Giáo án Ngữ văn 12 tuần 21 bài: Nghị luận về một đoạn trích, một tác phẩm văn xuôi

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12
NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TÁC PHẨM, MỘT ĐOẠN TRÍCH VĂN XUÔI

A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Về kiến thức: Có kĩ năng vận dụng các thao tác phân tích, bình luận, chứng
minh, so sánh ... để làm văn nghị luận văn học.
2. Về kĩ năng: Biết cách làm bài văn nghị luận về một tác phẩm một trích đoạn
văn xuôi.
3. Về thái độ: Tích cực trong việc rèn luyện các thao tác viết văn nghị luận.
B. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
- Giáo viên: Sách giáo khoa, sách giáo viên, bài soạn. TLTK.
- Học sinh: Sách giáo khoa, vở soạn, vở ghi. Bảng phụ
C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC:
1. Kiểm tra bài cũ: Không thực hiện.
2. Bài mới:

Hoạt động của GV- HS

Nội dung cần đạt

*) Hoạt động 1: tìm hiểu cách I. CÁCH VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT
viết bài văn nghị luận về một tác TÁC PHẨM, ĐOẠN TRÍCH VĂN XUÔI
phẩm, đoạn trích văn xuôi.

1. Gợi ý các bước làm đề 1:

- Hs: đọc đề 1.

a. Tìm hiểu đề, định hướng bài viết:

- Gv: tổ chức cho HS thực hiện - Phân tích truyện ngắn Tinh thần thể dục của

các yêu cầu (SGK).
Nguyễn Công Hoan tức là phân tích nghệ thuật đặc
Đề 1: Phân tích truyện ngắn Tinh sắc làm nổi bật nội dung của truyện.
thần thể dục của Nguyễn Công - Cách dựng truyện đặc biệt: sau tờ trát của quan trên


Hoan.

là các cảnh bắt bớ.

- Gv: nêu yêu cầu và gợi ý, - Ngôn ngữ ng kể: Rất ít lời ( Chỉ có 2 dòng) còn
hướng dẫn.

ng.ngữ nhân vật sinh động thể hiện đúng thân phận

- Hs: thảo luận về nội dung vấn và trình độ của họ
đề nghị luận, nêu dàn ý đại - Mâu thuẫn trào phúng cơ bản: tinh thần thể dục và
cương.

cuộc sống khốn khổ, đói rách của nhân dân.

- Gv: yêu cầu HS rút ra kết luận b. Cách làm nghị luận một tác phẩm văn học:
về cách làm nghị luận một tác - Đọc, tìm hiểu, khám phá nội dung, nghệ thuật của
phẩm văn học.
tác phẩm.
- Hs: trả lời.

- Đánh giá được giá trị của tác phẩm.( Mối qhệ giữa
văn học và thời sự)

*) Hoạt động 2: thực hiện yêu cầu 2. Gợi ý các bước làm đề 2:
đối với đề 2.
- Gv: tổ chức cho HS nhận xét về a. Tìm hiểu đề, định hướng bài viết:
nghệ thuật sử dụng ngôn từ trong
- Đề yêu cầu nghị luận về một kía cạnh của tác
Chữ người tử tù của Nguyễn
phẩm: nghệ thuật sử dụng ngôn từ.
Tuân (có so sánh với chương
Hạnh phúc một tang gia- Trích - Các ý cần có:
Số đỏ của Vũ Trọng Phụng).

+ Giới thiệu truyện ngắn Chữ người tử tù, nội dung

HĐ nhóm : 4 nhóm thời gian 5p

và đặc sắc nghệ thuật, chủ đề tư tưởng của truyện.

- Gv: nêu yêu cầu và nhận xét.

+ Tài năng nghệ thuật trong việc sử dụng ngôn ngữ

- Hs: thảo luận và trình bày.

để dựng lại một vẻ đẹp xưa- một con người tài hoa,
khí phách, thiên lương nên ngôn ngữ trang trọng
(dẫn chứng ngôn ngữ Nguyễn Tuân khi khắc họa
hình tượng Huấn Cao, đoạn ông Huấn Cao khuyên
quản ngục).
+ So sánh với ngôn ngữ trào phúng của Vũ Trọng
Phụng trong Hạnh phúc của một tang gia : Cách

chơi chữ giọng mỉa mai,giễu cợt
b. Cách làm nghị luận một khía cạnh của tác phẩm
văn học:
- Gv: yêu cầu HS rút ra kết luận - Cần đọc kĩ và nhận thức được khía cạnh mà đề yêu
về cách làm nghị luận một tác cầu.
phẩm văn học.

- Tìm và phân tích những chi tiết phù hợp với khía

- Hs: trả lời.

cạnh mà đề yêu cầu.

*) Hoạt động 3: tìm hiểu cách 3. Cách làm bài văn nghị luận về một tác phẩm,
làm bài văn nghị luận về một tác một đoạn trích văn xuôi:
phẩm, một đoạn trích văn xuôi.
- Gv: tổ chức cho HS rút ra cách - Có đề nêu yêu cầu cụ thể, bài làm cần tập trung đáp
làm bài văn nghị luận về một tác ứng các yêu cầu đó.
phẩm, một đoạn trích văn xuôi.
- hs :phát biểu.

- Có đề để HS tự chọn nội dung viết. Cần phải khảo
sát và nhận xét toàn truyện. Sau đó chọn ra 2, 3 điểm

- Gv: nhận xét, nhấn mạnh những nổi bật nhất, sắp xếp theo thứ tự hợp lí để trình bày.
ý cơ bản.

Các phần khác nói lướt qua. Như thế bài làm sẽ nổi

bật trọng tâm, không lan man, vụn vặt.

3. Củng cố luyện tập:
-Gv: hệ thống lại kiến thức trong bài (nhấn mạnh về cách làm bài văn nghị luận về
một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi).
4. Hướng dẫn học sinh học ở nhà:
- Soạn bài: “Rừng xà – nu” của Nguyễn Trung Thành./.