Kế toán thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả kinh doanh của công ty TNHH XKL Hùng Vương

Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

LI NểI U
Trong nn kinh t th trng sn xut hng hoỏ, sn phm ca doanh
nghip sn xut l tiờu th trờn th trng ỏp ng nhu cu tiờu dựng ca
con ngi trong xó hi. Vỡ th tiờu th hng hoỏ l mt khõu quan trng
khụng th thiu trong quỏ trỡnh: sn xut trao i phõn phi tiờu dựng.
Mt khỏc, vi bt k doanh nghip no trờn th trng thỡ mc ớch
cui cựng l thu li nhun cao nht. M iu ny ch cú th thc hin c
khi kt thỳc giai on tiờu th thnh phm ca cụng ty. Nh vy, tiờu th sn
phm hng hoỏ cú mt ý ngha quan trng i vi cụng ty. Hin nay nc ta
ang trong nn kinh t th trng thỡ ũi hi cỏc doanh nghip c t do
cnh tranh, t ch trong qun lý, v chu trỏch nhim v ton b hoat ng
sn xut kinh doanh ca mỡnh thỡ iu cn thit l phi tỡm cỏch xỳc tin vic
tiờu th sn phm ca mỡnh t hiu qu tt nht.
hot ng sn xut kinh doanh ca doanh gnhip t c hiu qu
nh mong mun tỡ k toỏn nh mt vai trũ c lc, cú nhim v thu thp, x
lý thụng tin mt cỏch chớnh xỏc, y kp thi giỳp nhng ngi iu hnh
ra nhng quyt nh ỳng n, c bit vi khõu tiờu th sn phm thỡ k toỏn
phi phn ỏnh, giỏm sỏt cht ch cỏc chi phớ v thu thp cú liờn quan n hot
ng tiờu th nhm xỏc nh kt qu kinh doanh hp lý.
Trong thi gian thc tp ti cụng ty TNHH XNK Hựng Vng thy
c s cn thit ca cụng tỏc k toỏn tiờu th trong vic xỏc nh kt qu
kinh doanh, em ó chn ti K toỏn thnh phm, tiờu th thnh phm
v xỏc nh kt qu kinh doanh.
Ngoi phn li m u v phn kt lun b cc ca ti ny gm 3
phn nh sau:
1
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp

Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

Phn 1 : Lý lun v k toỏn tiờu th thnh phm v xỏc nh kt qu
kinh doanh.
Phn 2 : Thc trng k toỏn tiờu th thnh phm v xỏc nh kt qu
kinh doanh ca cụng ty TNHH XNK Hựng Vng.
Phn 3 : Phng hng hon thin k toỏn tiờu th thnh phm v xỏc
nh kt qu sn xut kinh doanh ca cụng ty TNHH XNK Hựng Vng.
Sau quỏ trỡnh thc tp, cú iu kin tip xỳc vi cụng tỏc k toỏn núi
chung v cụng tỏc hch toỏn tiờu th thnh phm v kt qu tiờu th thnh
phm núi riờng Cụng ty TNHH XNK Hựng Vng, tỡm hiu thc t Cụng
ty v c s hng dn tn tỡnh ca Cụ giỏo ng Th Hng H, em ó hon
thnh c chuyờn ca mỡnh. Tuy nhiờn, thc t kinh doanh ụi khi l vt
khi ranh gii ca nhng kin thc trong nh trng nờn chuyờn ca em s
khụng trỏnh khi nhng thiu sút nht nh. Em rt mong nhn c s quan
tõm gúp ý ca cỏc thy cụ giỏo cng nh ca cỏc anh ch trong phũng k toỏn
Cụng ty TNHH XNK Hựng Vng nhm hon thin hn na nhng hiu bit
ca mỡnh.
Em xin chõn thnh cm n !
H ni, ngy

thỏng

nm 2009
Hc sinh
Thaớ Th Trang

2
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

CHNG 1
Lí LUN CHUNG V K TON TIấU TH THNH PHM V
XC NH KT QU KINH DOANH.
1.1.S cn thit ca vic t chc cụng tỏc k toỏn tiờu th thnh phm v
xỏc nh kt qu kinh doanh.
1.1.1.Khỏi nim tiờu th thnh phm v xỏc nh kt qu kinh doanh.
a. Khỏi nim tiờu th thnh phm
Trong DNSXCN: Thnh phm l nhng sn phm ó kt thỳc ton b
quy trỡnh cụng ngh sn xut do doanh nghip tin hnh hoc thuờ ngoi gia
cụng tỏc ch bin v ó c kim nghim phự hp vi tiờu chun k thut
quy nh v ó nhp cho kho thnh phm.
* Phõn bit gia thnh phm v sn phm .
- Xột v mt gii hn.
+ Thnh phm l kt qu cui cựng ca quỏ trỡnh sn xut v gn vi
mt quy trỡnh cụng ngh sn xut nht nh trong phm vi mt doanh nghip .
+ Sn phm l kt qu cui cựng ca quỏ trỡnh sn xut cung cp dch
v.
- Xột v mt phm vi.
+ Thnh phm duy nht ch l sn phm hon thnh giai on cui
cựng ca quy trỡnh cụng ngh sn xut .
+ Sn phm: Bao gm thnh phm v na thnh phm. Thnh phn l
b phn ch yu ca hng hoỏ trong doanh nghip sn xut .Hng hoỏ trong

doanh nghip sn xut kinh doanh bao gm: Thnh phm, na thnh phm,
vt t v dch v cung cp v khỏch hng.
b. Khỏi nim v xỏc nh kt qu kinh doanh
Xỏc nh kt qu kinh doanh l vic so sỏnh gia chi phớ kinh doanh ó
3
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

b ra v thu nhp kinh doanh ó thu v trong k. Nu thu nhp ln hn chi
phớ thỡ kt qu kinh doanh l lóI, thu nhp nh hn chi phớ thỡ kt qu kinh
doanh l l. Vic xỏc nh kt qu kinh doanh thng c tin hnh vo cui
k kinh doanh thng l cui thỏng, cui quý, cui nm, tu thuc vo tng
c im kinh doanh v yờu cu qun lý ca tng doanh nghip
1.1.2.Vai trũ ca quỏ trỡnh tiờu th thnh phm v xỏc nh kt qu kinh
doanh.
Trong nn kinh t tp trung bao cp, cỏc doanh nghip ch cú nhim v
sn xut ra thnh phm, cũn tiờu th thuc v trỏch nhim Nh nc. Khi
chuyn sang nn kinh t th trng, Nh nc ch iu hnh v mụ nn kinh
t thỡ cỏc doanh nghip phi m nhim c nhim v sn xut v tiờu th.
õy l iu mi m song cn thit giỳp cỏc doanh nghip t khng nh
mỡnh v ch ng trong sn xut kinh doanh.
Tiờu th l quỏ trỡnh thc hin trao i thụng qua cỏc phng tin thanh
toỏn thc hin giỏ tr ca sn phm, hng húa, dch v. Trong quỏ trỡnh ú
doanh nghip chuyn giao sn phm, hng hoỏ, dch v cho khỏch hng, cũn
khỏch hng tr cho doanh nghip khon tin tng ng vi giỏ bỏn sn phm
hng hoỏ ú theo giỏ tr tho thun. Quỏ trỡnh tiờu th kt thỳc khi c hai

iu kin sau c m bo:
- Doanh nghip chuyn giao sn phm v quyn s hu cho ngi mua
- Ngi mua ó tr tin mua hoc chp nhn thanh toỏn.
iu trờn cú ngha l trong quỏ trỡnh tiờu th phi cú s thay i tho
thun gia bờn mua v bờn bỏn, phi cú s thay i v quyn s hu sn
phm v c hai bờn thc hin quỏ trỡnh hng v tin.
Tiờu th l giai on cui ca quỏ trỡnh sn xut kinh doanh. Tiờu th
thnh phm l thc hin mc ớch ca sn xut hng hoỏ, l a thnh phm
4
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

t ni sn xut n ni tiờu dựng. Nú l khõu lu thụng hng hoỏ, l cu ni
trung gian gia mt bờn l sn xut v mt bờn l tiờu dựng.
cỏc doanh nghip tiờu th thnh phm úng vai trũ quan trng quyt
nh s tn ti v phỏt trin ca doanh nghip ú. Khi thnh phm ca doanh
nghip c tiờu th tc l nú c ngi tiờu dựng chp nhn tho món
mt nhu cu no ú. Sc tiờu th thnh phm ca doanh nghip th hin
mc bỏn ra, s thớch ng vi ngi tiờu dựng, uy tớn ca doanh nghip, cht
lng sn phm v s hon thin cỏc hot ng cỏc hot ng ca n v.
Núi cỏch khỏc, tiờu th thnh phm phn ỏnh y nhng im mnh,
nhng im yu ca doanh nghip.
Thụng qua cụng tỏc tiờu th thnh phm cỏc nh sn xut cú th hiu
thờm v kt qu sn xut ca mỡnh v nhu cu ca khỏch hng.
V phng din xó hi thỡ tiờu th thnh phm cú vai trũ trong vic cõn
i cung cu nn kinh t quc dõn. ng thi, nú giỳp cho doanh nghip xỏc

nh c phng hng v bc i k tip ca k hoch sn xut giai on
tip theo. Thụng qua tiờu th mi loi thnh phm cũn cú th d oỏn c
nhu cu tiờu dựng ca xó hi núi chung v tng khu vc núi riờng.
1.1.3. Nhim v ca k toỏn tiờu th thnh phm v xỏc nh kt qu
kinh doanh.
Nhm nõng cao hiu qu ca nghip v tiờu th núi riờng v kt qu kinh
doanh núi chung, cỏc doanh nghip phi thc hin tt cỏc nghip v tiờu th
m bo tt cỏc nhim v sau õy:
- Phn ỏnh v ghi chộp y , kp thi, chớnh xỏc tỡnh hỡnh hin cú v
s bin ng ca tng loi thnh phm, hng hoỏ theo ch tiờu s
lng, cht lng, chng loi v giỏ tr tr.
- Tớnh ỳng giỏ thnh phm (sn phm) xut bỏn, phõn b chớnh xỏc chi
5
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

phớ bỏn hng, tớnh ỳng doanh thu.
- Tớnh ỳng, np kp thi cỏc khon thu cho Nh nc.
- Xỏc nh kt qu tiờu th (lói, l) chớnh xỏc, kp thi.
- Vn dng cỏc phng thc bỏn hng, phng thc thanh toỏn khoa hc
phự hp vi th trng, phự hp vi khỏch hng vi c ch qun lý.
K toỏn tiờu th thc hin tt nhng nhim v ca mỡnh s em li
hiu qu thit thc cho hot ng ca doanh nghip, giỳp cho ngi s dng
thụng tin k toỏn nm c ton din hot ng kinh doanh ca doanh
nghip, giỳp cho nh qun lý ch o kinh doanh kp thi, phự hp vi tỡnh
hỡnh bin ng thc t ca th trng v vic lp k hoch kinh doanh trong

tng lai ca doanh nghip.
1.2. Mt s vn v tiờu th hng hoỏ v xỏc nh kt qu kinh doanh.
1.2.1. Cỏc hỡnh thc tiờu th hng hoỏ
Cỏc doanh nghip cú th tiờu th hng hoỏ theo nhiu phng thc
khỏc nhau nh bỏn buụn, bỏn l, gi bỏn.Trong ú, mi phng thc bỏn
hng li cú th c thc hin di nhiu hỡnh thc khỏc nhau (trc tip,
chuyn hng ch chp nhn).
1.2.1.1.Bỏn buụn hng hoỏ
Bỏn buụn hng hoỏ thng l bỏn cho mng li bỏn l, cho sn xut,
tiờu dựng, xut khu.
c im ca bỏn buụn hng hoỏ l:
- i tng bỏn hng hoỏ l doanh nghip thng mi, doanh nhip
sn xut v cỏc t chc kinh t khỏc.
- Hng hoỏ cú th l vt phm tiờu dựng hoc t liu sn xut.
- Khi lng hng bỏn ra mi ln thng l ln.

6
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

- Thanh toỏn tin hng ch yu khụng dựng tin mt mn thụng qua
ngõn hng v cỏc hỡnh thc thanh toỏn khỏc.
1.2.1.2. Bỏn l hng hoỏ
Bỏn l hng hoỏ l giai on cui cựng ca s vn ng hng hoỏ t
ni sn xut n ni tiờu th, hng hoỏ c bỏn trc tip cho ngi tiờu
dựng, kt thỳc nghip v ny hng hoỏ c chuyn t lnh vc lu thụng

sang lnh vc tiờu dựng. Giỏ tr v giỏ tr s dng ca hng hoỏ c thc
hin. Bỏn l hng hoỏ l bỏn trc tip cho ngi tiờu dựng, cho c quan xớ
nghip phc v nhu cu sinh hot khụng mang tớnh cht sn xut kinh doanh.
c im ca phng thc bỏn hng ny l hng hoỏ bỏn ra vi khi lng ớt,
thanh toỏn ngay v hỡnh thc thanh toỏn thng l tin mt nờn khụng lp
chng t cho tng ln bỏn.
1.2.2. Cỏc phng thc tiờu th.
1.2.2.1. Phng thc tiờu th trc tip.
a. Khỏi nim
L phng thc giao hng cho ngi mua trc tip ti kho (hay trc
tip ti cỏc phõn xng khụng qua kho) ca doanh nghip v hng c gi l
tiờu th khi ó giao cho khỏch hng, ngi bỏn mt quyn s hu v s hng
ny v ngi mua chp nhn thanh toỏn hay thanh toỏn s hng m ngi bỏn
ó giao.
b. Phng phỏp k toỏn
- Khi xut kho thnh phm cho khỏch hng k toỏn ghi:
Bỳt toỏn 1: Phn ỏnh giỏ vn thnh phm xut bỏn
N TK 632: giỏ vn hng bỏn
Cú TK 155: xut kho thnh phm
Cú TK 154: xut trc tip ti phõn xng khụng qua kho
7
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

Bỳt toỏn 2: Phn ỏnh tng giỏ thanh toỏn ca hng tiờu th
N TK 111, 112, 131: tng giỏ thanh toỏn ó thu bng tin hay cũn

phi thu
Cú TK 511: doanh thu bỏn hng cha thu
Cú TK 3331: thu GTGT u ra phi np
- Trng hp khỏch hng c hng chit khu thanh toỏn, s chit khu
ó chp nhn cho khỏch hng c tớnh vo chi phớ hot ng ti chớnh.
N TK 635: tng s chit khu khỏch hng c hng
Cú TK 111, 112: xut tin tr chongi mua
Cú TK 131: tr vo s tin phI thu ca ngi mua
Cú TK 3388: s chit khu chp nhn nhng cha thanh toỏn
cho ngi mua
- Trng hp phỏt sinh hng bỏn b tr li do cỏc nguyờn nhõn vi phm
hp ng, hng khụng dỳng quy cỏch, phm cht, chng loi k toỏn ghi:
Bỳt toỏn 1: Phn ỏnh tr giỏ vn ca hng bỏn b tr li
N TK 155: nhp kho li
N TK 157: gi ti kho ngi mua
N TK 1381: giỏ tr ch x lý
Cú TK 632: giỏ vn ca hng bỏn b tr li
Bỳt toỏn 2: Phn ỏnh giỏ thanh toỏn ca s hng bỏn b tr li
N TK 531: doanh thu ca hng bỏn b tr li
N TK 3331: thu GTGT ca hng bỏn b tr li
Cú TK 111, 112, 131: tng giỏ thanh toỏn ca hng ó bỏn b tr
li
- Trng hp phỏt sinh cỏc khon gim giỏ hng bỏn:
N TK 532: s gim giỏ hng bỏn cho khỏch hng c hng
8
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội

Khoa Kinh Tế

N TK 3331: thu GTGT tr li cho khỏch hng tng ng vi
s gim giỏ hng bỏn
Cú TK 111, 112, 131: s tin xut tr cho ni mua hoc tr vo
s tin phi thu ca ngi mua.
Cú TK 3338: s gim giỏ bỏn chp nhn nhng thanh toỏn cho
ngi mua
Cui k kt chuyn gim giỏ hng bỏn, hng bỏn b tr li, chit khu
thng mi sang TK 511:
N TK 511
Cú TK 521, 531, 532
Kt chuyn doanh thu nỏn hng v cung cp dch v sang TK 911:
N TK 911
Cú TK 511

1.2.2.2. Phng thc chuyn hng ch chp nhn.
a. Khỏi nim
Theo phng thc ny, nh k doanh nghip s chuyn hng cho khỏch
hng theo nhng tho thun trong hp ng. Khỏch hng cú th l n v
nhn bỏn hng i lý hoc l nhng khỏch hng mua thng xuyờn theo hp
ng kinh t. Khi xut kho hng hoỏ, thnh phm giao cho khỏch hng thỡ s
hng hoỏ, thnh phm ú vn thuc quyn s hu ca doanh nghip, bi vỡ
cha tho món 5 iu kin ghi nhn doanh thu. n khi khỏch hng thanh
toỏn hoc chp nhn thanh toỏn k toỏn ghi nhn doanh thu do doanh nghip
ó chuyn cỏc li ớch gn vi quyn s hu hng hoỏ, thnh phm cho khỏch
hng.
9
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp

Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

b. Phng phỏp k toỏn
- Khi xut hng chuyn n cho ngi mua, k toỏn ghi tr giỏ vn thc
t ca s hng xut:
N TK 157
Cú TK 154, 155
- Giỏ tr lao v dch v hon thnh giao cho khỏch hng, ghi:
N TK 157
Cú TK 154
- Khi khỏch hng thanh toỏn hoc chp nhn thanh toỏn mt phn hay ton
b s hng gi i, ghi:
Phn ỏnh doanh thu bỏn hng:
N TK 111, 112, 131: tng giỏ thanh toỏn
Cú TK 511: doanh thu ca mt s hng c tiờu th (giỏ khụng
cú GTGT)
Cú TK 3331: thu GTGT phI np ca hng tiờu th
Phn ỏnh tr giỏ vn ca hng c coi l tiờu th, ghi:
N TK 632
Cú TK 157
- S hng gi i b tr chi khi cha xỏc nh l tiờu th, ghi:
N TK 152: nhp kho ph liu
N TK 155: Nhp kho thnh phm
N TK 138: giỏ tr sn phm hng ch x lý
N TK 1388, 334: giỏ tr h hng cỏ nhõn phI bi thng
Cú TK 157

10
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

- Cỏc bỳt toỏn chit khu thng mi, hng hoỏ b tr li, gim giỏ hng bỏn,
doanh thu thun, giỏ vn hng bỏn, cui k kt chuyn ging phng thc
tiờu th trc tip.
1.2.2.3. Phng thc bỏn hng i lý, ký gi.
a. Khỏi nim
Bỏn hng i lý, ký gi l phng thc m bờn ch hng xut hng giao
cho bờn nhõn i lý, bờn i lý s c hng thự lao i lý di hỡnh thc
hoa hng hoc chờnh lch giỏ. Doanh thu hng bỏn c hch toỏn khi i lý
tr tin hoc chp nhn thanh toỏn.
b. Phng phỏp k toỏn
i lý bỏn ỳng giỏ theo quy nh hng hoa hng
Ti n v giao i lý:
- Khi xut kho cho n v nhn i lý k toỏn ghi:
N TK 157
Cú TK 154
Cú TK 155
- Phn ỏnh giỏ vn hng i lý ký gi ó bỏn:
Bỳt toỏn 1: Phn ỏnh giỏ vn ca hng xut bỏn
N TK 632
Cú TK 157

Bỳt toỏn 2: Phn ỏnh doanh thu

N TK 111, 112, 131
Cú TK 511
11
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

Cú TK 3331
ng thi phn ỏnh s tin hoa hng phi tr cho bờn nhn i lý:
N TK 641 : s hoa hng phI tr cho bờn nhn i lý
N TK 1331: thu GTGT ca s tin hoa hng
Cú TK 111, 112, 131: tng giỏ thanh toỏn
Cui k kt chuyn tr giỏ vn ca hng gi i lý, hng gi bỏn tng
ng vi doanh thu ca s hng tiờu th ó c xỏc nh l bỏn
+ Ti n v nhn i lý:
Khi bỏn hng k toỏn tin hnh xoỏ b s hng ó bỏn bng cỏch ghi n
vo bờn Cú TK 003, ng thi phn ỏnh s tin bỏn hng hoa hng c
hng vo s tin phI tr cho ngi giao i lý
N TK 111, 112, 131: ton b s tin hng ký gi
Cú TK 331: s tin phi tr cho ch hng
N TK 331: s tin phi tr cho ch hng
N TK 111, 112: tng s tin nhn c
Cú TK 511: hoa hng bỏn hng c hng
Cú TK 3331: thu GTGT u ra phI np ca s hoa hng c
hng
+ i lý hng chờnh lch giỏ:
Ti n v giao i lý:

Trỡnh t k toỏn c tin hng ging nh i lý hng hoa hng
Ti n v nhn i lý:
- Khi nhn hng t bờn giao i lý k toỏn ghi
N TK 1561
12
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

N TK 1331
Cú TK 111, 112, 131: tng s tin phai thanh toỏn cho ch hng
- Khi bỏn c hng:
N TK 111, 112, 131: tng s tin phI thanh toỏn
Cú TK 511
Cú TK 3331
Nu n v nhn i lý hng chờnh lch giỏ khi bỏn ra vi giỏ thp hn
giỏ tr ca n v giao thỡ khụng c hon thu GTGT.
1.2.2.4. Phng thc tr gúp, tr chm.
a. Khỏi nim
Theo phng thc ny, khi giao hng cho ngi mua thỡ s hng ú
c coi l tiờu th v doanh nghip khụng cũn quyn s hu s hng ú.
Ngi mua s thanh toỏn ln u ngay ti thi im mua. S tin ngi mua
chp nhn tr dn cỏc k tip theo v phi chu mt t l lói nht nh.
Thụng thng thỡ s tin tr cỏc k sau phi bng nhau bao gm mt phn
tin gc v mt phn lói tr chm.
b. Phng phỏp k toỏn
- Khi bỏn hng tr chm, tr gúp ghi s tin hng tr ngay v cũn s tin

phi thu v bỏn hng tr chm, tr gúp.
N TK 111, 112, 131: tng s tin thanh toỏn
Cú TK 511: giỏ bỏn tr ngay
Cú TK 3331: thu GTGT phI np
Cú TK 3387: doanh thu cha thc hin c l phn chờnh lch
gia giỏ bỏn tr chm, tr gúp vi giỏ bỏn tr ngay.

13
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

- Hng k tớnh, xỏc nh v kt chuyn doanh thu tin lóI bỏn hng tr
chm, tr gúp k toỏn ghi
N TK 3387: doanh thu cha thc hin c
Cú TK 515: lói tr chm, tr gúp
Khi thc hin thu tin bỏn hng tr chm, tr gúp trong ú bao gm c tin
chờnh lch vi giỏ bỏn tr chm, tr gúp vi giỏ bỏn tr ngay k toỏn ghi
N TK 111, 112
Cú TK 131
1.2.2.5. Phng thc hng i hng.
a. Khỏi nim
Hng i hng l phng thc tiờu th m trong ú ngi bỏn em sn
phm, vt t, hng hoỏ ca mỡnh i ly vt t, hng hoỏ ca ngi mua.
Giỏ trao i l giỏ bỏn ca hng hoỏ, vt t ú trờn th trng. Phng thc
ny cú th chia lm ba trng hp:
- Xut kho ly hng ngay.

- Xut hng trc, ly vt t, sn phm, hng hoỏ v sau.
- Nhn hng trc, xut hng tr sau.
b. Phng phỏp k toỏn
- Khi xut kho thnh phm, hng hoỏ k toỏn ghi
N TK 632
Cú TK 155
Cú TK 154
- Phn ỏnh giỏ trao i (giỏ bỏn tng ng) ca hng em i trao i
N TK 131
14
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

Cú TK 511
Cú TK 333.1
- Phn ỏnh giỏ tr vt t hng hoỏ nhn v
N TK 151, 152, 156
N TK 133.1
Cú TK 131
- Trng hp nhn v c dựng cho sn xut kinh doanh chu thu GTGT
theo phng phỏp trc tip hoc khụng chu thu GTGT
N TK 151, 152, 153, 156
Cú TK 131
i vi doanh nghip tớnh thu GTGT theo phng phỏp trc tip hoc
i vi mt hng chu thu tiờu th c bit, thu xut khu.
Trong nhng doanh nghip tớnh thu GTGT theo phng phỏp trc tip

hoc i vi cỏc i tng khụng chu thu GTGT, vic hch toỏn giỏ vn
hng bỏn cng nh doanh nghip tớnh thu GTGT theo phng phỏp khu tr
(ch khỏc trong giỏ thc t xut dựng cho sn xut kinh doanh bao gm c
thu GTGT u vo). i vi bỏn hng doanh thu bỏn hng ghi nhn TK
511 v TK 521 l doanh thu bao gm c thu GTGT hoc thu tiờu th c
bit, thu xut nhp khu phi np. Cỏc khon ghi nhn TK 521, 531 cng
bao gm c thu trong ú. S thu GTGT, thu tiờu th c bit, thu xut
khu phi np c tr vo doanh thu bỏn hng tớnh doanh thu thun.
Phng phỏp k toỏn:
N TK 632
N TK 157: tiờu th theo phng thc chuyn hng, ký gi i lý
Cú TK 154, 155, 156: giỏ vn hng xut
15
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

- Phn ỏnh giỏ bỏn (gm c thu GTGT, thu tiờu th c bit, thu xut khu
phai np)
N TK 111, 112, 131, 1368: tng giỏ thanh toỏn
Cú TK 511
Cú TK 512
- S thu tiờu th c bit, thu XK phi np v hng bỏn
N TK 511: ghi gim doanh thu tiờu th
Cú TK 333.3: thu xut khu phi np
Cú TK 333.2 : thu tiờu th c bit phi np
- S chit khu thanh toỏn chp nhn cho ngi mua (nu cú)

N TK 635
Cú TK 111, 112, 131, 1368
- Khon gim giỏ hng bỏn, hng bỏn b tr li thc t phỏt sinh
N TK 531: tp hp doanh thu hng bỏn b tr li
N TK 532: tp hp gim giỏ hng bỏn
Cú TK 111, 112, 131, 1368
- Phn ỏnh giỏ vn hng b tr li
N TK 155, 156, 157
Cú TK 632
- S thu XK, TTB c hon li bng tin hay tr vo s thu phi np k
sau ca hng tr li
N TK 111, 112, 333.2, 333.3
Cú TK 511: s thu ca hng tr li
16
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

Cỏc bỳt toỏn kt chuyn chit khu thng mi, gim giỏ hng bỏn, doanh
thu hng bỏn b tr li, kt chuyn doanh thu thun, giỏ vn hng bỏn hch
toỏn ging cỏc doanh nghip khỏc
K toỏn bỏn hng cỏc doanh nghip ỏp dng phng phỏp kim kờ nh k
i vi cỏc doanh nghip ỏp dng phng phỏp nh k hch toỏn
nghip v v tiờu th ch khỏc vi cỏc doanh nghip ỏp dng phng phỏp kờ
khai thng xuyờn trong vic xỏc nh giỏ vn sn phm lao v dch v hon
thnh nhp xut kho v tiờu th, cũn vic phn ỏnh giỏ bỏn, doanh thu v cỏc
khon liờn quan n doanh thu (chit khu thng mi, gim giỏ hng bỏn,

hng bỏn b tr li) hon ton ging nhau. Vỡ vy ni dung phn ny ch gii
thiu s khỏc bit ú:
u k kinh doanh: cn c vo kt qu kim kờ hng tn kho cui k
trc, k toỏn ln lt kt chuyn giỏ vn hng cha tiờu th
N TK 631: giỏ vn hng cha tiờu th u k
Cú TK 155, 157: tr giỏ vn hng tn kho hay ang gi bỏn u
k
Trong k kinh doanh:- Cỏc bỳt toỏn phn ỏnh giỏ bỏn, doanh thu hng tiờu
th, chit khu thanh toỏn, gim giỏ hng bỏn, doanh thu hng bỏn b tr li
ghi ging nh phng phỏp kờ khai thng xuyờn. Riờng i vi hng bỏn b
tr li k toỏn ghi:
N TK 631: kim nhn, nhp kho hay ang g ti kho ngi mua
N TK 138.8: quyt nh cỏ nhõn bi thng
N TK 111, 112: bỏn ph liu thu hi bng tin
Cú TK 632: giỏ vn hng bỏn b tr li ó x lý
- Phn ỏnh tng giỏ thnh sn phm lao v dch v ó hon thnh trong k
nhp kho gi bỏn hay tiờu th trc tip
17
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

N TK 632
Cú TK 631
Cui k kinh doanh cn c vo kt qu kim kờ hng tn kho cha tiờu th
k toỏn ln lt kt chuyn giỏ tr sn phm, lao v dch v cha tiờu th cui
k.

N TK 157
N TK 155, 156
Cú TK 632: giỏ vn hng cha tiờu th cui k

ng thi xỏc nh vo kt chuyn giỏ vn hng bỏn ó xỏc nh l tiờu th
trong k theo cụng thc:
Tr giỏ
Nvn
TK 911 Tr giỏ vn
hng tiờu
hng cha
=
th trongCú TK 632 tiờu th
k
u k
1.2.3. Doanh tu bỏn hng.

+

Giỏ thnh
sn phm
dch v
sn xut
hon thnh

-

Tr giỏ
vn hng
cha tiờu

th cui
k

1.2.3.1. Khỏi nim doanh thu bỏn hng
Doanh thu l tng cỏc li ớch kinh t doanh nghip thu c trong k hh
toỏn, phỏt sinh t hot ng SXKD thụng thng ca doanh nghip gúp phn
lm tng vn ch s hu.
1.2.3.2. Cỏch xỏc nh doanh thu bỏn hng.
Doanh thu thun c xỏc nh bng tng doanh thu sau khi tr i cỏc
khon chit khu thng mi, gim giỏ hng bỏn v doanh thu hng ó bỏn b
tr li.
-

i vi sn phm thuc i tng chu thu GTGT theo Phng phỏp
khu tr: Doanh thu bỏn hng l giỏ bỏn cha cú thu GTGT.
18

Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế
-

i vi sn phm khụng thuc din chu thu GTGT, hoc chu thu
GTGT theo phng phỏp trc tip thỡ Doanh thu bỏn hng l tng giỏ
thanh toỏn.

-

i vi sn phm thuc i tng chu thu TTB, hoc thu XK thỡ
Doanh thu bỏn hng l tng giỏ thanh toỏn (bao gm c thu TTB
hoc thu XK).

-

i vi trng hp sn phm bỏn theo phng thc tr chm, tr gúp
thỡ DN ghi nhn Doanh thu bỏn hng theo giỏ bỏn tr ngay.

1.2.3.3. Cỏc khon gim tr doanh thu.
Cỏc khon tr doanh thu bỏn hng gm:
- Chit khu thng mi: L s tin m DN ó gim tr hoc ó thanh
toỏn cho ngi mua hng do vic ngi mua hng ó mua sn phm (hng
hoỏ, dch v) vi khi lng ln theo tho thun v chit khu thng mi ó
ghi trờn hp ng kinh t
- Hng bỏn b tr li: Hng bỏn b tr li s DN ó coi l tiờu th, xỏc
nh doanh thu nhng do s sn phm, hng hoỏ DN bỏn cho khỏch hng
khụng dỳng v phm cht, quy cỏch, chng loi.b khỏch hng tr li
- Gim giỏ hng bỏn: Gim giỏ hng bỏn l khon tin DN phi gim cho
khỏch hng do khụng thc hin ỳng cam kt trong hp ng ó ký nh: cung
cp hng kộm phm cht, sai quy cỏch.
1.2.4. Giỏ vn hng bỏn.
1.2.4.1. Khỏi nim
Tr giỏ vn hng hoỏ l ton b cỏc chi phớ liờn quan n quỏ trỡnh bỏn
hng, gm cú giỏ tr vn ca hng xut kho bỏn, chi phớ bỏn hng v chi
phớ qun lý doanh nghip phõn b cho hng bỏn ra trong k. Vic xỏc nh
19
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp

Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

chớnh xỏc tr giỏ vn hng hoỏ l c s tớnh kt qu hot ng kinh doanh.
1.2.4.2. Cỏc phng phỏp xỏc nh giỏ vn hng bỏn.
i vi cỏc doanh nghip sn xut: Tr giỏ vn ca hng xut kho bỏn
hoc thnh phm hon thnh khụng nhp kho a bỏn ngay chớnh l giỏ thnh
sn xut thc t ca thnh phm hon thnh.
i vi doanh nghip thng mi: Tr giỏ vn ca hng xut kho bỏn
bao gm: tr giỏ mua thc t ca hng xut kho bỏn v chi phớ mua hng
phõn b cho s hng ó bỏn.
Tr giỏ vn hng xut kho bỏn c tớnh bng mt trong cỏc phng
phỏp sau:
a. Phng phỏp bỡnh quõn gia quyn:
Tr giỏ vn thc t ca hng hoỏ xut kho c tớnh cn c vo s
lng xut trong k v n giỏ bỡnh quõn gia quyn, theo cụng thc:
Tr giỏ vn thc t ca
Tr giỏ thc t
Tr
thc
hng xut kho
Sgiỏ
lng
n
giỏ
bỡnh
ca
hng nhp

+x
=
thng
ca hng
trong
k
xut kho
quõn gia quyn
tn u k
- n giỏ giỏ bỡnh quõn thng c tớnh cho tng th hng hoỏ.
n giỏ bỡnh
=
- n
quõngiỏ bỡnh quõn cú th c xỏc nh cho c k c gi l n giỏ bỡnh
S lng
S lng
+ cỏch tớnh ny, khi lng
quõn c k hay n giỏ bỡnh
quõn c nh. Theo
hng nhp
hng tn u
trong k
tớnh toỏn gim nhng ch tớnh
k c giỏ tr vn thc t ca hng hoỏ vo thi
im cui k nờn khụng th cung cp thụng tin kp thi.
- n giỏ bỡnh quõn cú th c xỏc nh sau mi ln nhp c gi l n
giỏ bỡnh quõn liờn hon; theo cỏch tớnh ny, xỏc nh c tr giỏ vn thc t
hng hoỏ hng ngy cung cp thụng tin kp thi. Tuy nhiờn khi lng cụng
vic tớnh toỏn s ln nờn phng phỏp ny rt thớch hp i vi nhng doanh
nhip ỏp dng k toỏn mỏy.

20
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


§¹i Häc C«ng NghiÖp Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ

b. Phương pháp nhập trước, xuất trước:
Phương phỏp này dựa trờn giả định hàng nào được mua trước hoặc
sản xuất trước thỡ được xuất trước và hàng tồn kho cũn lại cuối kỳ là hàng
tồn kho được mua hoặc được sản xuất gần thời điểm cuối kỳ. Theo phương
phỏp này thỡ hàng xuất kho được tớnh theo giỏ của lụ hàng nhập kho ở thời
điểm đầu kỳ hoặc gần đầu kỳ, giỏ trị của hàng tồn kho được tớnh theo giỏ của
hàng nhập kho ở thời điểm cuối kỳ hoặc gần cuối kỳ cũn tồn kho.
c.Phương phỏp nhập sau xuất trước:
Phương phỏp này dựa trờn giả định là hàng nào được mua sau hoặc sản
xuất sau thỡ được xuất trước, và hàng tồn kho cũn lại cuối kỳ là hàng tồn kho
được mua hoặc sản xuất trước đú. Theo phương phỏp này thỡ giỏ trị hàng
xuất kho được tớnh theo giỏ của lụ hàng nhập sau hoặc gần sau cựng, trị giỏ
hàng tồn kho được tớnh theo giỏ của hàng nhập kho đầu kỳ cũn tồn kho..
d. Phương phỏp thực tế đớch danh:
Trị giỏ thực tế mua vào của hàng húa tồn kho được tớnh như sau: hàng
tồn kho thuộc lụ nào sẽ được tớnh theo đơn giỏ của lụ đú. Phương phỏp này
phản ỏnh chớnh xỏc giỏ của từng lụ hàng xuất nhưng cụng việc khỏ phức tạp
đũi hỏi thủ kho phải nắm được chi tiết từng lụ hàng.
Áp dụng cho cỏc loại hàng húa cú giỏ trị cao, được bảo quản riờng theo
từng lụ hàng của mỗi lần nhập.
1.2.5. Chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp
1.2.5.1. Chi phí bán hàng

Chi phớ bỏn hàng là những khoản chi phớ phỏt sinh cú liờn quan đến
hoạt động bỏn hàng. Chi phớ bỏn hàng bao gồm:
Chi phớ nhõn viờn: là cỏc khoản phải trả cho nhõn viờn bỏn hàng, nhõn
viờn đúng gúi, bảo quản, vận chuyển, … bao gồm tiền lương, tiền cụng, cỏc
21
Th¸i ThÞ Trang KT9-K54
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

loi ph cp, BHXH, BHYT, KPC.
Chi ph vt liu, bao b: Cc chi ph v vt liu bao b, bao gỳi sn
phm, hng hỳa, dch v dng cho vn chuyn hng hỳa, vt liu dng sa
cha bo qun ti sn c nh.
Chi ph dng c, dng: Chi ph v cng c, phc v cho qu
trnh bn hng nh: dng c o lng, tnh ton, phng tin lm vic,
Chi ph khu hao ti sn c nh: Chi ph khu hao cc ti sn c nh
dng trong khừu tiu th sn phm, hng hỳa nh: nh ca, ca hng, phng
tin bc d, vn chuyn, phng tin tnh ton
Chi ph bo hnh
Chi ph dnh v mua ngoi nh: chi ph thu ngoi sa cha ti sn c
nh, tin thu kho, thu búi, tin thu bc vc, vn chuyn, hoa hng tr li
cho i lý bn hng,
Chi ph bng tin khc: Chi ph tip khch b phn bn hng, chi
ph gii thiu sn phm hng hỳa, qung co, cho hng, chi ph hi ngh
khch hng, chi ph bo hnh sn phm,
1.2.5.2. Chi phớ qun lý doanh nghip
Chi ph qun lý doanh nghip l cc khon chi ph chi cho vic qun

lý kinh doanh, qun lý hnh chnh v phc v chung khc lin quan n hot
ng ca ton doanh nghip.
Chi ph qun lý doanh nghip bao gm nhiu khon c th cỳ ni dung,
cng dng khc nhau. Theo quy nh hin hnh chi phớ qun lý doanh nghip
c chia thnh cỏc khon sau:
+Chi phớ nhõn viờn qun lý.
+Chi phớ vt liu qun lý.
+Chi phớ dựng vn phũng.
22
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

+Chi phớ khu hao TSC.
+Thu, phớ v l phớ. Cỏc khon thu nh thu nh t, thu mụn bi...
v cỏc khon phớ, l phớ giao thụng, cu ph...
+Chi phớ d phũng: Cỏc khon trớch d phũng gim giỏ hng tn kho,
d phũng phi thu khú ũi.
+Chi phớ dch v mua ngoi: Cỏc khon chi v dch v mua ngoi, thuờ
ngoi nh tin in, tin nc, thuờ sa cha TSC dựng chung ca doanh
nghip.
+Chi phớ bng tin khỏc: Cỏc khon chi khỏc bng tin ngoi cỏc khon
ó k trờn nh chi hi ngh, tip khỏch, chi cụng tỏc phớ, chi o to cỏn b,
tr lói tin vay cho hot ng sn xut kinh doanh.
1.2.6. Xỏc nh kt qu kinh doanh.
1.2.6.1. Khỏi nim.
Kt qu kinh doanh l kt qu cui cựng ca hot ng sn xut kinh

doanh v hot ng khỏc ca doanh nghip sau mt thi k nht nh v c
biu hin bng s tin lói hay l.
1.2.6.2. Nhim v ca xỏc nh kt qu kinh doanh
Vic xỏc nh chớnh xỏc, kp thi, chi tit kt qu kinh doanh cú vai trũ
quan trng, giỳp lónh o doanh nghip bit c thc trng kinh doanh ca
doanh nghip mỡnh. T ú, a ra bin phỏp phng hng kp thi thỳc
y doanh nghip ca mỡnh tin nhanh, tin mnh trờn thng trng. Nhn
bit tm quan trng ca vic Xỏc nh kt qu kinh doanh nh vy, ũi hi K
toỏn Xỏc nh kt qu bỏn hng phi thc hin nhng nhim v ch yu sau:
-

Ghi chộp chớnh xỏc cỏc Chi phớ phỏt sinh trong k, phõn b ỳng n
cho cỏc i tng chu Chi phớ.

-

Cung cp thụng tin chớnh xỏc, kp thi v chi tit v kt qu hot ng
kinh doanh, giỳp lónh o qun lý iu hnh, xõy dng chin lc kinh
doanh; giỳp cho c quan thu kim tra tỡnh hỡnh np thu thu nhp DN.
23

Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

Thụng tin vic ghi chộp k toỏn kt qu hot ng kinh doanh, kim

-

tra, giỏm c tỡnh hỡnh thc hin k hoch li nhun t hot ng kinh
doanh ca doanh nghip.
1.3. K toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu bỏn hng.
1.3.1. K toỏn giỏ vn hng bỏn
1.3.1.1. Chng t v ti khon s dng.
a. Chng t s dng
- Hoỏ n bỏn hng
- Phiu xut kho
b. Ti khon s dng
TK 632 Giỏ vn hng bỏn
1.3.1.2. Phng phỏp k toỏn
Hin nay cc doanh nghip thng p dng hai phng php bn hng:
Bn hng theo phng thc gi hng v bn hng theo phng thc giao
hng trc tip.
a. Vi phng thc gi hng:
Ti khon toỏn s dng- TK 157: Hng gi i bỏn- Phn ỏnh s hin cú
v tỡnh hỡnh bin ng ca tr giỏ vn hay giỏ thnh ca sn phm hng hoỏ,
thnh phm gi bỏn. S hng ny cha xỏc nh l ú tiờu th.
K toỏn s dng mt s TK khỏc: TK 632, TK 155, TK 156,....
Phng phỏp hch toỏn:


i vi cỏc n v hch toỏn hng tn kho theo phng phỏp kờ khai

thng xuyờn:
Trỡnh t k toỏn theo phng thc gi hng:
S 1:Hch toỏn giỏ vn theo phng phỏp kờ khai thng xuyờn
TK 155, 156

TK 157
24

Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp

TK 632


Đại Học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kinh Tế

Xut kho TP, HH gi i bỏn

Kt chuyn tr giỏ
vn s hng ó bỏn
TK 155, 156

TK 331
Hng hoỏ mua gi bỏn thng
TK 133

Hng gi i khụng
c chp nhn

i vi n v hch toỏn hng tn kho theo phng phỏp kim kờ nh
k:
Trỡnh t k toỏn theo phng thc gi hng
S 2: Hch toỏn giỏ vn theo phng phỏp kim kờ nh k

TK 157

TK 632
(1)

(2)

(1): u k kt chuyn s d TK 157.
(2): Cui k phn ỏnh Ztt, giỏ vn thc t ca sn phm, hng hoỏ, dch v ú
gi bỏn cha xỏc nh tiờu th n cui k.
b. Vi phng thc giao hng trc tip:
Ti khon k toỏn s dng:
K toỏn s dng TK 632- Giỏ vn hng bỏn, TK ny phn ỏnh tr giỏ
25
Thái Thị Trang KT9-K54
Chuyên đề tốt nghiệp