Giáo án Ngữ văn 8 bài 24: Ôn tập về luận điểm

GIÁO ÁN NGỮ VĂN 8
TUẦN 24 - TIẾT 99: ÔN TẬP VỀ LUẬN ĐIỂM
I. Mục tiêu cần đạt
Giúp HS :
- Nắm vững hơn nữa khái niệm luận điểm, tránh được những sự hiểu lầm mà các
em thường mắc phải (lẫn lộn luận điểm với vấn đề cần nghị luận hoặc coi luận điểm là
một bộ phận của vấn đề nghị luận)
- Thấy rõ hơn mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề nghị luận và giữa các luận
diểm với nhau trong một bài văn NL.
II. Chuẩn bị
- Giáo viên: Soạn giáo án, bảng phụ
- Học sinh: Chuẩn bị bài ở nhà
III. Tiến trình dạy học
1. Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh:
2. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG BÀI HỌC
I. Khái niệm luận điểm

Nhắc lại về luận điểm?(Lựa chọn đáp 1. Khái niệm và đặc điểm
án đúng trong các câu trả lời a, b, c)
- Luận điểm là những tư tưởng, quan
điểm, chủ trương mà người viết nêu ra
nhằm giải quyết vấn đề một cách hợp lý,
chính xác.
Luận điểm có những đặc điểm gì?


- Luận điểm gồm :
+ Luận điểm chính

+ Luận điểm phụ
- Luận điểm phải chính xác, rõ ràng, phù
hợp với yêu cầu cần giải quyết
2. Thực hành nhận diện và phân tích
luận điểm

Bài “ Tinh thần yêu nước…” có những
a. Bài “Tinh thần yêu nước…”
luận điểm nào?
- LĐ chính(xuất phát): Dân ta có một lòng
nồng nàn yêu nước.
- LĐ phụ:
+ Tinh thần yêu nước trong lịch sử chống
ngoại xâm.
+ Tinh thần yêu nước trong cuộc kháng
chiến hiện tại.
- LĐ chính (dùng làm kết luận): Nhiệm vụ
của Đảng là phải làm cho tinh thần yêu
nước của ND được phát huy mạnh mẽ
trong mọi công việc kháng chiến.
b. Bài “ Chiếu dời đô ”
- LĐ xuất phát : Dời đô là việc làm trọng
Xác định LĐ như vậy có đúng không? đại của các vua chúa, thuận theo ý trời và
hợp với lòng dân, nhằm mưu toan nghiệp
Vì sao?
Chưa đúng vì đó chưa phải là tư tưởng, lớn
quan điểm, chủ trương cơ bản mà người - LĐ phụ:
viết nêu ra trong bài.
+Nhà Đinh, lê không dời đô nên triều đại
ngắn ngủi, muôn vật không thích nghi

+ Xét về mọi mặt thành Đại La xứng đáng
là kinh đô của muôn đời


- LĐ chính(dùng làm kết luận): quyết định
dời đô về thành Đại La
II. Mối quan hệ giữa luận điểm với vấn
đề cần giải quyết trong bài văn nghị
luận
1. Ví dụ
* VD 1: Bài “Tinh thần yêu nước…”
Vấn đề được đặt ra trong bài “ Tinh - Vấn đề chính: Truyền thống yêu nước
thần yêu nước…” là gì?
của NDVN trong lịch sử dựng nước và
Nếu HCM chỉ đưa ra luận điểm “ Đồng giữ nước
bào ta ngày nay… nồng nàn”thì có thể - Luận điểm “ Đồng bào ta ngày nay có
làm sáng tỏ vấn đề được không?
lòng yêu nước nồng nàn ” thì không đủ
làm rõ vấn đề
Trong “Chiếu dời đô”, nếu Lí Công Uẩn * VD 2: Bài “Chiếu dời đô ”
chỉ đưa ra luận điểm “Các triều - Luận điểm “ Các triều đại..kinh đô ”
đại..kinh đô ” thì mục đích của nhà vua không đủ để làm sáng tỏ vấn đề.
khi ban chiếu có đạt được không? Tại
sao?
Từ sự tìm hiểu, em rút ra được những
KL gì về mối quan hệ giữa luận điểm và 2. Kết luận
vấn đề cần giải quyết trong bài văn NL? - LĐ phải phù hợp với yêu cầu cần giải
Vậy luận điểm có QH chặt chẽ với vấn đề quyết.
nghị luận. LĐ thể hiện, giải quyết từng - LĐ phải đủ đẻ làm sáng tỏ VĐ
khía cạnh của vấn đề.

III. Mối quan hệ giữa các luận điểm
HS quan sát hệ thống luận điểm (1), (2) trong bài văn nghị luận
và trả lời câu hỏi
1. Ví dụ
Em sẽ chọn hệ thống luận điểm nào?

Đề bài: Hãy trình bày rõ vì sao chúng ta
cần phải đổi mới phương pháp học tập.
- Lựa chọn hệ thống (1) → giải quyết


Từ sự tìm hiểu trên, em rút ra được kết được vấn đề.
luận gì về luận điểm và mối quan hệ 2. Kết luận
giữa các luận điểm trong bài văn NL?
- LĐ phải có hệ thống. mạch lạc, không
Có tíh hệ thống: LĐ rước làm cơ sở cho trùng lặp
luận điểm sau, LĐ sau kế thừa và phát
- Có LĐ chính(cái đích của VĐ, kết luận
triền LĐ trước
của bài,) LĐ phụ
IV. Luyện tập
HS làm bài độc lập

Bài 1
- Cả hai luận điểm SGK nêu đều chưa
được
- LĐ của ĐV là: Nguyễn Trãi là tinh hoa
của đất nước, DT và thời đại lúc bấy giờ.
Bài 2

HS thảo luận nhóm

Để giải thích VĐ “GD là chia khoá của
tương lai” (Hiểu theo nghĩa: GD góp phần
mở ra tương lai cho loài người trên trái
đất) cần chọn và bổ sung các luận điểm
sau:
- GD là yếu tố quyết định việc điều chỉnh
tốc độ…
- GD trang bị kiến thức và nhân cách, trí
tuệ và tâm hồn.
- Do đó GD là chìa khoá cho sự tăng
trưởng kinh tế trong tương lai
- GD là chìa khoá cho sự phát triển chính
trị và tiến bộ XH sau này

IV. Củng cố và hướng dẫn về nhà
1. Củng cố:


- Nắm được khái niệm và đặc điểm của LĐ, mối MQH giữa LĐ với các yếu tố
khác
2. Huớng dẫn về nhà:
- Học thuộc phần ghi nhớ
- Chuẩn bị bài: Viết ĐV trình bày luận điểm