GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12
BÁC ƠI
(TỐ HỮU)
I/ Mục tiêu bài học: Hướng dẫn HS đọc, tìm hiểu tác phẩm để:
- Cảm nhận được tình cảm của nhà thơ Tố Hữu, của nhân dân Việt Nam
trước sự ra đi của vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc.
- Hiểu hơn về con người Hồ Chí Minh với đầy đủ những phẩm chất cao đẹp.
II/ Phương tiện thực hiện: SGK 12, SGV 12. Thiết kế bài học.
III/ Phương pháp tiến hành: Đọc sáng tạo, gợi tìm, nghiên cứu
IV/ Tiến trình bài học:
1- ổn định lớp
2- Kiểm tra bài cũ: Trình bày những nét chính trong phong cách thơ Tố
Hữu, đọc thuộc bài thơ Việt bắc , Trình bày những cảm nhận của em về vẻ đẹp của
bài thơ?
3- Bài mới:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung cần đạt
* Hoạt Động 1: GV
I/ Hoàn cảnh ra đời:
Hướng Dẫn HS tìm hiểu
- Ngày 02/9/1969, Bác Hồ từ
hoàn cảnh sáng tác bài thơ
trần, để lại niềm tiếc thương vô
“Bác ơi”
hạn cho cả dân tộc Việt Nam.
- Gọi HS đọc tiểu dẫn
Trong hoàn cảnh ấy, Tố Hữu đã
SGK/167.
- HS đọc tiểu dẫn sáng tác bài thơ “Bác ơi”.
SGK/167 và trả lời
- Em hãy cho biết hoàn
cảnh ra đời của bài thơ?
GV nhận xét, chốt ý
(Có thể không ghi)
* Hoạt động 2: Hướng
dẫn HS đọc, tìm hiểu văn
bản :
II/ Đọc – hiểu văn bản:
* Hướng dẫn HS đọc diễn - 1 HS đọc bài thơ, 1- Bố cục: 3 phần
cảm
các HS khác đọc - Bốn khổ đầu: Nỗi đau xót trước
sự kiện Bác qua đời.
GV nhận xét cách đọc thầm, theo dõi
của HS, sau đó đọc lại
- Sáu khổ tiếp: Hình tượng Bác
* Hướng dẫn HS tìm bố - HS căn cứ vào văn Hồ.
cục:
+ Theo em, bài thơ chia
bản, chia bố cục, và
- Ba khổ cuối: Cảm nghĩ khi Bác
nêu đại ý từng phần.
qua đời
làm mấy phần? Đại ý của -Các HS khác theo
từng phần?
GV nhận xét cách chia
của HS, phân tích tính hợp
lý của các ý kiến, thống
nhất cách chia 3 phần:
* Hướng dẫn HS tìm
hiểu văn bản
dõi và nêu cách chia
của mình.
- Hướng dẫn HS tìm hiểu
4 khổ thơ đầu
- Trên cơ sở những 2- Tìm hiểu văn bản:
+ Nỗi đau xót lớn lao khi gợi ý và phân công
Bác qua đời được thể hiện về
nhà,
a) Bốn khổ đầu: Nỗi đau xót
dưới
sự lớn lao trước sự kiện Bác qua
như thế nào? (Cảnh vật? hướng dẫn của GV, đời.
Lòng người?) Giữa cảnh trình bày ý kiến theo
vật và con người có gì nhóm
tương đồng?
-Nhóm 1 cử người
+ Nhận xét, khái quát ý trình bày ý kiến
cho HS nắm
GV, thấy được chỗ
được và chưa được
nhóm
lời
+ Xót xa, đau đớn: chạy về, lần
theo lối sỏi quen thuộc, bơ vơ
đứng nhìn lên thang gác.
Tiếp thu nhận xét của
trong trả
- Lòng người:
+ Bàng hoàng không tin vào sự
thật: “Bác đã đi rồi sao Bác ơi”
của - Cảnh vật:
+ Hoang vắng, lạnh lẽo, ngơ
ngác (phòng im lặng, chuông
không reo, rèm không cuốn, đèn
không sáng...)
+ Thừa thải, cô đơn, không còn
bóng dáng Người.
- Không gian thiên nhiên và con
người như có sự đồng điệu “ Đời
tuôn nước mắt/ trời tuôn mưa”
Cùng khóc thương trước sự ra đi
- Hướng dẫn HS tìm hiểu
của Bác
6 khổ tiếp theo
Nỗi đau xót lớn lao bao trùm
+Hình tượng Bác Hồ được
thể hiện như thế nào?
cả thiên nhiên đất trời và lòng
-HS
nhóm
2
cử người.
(GV gợi mở: về tình người trình bày ý b) Sáu khổ tiếp: Hình tượng Bác
thương yêu, lý tưởng, lẽ kiến qua chuẩn bị đã Hồ.
sống...)
được phân công
+ Nhận xét, khái quát ý
- Nhóm 3 trình bày, mọi người.
bổ sung
- Giàu tình yêu thương đối với
- Giàu đức hy sinh.
- Hướng dẫn HS tìm hiểu
- Lẽ sống giản dị, tự nhiên,
3 khổ cuối
khiêm tốn.
Hình tượng Bác Hồ cao cả, vĩ
+ Hãy cho biết cảm nghĩ
của mọi người khi Bác ra
đại mà giản dị, gần gũi
đi?
+ Nhận xét, khái quát ý
c) Ba khổ cuối: Cảm nghĩ của
- Nhóm 4 trình bày
mọi người khi Bác ra đi:
- Bác ra đi để lại sự thương nhớ
vô bờ
- Lý tưởng, con đường cách
mạng của Bác sẽ còn mãi soi
đường cho con cháu.
- Yêu Bác quyết tâm vươn lên
hoàn thành sự nghiệp CM
Lời tâm nguyện của cả dân
tộc Việt Nam
* Hoạt động 3: Hướng
III/ Tổng kết:
dẫn HS tổng kết về tác - HS đọc, tổng kết - Bài thơ là tình cảm ngợi ca Bác,
phẩm đã học.
bài học.
đau xót, tiếc thương khi Bác qua
Yêu cầu HS đọc lại bài
đời. Đó cũng là tấm lòng kính
thơ, tổng hợp kiến thức để
yêu Bác Hồ của Tố Hữu, cũng là
đưa ra nhận xét chung
của cả dân tộc Việt Nam
- Bài thơ tiêu biểu cho giọng thơ
tâm tình, ngọt ngào, tha thiết của
thơ Tố Hữu
4- Củng cố: Nêu những phẩm chất đáng quý của Hồ Chí Minh ?
5- Dặn dò: - Học thuộc bài thơ, nắm vững nội dung bài học
...........................................................................................................................