Giáo án Ngữ văn 8 bài 28: Lựa chọn trật tự từ trong câu

GIÁO ÁN NGỮ VĂN 8
TUẦN 28 - TIẾT 114: LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG
CÂU
I. Mục tiêu cần đạt
Giúp HS:
- Có một số hiểu biết sơ giản về trật tự từ trong câu, cụ thể
+ Khả năng thay đổi trật tự từ.
+ Hiệu quả diễn đạt của những trật tự từ khác nhau.
- Hình thành ở h/s ý thức lựa chọn trật tự từ trong nói, viết cho phù hợp với yêu cầu phản
ảnh thực tế và diễn tả tư tưởng tình cảm của bản thân..
II. Chuẩn bị
- Giáo viên: Soạn bài
- Học sinh: Ôn bài ở nhà
III. Tiến trình dạy học
1.Kiểm tra bài cũ: Thế nào là lượt lời ? Khi thực hiện lượt lời ta cần chú ý điều gì?
2. Bài mới

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG BÀI HỌC
I. Nhận xét chung.

GV viết đoạn văn lên bảng phụ.

1.Ví dụ

Có thể thay đổi trật tự từ trong câu in - Gõ đầu roi xuống đất, cai lệ thét bằng
đậm theo những cách nào mà không giọng khàn khàn của người hút nhiều sái
làm thay đổi nghĩa cơ bản của câu ?
cũ.
->Nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ

Nhận xét về ý nghĩa của việc sắp xếp - Thay đổi trật tự từ trong câu:
theo trật tự ấy?
1. Cai lệ gõ đầu roi xuống đất, thét bằng


+ Lặp lại từ “roi” ở đầu câu có t/d liên kết giọng khàn khàn của một người hút nhiều
chặt chẽ với câu trước.
xái cũ.
+ Đặt từ “thét” ở cuối câu có t/d liên kết 2. Cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của
chặt câu ấy với câu sau.
một người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi
Vì sao tác giả chọn trật tự từ trong đoạn xuống đất
trích ?
Nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ

3. Thét bằng giọng khàn khàn của một
người hút nhiều xái cũ, Cai lệ gõ đầu roi
đất.
4. Bằng giọng khàn khàn của một người
hút nhiều xái cũ, cai lệ gõ đầu roi xuống
đất.
5. Bằng giọng khàn khàn của một người
hút xái cũ, gõ đầu roi xuống đất, cai lệ
thét.
-> LK câu này với câu sau

- Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khàn
khàn của một người hút nhiều xái cũ, Cai
Qua bài tập, em có nh/x gì về cách sắp lệ thét.
xếp trật tự từ trong câu ?

-> Một câu có thể có nhiều cách sắp xếp
trật tự tự khác nhau.
2. Kết luận(ghi nhớ SGK tr.111)
II. Một số tác dụng của sự sắp xếp trật
Trật tự từ trong những bộ phận câu in tự từ
1.Ví dụ
đậm thể hiện điều gì ?
* VD1
HS đọc VD. Chú ý các câu in đậm.

- ... giật phắt cái thừng trong tay anh này
và chạy sầm sập đến chỗ anh Dậu
-> thể hiện thứ tự trước sau của các hoạt
động
- ... Xám mặt, vội vàng đặt con xuống đất,


chạy đến đỡ lấy tay hắn.
-> thể hiện thứ tự trước sau của các hành
động
- Cai lệ và người nhà Lí Trưởng
-> thể hiện thứ tự bậc cao thấp của các
nhân vật
- Roi song, tay thước và dây thừng
-> các vật tương ứng với nhân vật xuất
hiện ở trước (tương ứng với TT của cụm
từ đứng trước → Cai lệ mang roi song,
người nhà lí Trưởng mang tay thước)
So sánh t/dụng của những cách sắp xếp * VD 2
trật tự từ trong các bộ phận câu in đậm. - Cách viết của Thép mới có hiệu quả diễn

đạt cao hơn vì nó có nhịp điệu hơn (đảm
bảo được sự hài hoà về ngữ âm)
Từ những điều đã phân tích hãy rút ra
nhận xét về t/d của việc sắp xếp trật tự 2. Kết luận(Ghi nhớ SGK Tr. 112)
từ?
III. Luyện tập
1. Lí do sắp xếp TTT trong những bộ
phận câu và câu in đậm.
a. Kể tên các vị anh hùng dân tộc theo thứ
tự xuất hiện của các vị ấy trong LS.
b.
- Nhấn mạnh vẻ đẹp của non sông mới
được giải phóng.
- Hò ô tiếng hát-> hài hoà về ngữ âm
c. Liên kết câu này với câu trước.
IV. Củng cố và hướng dẫn về nhà


1. Củng cố:
- Biết cách sắp xếp TTT trong câu tuỳ theo mục đích giao tiếp
2. Huớng dẫn về nhà:
- BTVN: Đặt câu, đảo TTT của các câu và nhận xét