinh.
Giáo viên cần bám sát vào mục tiêu dạy học nếu không mục đích của dự
án sẽ không rõ ràng và kết quả đem lại không cao. Dựa vào mục đích, mục tiêu
và chuẩn kiến thức, kĩ năng, giáo viên lựa chọn các bài học cần ưu tiên trong
chương trình để thiết kế dự án. Giáo viên nên luôn nhớ rằng mình là người
hướng dẫn và hỗ trợ, không làm thay mà là tạo điều kiện cho học sinh làm việc.
Giáo viên cần đặt câu hỏi cho học sinh suy nghĩ và thử thách họ. Nên lựa chọn
những câu hỏi định hướng một cách cẩn thận để người học tiếp thu được những
kiến thức cần thiết trong chương trình.
II.
Kiến nghị
Từ những yêu cầu trên, tôi đề xuất một số kiến nghị sau:
- Nhà trường cần đầu tư trang thiết bị dạy hoc, bố trí phòng tiếng Anh có
bảng tương tác, thuận lợi cho học sinh và giáo viên báo cáo dự án.
- Tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh tham gia các hoạt động ngoại
khóa, tham quan thực tế.
- Học sinh tích cực trong các hoạt động dạy và học.
Tôi xin chân thành cảm ơn!.
Dur Kmăn, ngày 10 tháng 4 năm 2019
Người viết
Đặng Thị Ngọc Huyền
22
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM CẤP TRƯỜNG
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
(Ký tên, đóng dấu)
Đinh Văn Cường
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM CẤP HUYỆN
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
(Ký tên, đóng dấu)
23
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
Tên tài liệu
Tác giả
1
Phương pháp dạy học dự án
NXBGD
2
Project-Based Learning for the 21st Century: Skills
for the Future
Stephanie Bell
3
Project-Based Learning
Joshep S Krajkik
24