Giáo án Ngữ văn 11 tuần 8: Ôn tập văn học trung đại Việt Nam

Giáo án Ngữ văn 11
ÔN TẬP VĂN HỌC TRUNG ĐẠI VIỆT NAM

A. Mục tiêu bài học: giúp hs:
- Hệ thống hoá những kiến thức cơ bản về VHTĐVN đã học trong chương trình
ngữ văn 11
- Tự đánh giá kiến thức về VHTĐ và phương pháp ôn tập, từ đó rút ra kinh
nghiệmđể học tập tốt hơn phần văn học.
- Có năng lực đọc hiểu văn bản văn học, biết cách phân tích tính sự kiện, tác giả,
tác phẩm, hình tượng, ngôn ngữ văn học.
B. Phương pháp thực hiện: Hệ thống hoá , so sánh, tổng hợp
C. Các bước tiến hành:
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ
3. Bài mới

Tiết 1

Hoạt động của thầy và

Nội dung cần đạt

trò
Hoạt động 1 : Ôn tập nội I. Nội dung:
dung
1. Những biểu hiện về cảm hứng yêu nước
Thảo luận nhóm.
trong văn học từ thế kỉ XVIII ->XiX.

nhóm 1,2:

- Nội dung yêu nước: yêu thiên nhiên, tự hào
dân tộc, căm thù giặc, ý chí bất khuất chiến đấu

Ôn tập văn học trung đại Việt Nam

Page 1


Giáo án Ngữ văn 11
Nhắc lại những biểu hiện và chiến thắng giặc ngoại xâm
chủ yếu của nd yêu nước và
- Nd nhân đạo: khát khao tự do, ty, hp, cảm
nhân đạo của VHTĐ TK
thông với số phận người phụ nữ…
XVIII -XiX?
* Điểm mới:
- yêu nước: âm hưởng bi tráng trong thơ văn
- Những điểm mới trong
NĐC vì nó phản ánh thời kì cực khổ nhục nhưng
từng nd trên qua các tp đã
vĩ đại
học ở lớp 11?
- Tư tưởng canh tân đất nước: đề cao vai trò
của luật pháp- nhà nước pháp quyền.(xin lập
khoa luật - Ng Trường Tộ)
- Đề cao vai trò của người trí thức đối với sự
phát triển của đất nước (Chiếu cầu hiền- Ngô Thì
Nhậm)
2. Chủ nghĩa nhân đạo thế kỉ XVIII- XIX
phát triển thành trào lưu:

- nhóm 3,4 :

+ Giai đoạn này xuất hiện nhiều tác phẩm mang
giá trị nhân đạo lớn lao: Truyện Kiều, Chinh phụ
ngâm, Cung oán ngâm, thơ HXH…

Vì sao đến thế kỉ XVIII-XiX + Biểu hiện: thương cảm, đề cao tài năng, nhân
chủ nghĩa nhân đạo mới xh phẩm con người, lên án tố cáo xh chà đạp con
thành 1 trào lưu văn học? Vd người, đề cao truyền thống đạo lí, nhân nghĩa của
-Nêu những biểu hiện dân tộc.
phong phú của cn nhân đạo *Điểm mới: Hướng vào quyền sống của con
trong giai đoạn này?
người (HXH, NDu), ý thức cá nhân đậm nét
( Bài ca ngất ngưởng, bài ca ngắn đi trên bãi cát,
Tự tình, Độc Tiểu Thanh kí).
3. Giá trị nội dung và nghệ thuật trong các
sáng tác của NĐC?
Ôn tập văn học trung đại Việt Nam

Page 2


Giáo án Ngữ văn 11

-Nhóm 5, 6:

-Khẳng định quyền sống là vấn đề cơ bản
nhất.

* tp tiêu biểu:
Nêu giá trị nd và đặc sắc nt
trong các sáng tác của NĐC?
- Giá trị nd- nt thơ văn NĐC:
Vì sao nói văn tế nghĩa sĩ CG
+ND : yêu nước và đạo lí nhân nghĩa
lần đầu tiên trong vhdt có 1
tượng đài bi tráng và bất tử
+ NT: Đạo đức - trữ tình, mang màu sắc
về người nông dân nghĩa sĩ? Nam bộ

Mỗi nhóm có 10' hội ý sau đó
cử đại diện trình bày

- Vẻ đẹp bi tráng của hình tượng người nông
dân nghĩa sĩ CG:
+ Bi : đau buồn, tiếc thương
+ Tráng: hào hùng tráng lệ, tiếng khóc lớn
lao, cao cả.
-> Trước NĐC văn học Việt Nam chưa có có 1
hình tượng nào như thế. Sau NĐC rất lâu cũng
chưa thấy hình tượng nào được như thế. Đó chính
là cái mới và bất tử của hình tượng này.

II. Phương pháp.
4 đặc điểm về phương pháp nghệ thuật của văn
học trung đại.
Bảng hệ thống 1:
Tiết 2:

Đặc điểm
pháp

thi Nội dung biểu hiện

Hoạt động 3 Ôn tập về
phương pháp

Tư duy
thuật.

Hs điền vào bảng hệ thống

Quan niệm thẩm Hướng về cái đệp trong quá

Ôn tập văn học trung đại Việt Nam

nghệ Theo kiểu mẫu công thức,
ước lệ tượng trưng…

Page 3


Giáo án Ngữ văn 11
theo mẫu:

mĩ

- các nhóm kiểm tra chéo ,bổ
sung, hoàn thiện bảng hệ

thống

khứ, thiên về cái tao nhã,
cao cả,sd điển tích điển cố,
thi liệu Hán học…..

Bút pháp

Gợi hơn tả, ước lệ, tượng
trưng…

Thể loại

Kí sự, đường luật, hát nói,
văn tế….

Nêu các phương pháp nghệ
thuật của văn học trung đại?

Bảng hệ thống 2:
TT Tên t/g

Tên t/p

ND- NT chủ yếu

1

Lê Hữu Vào phủ Từ việc vào phủ
Trác

chúaTrịnh chữa bệnh thể hiện
giơí thiệu, p/a hiện
thực và nhân cách
t/g

2

….

…

…

Nêu đặc điểm từng thể loại III. Luyện tập:
văn học?
Bài tập trắc nghiệm:

1.Cụm từ nào nêu đúng nhất lẽ sống của NCT:
A. Sự lập dị
B.

Tay ngất ngưởng

C . Ông ngất ngưởng
D . Quan ngất ngưởng
2. Khóc Dương Khuê là bài văn tế DK bằng thơ
Ôn tập văn học trung đại Việt Nam

Page 4

Giáo án Ngữ văn 11
song thất lục bát đúng hay sai?
Hoạt động 4: Luyện tập

A. Đúng

B.Sai

Hs trả lời nhanh BT trắc 3. Người nghĩa sĩ nông dân CG được trang bị
nghiệm
bằng gì?
A. Manh áo bà ba
B . Lưỡi mác
C. Nùn rơm
D . Ngọn tầm vông
4. Tác giả nổi tiếng nhất về thể loại ca trù - hát
nói:
A. Nguyễn Khuyến
B. Nguyễn Công Trứ
C. Cao Bá Quát
D . Nguyễn Đình Chiểu

5.Thương vợ là bàt thơ viết theo thể thất ngôn bát
cú đúng hay sai?
A. Đúng

B. Sai.

IV. Hướng dẫn học bài:

- nắm chắc kiến thức VHTĐ VN
- Soạn bài khái quát VHVN đầu TK XX -1945

Ôn tập văn học trung đại Việt Nam

Page 5