Giáo án Ngữ văn 8 bài 9: Nói quá

Tiết 37 TV
NÓI QUÁ
I.Mức độ cần đạt:
- Hiểu được khái niệm, tác dụng của nói quá trong văn chương và trong giao tiếp
hàng ngày.
- Biết vận dụng hiểu biết về biện pháp nói quá trong đọc hiểu và tạo lập văn bản.
II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng:
1. Kiến thức:
- Khái niệm nói quá.
- Phạm vi sử dụng của biện pháp tu từ nói quá( Chú ý cách sử dụng trong thành
ngữ, tục ngữ, ca dao...).
- Tác dụng của biện pháp tu từ nói quá.
2. Kĩ năng:
- Vận dụng những hiểu biết về biện pháp nói quá trong đọc – hiểu văn bản.
3. Thỏi độ:
- Ra quyết định sử dụng phép tu từ: nói quá và cách sử dụng.
- Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận và chia sẻ những kinh
nghiệm cá nhân vầ cách sử dụng phép tu từ nói quá.
III.CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:
-Sách giáo khoa, sách giáo viên, sách bài tập, sách thiết kế bài giảng.
-Bảng phụ, bút viết bảng, các ví dụ.
2. Học sinh:
- Đọc sách, tìm hiểu bài.
-Tìm các ví dụ tương tự.
* Phương pháp: Thuyết trình, đàm thoại, thảo luận nhóm,…
IV.CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
Kiểm tra vở soạn và kiến thức về từ ngữ địa phương nơi HS sinh sống.
3.Bài mới:

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
GV Gọi HS đọc ví dụ trong sgk.(bảng phụ)
(H) Em hiểu thế nào là “chưa nằm đã sáng”,
“chưa cười đã tối”?
Thời gian trôi qua quá nhanh, đêm và ngày
quá ngắn.
(H) Em hiểu thế nào là “thánh thót như mưa
ruộng cày”?
- Mồ hôi đổ ra rất nhiều, như mưa.
(H) Theo em, “chưa nằm đã sáng”, “chưa cười
đã tối”, “thánh thót như mưa ruộng cày” có
đúng sự thật hay không?
- Không đúng với sự thật, nhưng có tác dụng
nhấn mạnh quy mô, kích thước, tính chất của
sự vật, sự việc nhằm gây ấn tượng cho người
đọc.
GV: Những trường hợp như trên gọi là Nói
quá. (H)Theo em thế nào là nói quá?
GV: Gọi HS đọc ghi nhớ.
Bài tập nhanh.
(H) Trở lại ví dụ tìm hiểu bài. Theo em nói
như vậy có đúng sự thật không và vì sao?
- Nói nh vậy không đúng sự thật, nhưng có tác
dụng nhấn mạnh vào điều mà người nói muốn
diễn đạt.
(H) Cho biết tác dụng biểu cảm của nói quá
trong các câu sau đây!
-Gánh cực mà đổ lên non

Còng lưng mà chạy cực còn theo sau.
-Bao giờ cây cải làm đình
Gỗ lim th¸i ghém thì mình lấy ta.

NỘI DUNG CẦN ĐẠT
I.Nói quá và tác dụng của nói quá

- Thời gian trôi qua quá nhanh, đêm
và ngày quá ngắn.
- Mồ hôi đổ ra rất nhiều, như mưa.
- Không đúng với sự thật, nhưng có
tác dụng nhấn mạnh quy mô, kích
thước, tính chất của sự vật, sự việc
nhằm gây ấn tượng cho người đọc.

* Ghi nhớ sgk

- Nói nh vậy không đúng sự thật,
nhưng có tác dụng nhấn mạnh vào
điều mà người nói muốn diễn đạt.


-ờm nm lng chng ti ging
Mong tri mau sỏng ra ng gp em.
HS Tr li theo suy ngh ca HS.
GV: Lng nghe v ghi nh
GV: Cht li vn v ni dung bi hc.
GV: Gọi học sinh đọc yêu cầu của
bài tập 1:
(H) Tìm biện pháp nói quá và giải

thích ý nghĩa của chúng trong các
ví dụ sau?
a. si ỏ cng thnh cm:
b. i lờn n tn tri:
c. thột ra la

GV: Gọi học sinh đọc yêu cầu của
bài tập 2:

II/- Luyn tp.
Bi 1:
a. si ỏ cng thnh cm: thnh qu
ca lao ng gian kh, vt v, nhc
nhn; nim tin vo bn tay lao ng.
b. i lờn n tn tri: Vt
thng khụng cú ngh lớ gỡ, khụng
phi bn tõm.
c. thột ra la: k cú quyn sinh,
quyn sỏt i vi ngi khỏc.
Bi 2: in thnh ng thớch hp vo
ch trng:
a.chú n ỏ, g n si.
b.bm gan tớm rut.
c.rut ngoi da.
d.n tng khỳc rut.
e.vt chõn lờn c.

(H) Điền các thành ngữ thích hợp vào
chỗ trống?
a. chú n ỏ, g n si.

b. bm gan tớm rut.
c. rut ngoi da.
d. n tng khỳc rut.
e. vt chõn lờn c.
GV: Gọi học sinh đọc yêu cầu của
bài tập 3:
(H) Đặt câu với các thành ngữ dùng

Bi 3: t cõu vi thnh ng:
a.Nng cú v p nghiờng nc
nghiờng thnh.
b.on kt l sc mnh di non lp
bin.
c. Cụng vic lp bin vỏ tri y l
cụng vic ca nhiu i.
d.Nhng chin s mỡnh ng da st
ó chin thng.


biện pháp nói quá đã cho?
a. Nng cú v p nghiờng nc nghiờng
thnh.
b. on kt l sc mnh di non lp bin.
c. Cụng vic lp bin vỏ tri y l cụng
vic ca nhiu i.
d. Nhng chin s mỡnh ng da st ó
chin thng.
e. Mỡnh ngh nỏt úc m vn cha gii
c bi toỏn ny.
GV: Gọi học sinh đọc yêu cầu của

bài tập 4:
(H) Tìm 5 thành ngữ so sánh có
dùng biện pháp nói quá?
a. Ngỏy nh sm.
b. Trn nh m.
c. Nhanh nh ct.
d. Lỳng tỳng nh g mc túc.
e. L nh ụng t vo n.
Bài tập 6: Phân biệt biện pháp tu từ
nói quá với nói khoác?
Núi quỏ v núi khoỏc u l phúng i mc
, quy mụ, tớnh cht ca s vt, hin tng
nhng khỏc nhau mục ớch. Núi quỏ l bin
phỏp tu t nhm mc ớch nhn mnh, gõy n
tng, tng sc biu cm. Cũn núi khoỏc
nhm lm cho ngi nghe tin vo nhng iu
khụng cú thc. Núi khoỏc l hnh ng cú tỏc
ng tiờu cc.
IV. Cng c, dn dũ:

e.Mỡnh ngh nỏt úc m vn cha gii
c bi toỏn ny.

Bài tập 4:
a.Ngỏy nh sm.
b.Trn nh m.
c.Nhanh nh ct.
d.Lỳng tỳng nh g mc túc.
e.L nh ụng t vo n.

1. Củng cố:
Nắm được thế nào là nói quá, và tác dụng của nó, vận dung vào làm bài
tập.
2. Dặn dò:
-Học bài.
-Soạn bài mới. Ôn tập truyện kí Việt Nam.
* Điều chỉnh kế hoạch:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
……