Giáo án Ngữ văn 7 bài 17: Ôn tập tác phẩm trữ tình (tiếp theo)

ÔN TẬP TÁC PHẨM TRỮ TÌNH
I. Mục tiêu :
1. Kiến thức:
Hệ thống hóa các tác phẩm trữ tình dân gian, trung đại, hiện đại đã học trong học
kỳ I lớp 7, từ đó hiểu rõ hơn, sâu hơn giá trị ội dung, nghệ thuật của chúng
2. Kĩ năng:
Hệ thống hóa kiến thức đã học, ghi nhớ kiến thức.
3. Tư tưởng: Giáo dục tư tưởng tình cảm cho học sinh thông qua các tác phẩm
*Trọng tâm kiến thức, kỹ năng:
1. Kiến thức:
- Nhận biết khái niệm tác phẩm trữ tình, thơ trữ tình.
- Nhận biết một số đặc điểm chủ yếu của thơ trữ tình.
- Nhận biết một số thể thơ đã học.
- Nhận biết giá trị nội dung, nghệ thuật của một số tác phẩm trữ tình đã học.
2. Kĩ năng:
- Rèn các kỹ năng ghi nhớ, hệ thống hóa, tổng hợp, phân tích, chứng minh.
- Cảm nhận, phân tíc tác phẩm trữ tình.
II. Các kỹ năng sống được gd trong bài:

III. Đồ dùng :
GV: Bảng phụ.
HS: Đồ dùng học tập.
IV: Phương pháp:

TaiLieu.VN

Page 1


1. Phương pháp: Thuyết trình, phân tích.
2. Kỹ thuật:

V: Tổ chức dạy và học.
A. Ổn định tổ chức: 1’
B. Kiểm tra bài cũ: 4’
CH: Tình cảm của tác giả với Sài Gòn được biểu hiện qua những phương diện
nào?
TL- thiên nhiên. thời tiết khí hậu , cuộc sống và phong cách con người Sài Gòn…..
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động:

HĐ của thầy & trò

Nội dung

HĐ 1. Khởi động: (1’)
- Mục tiêu: củng cố kiến thức cũ, gây hứng thú cho hs
- Cách tiến hành.
Các em đã được học rất nhiều các tác phẩm trữ tình. Để củng cố kiến thức về tác phẩm
trữ tình cũng như rèn các kĩ năng nhận biết, cảm thụ, hôm nay chúng ta cùng ôn tập.
HĐ 2. Hd ôn tập: (32’)
- Mục tiêu: củng cố những kiến thức về tác phẩm trữ tình đã học.
- Cách tiến hành.

- Giáo viên yêu cầu học sinh kẻ bảng

1. Một số tác phẩm trữ tình đã
học

Trả lời các câu hỏi sgk: Tìm tên tác giả, nội dung,
thể loại của các tác phẩm trữ tình rồi khớp vào

TaiLieu.VN

Page 2


bảng.
- Học sinh trả lời
- Nhận xét
- Gv kết luận
STT

Tác phẩm

Tác giả

Nội dung

1

Phò giá về kinh

2

Sông núi nước Nam

3

Bài ca Côn Sơn

Nguyễn Trãi

Lục bát

4

Sau phút chia li

Đặng Trần Côn

Song thất Tố cáo chiến tranh phi
lục bát
nghĩa, khát vọng hạnh
phúc lứa đôi

5

Qua Đèo Ngang

Bà huyện Thanh ThÊt ng«n Nỗi nhớ thương quá khứ
Quan
b¸t có
đi đối với nỗi buồn cô
đơn… hoang sơ

6

Cảm nghĩ trong đêm Lí Bạch
thanh tĩnh

TaiLieu.VN

Trần Quang Khải

Thể loại

Ngò ng«n Hào khí chiến thắng và
tø tuyÖt
khát vọng thái bình thịnh
trị.
ThÊt ng«n Ý thức độc lập tự chủ và
tø tuyÖt
quyết tâm tiêu diệt địch
Nhân cách thanh cao và sự
giao hoà tuyệt đối với
thiên nhiên

Ngò ng«n Tình cảm quê hương sâu
tø tuyÖt
lắng qua khoảnh khắc đêm
vắng

Page 3


7

Ngẫu nhiên viết Hạ Tri Chương
nhân buổi mới về
quê

ThÊt ng«n Tình cảm quê hương chân

tø tuyÖt
thành pha chút xót xa lúc
mới về quê

8

Bài ca nhà tranh bị Đỗ Phủ
gió thu phá

Cổ phong

9

Bạn đến chơi nhà

Nguyễn Khuyến

ThÊt ng«n Tình bạn chân thanh, thắm
b¸t có.
thiết, tri âm tri kỉ

1

Buổi chiều đứng ở Trần Nhân Tông
phủ…..

ThÊt ng«n Sự hoà hợp thiên nhiêntø tuyÖt.
con người, tâm hồn gắn bó
máu thịt với quê hương

0

11 Cảnh khuya
1

Rằm tháng giêng

1

Tiếng gà trưa

Tinh thần nhân đạo và
lòng vị tha ca cả

Hồ Chí Minh

ThÊt ng«n Tình cảm yêu thiên nhiên,
tø tuyÖt.
yêu nước sâu nặng và
phong thái ung dung , lạc
quan của Hồ Chí Minh

Xuân Quuỳnh

5 tiếng

2

3

- Học sinh đọc câu hỏi 4 sgk trang 181
- Gv giải thích các ý đúng.

Tình cảm quê hương qua
những kỷ niệm đẹp của
tuổi thơ

2. Tìm các ý kiến em cho là không
chính xác:
a,e,i,k.

Thơ trữ tình , ca dao trữ tình, tuỳ bút đều
thuộc văn bản biểu cảm. Nói cách khác văn
bản trữ tình không nhất thiết phải là thơ, có
thể là văn xuôi vì “ trữ tình” là bộc lộ tình
cảm, cảm xúc.

TaiLieu.VN

Page 4


VD: Tuỳ bút: Mùa xuân của tôi,
Sài Gòn tôi yêu.
Trong thơ cũng có nhiều loại khác nhau.
Ví dụ: thơ trữ tình: Bài ca Côn Sơn, Rằm
tháng giêng….
Thơ tự sự: Lượm, Đêm nay Bác không
ngủ
Truyện thơ: Ví dụ: Truyện Kiều, Lục Vân

Tiên
- Thơ trữ tình cũng như các văn bản biểu
cảm khác đều có thể biểu cảm theo lối trực
tiếp hoặc gián tiếp( miêu tả, lập luận, tự sự…)
- Thơ trữ tình: ngôn ngữ cần cô đọng hàm
súc, gợi cảm.

Học sinh đọc câu hỏi 5, xác định yêu cầu
Điền các từ thích hợp vào chỗ trống
Nhận xét
Gv kết luận
3. Điền vào ô trống.
a.Tập thể.
- Truyền miệng.
b. Lục bát.
c. So sánh, ẩn dụ…
HĐ 3: Tổng kết: (2’)

TaiLieu.VN

Page 5


-Mục tiêu: nắm vững đặc điểm chính về tác phẩm trữ tình.
- Cách tiến hành.
HTác phẩm trữ tình là gì? Tình cảm cảm
xúc trong tác phẩm trữ tình thường được biểu
hiện như thế nào?

4. Ghi nhớ (sgk)

Học sinh đọc
Gv chốt
D. Củng cố: 4’
Học sinh trình bày hiểu biết của em về văn bản biểu cảm - Đặc biệt các tác phẩm
trữ tình.
E. Hướng dẫn học ở nhà: 1’
Học thuộc ghi nhớ.
Soạn Ôn tập tác phẩm chữ tình (tiếp)
Chú ý: đọc kỹ bài tập, tìm nội dung cơ bản trong VB để so sánh.

TaiLieu.VN

Page 6