Giáo án Ngữ văn 9 bài 5: Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh (trích Vũ trung tùy bút)

Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
(Trích :Vũ trung tùy bút) Phạm Đình Hổ
A.Mục tiêu cần đạt :Học xong bài này, hs có được :
1.Kiến thức – kĩ năng .
- Thấy được cuộc sống xa hoa của vua chúa , sự nhũng nhiễu của quan lại thời Lê-Trịnh và thái
độ phê phán của tác giả .
2.Thái độ : Phê phán bọn quan lại nhũng nhiễu .
3.Kĩ năng: Bước đầu nhận biết dặc trưng cơ bản của thể loại tuỳ bút đời xưa và đánh giá được
giá trị nghệ thuật của những dòng ghi chép đầy tính hiện thực này .
B. Chuẩn bị .Thầy – Trò soạn bài …
C. Tiến trình dạy- học .
1. Ổn định .
2.Kiểm tra : - Nguyên nhân dẫn đến bi kịch của Vũ Nương
- Phẩm chất và bi kịch của người con gái Nam Xương ?
3.Bài mới .
I.Giới thiệu tác giả, tác phẩm :
?Những hiểu biết của em về tác giả
Phạm Đình Hổ ?

1.Tác giả :
-Phạm Đình Hổ là một nho sĩ sống trong thời
phong kiến đã khủng hoảng trầm trọng nên có tư
tưởng muốn ẩn cư.
2.Tác phẩm ;

? Những hiểu biết của em về tác
phẩm ?

-‘’Vũ trung tuỳ bút ‘’ : Tác phẩm văn xuôi ghi lại
hiện thực đen tối của nước ta thời đó , cung cấp
những kiến thức về văn hoá truyền thống ,về

phong tục , địa lí .
-Lối ghi chép thoải mái , tự nhiên.
II. Đọc – hiểu chú thích
1.Đọc.
2. Chú thích (sgk)

? Đọc văn bản và các chú thích ?

III.Tỡm hiểu văn bản :
1.Thói ăn chơi xa xỉ của chúa Trịnh và các quan

TaiLieu.VN

Page 1


hầu cận .
Gv cho HS đọc đoạn văn từ đầu -> ‘kẻ
thức giả biết đó là triêụ bất tường ‘

-Chúa cho xây dựng nhiều cung điện , đình đài ở
các nơi để thoả ý ‘’thích chơi đèn đuốc ‘’->hao
tiền tốn của .
- Những cuộc dạo chơi của Chúa được diễn đạt

?Tìm những chi tiết và sự việc thể hiện tỉ mỉ , diễn ra thường xuyên , nhiều người hầu
rõ thói ăn chơi xa xỉ của chúng và hạ , nhiều trò giải trí lố lăng , tốn kém .
phân tích những chi tiết gây được ấn -Việc tìm thu vật ‘’phụng thủ’’thực chất là cướp
tượng mạnh ?
đoạt những của quí trong thiên hạ .

* Nghệ thuật miêu tả : Cụ thể , chân thực .
- í nghĩa đoạn văn .
+ Cảnh được miêu tả là cảnh thực ở những khu
vườn rộng được tô điểm những âm thanh ghê rợn.
? Tìm hiểu ý nghĩa của đoạn văn
‘’ mỗi khi đêm thanh ….-> triệu bất
tường ‘’

+’’Triệu Bất Tường’’: Điềm chẳng lành -> Báo
trước sự suy vong .Điều đó đã xảy ra không lâu
sau khi Trịnh Vương mất .
2.Những thủ đoạn nhũng nhiễu dân của bọn
quan lại hầu cận .

* GV hướng dẫn HS đọc đoạn văn tiếp
-Bọn quan lại được chúa sủng ái -> Thủ đoạn : vừa
theo.
ăn cướp , vừa la làng . Người dân bị cướp của tới 2
lần , không thì tự tay huỷ bỏ các của quí của nhà
mình .
? Bọn quan lại nhũng nhiêũ dân bằng
những thủ đoạn nào ?
? Tìm hiểu ý nghĩa của đoạn văn cuối
baì ‘’ nhà ta ở phường Hà Khẩu , cũng
vì cớ ấy ‘’

+ í nghĩa đoạn văn : Cách dẫn dắt câu chuyện
( bà mẹ ta ) làm tăng sức thuyết phục cho những
chi tiết chân thực, gửi gắm cảm xúc của tác giả .
3.So sánh thể tuỳ bút và thể truyện .

* Truyện : - Hiện thực cuộc sống được phản ánh
thông qua số phận con người cụ thể nên thường có
cốt truyện , nhân vật .
- Có thể có chi tiết hoang đường .

TaiLieu.VN

Page 2


? So sánh thể tuỳ bút và thể truyện ?
( HS thảo luận)

* Tuỳ bút : +Ghi chép về con người , sự việc cụ thể
, qua đó bộc lộ thái độ , cảm xúc của tác giả .
+ Ghi chép có thể tản mạn , không có
kết cấu nhưng vẫn tuân theo tư tưởng , cảm xúc .
IV. Tổng kết:Ghi nhớ ( SGK)

? Tổng kết giá trị của tác phẩm ?
(Nghệ thuật và nội dung)

V. Luyện tập:
- HS làm bài tập sgk

4.Củng cố: - Đọc bài đọc thêm .
- Thực hiện phần luyện tập.
- Nắm nội dung bài .
5.Hướng dẫn : - Soạn bài tiếp theo :Hoàng lê nhất thống chí ( hồi 14)

TaiLieu.VN

Page 3