Bài: 2
CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP (1789-1794)
A. Mục tiêu:
- Kiến thức: Giúp HS nắm được các ý sau:
+ Những tiền đề dẫn đến cách mạng tư sản Pháp 1789. Những sự kiện cơ bản về
diển biến của cách mạng qua các giai đoạn. Vai trò của quần chúng nhân dân trong
việc phát triển cuộc cách mạng.
- Tư tưởng: Nhận thức được tính chất hạn chế của cách mạng tư sản.
- Kĩ năng: Sử dụng lược đồ, lập niên biểu, thống kê...
B. Chuẩn bị:
- Lược đồ nước Pháp trước TK XVIII, nội dung các kênh hình, các tài liệu liên
quan...
C. Phương pháp:
- Phân tích, đàm thoại, giảng giải...
D. Tiến trình giờ dạy:
I .Ổn định tổ chức: (1’)BCS báo cáo tình hình của lớp
II. Kiểm tra bài cũ: (5’)
? Những điểm hạn chế của Hiến pháp 1787 của Mĩ
? Nêu ý nghĩa của các cuộc cách mạng tư sản đầu tiên.
Trả lời :- Hạn chế của Hiến pháp 1787của Mĩ là: Duy trì chế độ nô lệ và
bóc lột công nhân và trên thực tế chỉ những người có của và người da trắng
mới có những quyền được ghi trong hiến pháp .
- Ý nghĩa của của cuộc CMTS đầu tiên : Mở đường cho kinh tế TBCN phát
triển mạnh mẽ và ảnh hưởng đến phong trào đấu tranh giành độc lập của
nhiều nước và cuối thế kỷ XVIII-đầu thế kỷ XX.
III. Bài mới: (35’)
*. Hoạt động giới thiệu bài: Cách mạng tư sản đã thành công ở nhiều nước và
đang tiếp tục nổ ra, trong đó nước Pháp đạt đến sự phát triển cao? Vì sao cách
mạng nổ ra?...
*.Các hoạt động dạy và học bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
* Hoạt động 1: (10’)HS tìm hiểu nội dung mục 1/I
? Nêu tình hình kinh tế nước Pháp trước cách mạng?
? Tính chất lạc hậu thể hiện ở những điểm nào? Nguyên
nhân lạc hậu?(sự bóc lột của địa chủ, phong kiến)
Nội dung ghi bảng
I. Nước Pháp trước cách
mạng
1. Tình hình kinh tế:
a. Nông nghiệp: lạc hậu,
năng suất thấp.
? Chế độ phong kiến đã kìm hãm sự phát triển của công
thương nghiệp ra sao?( thuế nặng,...)
b. Công thương nghiệp:
Phát triển nhưng chế độ
phong kiến kìm hãm.
2. Tình hình chính trị,
xã hội: Gồm ba đẳng cấp:
Tăng lữ, quí tộc và đẳng
cấp thứ ba.
* Hoạt động 2: (5’)Tìm hiểu nội dung mục 2/II
GV khai thác kênh hình “ Tình cảnh nông dân Pháp trước
cách mạng”
? Xã hội Pháp lúc bấy giờ gồm những đẳng cấp nào?
GV cho HS thấy được sự khác nhau giữa đẳng cấp và giai
cấp( giai cấp phong kiến gồm 2 đẳng cấp đó là quí tộc và
tăng lữ ; đẳng cấp thứ ba gồm các giai cấp: nông dân,tư sản
và các tầng lớp khác.)
* Hoạt đông 3: (5’)Tìm hiểu mục 3
3. Đấu tranh trên lĩnh
GV giới thiệu 3 nhà tư tưởng ( qua H 6,7,8) nổi tiếng của
vực tư tưởng:
giai cấp tư sản lúc bấy giờ.
Thức tỉnh nhân dân đấu
HS đọc các đoạn trích sgk
tranh chống phong kiến
N thảo luận: Dựa vào những đoạn trích ngắn trên, em hãy và có tác dụng chuẩn bị
nêu một vài điểm chủ yếu trong tư tưởng của Mông-te-xki- cho cách mạng.
ơ, Vôn-te,G GRút-xô.
GV chuẩn xác kiến thức ghi bảng.
* Sơ kết: Tình hình kinh tế, chính trị,xã hội nước Pháp TK
XVIII đã làm cho mâu thuẫn giữa phong kiến với tư sản và
nông dân ngày càng gay gắt. các nhà tư tưởng đã góp phần
thúc đẩy cách mạng bùng nổ.
* Hoạt động 4: (15’)HS tìm hiểu mục 1,2/II
II. Cách mạng bùng nổ:
? Sự suy yếu của chế độ quân chủ chuyên chế thể hiện ở
1. Sự khủng hoảng của
những điểm nào?( số nợ lên cao, công thương nghiệp bị đình chế độ quân chủ chuyên
đốn, khởi nghĩa nông dân,...)
chế:
? Hệ quả tất yếu của sự khủng hoảng( cách mạng sẽ bùng
- Số nợ lên cao, công
nổ)
thương nghiệp đình đốn,
? Nguyên nhân trực tiếp bùng nổ cách mạng? ( Mâu thuẫn khởi nghĩa nông dân nổ
giữa nhà vua và đẳng cấp thứ ba lên đến tột đỉnh.)
ra...→ cách mạng chống
GV: Sử dụng H9 nói về cuộc đấu tranh của quần chúng
phong kiến do giai cấp tư
nhân dân đưa cách mạng lên đến thắng lợi.
sản lãnh đạo sẽ nổ ra.
N thảo luận ? Vì sao việc đánh chiếm pháo đài nhà tù Ba- 2. Mở đầu thắng lợi của
xti đã mở đầu cho sự thắng lời của cách mạng tư sản Pháp? cách mạng:
( chế độ quân chủ chuyên chế bị giáng một đòn quan trọng - Hội nghị ba đẳng cấp
đầu tiên, cách mạng bước đầu thắng lợi và tiếp tục phát
→cách mạng bùng nổ.
triển.)
- 14-7-1789, cuộc tấn
công pháo đài nhà tù Baxti mở đầucho thắng lợi
của cách mạng tư sản
Pháp.
IV.Củng cố: (3’)
? Nguyên nhân bùng nổ của cách mạng tư sản pháp?
* Bài tập: Hãy chọn ý đúng và đủ nhất nói về tác dụng của những tư tưởng tiên
tiến trong lĩnh vực văn hoá, tư tưởng TK XVIII ở Pháp:
A. Chống thiên chúa giáo và truyền bá văn hoá mới.
B. Có tác dụng thức tỉnh mọi người đứng lên chống chế độ quân chủ chuyên chế.
C. Đề cao quyền tự do, bình đẳng của con người.
V. Dặn dò: (1’)Học bài cũ, làm bài tập: lập niên biểu những sự kiện chính của
cách mạng tư sản Pháp năm 1789 – 1794
- Chuẩn bị phần sau” Nghiên cứu trước phần III
Mô hình quan hệ ba đẳng cấp:
Tăng lữ
Quí tộc
- Có mọi quyền lực
- Không phải đóng thuế
Nông dân.
Tư sản
Đẳng cấp thứ ba
Các t ầng lớp nhân
dân khác. Không có quyền gì. Phải đóng thuế và làm nghĩa vụ với nhà nước phong
kiến
E. Rút kinh nghiệm :
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
...................................................................
Bài: 2
CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP (tt)
A. Mục tiêu:
- Kiến thức: Giúp HS nắm được các ý sau:
+ Những sự kiện cơ bản về diển biến cuộc cách mạng phát triển qua 3 giai
đoạn( quân chủ lập hiến,cộng hoà và chuyên chính dân chủ cách mạng.
+ Ý nghĩa của cuộc cách mạng tư sản Pháp và những hạn chế của nó.
- Tư tưởng Nhận thức tính chất hạn chế cuộc cách mạng tư sản, bài học kinh
nghiệm rút ra từ cuộc cách mạng tư sản Pháp.
- Kĩ năng: Sử dụng bản đồ, lập niên biểu, bảng thống kê, phân tích so sánh...
B. Chuẩn bị:
- Lược đồ nước Pháp TK XVIII, nội dung kênh hình sgk, lược đồ các lực lượng
phản cách mạng tấn công nước Pháp...
C. Phương pháp: Trực quan, thảo luận, trắc nghiệm,...
D. Tiến trình giờ dạy:
I Ổn định tổ chức: (1’)BCS báo cáo tình hình của lớp
II. Kiểm tra bài cũ: (5’)
? Cách mạng tư sản Pháp bắt đầu như thế nào?
Trả lời: Học sinh trả lời theo sự chuẩn bị , GVdẫn dắt vào bài mới.
III. Bài mới: (35’)
*. Hoạt động giới thiệu bài : Cuộc tấn công pháo đài- nhà tù Ba-xti đã mở đầu cho
sự thắng lợi của cuộc cách mạng tư sản Pháp, cách mạng tiếp tục phát triển và kết
thúc ra sao...
*.Các hoạt động dạy và học bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung ghi bảng
? Khái niệm về chế độ quân chủ lập hiến?( chế độ chính trị
III. Sự phát triển của
của một nước, trong đó quyền lực của vua bị hạn chế bởi Hiến cách mạng
pháp do Quốc hội đặt ra.)
1. Chế độ quân chủ
GV: Sau 14-7-1789 cách mạng nhanh chóng lan rộng ra cả
Lập hiến( 14-7-1798
nước, giai cấp tư sản lợi dụng sức mạnh của quần chúng để
đến 10-8-1792)
nắm chính quyền, hạn chế quyền lực của vua và xoa dịu quần - Từ ngày14-7-1789
chúng.
phái Lập hiến của đại
HS: đọc nội dung của “Tuyên ngôn độc lập”
tư sản lên cầm quyền.
N thảo luận: Em có nhận xét gì( hạn chế, tích cực) qua nội
- 8-1789 Quốc hội
dung Tuyên ngôn?
thông qua Tuyên ngôn
GV chốt ý sau khi HS trình bày. Tiến bộ : xác nhận những
Nhân quyền và Dân
quyền tự nhiên của con người. Hạn chế: Bảo vệ quyền sở hữu quyền.
tư bản chủ nghĩa.
- 9-1791: Hiến pháp
GV: 9-1971 Thông qua hiến pháp...
được thông qua, xác
? Trước sự việc đó nhà vua có có hành động gì?(..... chống lại lập chế độ quân chủ lập
cách mạng)
hiến
GV: Tháng 4-1792..... 8 vạn quân Phổ tràn sang nước Pháp. - 4-1792: Nội phản,
? Trước tình hình đó nhân dân nước Pháp đã làm gì?( Lật đổ ngoại xâm
sự thống trị của phái Lập hiến đồng thời bỏ chế độ phong
- 10-8-1792:Lật đổ
kiến)
phái Lập hiến, xoá bỏ
? Tình hình nước Pháp như thế nào sau cuộc khởi nghĩa của chế độ phong kiến.
nhân dân lật đổ phái Lập hiến? ( Nền cộng hoà được xác lập) 2. Bước đầu của nền
N thảo luận: Kết quả có cao hơn giai đoạn trước không? Thể cộng hoà( từ ngày 21hiện ở những điểm nào?
1792 đến 2-6-1793)
GV: Nhấn mạnh: cách mạng phát triển đi lên một bước, do
- 21-9-1791 Nền cộng
quần chúng thúc đẫy.
hoà được thành lập.
GV Dùng lược đồ H 10 trình bày sự tấn công nước Pháp của - 1793 Tổ quốc lâm
phong kiến Anh, phong kiến châu Âu và sự nổi loạn bên trong nguy.
- tổ quốc lâm nguy.
- 2-6-1793 Khởi nghĩa
? Trước tình hình ấy thái độ của phái Gi-rônh-đanh ra sao?
lật đổ phái Gi-rông? Quần chúng nhân dân Pháp phải làm gì?
đanh.
? Tình hình nước Pháp? Sau khi phái Gi-rông-đanh bị lật đổ?
GV giới thiệu về Rôbe-spie qua H1? những phẩm chất tốt đẹp
của ông(Kiên quyết cách mạng, là “ con người không thể mua
chuộc”...
? Chính quyền cách mạng đã làm gì trước tình hình ngoại
3. Chuyên chính dân
xâm, nội phản? các biện pháp đó có tác dụng gì?( thi hành
chủ Gia-cô-banh( 2-6nhiều biện pháp... tác dụng: đem lại quyền lợi cơ bản cho
1793 đến 27-7-1794)
nhân dân. Tập hợp đông đảo quần chúng, khơi dậy và phát
- 2-6-1793 Phái Giahuy tính cách mạng, sức mạnh của quần chúng... )
cô-banh lên nắm quyền
? Sau khi chiến thắng ngoại xâm và nội phản tình hình phái tạp hợp nhân dân chiến
Gia-cô-banh như thế nào?( chia rẽ...)
thắng ngoại xâm và nội
GV: 27-7-1794, tư sản phản cách mạng tiến hành đảo chính... phản.
? Vì sao có cuộc đảo chính này( ngăn chặn cách mạng tiếp tục - 27-7-1794 Tư sản
phát triển vì sợ đụng chạm đến quyền lợi của chúng.)
phản cách mạng đảo
? Nguyên nhân thất bại của phái Gia-cô-banh( mâu thuẫn nội chính, cách mạng kết
bộ, nhân dân xa rời vì không được đáp ứng quyền lợi như đã thúc.
hứa)
N thảo luận : Vì sao nói cách mạng tư sản Pháp là cách mạng 4. Ý nghĩa lịch sử của
triệt để nhất ? Cách mạng tư sản Pháp có những hạn chế gì? cuộc cách mạng tư
GV chốt ý: Cách mạng đã lật đổ chế độ phong kiến, đã giải
sản Pháp cuối TK
quyết được vấn đề ruộng đất cho nông dân, đua giai cấp tư sản XVIII.
lên cầm quyền, xoá bỏ những trở ngại trên con đường phát
- Là cuộc cách mạng
triển của CNTB...Hạn chế: Chưa đáp ứng được những quyền triệt để nhất.
lợi cơ bản của nhân dân
- Đã lật đổ chế độ
N thảo luận: Vì sao nói cách mạng tư sản Pháp là cuọc cách phong kiến, đưa giai
mạng tư sản triệt để nhất? cách mạng tư sản Pháp có những cấp tư sản lên cầm
hạn chế gì?
quyền và có ảnh h ư
GV chốt ý : Cách mạng đã lật đổ chế độ phong kiến, đã giải ởng lớn đến sự phát
quyết được vấn đề ruộng đất cho nhân dân; đưa giai cấp tư triển của lịch sử thế
sản lên cầm quyền, xoá bỏ những trở ngại trên con đường phát giới.
triển của CNTB....Hạn chế: Chưa đáp ứng được đầy đủ quyền
lợi cơ bản của nhân dân.
IV.Củng cố: (3’)
* Bài tập: Nhân dân lao động Pháp đã làm được gì trong cách mạng năm 17891794.
A. lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế.
B. Đánh tan thù trong giặc ngoài.
C. Lật đổ phái Gi-rông-đanh xoá bỏ nền thống trị của đại tư sản.
D. tất cả các ý trên.
? Sau khi cách mạng thành công quần chúng lao động đã được hưởng những
quyền lợi gì?
V. Dặn dò: (1’) Học bài cũ, nghiên cứu lại bài học ở sgk. Làm bài tập 1 sgk/17
- Chuẩn bị bài sau: Nghiên cứu phần I bài 3.
E. Rút kinh nghiệm:
…………………..
………………………………………………………………………… ..
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………..