Giáo án Ngữ văn 9 bài 23: Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

Giáo án môn Ngữ Văn

NGHỊ LUẬN
VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH)
Ngày soạn:
Ngày dạy:
A. MỤC TIÊU:
1.Kiếnthức:
- Hiểu rõ thế nào là nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích); nhận diện
chính xác một bài văn nghị luận về tác phẩm truyện(hoặc đoạn trích)
- Nắm vững các yêu cầu đối với 1 bài văn nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc
đoạn trích) để có cơ sở tiếp thu, rèn luyện tốt về kiểu bài này ở các tiết tiếp theo.
2. Kỹ năng: Rèn kĩ năng nhận diện và năng lực tư duy tổng hợp và phân tích khi
viết bài văn nghị luận về tác phẩm truyện.
3. Thái độ: Giáo dục HS có ý thức tự giác trong học tập.
B.PHƯƠNGPHÁP: Đàm thoại, thảo luận, thực hành.
C. CHUẨN BỊ:
1.Giáoviên: Soạn bài
2. Họcsinh: Đọc và trả lời câu hỏi SGK.
D. TIẾN TRÌNH:
I. Ổnđịnh: (1’)
II. Bài cũ: (3’)
? Thế nào là nghị luận về 1 vấn đề tư tưởng, đạo lí?
III.Bàimới:
1.Đặtvấnđề: (1’)
2.Triểnkhai:
Hoạt động của GV và HS

Nội dung kiến thức

Hoạt động 1: (25’) Hướng dẫm tìm hiẻu bài nghị luận về tác phảm truyện (hoặc

đoạn trích).
* Cho HS đọc văn bản trong SGK.
TaiLieu.VN

I.Tìm hiểu bài nghị luận về tác phẩm
Page 1


Giáo án môn Ngữ Văn
? Vấn đề nghị luận của văn bản này truyện ( hoặc đoạn trích.)
là gì?
1. Ví dụ:
* Vấn đề nghị luận của văn bản: Những
phẩm chất, đức tính đẹp đẽ, đáng yêu của
nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn
"lặng lẽ Sa pa" của Nguyễn Thành Long

? Hãy đặt một nhan đề thích hợp
* Nhan đề: Một vẽ đẹp nơi Sa pa lặng lẽ;
cho văn bản.
Vẻ đẹp của lối sống và tình người trong …
? Vấn đề nghị luận được triển khai
qua các luận điểm nào? Tìm các câu * Các luận điểm:
nêu lên luận điểm.
+ Dù được miêu tả ít hay nhiều...phai mờ:
Nêu vấn đề nghị luận

+ Trước tiên…của mình: Anh thanh niên là
người có tinh thần trách nhiệm cao đối với
công việc

+ Nhưng anh…chu đáo: Anh TNlà người
hiếu khách, luôn quan tâm đến người khác
+Công việc…rất khiêm tốn: Anh TN là
người khiêm tốn
+C/sống…tin yêu:Cô đúc v/đề nghị luận:
kh/quát nângcao v/đề từ hình ảnh anh TN

? Để khẳng định các luận điểm,
người viết đã lập luận như thế nào? * Các luận điểm được nêu rõ ràng ngắn
gọn, gợi được ở người đọc sự chú ý.
? Nhận xét về những luận cứ được
người viết đưa ra để làm sáng tỏ cho * Từng luận điểm được phân tích, chứng
minh một cách thuyết phục bằng dẫn
từng luận điểm?
chứng cụ thể trong tác phẩm. Các luận cứ
- Bài văn được dẫn dắt tự nhiên, có
được sử dụng đều chính xác, sinh động bởi
bố cục chặt chẽ. Từ nêu vấn đề,
đó là những chi tiết, hình ảnh đặc sắc của
người viết đi vào phân tích, diễn
tác phẩm.
giải rồi sau đó khẳng định, nâng cao
2. Ghi nhớ: SGK trang 63
vấn đề.
? Từ bài văn mẫu trên, hãy rút ra,
thế nào là nghị luận về tác phẩm
truyện? ( HS trả lời.)
* GV nhận xét, cho HS đọc ghi nhớ.

TaiLieu.VN

Page 2


Giáo án môn Ngữ Văn
Hoạt động 2: (10’) Hướng dẫn luyện tập
* Cho HS đọc đoạn văn, thảo luận II. Luyện tập:
trả lời câu hỏi.
1- Vấn đề nghị luận: "tình thế lựa chọn
? Vấn đề nghị luận của đoạn văn là nghiệt ngã và vẻ đẹp tâm hồn của lão Hạc"
gì?? Đoạn văn nêu lên những luận 2- Đoạn văn đã nêu lên các ý chính :
điểm chính nào?
- Việc giải quyết cái sống, cái chết của lão
Hạc
?Các ý kiến ấy giúp em hiểu thêm
gì về Lão Hạc?

- Chọn cái chết trong hơn sống đục, bảo
toàn nhân cách > Hiểu thêm về vẻ đẹp bên
trong-vẻ đẹp tâm hồn của lão Hạc

IV.Củngcố: (3’)
Thế nào là nghị luận về 1 tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
V. Dặn dò: (2’)
- Học thuộc lòng ghi nhớ và nắm kỹ nội dung bài học.
- Chuẩn bị bài: Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích).
(Nhận biết dạng đề và tìm hiểu các bước làm bài nghị luận về tp truyện.)
E. Rút kinh nghiệm:

TaiLieu.VN

Page 3