Giáo án Ngữ văn 11 tuần 24 bài: Từ ấy Tố Hữu

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 11
TỪ ẤY
Tố Hữu
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT.
1 Kiến thức:
- Cảm nhận được niềm vui lớn, lẽ sống lớn, tình cảm lớn của Tố Hữu trong buổi đầu gặp gỡ
lí tưởng cộng sản ;
- Hiểu được sự vận động của tứ thơ và những đặc sắc trong hình ảnh, ngôn ngữ, nhịp
điệu,...
2 Kĩ năng: Phân tích thơ trữ tình theo đặc trưng thể loại.
3Thái độ: Bồi dưỡng lòng yêu văn học.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: SGK, SGV, bài soạn , chuẩn kiến thức kĩ năng Ngữ văn 11
- HS: Vở soạn, sgk , vở ghi
III. PHƯƠNG PHÁP:
Đọc diễn cảm, nêu vấn đề, gợi mở, thuyết giảng, thảo luận.
IV. TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN:
1. Ổn định:
2. Bài cũ:
3. Bài mới:
Hoạt động của GV và HS
GV: giới thiệu những nét chính về TH?
Hs: trả lời

Nội dung
I.

GIỚI THIỆU:

1. Tác giả(1920 – 2002)
- Tố Hữu tên thật Nguyễn Kim Thành.

Quê làng Phù Lai – Quảng Thọ –
NGUYỄN NHẬT BẰNG


Quảng Điền – Thừa Thiên Huế
- Sự nghiệp thơ ca gắn liển vời sự
nghiệp CM

Gv: nêu hoàn cảnh sáng tác bài thơ Từ ấy của
TH?

2. Hoàn cảnh sáng tác:

Hs: trả lời

- Ngày được đứng vào hàng ngũ những
người cùng phấn đấu vì một lí tưởng cao
đẹp là bước ngoặt quan trọng trong cuộc
đời TH. Với những cảm xúc, suy tư sâu sắc,
TH viết Từ ấy.
- Bài thơ nằm trong phần máu lửa của tập

Gv: y/c hs đọc diễn cảm bài thơ
Hs: đọc

Từ Aáy
II.

ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN

Gv: nhận xét và đọc lại
Gv: anh (chị) hãy giải thích từ “từ ấy”?
Hs: thảo luận nhanh, trả lời
Gv giảng thêm: Từ ấy là mốc thời gian có ý

1. Khổ 1: Niềm vui sướng say mê khi bắt
gặp lí tưởng cuả Đảng:

nghĩa đặc biệt trong cuộc đời CM và cuộc đời
thơ của TH. Cụ thể T7/1938, TH được kết nạp
Đảng cs Đông Dương
Gv: TH đã dùng hình ảnh nào để chỉ lí tưởng
và biểu hiện niềm vui sướng, say mê khi bắt
gặp lí tưởng? Tác dụng của những hình ảnh
đó?
Hs: phát hiện trả lời
Gv: nhận xét, giảng thêm:đây là nguồn sáng

- Hai câu đầu: Tác giả kể lại những kỉ
niệm không quên của đời mình với
những hình ảnh ẩn dụ:
+ Nắng hạ

rực rỡ của một ngày nắng hạ, hơn nữa nguồn

+ Mặt trời chân lí, chói qua tim

sáng là mặt trời khác thường là sự sáng tạo

 Khẳng định lí tưởng cộng sản như

giữa hình ảnh và ngữ nghĩa.

nguồn sáng mới làm bừng sáng tâm hồn
NGUYỄN NHẬT BẰNG


Gv: ngoài ẩn dụ hs tìm thêm những động từ có

nhà thơ

tác dụng nhấn mạnh ánh sáng của lí tưởng?
Hs: bừng, chói

- Động từ: bừng, chói: nhấn mạnh ánh

Gv: hai câu sau thể hiện điều gì trong tâm hồn

sáng lí tưởng mở ra một chôn trời

tác giả?

mới về nhận thức, tư tưởng tình cảm.

Hs: phát hiện, trả lời

- Hai câu sau: sử dụng biện pháp ẩn du

Gv khẳng định lại: tâm hồn TH là thế giới

và ss: hồn tôi – vườn hoa lá, đậm

tràn đầy sức sống với hương sắc và loài hoa,

hương và rộn tiếng chim

âm thanh rộn rã tiếng chim hót.

 Niềm vui sướng vô hạn khi tiếp nhận lí
tưởng ấy

Gv: khi được ánh sáng của lí tưởng soi rọi,
nhà thơ đã có được những nhận thức mới về lẽ
sống như thế nào?
Hs: tự do phát biểu
Gv chốt lại
Gv: - Từ buộc ở đây có nghĩa bắt buộc, miễn

 Tố Hữu diễn tả niềm vui sướng say
mê khi bắt gặp lí tưởng của Đảng
2. Khổ 2: những nhận thức mới về lẽ
sống:
Sự gắn bó hài hoà giữa cái tôi cá nhân và
cái ta chung của mọi người.

cưỡng không? Và sao?

“Tôi buôïc lòng ……

- phân tích hoán dụ: trăm nơi, trang trãi?

…………………………… với trăm nơi”

Hs: thảo luận nhanh, trả lời
Gv: nhận xét lại

- Tình yêu con người:
+ Động từ “buộc”  ý tự nguyện và quyết
tâm vượt qua cái tôi cá nhân chan hoà với
mọi người

Gv: hai câu sau thể hiện tình yêu như thế nào
của TH đối với Đảng?
Hs: tình yêu giai cấp

+ Hoán dụ: “Trăm nơi” chỉn mọi người
sống khắp nơi
“Trang trải” liên tưởng tâm
hồn trải rộng với cuộc đời
“Để hồn tôi ……………………

Gv giảng: khi cái tôi chan hoà với cái ta, khi
NGUYỄN NHẬT BẰNG


cá nhân hoà với tập thể thì lí tưởng CM được

………………………mạnh khối tình”

nhân lên

- Tình yêu giai cấp:

+ “Đề hồn tôi với bao hồn khổ”  Khẳng định
mqh với mọi người, đặc biệt là quần chúng lao
khổ
Gv: sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm nhà + “Khối đời”: ẩn dụ chỉ những người cùng
cảnh ngộ
thơ được thể hiện ra sao có khác gì ở khổ 2
không?
Hs: thảo luận trong 3 phút, đại diện trình bày
Gv: nhận xét, rút ý

 TH đặt mình trong mội trường rộng lớn
của quần chúng đau khổ, tìm thấy niềm
vui sức mạnh mới bằng nhận thức tình
cảm yêu mến
3. Khổ 3: Những chuyển biến sâu sắc
trong tình cảm của TH

Gv: giải thích từ Kiếp phôi pha?
Hs: chỉ nỗi đau khổ bất hạnh không áo cơm,
cù bất cù bơ, những em bé không nơi nương
tựa lang thanh.
Gv cần gợi ý cho hs thấy được: TH còn thể
hiện lòng căm giận trước bao bất công, ngang
trái của đời người
Trước khi giác ngộ TH chỉ là 1 thanhy niên
tiểu TS

- Bản thân là thành viên của đại gia
đình:
+ Qua điệp từ là
+ Các từ: con, anh, em
+ Từ ước lệ: vạn  chỉ số lượng đông đảo
- Tấm lòng đồng cảm xót thương: kiếp
phôi pha
 Thể hiện sự chuyển biến sâu sắc trong

Gv: Y/c hs s s Th với các nhà thơ cùng thời để

tình cảm của TH. Lí tưởng cộng sản

rút ra kết luận

giúp nhà thơ có lẽ sống mới, có tình
yêu giai cấp.

NGUYỄN NHẬT BẰNG


III.

TỔNG KẾT:

4. Củng cố:
Sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm cuả nhà thơ được thể hiện ra sao?
5. Dặn dò:
- Về nhà học thuộc bài thơ
- Chuẩn bị bài:

* Nhớ đồng (Tố Hữu)
• Vì sao tiếng hò lại có sức gợi cảm với nhà thơ?
• Tìm những hình ảnh tả nỗi nhớ da diết của nhà thơ với quê hương?
• Cảm nghĩ về niềm say mê lý tưởng của Th?
* Tương tư (Nguyễn Bình)
• Tâm trạng của chàng trai? Tình cảm cuả chàng trai có được đáp đền không?
• Theo anh (chị) cách bày tỏ tình yêu có gì đáng chú ý không?
* Chiều xuân (Anh Thơ)
• Bức tranh chiều xuân qua ngòi bút cảu Anh Thơ hiện lên như thế nào? Hãy chỉ ra nét
riêng của nhà thơ đó?
• Cảm nhận của anh (chị) về không khí và nhịp sống thôn quê trong bài thơ?
6. Rút kinh nghiệm:

NGUYỄN NHẬT BẰNG