ĐỀ VÀ ĐÁP ÁN THI GVG HUYỆN

sở GIáO DụC Và ĐàO TạO Hà TĩNH
Phòng gd - đt lộc hà
đề CHíNH THứC
đề thi giáo viên dạy giỏi huyện - năm học 2007 - 2008
Môn: Ngữ văn (Thời gian làm bài 120 phút)
Câu 1. Anh (chị) hãy giải thích các thành ngữ sau?
- Ăn vóc học hay.
- Đồng không mông quạnh.
- Quỷ tha ma bắt.
Câu 2. "Cái t tởng trong nghệ thuật là một t tởng náu mình, yên lặng. Và cái yên
lạng của một câu thơ lắng sâu xuống một t tởng" (Nguyễn Đình Thi).
Anh (chị) hiểu vấn đề trên nh thế nào? Qua việc cảm nhận vẻ đẹp của câu
thơ "Đầu súng trăng treo" trong bài thơ Đồng chí của Chính Hữu, hãy làm sáng
tỏ./.
hớng dẫn chấm thi chọn giáo viên dạy giỏi huyện
năm học 2007 - 2008
Môn: Ngữ văn
Câu 1: (6 điểm) ý nghĩa của các thành ngữ sau:
- Phải giải thích đợc theo các bớc sau để đi đến nội dung trọng tâm:
* ăn vóc học hay.
+ Tìm nghĩa của từ, vế: (0.5 điểm)
- Vóc: có hai cách hiểu: Vóc dáng
Vải quý (gấm vóc).
- Hay: Giỏi
Biết.
+ ý nghĩa: - ăn thì nên vóc nên dáng, ăn thì nên sức vóc; học thì sẽ biết.
- ăn thì chọn cái ngon cái bổ mà ăn, học thì điều hay, điều tốt mà học
(1.5 điểm).
* Quỷ tha ma bắt.
(Nhiều câu có nội dung tơng tự nh: Diều tha quạ bắt; quan tha nha bắt)
+ Tìm nghĩa của từ, vế: (1 điểm)

- Tha: Thả ra
Mang đi. (Kiến tha lâu đầy tổ).
+ ý nghĩa: - Vừa mới thoát nạn này thì mắc nạn khác.
- Nạn này cha qua nạn khác đã đến. (1 điểm)
= nổi khổ cực bi đát của con ngời trong cuộc sống thờng mắc phải.
* Đồng không mông quạnh.
+ Tìm nghĩa của từ, vế: (0.5 điểm).
- Đồng: cánh đồng
- Mông: (cách nói theo vần), có nghĩa: Mô đất, ụ đất.
- Không: trống vắng, trống trơn
- Quạnh: đìu hiu.
+ ý nghĩa: nói lên sự hoang vắng, đìu hiu, cô quạnh. (1 điểm).
Câu2: (14 điểm).
Thí sinh phải làm nổi bật đợc hai ý cơ bản:
- Cái t tởng trong nghệ thuật.
- Cản nhận đực nét đẹp của câu thơ: Đầu súng trăng treo .
+ Thế nào là t tởng? (1)
- Là trí tuệ, cách nhìn, cách suy nghĩ, lối t duy..... đợc hình thành trong mỗi
cá nhân, mỗi thời đại hoặc xã hội.
- T tởng trong nghệ thuật: Bắt nguồn từ cuộc sống thể hiện thông qua con đ-
ờng ngôn ngữ. Đó là sự động lại, sự gửi gắm, ký thác hay là chiều sâu của tâm
hồn, kinh nghiệm, cách nhìn về cuộc đời và con ngời của tác giả gửi vào trong tác
phẩm. (1)
+T tởng náu mình và im lặng: (nội dung cụ thể trong văn bản tiếng nói của văn
nghệ) (1)
- ý tại ngôn ngoại, tức là tác phẩm văn học không chỉ mô tả y nguyên cuộc
sống và con ngời thực mà đằng sau những bức tranh chân thực của cuộc sống là
những thông điệp đầy tính nhân, văn tác giả gửi tới ngời đọc. Thông điệp này
truyền đến ngời đọc qua sự cảm nhận, tiếp nhận văn học... cn cú dn chng c
th (3)

- Chức năng của văn học:.............. (1)
+ Cái yên lặng của một câu thơ lắng xuống t tởng: Đó chính là con mắt thơ, cái
điểm nhấn quan trọng của tác giả, qua đó để thể hiện một cách nhìn, quan điểm,
một t duy và có thể là một cách đánh giá về cái đẹp, về cuộc sống. (1)
* Cảm nhận vẻ đẹp của câu thơ Đầu súng trăng treo.
Thí sinh làm cụ thể các nội dung cơ bản sau:
- Đầu súng: Hiện thực, nó là cái tợng trng cho chết chóc, chiến tranh. (1)
- Trăng: Lãng mạn, gợi cho con ngời sự dịu êm, mát mẽ, nó tợng trng cho sự hoà
bình. (1)
- Súng luôn luôn sát cánh với ngời lính, ở gần với ngời lính.
- Trăng thì ở rất xa.
= ngoài ý nghĩa thể hiện sự lãng mạn, lạc quan của ngời lính trong gian nan, lửa
đạn. Thì nó còn lắng xuống một thông điệp sâu xa và hết sức ý nghĩa.
đầu súng trăng treo Khát vọng hoà bình, chiến đấu cho hoà bình, vì hoà
bình; Mơ ớc sự hoà bình luôn đến sát gần bên mình. (3)
Câu thơ cũng là nhan đề của tập thơ: Đó là thông điệp: khát vọng về hoà
bình, chiến đấu cho hoà bình và chủ quyền Tổ quốc. (1)./.