Giáo án Ngữ văn 11 tuần 24 bài: Nhớ Đồng Tố Hữu

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 11
NHỚ ĐỒNG ( Tố Hữu)

A. Mục tiêu bài học:
Hướng dẫn học sinh cách hiểu, nắm được những nét chính về nội dung và nghệ
thuật của các bài thơ trong phần đọc thêm
B. Chuẩn bị
- GV: SGK, SGV ngữ văn 11 chuẩn, giáo án, bảng phụ.
- HS: SGK, bài soạn, tài liệu tham khảo.
D. Tiến trình bài dạy
1. Ổn định tổ chức lớp
2. Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Đọc thuộc lòng bài thơ Từ ấy của Tố Hữu. Phân tích ngắn gọn sự vận
động tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ.
3. Giới thiệu bài mới

Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt

Hoạt động 1
- Hs làm việc với SGK

II. Nhớ Đồng

- Gv định hướng Hs khái quát những 1. Tiểu dẫn
ý cơ bản

* Xuất xứ:
-

Năm 1939 nguy cơ chiến tranh thế giới thứ hai

bùng nổ (1939-1945), thực dân Pháp tăng cường đàn
áp cách mạng ở Đông Dương.


Ngày 29/4/1939, Tố Hữu bị bắt, bị giam cầm tại
- Bài thơ có thể chia mấy phần ? nhà lao Thừa phủ, Huế.
nhận xét về nội dung chính của bài

Tháng 7/1939, Tố Hữu sáng tác bài thơ này (sau ba

thơ ?

tháng bị giam trong tù)

- Cá nhân trả lời.

- Bài thơ nằm trong phần “Xiềng xích” của tập thơ
“Từ ấy”.
* Bố cục: 3 đoạn
+ Đoạn một: từ đầu đến “Khoai sắn tình quê rất

- Ba câu đầu ghi lại nội dung gì ?

thiệt”

cách miêu tả hiện thực trong ba câu (Nỗi nhớ da diết cuộc sống bên ngoài nhà tù).
đầu ?

+ Đoạn hai: Tiếp đó đến “ trên chín tầng cao bát

- Cá nhân trả lời.

ngát trời” (Nỗi nhớ về chính mình trong những ngày
chưa bị giam cầm)
+ Đoạn ba: còn lại (trở lại với thực tại giam cầm,
lòng trĩu nặng nỗi nhớ triền miên)

2- Hướng dẫn đọc thêm
a. Nỗi nhớ của người tù cộng sản với cuộc sống bên
ngoài.
- Tiếng hò:
- Nét đặc sắc của giọng điệu châm
biếm của câu thơ cuối ?

Tiếng hò được lặp đi lặp lại nhiều lần, trong bài
thơ.

Tiếng hò lẻ loi đơn độc giữa trời trưa,

khiến nhân vật trữ tình cảm nhận tất cả sự hiu quạnh.
+ Hiu quạnh của không gian đồng vắng.
+ Hiu quạnh của thời gian trưa vắng


+ Hiu quạnh của cuộc đời buồn tủi nhọc nhằn
+ Hiu quạnh của lòng người đang bị giam cầm.
- Liên kết các cảm xúc
- Nhấn mạnh, tô đậm cảm xúc quạnh hiu

- Tạo nhịp điệu triền miên, cảm xúc da diết khôn
- Hs làm việc với SGK.

nguôi của nỗi nhớ.

- Gv định hướng HS khái quát những
ý cơ bản.

- Nhớ đồng, nhớ quê, nhớ con người...
- Tất cả đều rất chân thật và đậm tình thương mến
- Cuộc sống bên ngoài nhà tù hôm qua còn gần gũi,

- Hs đọc đoạn 1

gắn bó, thân thiết, giờ đã trở nên cách biệt xa xôi.

- Cảm hứng của bài thơ được gì lên
từ đâu ?

- Thơ lãng mạn cũng gợi nỗi nhớ về con người (Nỗi

- Cảm giác hiu quạnh được miêu tả nhớ dằng dặc của Huy Cận về quê nhà; nỗi nhớ bâng
như thế nào ? Tiếng hò được lặp đi khuâng của Hàn Mặc Tử về thôn Vĩ; Nỗi nhớ thương
lặp lại có ý nghĩa gì ?

trong biệt li của Tống biệt hành...)
Tố Hữu dành nhớ thương cho tất cả mọi người, trong
đó nổi bật lên là hình ảnh người lao động. “Tố Hữu
là nhà thơ của tình thương mến” (Xuân Diệu).

- Những hình ảnh cụ thể của nỗi
nhớ ?
- Cá nhân trả lời.

b- Diễn biến tâm trạng của chủ thể trữ tình
- Diễn biến tâm trạng tự nhiên, chân thực, liền mạch
- Nỗi nhớ bắt đầu được gợi lên từ tiếng hò

- So sánh tình cảm nhớ thương của

- Tiếng hò gợi cảnh đồng quê

Tố Hữu với các nhà thơ lãng mạn - Gợi nỗi nhớ về con người , rồi nhớ chính mình.
đương thời ?

- Hiện tại > quá khứ < hiện tại


Tất cả thể hiện nỗi niềm da diết nhớ thương, yêu
- Diễn biến tâm trạng được thể hiện cuộc sống, khao khát tự do (yếu tố lãng mạn kết hợp
với tinh thần cách mạng)
như thế nào trong bài thơ ?

IV. Củng cố, dặn dò
- Soạn “Đặc điểm loại hình tiếng Việt”.