Giáo án Ngữ văn 12 tuần 17 bài: Những ngày đầu của nước Việt Nam mới Võ Nguyên Giáp

TUẦN: 17 .

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12
Đọc thêm: NHỮNG NGÀY ĐẦU CỦA NƯỚC VIỆT NAM
MỚI?

I. Mục tiêu cần đạt :
+ Kiến thức : Giúp học sinh hiểu được: Hiểu được những khó khăn, nguy nan của
nước Việt Nam mới trong những ngày đầu và quyết sách đúng đắn, sáng suốt của
Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh, thấy rõ mối quan hệ khăng khít giữa
đất nước và nhân dân, lãnh tụ và quần chúng.
+Kĩ năng :Giọng văn chân thành, giản dị, phù hợp với đặc điểm của bài kí.
+ Thái độ
B. Chuẩn bị :
+GV : Soạn bài , chuẩn bị tư liệu giảng dạy SGK, SGV, Thiết kế bài học
+HS chuẩn bị: đọc kĩ SGK và trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn học
bài.
C.Phương tiện: SGK, SGV, Thiết kế bài học.
D. Phương pháp: Đọc, thảo luận nhóm.
E. Tiến trình tổ chức:
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ:
-Vẻ đẹp của sông Hương trong từng chặng hành trình?
- Tài năng của Hoàng Phủ Ngọc Tường?


3. Bài mới:
+ Đặt vấn đề: Đại tướng Võ Nguyên Giáp là nhà lãnh đạo kiệt xuất của cách mạng
việt nam. Cuộc đời ông gắn liền với những năm tháng không thể nào quên của
cách mạng. Đoạn trích “Những ngày đầu của nước Việt nam mới” trích trong tập
hồi kí “Những năm tháng không thể nào quên” của ông ghi lại những nỗ lực của

Đảng, chính phủ, Bác Hồ và nhân dân ta trong những ngày đầu sau cách mạng
tháng Tám để giữ vững nền độc lập, đem lại hạnh phúc cho nhân dân, khẳng định
vị thế của nước Việt Nam mới.
+ Nội dung bài :
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY-

NỘI DUNG CẦN ĐẠT

TRÒ
Hoạt động 1: Tìm hiểu tác giả, I. Giới thiệu chung:
hồi kí “Những năm tháng không 1. Tác giả:
thể nào quên”
- Võ Nguyên Giáp sinh năm 1911, quê Quảng
- Gọi HS đọc phần tiểu dẫn và Bình. Là nhà lãnh đạo kiệt xuất của cách mạng
thực hiện yêu cầu sau: đôi nét về Việt Nam, đảm đương nhiều chức trách quan
Võ Nguyên Giáp, kể tên những trọng.
tập hồi kí của tác giả.
- Các tác phẩm hồi kí: Những năm tháng không
thể nào quên( 1970), Chiến đấu trong vòng vây
(1978), Điện Biên Phủ điểm hẹn lịch sử(1994),...
2. Vài nét về tập hồi kí “Những năm tháng
- Giới thiệu đôi nét về thể loại hồi không thể nào quên":
kí

a. Thể loại hồi kí:
- Ghi chép những gì xảy ra trong quá khứ trên cơ sở hồi


tưởng
- Tác giả: nổi tiếng

- Hình thức: tự kể hoặc có người khác ghi lại và
thể hiện.
- Nội dung: cuộc đời mình, những sự kiện lịch sử
tiêu biểu, những biến động xã hội rộng lớn.
-Tóm tắt nội dung của "Những
năm tháng không thể nào quên".

- Nghệ thuật: tính xác thực cao.
=> có giá trị văn học và xã hội, lịch sử.
b. Nội dung của “Những năm tháng không thể nào
quên”:
- Hướng tới tái hiện những sự kiện trọng yếu,
những biến cố có tính chất bước ngoặt trong lịch
sử việt nam từ những ngày sục sôi trước cách
mạng tháng Tám đến những ngày gay go ác liệt
của cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước, khắc
hoạ hình ảnh những con người tiêu biểu của thời
đại.

- Gọi học sinh đọc đoạn trích
"Những ngày đầu của nước Việt
Nam mới" và phân chia bố cục nêu
nội dung của từng đoạn.

- Nhân vật : người bình thường vô danh và những
người lãnh đạo đất nước.
=> Tái hiện lịch sử ở những nét lớn, những bức
tranh toàn cảnh, có sự đánh giá, bình luận ở tầm
khái quát
c. Đoạn trích “ Những ngày đầu của nước việt nam

mới”


- Vị trí:thuộc chương 12 do nhà văn Hữu Mai thể
hiện.
- Bố cục:4 đoạn
* Từ đầu ... ập vào miền bắc. Từ thế đứng hiên
ngang của dân tộc thời chống Mĩ, hồi tưởng về giờ
phút hiểm nghèo của đất nước việt nam mới.
* Tiếp theo ... thêm trầm trọng. Những khó khăn
của đất nước-“ ngàn cân treo sợi tóc”
* Tiếp theo ... ba trăm bảy mươi kí lô gam vàng:
Những biện pháp của chính quyền mới và tinh
thần quyết tâm vượt khó khăn của toàn Đảng toàn
dân ta.
* Còn lại. hình ảnh Bác Hồ
- Điểm nhìn trần thuật: bối cảnh đất nước ta năm
1970- cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra vô
Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc cùng ác liệt
thêm.
II. Hướng dẫn đọc thêm:
- Theo em điểm nhìn của tác giả là
1. Cảm nghĩ của tác giả:
bối cảnh của Đất nước ta năm
nào?, tình hình Đất nước lúc đó - Năm 1945 là thời kì làm mưa làm gió của chủ
như thế nào?

nghĩa đế quốc gần hai chục vạn quân Tưởng từ
mấy ngả ập vào miền Bắc; còn bây giờ mọi cách
tô son trát phấn của đế quốc Mĩ với bọn ngụy

- Câu hỏi 1 : Cảm nghĩ cụ thể của quyền tay sai ở miền nam đều hoài công vô ích.
tác giả về Những ngày đầu của
- Năm 1945 nước việt nam chưa có tên trên bản đồ


nước Việt Nam mới như thế nào? thế giới, cả đông dương chỉ mang tên Indo - China
Được thể hiện bằng hình thức thuộc Pháp; còn bây giờ là nước Nước Việt nam
nghệ thuật gì?

dân chủ cộng hòa
=> qua lối so sánh thể hiện tình cảm tự hào ngợi
ca dân tộc tổ quốc
2. Hình ảnh nước Việt Nam mới:

- Câu hỏi 2 : NVNM vừa mới khai a. Những khó khăn khi nước Việt nam mới ra
sinh đã phải đương đầu với bao đời:
khó khăn, nguy nan nào?

- Nhận định: “ nằm giữa bốn bể hùm sói, phải tự
dốc mình đấu tranh dũng cảm, mưu trí, phải tìm
mọi cách để sống còn”
- Cụ thể:
* Đảng hoạt động bí mật, đảng viên công tác dưới
danh nghĩa Việt minh. Chính quyền mới “ chưa
được nước nào công nhận”
* Kinh tế: ruộng đất vẫn trong tay địa chủ, bão lụt
hạn hán liên miên, buôn bán với nước ngoài đình
trệ, kho bạc chỉ còn có 1 triệu bạc rách.
* Chính trị: nạn thất nghiệp tăng, nạn đói, dịch tả

phát sinh và thực dân Pháp xâm lược.
=> khó khăn “ càng thêm trầm trọng”, là thách
thức quá lớn đối với chính quyền cách mạng còn
non trẻ.
b. Những quyết sách đúng đắn và sáng suốt của


Đảng và chính phủ:
- Câu hỏi 3 : Để đưa Đất nước - Củng cố và giữ vững chính quyền cách mạng.
vượt qua những khó khăn nguy - Giải tán chính quyền cũ, xây dựng bộ máy chính
nan ấy Đảng và Chính phủ đã có quyền mới, từ chính quyền cơ sở như HĐND, UB
những quyết sách đúng đắn và hành chính đến TW là quốc dân Đại hội, toàn dân
sáng suốt như thế nào? (những dẫn đóng góp ý kiến cho dự án hiến pháp.
chứng cụ thể nào là tiêu biểu)

- Thi hành một số chính sách mới như: địa chủ
phải giảm tô 25%, xóa nợ cho nông dân, tòa dân
tăng cường học chữ quốc ngữ, học tập thi cữ đều
miễn phí, động viên tinh thần đóng góp trong nhân
dân, lập quỹ độc lập, kêu gọi đồng bào hưởng ứng
“tuần lễ vàng”
=> Nội lực của Nước Việt Nam mới được nâng lên
nhanh chóng.
c. Hình ảnh Bác Hồ-Người cầm lái con thuyền
cách mạng vượt qua sóng to gió lớn:
- Toàn tâm, toàn ý vì dân, vì nước : “Ở Người,
...trong tình cảm”
- Chủ trương xây dựng mối quan hệ giữa những

- Câu hỏi 4 : Hình ảnh Bác Hồ

được tác giả ghi lại trong đoạn

người làm việc trong bộ máy chính quyền mới với
nhân dân.

trích này đã giúp em hiểu thêm gì - Đề ra 3 mục tiêu quan trọng : Diệt giặc đói, diệt
về Bác trong những ngày mới khai giặc dôt, diệt giặc ngoại xâm(dựa vào lực lượng và
sinh ra Nước VNDCCH?

tinh thần của dân).


- Lý tưởng và tấm lòng của Người được tác giả khái
quát:
+ Nước độc lập mà dân không được hưởng hạnh
phúc thì độc lập không có nghĩa lý gì.
+ Hạnh phúc cho dân đó là mục đích của việc giành
lấy chính quyền và giữ vững chính quyền ấy.
=> tác giả kết luận : “Đồng bào ta đã nhận thấy ở
Bác Hồ hình ảnh tượng trưng cao đẹp nhất của
Hoạt động 3: Tổng kết củng cố :

dân, của Nước, của cách mạng

- Qua đoạn trích em nhận xét gì về III. Tổng kết:
vai trò của Đảng và Bác Hồ đối 1. Về nội dung: Những nỗ lực lớn của Đảng, các
với cvon thuyền CM Việt Nam
quyết sách kịp thời, thông minh và đầy hiệu quả.
- Nét đặc sắc của thể hồi kí từ Lý tưởng và lòng yêu nước lớn lao của Bác.
đoạn trích

2. Về nghệ thuật: Điểm nhìn trần thuật của một
người đại diện cho bộ máy lãnh đạo Đảng và

Hoạt động 4: Bài tập về nhà:
- Tìm đọc thêm tập hồi kí
NTNKTNQ

Chính phủ, do đó các sự kiện được kể lại mang
tính chất toàn cảnh, tổng thể, phát họa những nét
lớn, tạo án tượng sâu sắc vớ nhiều người, làm cho
tác phẩm này không phải là sách tự thuật về một

- Thử so sánh hình ảnh Bác Hồ ở cuộc đời mà gần như là cuốn biên niên sử của cả
Tuyên ngôn độc lập và NNĐVNM một dân tộc.