GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12
NHỮNG NGÀY ĐẦU CỦA NƯỚC VIỆT NAM MỚI.
(Trích “ Những năm tháng không thể nào quên” )
Võ Nguyên Giáp
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Hiểu được những khó khăn, nguy nan của nước Việt Nam mới trong những ngày
đầu và quyết sách đúng đắn, sáng suốt của Đảng, Chính Phủ và Chủ tịch HCM,
thấy rõ mối quan hệ khăng khít giữa đất nước và nhân dân, lãnh tụ và quần chúng.
- Giọng văn chân thành, giản dị, phù hợp với đặc điểm của hồi kí.
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
1.Kiến thức:
- Khó khăn ban đầu của nước VN Dân chủ Cộng hòa, những quyết sách đúng đắn
và sáng suốt của Đảng, Chính Phủ và Chủ tịch HCM.
- Mối quan hệ khăng khít giữa đất nước và nhân dân, lãnh tụ và quần chúng.
- Cảm hứng tự hào, giọng văn chân thành, giản dị.
2. Kĩ năng:
Đọc- hiểu hồi kí theo đặc trưng của thể loại
III. CHUẨN BỊ:
1.Giáo viên: Sách giáo khoa Ngữ văn, sách bài tập Ngữ văn, sách Chuẩn KTKN,
sách GV, phụ bảng...
2. Học sinh: Sách giáo khoa, trả lời câu hỏi thảo luận.
IV. PHƯƠNG PHÁP: Nêu vấn đề, thuyết minh, thảo luận…
V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1 Ổn định lớp.
2 Kiểm tra bài cũ.
3. Bài mới:
T
HĐ của GV
HĐ của HS
Nội dung cần đạt
g
*Hoạt
động - HS đọc tiểu I. Giới thiệu chung:
1::Tìm hiểu tác dẫn tóm tắt 1/ Tác giả:
giả, hồi kí “ đôi nét về tác
- Võ Nguyên Giáp sinh năm 1911, quê Quảng
Những
năm giả
Bình. Là nhà lãnh đạo kiệt xuất của cách mạng
tháng
không
việt nam, đảm đương nhiều chức trách quan
thể nào quên”
trọng.
- Gọi hs đọc
- Các tác phẩm hồi kí: Những năm tháng không
phần tiểu dẫn
thể nào quên( 1970), Chiến đấu trong vòng
và thực hiện
vây( 1978), Điện Biên Phủ điểm hẹn lịch
yêu cầu sau:
sử(1994),...
đôi nét về
2/ Vài nét về tập hồi kí “ TKTNQ””
VNG, kể tên
những tập hồi
a)Thể loại hồi kí: +Ghi chép những gì xảy ra
- Nghe GV trong quá khứ trên cơ sở hồi tưởng
thuyết giảng
+ Tác giả: nổi tiếng
- giới thiệu đôi
về thể loại
nét về thể loại
+Hình thức: tự kể hoặc có người khác ghi lại và
hồi kí
hồi kí
thể hiện.
kí của tác giả.
+ Nội dung: cuộc đời mình, những sự kiện lịch
sử tiêu biểu, những biến động xã hội rộng lớn.
+ nghệ thuật: tính xác thực cao.
=> có giá trị văn học và xã hội, lịch sử.
b) Nội dung của “ NNTKTNQ”:
- Hướng tới tái hiện những sự kiện trọng yếu,
những biến cố có tính chất bước ngoặt trong
lịch sử việt nam từ những ngày sục sôi trước
cách mạng tháng tám đến những ngày gay go
- Thực hành ác liệt của cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu
nhóm(
2 nước, khắc hoạ hình ảnh những con người tiêu
người) về nội biểu của thời đại.
dung của tập
- Nhân vật : người bình thường vô danh và
*Hoạt động 2 : hồi
kí
những người lãnh đạo đất nước
Tóm tắt nội NNTKTNQ
dung
của
=> Tái hiện lịch sử ở những nét lớn, những bức
“NNTKTNQ”
tranh toàn cảnh, có sự đánh giá, bình luận ở
- Gọi học sinh
tầm khái quát
đọc đoạn trích
c) Đoạn trích “ Những ngày đầu của nước
NNĐCNVNM
việt nam mới”
và phân chia
-vị trí:thuộc chương 12 do nhà văn Hữu Mai
bố cục nêu nội
thể hiện.
dung của từng
đoạn
-Bố cục:4 đoạn
*từ đầu -> ập vào miền bắc. Tư thế đứng hiên
ngang của dân tộc thời chống Mĩ, hồi tưởng về
giờ phút hiểm nghèo của đất nước việt nam
mới.
-
Theo
em
*tiếp theo->thêm trầm trọng. Những khó khăn
điểm nhìn của - Đọc đoạn của đất nước-“ ngàn cân treo sợi tóc”
tác giả là bối trích
* tiếp theo -> ba trăm bảy mươi kí lô gam vàng.
cảnh của Đất NNĐNVNM Những biện pháp của chính quyền mới và tinh
nước ta năm
thần quyết tâm vượt khó khăn của toàn Đảng
nào?, tình hình
toàn dân ta.
Đát nước lúc
đó
như
thế - Tìm hiểu bố
nào?
*Hoạt động 3 :
* còn lại. hình ảnh Bác Hồ
cục(làm việc - Điểm nhìn trần thuật: bối cảnh đất nước ta
năm 1970- cuộc kháng chiến chống Mĩ đang
cá nhân)
diễn ra vô cùng ác liệt
Hướng dẫn học
sinh tìm hiểu
II. Tìm hiểu văn bản:
văn bản:
1)Cảm nghĩ của tác giả:
- Câu hỏi 1 :
Cảm nghĩ cụ
thể của tác giả
- Trả lời theo
yêu cầu
- Năm 1945 là thời kì làm mưa làm gió của chủ
nghĩa đế quốc gần hai chục vạn quân Tưởng từ
mấy ngả ập vào miền Bắc; còn bây giờ mọi
về
cách tô son trát phấn của đế quốc Mĩ với bọn
NNĐCNVNM
ngụy quyền tay sai ở miền nam đều hoài công
như thế nào?
vô ích.
Được thể hiện
- Năm 1945 nước việt nam chưa có tên trên bản
bằng hình thức
đồ thế giới, cả đông dương chỉ mang tên Indo -
nghệ thuật gì?
China thuộc Pháp; còn bây giờ là nước Nước
- Thảo luận Việt nam dân chủ cộng hòa
nhóm câu hỏi
=> qua lối so sánh thể hiện tình cảm tự hào
- Câu hỏi 2 :
1
NVNM
vừa
ngợi ca dân tộc tổ quốc
mới khai sinh
2)Hình ảnh nước Việt nam mới:
đã phải đương
đầu
với
a) Những khó khăn khi nước Việt nam mới ra
bao
đời:
khó khăn, nguy
- Nhận định: “ nằm giữa bốn bể hùm sói, phải
nan nào?
tự dốc mình đấu tranh dũng cảm, mưu trí, phải
tìm mọi cách để sống còn”
- Câu hỏi 3 :
Để
đưa
nước vượt qua
những
- cụ thể: * Đảng hoạt động bí mật, đảng viên
Đất
khó
khăn nguy nan
công tác dưới danh nghĩa Việt minh. Chính
- Thảo luận quyền mới “ chưa được nước nào công nhận”
câu hỏi 2
* Kinh tế:ruộng đất vẫn trong tay địa
và
chủ, bão lụt hạn hán liên miên, buôn bán với
Chính phủ đã
nước ngoài đình trệ, kho bạc chỉ còn có 1 triệu
có những quyết
bạc rách.
ấy
sách
đắn
Đảng
đub\ngs
và
sáng
* Chính trị: nạn thất nghiệp tăng, nạn
đói, dịch tả phát sinh và thực dân Pháp xâm
suốt như thế - Thảo luận lược
câu hỏi 3
nào?(những
=> khó khăn “ càng thêm trầm trọng”, là thách
dẫn chứng cụ
thức quá lớn đối với chính quyền cách mạng
thể nào là tiêu
biểu)
còn non trẻ
b)Những quyết sách đúng đắn và sáng suốt của
Đảng và chính phủ:
- Câu hỏi 4 :
Hình ảnh Bác
- Củng cố và giữ vững chính quyền cách mạng
- Trả lời cá - Giải tán chính quyền cũ, xây dựng bộ máy
Hồ được tác nhân câu hỏi chính quyền mới, từ chính quyền cơ sở như
giả
ghi
trong
trích
lại 4
đoạn
này
đã
HĐND, UB hành chính đến TW là quốc dân
Đại hội, toàn dân đóng góp ý kiến cho dự án
hiến pơhaps
giúp em hiểu
- Thi hành một số chính sách mới như : địa chủ
Rút
ra
giá
thêm gì về Bác
phải giảm tô 25%, xóa nợ cho nông dân, tòa
trị
về
nội
trong
những
dân tăng cường học chữ quốc ngữ, học tập thi
dung
và
nét
ngày mới khai
cữ đều miễn phí, động viên tinh thần đóng góp
đặc
sắc
nghệ
sinh ra Nước
trong nhân dân, lập quỹ độc lập, kêu gọi đồng
thuật
của
VNDCCH?
bào hưởng ứng “tuần lễ vàng”
đoạn trích
=> Nội lực của Nước Việt Nam mới được nâng
- Rút ra ghi
*Hoạt động
lên nhanh chóng.
nhớ
4 : Tổng kết
c) Hình ảnh Bác Hồ-Người cầm lái con
củng cố :
thuyền cách mạng vượt qua sóng to gió lớn:
-
Qua
đoạn
trích em nhận
xét gì về vai
trò của Đảng
và Bác Hồ đối
với
thuyền
cvon
CM
Việt Nam
- Nét đặc sắc
- Toàn tâm, toàn ý vì dân, vì nước : “Ở
Người, ...trong tình cảm”
- Chủ trương xây dựng mối quan hệ giữa những
người làm việc trong bộ máy chính quyền mới
với nhân dân.
- Đề ra 3 mục tiêu quan trọng : Diệt giặc đói,
diệt giặc dôt, diệt giặc ngoại xâm(dựa vào lực
lượng và tinh thần của dân).
của thể hồi kí
- Lý tưởng và tấm lòng của Người được tác giả
từ đoạn trích
khái quát :
+ Nước độc lập mà dân không được hưởng
hạnh phúc thì độc lập không có nghĩa lý gì.
+ Hạnh phúc cho dân đó là mục đích của việc
giành lấy chính quyền và giữ vững chính quyền
ấy.
=> tác giả kết luận : “Đồng bào ta đã nhận thấy
ở Bác Hồ hình ảnh tượng trưng cao đẹp nhất
của dân, của Nước, của cách mạng
III. Tổng kết :
1) Về nội dung : Những nỗ lực lớn của Đảng,
các quyết sách kịp thời, thông minh và đầy hiệu
quả. Lý tưởng và lòng yêu nước lớn lao của
Bác.
2) Về nghệ thuật : Diểm nhìn trần thuật của
một người đại diện cho bộ máy lãnh đạo Đảng
và Chính phủ, do đó các sự kiện được kể lại
mang tính chất toàn cảnh, tổng thể, phát họa
những nét lớn, tạo án tượng sâu sắc vớ nhiều
người, làm cho tác phẩm này không phải là
sách tự thuật về một cuộc đời mà gần như là
cuốn biên niên sử của cả một dân tộc.
=========================================