Giáo án Ngữ văn 12 tuần 26 bài: Thuốc Lỗ Tấn

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12

Tiết 113-114 Đọc văn :

THUỐC ( Lỗ Tấn )

I/ Mục tiêu cần đạt : Giúp Hs
- Hiểu được hai chủ đề của truyện ngắn : thực trạng lạc hậu của đa số người
dân và nỗi buồn đau của nhà cách mạng Trung Quốc thời kì trước Cách mạng tân
Hợi ( 1911 ); Thái độ phê phán, vừa xót thương của tác giả trước thực trạng ấy.
- Nắm được nghệ thuật tự sự hiện đại thể hiện ở kết cấu , cách miêu tả và sử
dụng hình ảnh tượng trưng
II/ Phương pháp và phương tiện dạy học
- Phương pháp thuyết trình kết hợp với phát vấn theo tiến trình quy nạp.
- Phương tiện chính: SGK, SGV, Giáo án, có thể sưu tầm một số tranh ảnh về
Lỗ Tấn và xã hội Trung Quốc cuối thế kỉ XIX.
III/ Tiến trình lên lớp
-

Ổn định lớp

-

Kiểm tra bài cũ

-

Bài mới:

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Hoạt động 1: Tổ

Nội dung cần đạt
I. Tìm hiểu chung

chức tìm hiểu chung
+ GV nêu câu hỏi gợi 1. HS đọc mục Tiểu

1. Tác giả


ý:

dẫn, kết hợp với

- Tiểu sử, con người?

những hiểu biết cá Chu Thụ Nhân, quê ở phủ Thiệu

- Vị trí của Lỗ Tấn
trong văn học Trung
Quốc?

+ Lỗ Tấn (1881-1936) tên thật là

nhân qua phần soạn Hưng, tỉnh Chiết Giang, miền Đông
bài ở nhà để giới Nam Trung Quốc. Ông là nhà văn
thiệu

những

chính về Lỗ Tấn.

nét cách mạng lỗi lạc của Trung Quốc thế
kỉ XX. “Trước Lỗ tấn chưa hề có Lỗ

- Con đường gian nan

Tấn; sau Lỗ Tấn có vô vàn Lỗ Tấn”

để chọn ngành nghề

(Quách Mạt Nhược)

của Lỗ Tấn?

+ Tuổi trẻ của Lỗ Tấn đã nhiều lần

- Quan điểm sáng tác

đổi nghề để tìm một con đường cống

văn nghệ của Lỗ Tấn?

hiến cho dân tộc: từ nghề khia mỏ đến

+ Gọi HS phỏt biểu,

hàng hải rồi nghề y, cuối cùng làm

định hướng thảo luận

văn nghệ để thức tỉnh quốc dân đồng

giỳp HS nắm những

bào.

nột chớnh

=> Con đường gian nan để chọn
ngành nghề của Lỗ Tấn vừa mang
đậm dấu ấn lịch sử Trung Hoa thời
cận hiện đại, vừa nói lên tâm huyết
của một người con ưu tú của dân tộc.
+ Quan điểm sáng tác văn nghệ của
Lỗ Tấn được thể hiện nhất quán trong
toàn bộ sáng tác của ông: phê phán
những căn bệnh tinh thần khiến cho
quốc dân mê muội, tự thoả mãn “ngủ
say trong một cái nhà hộp bằng sắt


không có cửa sổ”.
+ Tác phẩm chính: AQ chính truyện
(Kiệt tác của văn học hiện đại Trung
Quốc và thế giới), các tập Gào thét,
Bàng hoàng, Truyện cũ viết theo lối

mới, hơn chục tập tạp văn có giá trị
phê phán, tính chiến đấu cao
2. GV nêu câu hỏi:
Tác

phẩm

- HS đọc Tiểu dẫn,

2. Hoàn cảnh sáng tác truyện

Thuốc kết hợp những hiểu Thuốc

được sáng tác trong biết cá nhân để trình
hoàn cảnh nào?

bày.

Thuốc được viết năm 1919, đúng
vào lúc cuộc vận động Ngũ tứ bùng

Gv lưu ý phõn bietj

nổ. Đây là thời kì đất nước Trung Hoa

hai thời điểm ;

bị các đế quốc Anh, Nga, Pháp, Đức,

+ Thời điểm viết và

Nhật xâu xé. Xã hội Trung Hoa biến

cụng bố tỏc phẩm :

thành nửa phong kiến, nửa thuộc địa,

4/1919 trong khụng

nhưng nhân dân lại an phận chịu nhục.

khớ sụi sục thức tỉnh

“Người Trung Quốc ngủ mê trong một

của ý thức dõn tộc

cái nhà hộp bằng sắt không có cửa
sổ” (Lỗ Tấn). Đó là căn bệnh đớn hèn,
tự thoả mãn, cản trở nghiêm trọng con
đường giải phóng dân tộc. Chính nhà
cách mạng lỗi lạc thời này là Tôn
Trung Sơn cũng nói: “ Người Trung
Quốc là một con bệnh trầm trọng”.
Thuốc đã ra đời trong bối cảnh ấy với
một thông điệp: cần suy nghĩ nghiêm


khắc về một phương thuốc để cứu
dân tộc.

Hoạt động 2: Tổ

II. Đọc- hiểu

chức đọc- hiểu văn
bản
GV gợi ý cho học

HS đọc và tóm tắt

1. Cốt truyện :

sinh tìm hiểu cốt tác phẩm, thảo luận Cả Khang
truyện tỏc phẩm
và trình bày trước Hạ

Hoa Thuyờn

Cụ Ba

- Cõu hỏi 1 (SGK ) lớp.
Kể lại cốt truyện và
cho biết nhõn vật
chớnh là những ai,cú

Mỏu Hạ Du

bỏnh bao

Tố cỏo

thể chia nhõn vật
truyện

làm

mấy

nhúm, cỏc nhúm khỏc

Hạ Du

nhau ở chỗ nào?

Hi sinh

Cho là điờn

Xấu hổ

Đỏm đụng

Mẹ Hạ Du
Vũng hoa


- Nêu câu hỏi tìm

HS trao đổi, phát

hiểu về nhân vật Hạ biểu ý kiến

3. Nhân vật Hạ Du: Qua câu
chuyện bàn tán trong quán trà :

Du:

+ Người bị xử chém mà ông Cả

Nhân vật Hạ Du được

Khang đã lấy máu tẩm bánh bao bán

biểu hiện gián tiếp

cho lão Hoa

qua những chi tiết

+ Nhà nghèo, chỉ có một mẹ già

nào?

+ Trong nhà lao tử tù: vẫn hiên
ngang tuyên truyền CM chống nhà
Mãn Thanh
=> Một chiens sĩ Cm có lí tưởng
tiến bộ, có phẩm chất anh hùng sãn
sàng hi sinh vì sự nghiệp, cận kề cái
chết vẫn hiên ngang

- Gv dẫn dắt vào câu HS phân tích ý nghĩa
chuyện

bàn

luận cuộc bàn luận đó.

trong quán trà về Hạ
Du và yêu cầu HS
phân tích ý nghĩa
cuộc bàn luận đó.
- Những người trong
quỏn trà bàn luận
những gỡ? Thỏi độ
của họ chứng tỏ họ là
người như thế nào/

4. Cuộc bàn luận trong quán trà
về Hạ Du
* Nội dung bàn luận :

HS

thảo

luận

+ Chuyện Thằng Thuyờn cú được

nhóm, cử đại diện bỏnh bao tẩm mỏu người. Mọi người
trình bày

đều tin đú là “thuốc” chữa bệnh lao
thần diệu, là phỳc cho nhà lóo Hoa.
+ Chuyện về Hạ Du, nhà cỏch mạng
bị xử chộm
=> Qua câu chuyện cú thể thấy:


Yờu cầu HS thảo luận
nhóm, cử đại diện
trình bày

+ Một số người được hưởng lợi từ
cỏi chết của Hạ Du:
- Cả Khang bỏn bỏnh bao tẩm mỏu
- Lóo Nghĩa mắt cỏ chộp tước được
cỏi ỏo tử tự
- Cụ Ba Hạ tố cỏo được thưởng hai
mươi lạng bạc
- Vợ chồng Hoa Thuyờn mua được
bỏnh bao chữa bệnh lao cho con
+ Một số người phỉ bỏng Hạ Du: Cả
Khang “ Cỏi thằng nhói con ấy..”, cậu
Năm Gự, những người trong quỏn : “
Cỏi thằng khốn nạn…”, “ Điờn thật
rồi!”
=> Những người trong quỏn trà, họ
là đỏm đụng ngu muội và vụ cảm:

+ Hoàn toàn khụng hiểu gỡ về Hạ
Du ( Tư tưởng và sự nghiệp mà vỡ nú
Hạ Du hi sinh cả mỏu của mỡnh)
+ Vụ cảm trước cỏi chết của Hạ Du
+ Thậm chớ cũn khinh bỉ, phỉ bỏng

Tìm hiểu bối cảnh
truyện

5. KHÔNG GIAN THỜI GIAN


GV dẫn dắt: Không

HS làm việc cá

gian nghệ thuật của nhân, phát biểu ý
truyện là tù hãm, ẩm kiến
mốc, bế tắc, nhưng
thời gian thì có tiến
triển. Từ mùa thu
“trảm quyết” đến mùa
xuân thanh minh đã
thể hiện mạch suy tư
lạc quan của tác giả.
- Hãy phân tích làm
rõ ý nghĩa của các chi
tiết trong việc thể
hiện

chủ

đề

tác

phẩm?

- Mùa thu lạnh
lẽo, tối tăm ( pháp
trường, quán trà )->
Bối cảnh ngột ngạt
tăm tối của Xh TQ
lúc bấy giờ.
- Mùa thu tích
nhựa sống cho mùa
xuân đâm chồi nẩy
lộc => Niềm tin,
niềm hi vọng vào
một tương lai tốt
đẹp!

Hoạt động tổng kết
- Yêu cầu Hs đọc câu

III/ Chủ đề :
- Qua tác phẩm, tác giả đã phơi bày

hỏi 6 (SGK ) phát - Hs tham gia phát trạng thái tinh thần ngu muội, vô cảm
biểu chủ đề tp

của người dân Trung Quốc trước thực
bieur chủ đề tp
- Truyện kể bằng tả,

trạng đất nước và bi kịch của nhà

lấy tả làm chính đã

cách mạng .

phơi bày một cách

- Qua tác phẩm tác giả cũng bày tỏ


khách

quan,

lạnh

niềm mơ ước, hi vọng vào một tương

lùng trạng thái ngu

lai mà quần chúng được giác ngộ và

muội và vô cảm của

người chiến sĩ CM sẽ được tôn vinh,

người dân và bi kịch

trân trọng

của người cách mạng

IV/. Tổng kết
Thuốc là truyện ngắn đặc sắc cả về
tư tưởng và nghệ thuật :
- Về tư tưởng: Truyện phơi bày tình
trạng ngu muội, vô cảm cảu người dân
Trung Quốc trước Cách mạng Tân
Hợi ( 1911) và thể hiện lòng khâm
phục, xót thương đối với nhà cách
mạng đã hi sinh
- Về nghệ thuật : Truyện kể bằng tả,
lấy tả làm chính,chỉ mấy nét chấm phá
mà xây dựng một nhóm hình tượng
đám đông ấn tượng, khéo léo sử dụng
hình ảnh tượng trưng để thể hiện tư
tưởng. Lối kết cấu hiện đai ( 4 phần )

• Củng cố : Giá trị tư tưởng nghệ thuật của tác phẩm
• Bài tập nâng cao : Thuốc có màu sắc tượng trưng đậm nét qua hàng loạt hình

ảnh tượng trưng
+ Hoa Hạ : Tên gọi của Trung Hoa cổ xưa – tượng trưng cho đất nước TH ( Hạ bị
Hoa dùng làm thuốc chữa bệnh lao. Hạ Hoa bị chia cắt bởi con đường mòn trong
nghĩa địa…

+ Thuốc – Bánh bao tẩm máu người: Bánh bao tẩm máu người đã đành , mà
máu người CM lẽ ra là phương thuốc cứu đất nước thì lại được sử dụng thành
thuốc chữa bệnh lao !
+ Nghĩa địa với mộ dày khít như bánh bao… và con đường mòn chia cắt : Thời
đại tăm tối trong sự ngu muội và những lối mòn cố huuwx trong nhận thức của
người dân
+ Người thanh niên 20 tuổi : Thế hệ trẻ , thế hệ tương lai : Chỉ biết nói theo, a
dua…
+ Vòng hao trên mộ Hạ Du: Hình ảnh tượng trưng nổi bật – ước mơ hi vọng của
nhà văn vào tương lai TQ...
* Dặn dò : Soạn bài chuẩn bị tiết học sau
---------------------------------------------------------------------------