Phát triển du lịch MICE ở một số nước châu á và bài học cho việt nam tt

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

ĐÀO THỊ KIM BIÊN

PHÁT TRIỂN DU LỊCH MICE Ở MỘT SỐ
NƢỚC CHÂU Á VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM

Ngành: Kinh tế quốc tế
Mã số: 9.31.01.06

TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ QUỐC TẾ

HÀ NỘI - 2019


Công trình được hoàn thành tại:
Học viện Khoa học xã hội Việt Nam

Người hướng dẫn khoa học: 1.PGS. TS. Lưu Ngọc Trịnh
2. TS. Lại Lâm Anh

Phản biện 1: PGS.TS. Trịnh Thị Hoa Mai
Phản biện 2: PGS.TS. Trịnh Thị Thanh Thủy
Phản biện 3: TS. Đoàn Hữu Bảy

Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học
viện họp tại Học viện Khoa học xã hội, 477 Nguyễn Trãi, Thanh
Xuân, Hà Nội.
vào hồi……….giờ……phút, ngày…tháng…….năm…….

Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện:
Thư viện Quốc gia Việt Nam
Thư viện Học viện Khoa học xã hội


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngày nay trên phạm vi toàn cầu với sự bùng nổ của khoa học
công nghệ, sự phát triển không ngừng của kinh tế, thương mại và
mức sống của người dân ngày càng được nâng cao đã gắn kết
hoạt động du lịch, giải trí của con người với công việc làm ăn.
Hàng năm, những sự kiện chính trị, kinh tế, văn hoá, thể thao
mang tầm quốc gia, khu vực và quốc tế diễn ra với mật độ dày
đặc đã trở thành một cơ hội tốt cho hoạt động du lịch nói chung
và loại hình du lịch MICE nói riêng phát triển.
Trong những thập kỷ vừa qua, du lịch MICE trên thế giới đã
có những bước phát triển vượt bậc. Du lịch MICE được coi là
một trong những hoạt động kinh doanh năng động nhất trong
tương lai và tạo ra sự cạnh tranh giữa các quốc gia trong việc thu
hút và mở rộng loại hình du lịch hấp dẫn này. Du lịch MICE đang
phát triển mạnh ở các nước châu Á – là khu vực có sự hấp dẫn
bởi nền văn hóa phương Đông cổ kính với sự ưu đãi về thiên
nhiên và khí hậu đã tạo sự thu hút lớn đối với các du khách quốc
tế và đặc biệt là khách du lịch MICE. Các quốc gia và vùng lãnh
thổ ở châu Á phát triển mạnh mẽ loại hình du lịch MICE như
Singapore, Hồng Kông, Thái Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc,... Các
quốc gia này với những điều kiện phát triển riêng, với những
chính sách, con đường đi riêng, nhưng đều có điểm chung là họ
đã nhận thức được lợi ích to lớn từ việc phát triển du lịch MICE,

và đều đã tập trung các nguồn lực để biến loại hình du lịch MICE
thực sự trở thành một ngành “công nghiệp” đem lại những đóng
góp to lớn cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Như
1


Thái Lan, năm 2015, MICE thu hút hơn một triệu lượt khách
quốc tế, mang lại nguồn thu 89,5 tỷ Baht, chiếm hơn 13% tổng
doanh thu của ngành du lịch nước này [94]. Hay như Singapore –
một quốc đảo nhỏ bé với rất ít các điều kiện để phát triển du lịch,
họ đã tập trung cho phân khúc du lịch MICE rất mạnh mẽ, và
theo thống kê của Tổ chức Du lịch thế giới, từ năm 2009,
Singapore đã dẫn đầu danh sách các thành phố tổ chức hội nghị
với 637 hội nghị quốc tế được tổ chức tại đảo quốc này và chiếm
5,75% lượng hội nghị của toàn thế giới, 40% doanh thu du lịch
của Singapore là từ du lịch MICE [80]. Theo đánh giá của Hiệp
hội Du lịch châu Á, chỉ trong mười năm phát triển (từ 2005 đến
2015), công nghệ du lịch MICE đã giúp các nước châu Á vừa
tăng được lượng khách quốc tế và doanh thu, vừa có tác động
mạnh mẽ, tích cực đến giao lưu văn hoá, khuyến khích đầu tư và
tăng kim ngạch xuất khẩu.
Việt Nam được đánh giá là một điểm đến hấp dẫn, thân thiện
trong khu vực và trên thế giới, với nhiều danh lam thắng cảnh và
nền văn hoá đặc sắc, cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch đang ngày
càng được cải thiện, phát triển, có tiềm năng và điều kiện thuận
lợi để phát triển loại hình du lịch MICE. Tuy nhiên, mặc dù được
“du nhập” vào Việt Nam từ những năm 1990, đến nay, MICE vẫn
là loại hình mới đối với du lịch Việt Nam. Các sự kiện MICE
được tổ chức chủ yếu phục vụ nhiệm vụ chính trị, kinh tế của đất
nước. Nhận thức về tầm quan trọng và lợi ích của du lịch MICE

vẫn chưa được đầy đủ, nên loại hình du lịch này được phát triển
một cách thiếu chuyên nghiệp và không mang tính dài hạn,…
Điều đó đang dẫn đến một sự lãng phí rất lớn và sự tụt hậu ngày
2


càng xa giữa Việt Nam với các nước trong khu vực và trên thế
giới về sự phát triển du lịch nói chung và du lịch MICE nói riêng.
Có thể nói, phát triển loại hình du lịch MICE là một hướng đi
đúng cho ngành du lịch Việt Nam. Và việc nghiên cứu, học hỏi
kinh nghiệm phát triển loại hình du lịch MICE ở một số nước để
rút ra bài học phát triển loại hình du lịch này ở Việt Nam là rất
cần thiết, đặc biệt một số quốc gia và vùng lãnh thổ châu Á như
Singapore, Hồng Kông, Thái Lan,… đã đi trước Việt Nam tới
hơn 60 năm trong việc phát triển loại hình du lịch MICE và đều
đạt được những thành tựu ấn tượng, dù các điều kiện của họ có
thể không tốt hơn Việt Nam.
Do đó, NCS lựa chọn chủ đề “Phát triển du lịch MICE ở một
số nước châu Á và bài học cho Việt Nam” để nghiên cứu cho
luận án của mình. Trên cơ sở nghiên cứu toàn diện về phát triển
du lịch MICE tại một số quốc gia và vùng lãnh thổ điển hình ở
khu vực châu Á, luận án sẽ đưa ra các giải pháp và khuyến nghị
cần thiết nhằm phát triển tốt hơn loại hình du lịch MICE ở Việt
Nam trong thời gian tới.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án
2.1. Mục đích nghiên cứu
Luận án góp phần làm rõ cơ lý luận về du lịch MICE, phát
triển du lịch MICE. Trên cơ sở phân tích thực trạng phát triển loại
hình du lịch MICE tại một số nước và vùng lãnh thổ châu Á, luận
án rút ra những bài học kinh nghiệm, đồng thời đề xuất các giải

pháp nhằm phát triển loại hình du lịch MICE ở Việt Nam thời
gian tới.

3


2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nghiên cứu, luận án tập trung giải quyết
những nhiệm vụ nghiên cứu sau:
- Hệ thống hóa, làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về du
lịch MICE và phát triển du lịch MICE.
- Phân tích, đánh giá thực trạng phát triển du lịch MICE tại các
quốc gia và vùng lãnh thổ lựa chọn: Singapore, Hồng Kông
(Trung Quốc) và Thái Lan. Rút ra bài học kinh nghiệm về phát
triển du lịch MICE, áp dụng cho Việt Nam.
- Phân tích, đánh giá tiềm năng, thực trạng, đặc điểm, những
kết quả đạt được, những hạn chế, tồn tại của Việt Nam trong việc
phát triển loại hình du lịch MICE.
- Trên cơ sở những phân tích, nghiên cứu đã thực hiện, đề xuất
định những định hướng và một số giải pháp nhằm phát triển du
lịch MICE ở Việt Nam trong thời gian tới (đến năm 2030).
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận án
3.1. Đối tượng nghiên cứu của luận án
Luận án nghiên cứu về du lịch MICE và phát triển du lịch
MICE.
3.2. Phạm vi nghiên cứu của luận án
- Phạm vi nội dung: Trên cơ sở những vấn đề lý luận và thực
tiễn cơ bản về du lịch MICE và phát triển du lịch MICE, luận án
tập trung nghiên cứu một cách tổng quan về du lịch MICE tại
Việt Nam và một số nước, vùng lãnh thổ ở châu Á, cụ thể là

Singapore, Hồng Kông, Thái Lan, trong đó tập trung nhiều hơn ở
Singapore. Luận án làm rõ cung cách phát triển của loại hình du
lịch này ở các nước và vùng lãnh thổ nêu trên; nghiên cứu thực
4


trạng, định hướng và giải pháp cho phát triển du lịch MICE ở
Việt Nam trong thời gian tới.
Luận án nghiên cứu về loại hình du lịch MICE và phát triển du
lịch MICE dưới giác độ vĩ mô, không đi vào các kỹ thuật kinh
doanh du lịch MICE cụ thể.
Góc độ chủ thể nghiên cứu của luận án: Luận án nghiên cứu cả
hai chủ thể phát triển du lịch MICE là Nhà nước và các doanh
nghiệp làm du lịch, tuy nhiên tập trung chủ yếu ở góc độ chủ thể
là Nhà nước (các chính sách, biện pháp phát triển du lịch MICE).
+ Phạm vi thời gian: Du lịch MICE là loại hình tương đối mới
vì vậy luận án nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước và lãnh
thổ châu Á, nghiên cứu thực trạng phát triển loại hình du lịch
MICE ở Việt Nam trong khoảng từ năm 2005 trở lại đây và định
hướng phát triển cho những năm tiếp theo, đến 2030.
+ Phạm vi không gian: Nghiên cứu sử dụng không gian rộng
toàn cầu cho các lập luận và sử dụng nghiên cứu tình huống của
một số nước và lãnh thổ châu Á như: Singapore, Hồng Kông,
Thái Lan và Việt Nam.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu của luận án
4.1. Phương pháp luận nghiên cứu
Luận án vận dụng phương pháp luận duy vật biện chứng và
duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác-Lênin trong nghiên cứu các
vấn đề kinh tế - xã hội. Cách tiếp cận nghiên cứu của luận án là
cách tiếp cận nghiên cứu định tính.

4.2. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể
Luận án sử dụng những phương pháp nghiên cứu cụ thể như
sau:
5


t
t Luận án sử dụng nhiều nguồn
số liệu thống kê được thu thập từ các tài liệu trong và ngoài nước.
Các tài liệu này được NCS tập hợp, phân tích và mô tả nhằm làm
rõ thực trạng phát triển loại hình du lịch MICE ở một số quốc gia
và lãnh thổ châu Á được lựa chọn là Singapore, Hồng Kông, Thái
Lan,... ở chương 3 và thực trạng phát triển du lịch MICE của Việt
Nam trong chương 4.
u
t
t
: Luận án sử
dụng phương pháp này trong chương 1 nhằm nghiên cứu tổng
quan dựa trên các công trình khoa học có liên quan đến loại hình
du lịch MICE và phát triển loại hình du lịch MICE, đặc biệt ở khu
vực châu Á và Việt Nam. Phương pháp này c ng được sử dụng
trong chương 2 để tìm hiểu những kiến thức lý luận về du lịch
MICE và phát triển loại hình du lịch MICE dựa trên nguồn thông
tin thứ cấp thông qua các nghiên cứu đã xuất bản thành các giáo
trình, trong các tạp chí khoa học trong và ngoài nước, các bài báo,
tài liệu hội thảo, hội nghị, các tài liệu nghe nhìn, internet…, làm
cơ sở cho việc phân tích, đánh giá tình hình thực tế trong những
chương tiếp theo. Phương pháp này c n được sử dụng trong
chương 3 để tìm hiểu, phân tích những chính sách và biện pháp

phát triển loại hình du lịch MICE ở một số nước và lãnh thổ châu
Á lựa chọn trong đối tượng nghiên cứu của luận án; và rút ra một
số bài học kinh nghiệm cho Việt Nam. Trong chương 4, phương
pháp nghiên cứu phân tích c ng được NCS sử dụng để góp phần
làm rõ tiềm năng, thực trạng phát triển du lịch MICE ở Việt Nam;
đồng thời tìm hiểu những điều kiện để Việt Nam có thể vận dụng

6


tốt những bài học kinh nghiệm từ thực tiễn phát triển du lịch
MICE của các quốc gia và lãnh thổ nghiên cứu.
s s
NCS sử dụng phương pháp này trong
chương 3 để so sánh về những điều kiện cho phát triển loại hình
du lịch MICE ở các nước và lãnh thổ châu Á được lựa chọn
nghiên cứu; và trong chương 4 để so sánh và làm rõ những điều
kiện tiềm năng của Việt Nam trong phát triển du lịch MICE,
những ưu thế của Việt Nam so với các quốc gia và lãnh thổ ở
châu Á.
đ ều tra xã hội học: Luận án sử dụng phương
pháp này trong chương 4 để tìm hiểu tình hình, cách nhìn nhận
của các địa phương, doanh nghiệp đối với hiện trạng hoạt động
du lịch MICE tại Việt Nam; nhằm đánh giá thực tiễn phát triển du
lịch MICE ở Việt Nam, tìm ra những điểm yếu, những khó khăn
thách thức đối với việc phát triển du lịch MICE Việt Nam và
nguyên nhân của những khó khăn đó. Hình thức điều tra: Phát
bảng hỏi, lấy ý kiến doanh nghiệp lữ hành, khách sạn, công ty tổ
chức sự kiện. Số phiếu phát ra tới công ty lữ hành, công ty tổ
chức sự kiện, các khách sạn từ 3* đến 5* là 300 phiếu, số phiếu

thu về 240 phiếu.
Kết quả tổng hợp về: (1) Đối tượng/nhà tổ chức MICE; (2) Tỷ
trọng sử dụng phòng ngủ tại khách sạn của khách MICE; (3) Đối
tượng khách MICE sử dụng phòng họp của khách sạn; (4) Cơ cấu
doanh thu MICE của khách sạn; (5) Khó khăn của doanh nghiệp
trong kinh doanh MICE [Phụ lục 03, 04, 05].
t
Phương pháp này được luận
án sử dụng ở chương 4 để nhận định, phác họa xu hướng và
7


những điều kiện mới đặt ra cho sự phát triển loại hình du lịch
MICE trong thời gian tới; từ đó đưa ra những giải pháp nhằm
phát triển loại hình du lịch MICE ở Việt Nam cho phù hợp.
5. Đóng góp mới về khoa học của luận án
Luận án có những đóng góp mới về khoa học chủ yếu sau:
- Một là: Đã hệ thống hóa được những vấn đề lý luận và thực
tiễn cơ bản về Du lịch MICE và phát triển du lịch MICE; làm rõ
cơ sở khách quan của việc phát triển du lịch MICE, khái quát
những tiêu chí đánh giá sự phát triển của du lịch MICE, chỉ ra
những điều kiện cần thiết để phát triển du lịch MICE, khái quát
được thực tiễn phát triển du lịch MICE trên thế giới.
- Hai là, luận án làm rõ những thành tựu nổi bật trong phát
triển du lịch MICE ở ba quốc gia và vùng lãnh thổ châu Á là:
Singapore, Hồng Kông (Trung Quốc), và Thái Lan; phân tích
những điều kiện cho phát triển loại hình du lịch MICE ở từng
quốc gia và vùng lãnh thổ; nghiên cứu làm rõ các chính sách và
biện pháp phát triển du lịch MICE ở các nước và lãnh thổ này.
- Ba là, từ thực tiễn phát triển du lịch MICE ở một số nước và

lãnh thổ châu Á, rút ra một số bài học kinh nghiệm để phát triển
loại hình du lịch này ở Việt Nam.
- B n là, trên cơ sở làm rõ tiềm năng, thực trạng phát triển, đặc
điểm chung của loại hình du lịch MICE ở Việt Nam, Luận án đã
đưa ra một số giải pháp chủ yếu để phát triển tốt hơn loại hình du
lịch này ở Việt Nam.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
Kết quả nghiên cứu của luận án sẽ có giá trị tham khảo về cơ
sở lý luận và thực tiễn cho những nhà nghiên cứu quan tâm đến
8


du lịch MICE và phát triển du lịch MICE nói chung, và ở một số
nước, lãnh thổ châu Á và Việt Nam nói riêng. Đồng thời, góp
phần hoàn thiện thể chế, chính sách về phát triển loại hình du lịch
MICE, phục vụ cho nhu cầu phát triển đất nước trong bối cảnh
hội nhập.
Ngoài ra, luận án còn là tài liệu cần thiết cho việc nghiên cứu
và giảng dạy những vấn đề liên quan đến du lịch MICE và phát
triển du lịch MICE; là tài liệu tham khảo cho các nhà hoạt động
thực tiễn, kinh doanh loại hình du lịch MICE ở Việt Nam.
7. Kết cấu của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, lời cam đoan, trang bìa, mục lục,
danh mục chữ viết tắt, danh mục bảng, tài liệu tham khảo, phụ lục
và các công trình nghiên cứu đã công bố của tác giả, luận án được
kết cấu như sau:
C
1 Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến
chủ đề của luận án
C

2: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn cơ bản về Du
lịch MICE và phát triển Du lịch MICE
C
3: Phát triển Du lịch MICE ở một số nước và lãnh thổ
châu Á
C
4: Định hướng và giải pháp phát triển loại hình Du
lịch MICE ở Việt Nam trên cơ sở vận dụng kinh nghiệm quốc tế
Chƣơng 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN
ĐẾN CHỦ ĐỀ CỦA LUẬN ÁN
Trong chương này, các công trình nghiên cứu liên quan đến
chủ đề của luận án được khái quát theo các nội dung liên quan
9


đến mục đích của luận án, chủ yếu tập trung vào: (1) Những
nghiên cứu về lý thuyết phát triển du lịch MICE; (2) Những
nghiên cứu về thực tiễn phát triển du lịch MICE ở một số nước
châu Á và Việt Nam. Từ đó chỉ ra những điểm đã thống nhất,
khoảng trống và hướng nghiên cứu của luận án.
1.1. Tổng quan tài liệu nghiên cứu về lý thuyết phát triển du
lịch MICE
- Các nghiên cứu ngoài nước
- Các nghiên cứu trong nước
1.2. T.2. ghiên cứu trong nƣớcịch MIC thực tiễn phát triển du
lịch MICE ở một số nƣớc châu Á và Việt Nam
- Các nghiên cứu ngoài nước
- Các nghiên cứu trong nước
1.3. Đánh giá về tình hình nghiên cứu, khoảng trống và

hƣớng nghiên cứu của luận án
Th nhất, đối với các nghiên cứu cả ở trong và ngoài nước, nội
dung nghiên cứu về du lịch MICE thường nằm trong các nghiên
cứu về du lịch nói chung, còn thiếu vắng những công trình nghiên
cứu về các khía cạnh phát triển của riêng loại hình du lịch này.
Th hai, một số nghiên cứu tập trung vào việc nghiên cứu
những mảng vấn đề khác nhau có liên quan đến phát triển du lịch
MICE ở một hoặc một số quốc gia, như nghiên cứu về tiềm năng
phát triển du lịch MICE, những thành tựu đạt được, sản phẩm,
hay các chương trình xúc tiến du lịch MICE... Tuy nhiên, còn
thiếu vắng các nghiên cứu một cách tổng thể về các chính sách và
biện pháp phát triển du lịch MICE ở một số nước trong khu vực.

10


Th ba, đa số các nghiên cứu tập trung vào phân tích việc phát
triển du lịch MICE ở một khu vực hay một thành phố nào đó của
một quốc gia hơn là ở tầm quốc gia; hoặc nghiên cứu về thực tiễn
phát triển du lịch MICE của một thành phố cụ thể của Việt Nam.
Do đó, bài học rút ra để vận dụng cho phát triển du lịch MICE
của Việt Nam trong thời gian tới còn thiếu.
Do đó, Luận án sẽ hướng đến hoàn thiện các khoảng trống tri
thức nêu trên, cụ thể:
(i) Luận án nghiên cứu để hệ thống hóa và làm rõ hơn một số
vấn đề lý luận và thực tiễn cơ bản về loại hình du lịch MICE và
phát triển du lịch MICE.
(ii) Luận án nghiên cứu toàn diện về việc phát triển loại hình
du lịch MICE tại một số quốc gia và lãnh thổ ở châu Á. Cụ thể,
nghiên cứu các điều kiện phát triển du lịch MICE ở một số nước

và lãnh thổ ở châu Á; đồng thời nghiên cứu các chính sách và
biện pháp phát triển du lịch MICE của các nước này; hay tạo
dựng các điều kiện cần thiết cơ bản để du lịch MICE của các
nước này có thể phát triển. Trên cơ sở đó, rút ra bài học kinh
nghiệm vận dụng cho việc phát triển du lịch MICE ở Việt Nam
trong thời gian tới.
(iii) Luận án nghiên cứu thực tiễn phát triển du lịch MICE ở
Việt Nam, trong đó phân tích các điều kiện phát triển loại hình du
lịch này ở nước ta, phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và
thách thức cho phát triển du lịch MICE ở Việt Nam; những hạn
chế trong phát triển du lịch MICE thời gian qua; và đề xuất định
hướng, giải pháp phát triển du lịch MICE ở Việt Nam thời gian

11


tới, trên cơ sở những bài học kinh nghiệm rút ra từ nghiên cứu
một số quốc gia và lãnh thổ ở châu Á.
Chƣơng 2
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CƠ BẢN VỀ
DU LỊCH MICE VÀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH MICE
Chương này hệ thống hóa và làm rõ một số vấn đề lý luận và
thực tiễn cơ bản về du lịch MICE và phát triển du lịch MICE. Cụ
thể: Làm rõ nội hàm và các đặc trưng của loại hình du lịch MICE;
các vấn đề lý luận cơ bản về phát triển du lịch MICE, trong đó
làm rõ quan điểm về phát triển du lịch MICE gắn với phát triển
du lịch bền vững và mục tiêu phát triển bền vững nói chung; nội
dung phát triển du lịch MICE; các điều kiện cần được tạo dựng
để loại hình du lịch này có thể phát triển và các tiêu chí để có thể
đánh giá sự phát triển của du lịch MICE. Đồng thời chương này

c ng phân tích những lợi ích của phát triển du lịch MICE; bối
cảnh và xu hướng quốc tế tác động đến phát triển du lịch MICE,
khái quát lịch sử và tình hình phát triển du lịch MICE trên thế
giới.
2.1. Những vấn đề lý luận cơ bản về Du lịch MICE
2.1.1. Qua
ệ về u lị MICE
- Khái niệm MICE:
+ Meeting (gặp gỡ, họp mặt)
+ Incentive (khen thưởng, khuyến khích)
+ Convention/Conference (hội thảo, hội nghị)
+ Exhibition (triển lãm)/Event (sự kiện)
- Khái niệm Du lịch MICE
2.1.2. Đặ đ ể l ạ ì
u lị

MICE
12


- Đặc điểm về khách du lịch MICE
- Đặc điểm về thời vụ du lịch MICE
- Đặc điểm về địa điểm tổ chức và nguồn nhân lực của du lịch
MICE
2.2. Một số vấn đề lý luận về phát triển Du lịch MICE
2.2.1. Qua đ ể về
t tr ể u lị MICE
“Phát triển du lịch MICE là sự kết hợp các biện pháp thể chế
chính sách và tất cả các hoạt động của các đối tượng liên quan, từ
cơ quan chức năng về quản lý nhà nước liên quan đến du lịch

MICE, các doanh nghiệp kinh doanh du lịch MICE và cộng đồng
dân cư, để nhằm mục đích gia tăng sản lượng và doanh thu cùng
mức độ đóng góp của loại hình du lịch này cho nền kinh tế, xã
hội và môi trường; đồng thời có sự hoàn thiện về mặt cơ cấu kinh
doanh, thể chế và chất lượng kinh doanh của loại hình du lịch
MICE”.
2.2.2.
t tr ể u lị MICE ắ vớ lý t uyết
t tr ể ề
vữ
- Luận thuyết phát triển bền vững và các nguyên tắc định
hướng
- Phát triển du lịch MICE gắn với phát triển bền vững
2.2.3. Đ ều ệ
t tr ể u lị MICE
- Điều kiện về môi trường kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội
- Điều kiện về chính sách đối với loại hình du lịch MICE
- Điều kiện về tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn
- Điều kiện về chất lượng nguồn nhân lực
- Điều kiện về hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật, cơ sở hạ tầng
và dịch vụ xã hội
13


2.2.4. B ệ
t tr ể u lị MICE
- Nâng cao nhận thức về phát triển du lịch MICE
- Lựa chọn loại hình sản phẩm du lịch MICE để phát triển cho
phù hợp
- Phát triển thị trường, xúc tiến quảng bá sản phẩm du lịch

MICE
- Sự phối hợp giữa các bên liên quan trong việc tổ chức các
hoạt động MICE
2.2.5. Đ
về
t tr ể u lị MICE
- Hiệu quả phát triển du lịch MICE về kinh tế
- Phát triển du lịch MICE bền vững về xã hội
- Phát triển du lịch MICE đảm bảo sự bền vững về môi trường
2.3. Thực tiễn phát triển loại hình Du lịch MICE
2.3.1. B
và xu ớ t à ầu t độ đế u lị MICE
- Bối cảnh toàn cầu và xu hướng phát triển du lịch MICE
- Cách mạng Công nghiệp 4.0 và những tác động đến du lịch
MICE
- Xu hướng nhu cầu tiêu dùng du lịch
2.3.2. L
từ
t tr ể u lị MICE
- Đóng góp của du lịch MICE về kinh tế
- Tác động về chính trị
- Đóng góp về văn hoá, xã hội, môi trường
- Đóng góp đối với ngành Du lịch
2.3.3. Lị
2.3.4. K

sử
t tr ể
qu t tì
ì

ủa u lị MICE
t tr ể u lị MICE tr

Kết luận chƣơng 2

14

t ế

ớ


Chƣơng 3
PHÁT TRIỂN DU LỊCH MICE TẠI MỘT SỐ NƢỚC VÀ
VÙNG LÃNH THỔ CHÂU Á
Trong những năm gần đây, du lịch MICE đã dần dần phát
triển mạnh ở khu vực châu Á với các quốc gia và vùng lãnh thổ
tiêu biểu như Singapore, Hồng Kông (Trung Quốc), Nhật Bản,
Singapore, Thái Lan, Malaysia. Chương này sẽ trình bày và phân
tích thực trạng phát triển loại hình du lịch MICE ở Singapore,
Hồng Kông (Trung Quốc) và Thái Lan, trong đó tập trung chủ
yếu vào Singapore. Từ đó, rút ra những bài học kinh nghiệm cho
Việt Nam.
3.1. Phát triển du lịch MICE ở Singapore
3.1.1. T à t u tr
t tr ể u lị MICE ở S a re
3.1.2. Đ ều ệ
t tr ể u lị MICE ở S a re
- Vị trí chiến lược và dễ tiếp cận

- Hệ thống cơ sở hạ tầng – kỹ thuật phục vụ cho phát triển du
lịch MICE, bao gồm: Hệ thống giao thông; thông tin liên lạc và
viễn thông; cơ sở lưu trú; trung tâm hội nghị, hội thảo,… ở
Singapore đều đã hoàn thiện và ngày càng hiện đại. Singapore có
nhiều sự lựa chọn về địa điểm tổ chức sự kiện và chỗ ở cho du
khách.
- Tài nguyên du lịch nhân văn của Singapore được đánh giá là
phong phú, độc đáo, hấp dẫn, hỗ trợ tốt cho sự phát triển của loại
hình du lịch MICE ở quốc gia này.
- Sự quan tâm đến phát triển du lịch MICE của chính phủ
Singapore được thể hiện qua hoạt động hết sức tích cực và hiệu

15


quả của Tổng cục du lịch Singapore, cơ quan đầu tàu của ngành
du lịch nước này
- Sự chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm
- Sự phát triển vượt bậc của nền kinh tế Singapore
3.1.3. C
s , ệ
t tr ể u lị MICE ở
Singapore
- Nhận thức về phát triển du lịch MICE
- Lựa chọn loại hình sản phẩm du lịch MICE phù hợp để phát
triển
- Tạo dựng sự hợp tác và liên kết giữa các bên liên quan trong
việc tổ chức các hoạt động MICE
- Phát triển thị trường, xúc tiến quảng bá sản phẩm du lịch
MICE

- Tạo dựng các điều kiện cho phát triển loại hình du lịch MICE
- Các chính sách hay biện pháp khác để phát triển du lịch
MICE
3.2. Phát triển du lịch MICE ở Hồng Kông (Trung Quốc)
3.2.1. T à t u tr
t tr ể u lị MICE ở Hồ K
3.2.2. Đ ều ệ
t tr ể u lị MICE ở Hồ K
- Vị trí chiến lược và dễ tiếp cận
- Sự chuyên nghiệp và hiệu quả
- Nhiều sự lựa chọn về cơ sở lưu trú phù hợp với đối tượng
khách MICE
- Phong cảnh đẹp và đa dạng
- Nhiều hoạt động vui chơi giải trí phong phú
- Hồng Kông là thiên đường mua sắm và ẩm thực
- Môi trường kinh doanh lý tưởng
16


3.2.3. C
s , ệ
t tr ể u lị MICE ở Hồ
K
(Tru Qu )
- Lựa chọn loại hình sản phẩm du lịch MICE để phát triển cho
phù hợp
- Thiết lập sự hợp tác và liên kết giữa các bên liên quan trong
việc tổ chức các hoạt động MICE
- Phát triển thị trường, xúc tiến quảng bá sản phẩm du lịch
MICE

- Tạo dựng các điều kiện cho phát triển loại hình du lịch MICE
- Một số chính sách và biện pháp khác
3.3. Phát triển du lịch MICE ở Thái Lan
3.3.1. Một s t à t u
tr
t tr ể u lị MICE ở
Thái Lan
3.3.2. Đ ều ệ
t tr ể u lị MICE ủa T
La
- Tinh thần hiếu khách của người dân Thái Lan
- Hạ tầng thuận tiện
- Thái Lan là “thiên đường” mua sắm và nghỉ dưỡng
- Thái Lan có hệ thống dịch vụ du lịch và dịch vụ xã hội rất
phong phú
3.3.3. C
s
và ệ
t tr ể u lị MICE ở T
Lan
- Nhận thức về phát triển du lịch MICE
- Lựa chọn loại hình sản phẩm du lịch MICE phù hợp để phát
triển
- Xây dựng các chính sách ưu đãi, thúc đẩy phát triển du lịch
MICE

17


- Phát triển thị trường, xúc tiến, quảng bá sản phẩm du lịch

MICE
- Tạo dựng các điều kiện cho phát triển loại hình du lịch MICE
- Một số biện pháp khác
3.4. Một số bài học kinh nghiệm cho phát triển du lịch MICE
ở Việt Nam
- Bài học nâng cao nhận thức về phát triển du lịch MICE
- Bài học về lựa chọn loại hình sản phẩm du lịch MICE để
phát triển cho phù hợp
- Bài học về tạo dựng sự hợp tác và liên kết trong phát triển du
lịch MICE
- Bài học về phát triển thị trường, xúc tiến quảng bá sản phẩm
du lịch MICE
- Bài học về tạo dựng các điều kiện đảm bảo cho phát triển
loại hình du lịch MICE
- Kinh nghiệm từ những mặt hạn chế
Kết luận chƣơng 3
Chƣơng 4
GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH MICE Ở VIỆT NAM
TRÊN CƠ SỞ VẬN DỤNG KINH NGHIỆM QUỐC TẾ
Việt Nam được đánh giá là quốc gia có rất nhiều tiềm năng
cho phát triển ngành du lịch nói chung và loại hình du lịch MICE
nói riêng. Tuy nhiên, thực tiễn phát triển du lịch MICE ở Việt
Nam thời gian qua mặc dù đã có những thành tựu nhất định,
nhưng c ng còn rất nhiều hạn chế, bất cập và chưa tương xứng
với tiềm năng. Trong chương 4, luận án trên cơ sở nghiên cứu,
18


phân tích làm rõ thực trạng phát triển du lịch MICE ở Việt Nam,
đặc biệt là những hạn chế bất cập; chỉ rõ những đặc điểm của thị

trường du lịch MICE ở Việt Nam; đồng thời vận dụng những bài
học kinh nghiệm quốc tế để đề xuất những định hướng, giải pháp
nhằm phát triển loại hình du lịch MICE ở nước ta trong thời gian
tới.
4.1. Tiềm năng và thực trạng phát triển du lịch MICE của
Việt Nam
4.1.1. T ề ă
t tr ể u lị MICE ủa V ệt Na
- Việt Nam đã và đang chủ động, tích cực hội nhập khu vực và
quốc tế
- An ninh, an toàn
- Tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn phong phú, hấp dẫn
- Cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch
- Các dịch vụ xã hội
- Hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng được nâng
cao
- Chính sách đổi mới, mở cửa và hội nhập
4.1.2. Một s ết qu đã đạt đ
tr
t tr ể u lị MICE
ủa V ệt Na
- Số lượng doanh nghiệp cung cấp dịch vụ MICE của Việt
Nam tăng lên khá nhanh
- Lượng khách du lịch MICE tăng nhanh trong những năm gần
đây
- Thu nhập từ du lịch MICE tăng

19

- Cơ sở vật chất kỹ thuật đã đảm bảo những điều kiện ban đầu
cho phát triển du lịch MICE, tuy nhiên vẫn c n nhiều vấn đề đặt
ra c n cần phải tiếp tục phát triển.
- Công tác xúc tiến, quảng bá c ng đạt những kết quả nhất
định
- Đã có những thành công ban đầu tạo tiền đề cho sự phát triển
du lịch MICE
4.1.3. N ữ
ạ
ế, ất ậ và uy
- Nhận thức về phát triển du lịch MICE của Việt Nam
- Chưa chú trọng sản phẩm du lịch MICE m i nhọn để phát
triển
- Về các điều kiện cho phát triển du lịch MICE
+ Về cơ sở hạ tầng
+ Về nguồn nhân lực
+ Về cung cấp dịch vụ liên quan
- Về phát triển thị trường, xúc tiến quảng bá sản phẩm du lịch
MICE
4.2. Một số đặc điểm của thị trƣờng du lịch MICE Việt Nam
4.3. Định hƣớng phát triển du lịch MICE ở Việt Nam
- Một là, phát triển du lịch MICE nên trở thành một trong
những mục tiêu chiến lược phát triển ngành du lịch Việt Nam.
- Hai là, cần đặc biệt chú trọng khâu quy hoạch du lịch MICE,
để từ đó có hướng đầu tư đúng đắn, tránh đầu tư tràn lan, dàn trải.
- Ba là, chú trọng xây dựng, phát triển sản phẩm du lịch MICE
độc đáo, có tính cạnh tranh cao, đồng thời tiến hành hiệu quả
công tác quảng bá, xúc tiến sản phẩm du lịch MICE theo hướng
chuyên nghiệp hóa;
20

- B là, cần có chính sách quan tâm đầu tư, xây dựng cơ sở
hạ tầng và hạ tầng kỹ thuật, công nghệ nhằm hỗ trợ và tạo điều
kiện cho du lịch MICE phát triển
- Nă là, việc thành lập cơ quan chuyên về quản lý và phát
triển hoạt động du lịch MICE góp phần quan trọng MICE phát
triển đồng bộ, có chiều sâu và chuyên nghiệp hóa.
- Sáu là, nâng cao nhận thức của cộng đồng dân cư về vai tr
và tầm quan trọng của du lịch MICE
4.4. Một số giải pháp chủ yếu phát triển du lịch MICE ở Việt
Nam trên cơ sở vận dụng kinh nghiệm quốc tế
- Giải pháp về nâng cao nhận thức về phát triển du lịch MICE
- Giải pháp về lựa chọn sản phẩm du lịch MICE mang tính
m i nhọn để phát triển
- Giải pháp về đầu tư tạo dựng các điều kiện cho phát triển du
lịch MICE
- Giải pháp về phát triển thị trường và quảng bá xúc tiến
- Một số giải pháp khác
Kết luận chƣơng 4

21


KẾT LUẬN CHUNG
Bản thân việc nghiên cứu về một loại hình du lịch không
phải là mới trong nghiên cứu kinh tế - xã hội, nhưng tiếp cận với
du lịch MICE lại là tiếp cận một đối tượng khá mới ở Việt Nam.
Cái mới của đề tài biểu hiện ở sự thú vị khi nghiên cứu và sự khó
khăn trong việc thu thập tài liệu phân tích, vì thực tế là du lịch

MICE còn xa lạ ngay cả với nhiều người hiện đang kinh doanh
dịch vụ du lịch nên khả năng tiếp cận tài liệu là không dễ dàng.
Thực tiễn cho thấy, du lịch MICE không phải là du lịch
thuần túy theo nghĩa c nhưng lại hỗ trợ cho du lịch phát triển,
với một số đặc điểm như: (i) Đây là một lĩnh vực kinh doanh có
thể đem đến nhiều lợi ích kinh tế cho điểm đến. Doanh thu từ du
lịch MICE không chỉ tập trung ở nơi diễn ra sự kiện, mà trải đều
trong xã hội, người dân c ng được hưởng lợi từ doanh thu du lịch
MICE. (ii) Phát triển du lịch MICE không chỉ đem đến lợi ích
kinh tế mà còn quan trọng ở thương hiệu, đẳng cấp của điểm đến,
qua sự đánh giá và cảm nhận của du khách MICE. (iii) Đây là
một lĩnh vực kinh doanh rất cạnh tranh, cần sự phối hợp nhịp
nhàng giữa quyền lợi tư nhân (hay lĩnh vực tư) và lĩnh vực công.
Không bên nào được “kéo chiếc chăn” qua phía mình quá nhiều,
để cho mọi bên cùng hưởng, tức là cả xã hội được hưởng. (iv)
Đây là một ngành kinh doanh rất dễ bị tổn hại vì dễ bị tác động
bởi những thay đổi nhanh chóng, nhất là những thay đổi giá cả và
các sắc thuế trong một thời gian không dài. Vì từ khi khách đặt
vấn đề liên hệ đến khi khách đến có khi cả 1 năm. Do đó chỉ có
môi trường kinh tế, chính trị ổn định mới thực sự phát triển tốt du
lịch MICE…
22


Mặc dù nền kinh tế thuế giới có thay đổi, mối đe dọa khủng
bố quốc tế tiềm ẩn, nhiều phát minh mới trong lĩnh vực công
nghệ thông tin xuất hiện… nhưng nhìn chung, du lịch MICE vẫn
sẽ ngày càng phát triển. Tuy nhiên mỗi quốc gia, bên cạnh việc
đánh giá tiềm năng và xây dựng chiến lược phát triển du lịch
MICE phù hợp với đất nước mình thì c ng cần phải học hỏi kinh

nghiệm của các nước khác. Trong nền kinh tế hiện đại, một quốc
gia không thể phát triển nhanh và bền vững nếu không tham gia
vào quá trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Việc tìm hiểu
kinh nghiệm phát triển du lịch MICE của Singapore, Hồng Kông
và Thái Lan nhằm mục đích phân tích những yếu tố tạo nên thành
công c ng như bài học kinh nghiệm quý giá của các quốc gia và
vùng lãnh thổ này; từ đó tìm ra khả năng phát triển loại hình du
lịch MICE ở Việt Nam. Thực tiễn nghiên cứu đã cho thấy,
Singapore và Hồng Kông (đặc biệt là Singapore), là những nước
đi đầu trong lĩnh vực tổ chức MICE ở khu vực châu Á và trên thế
giới, với cơ sở vật chất hoàn hảo, đội ng kinh doanh du lịch
MICE chuyên nghiệp c ng như sự hỗ trợ của Chính phủ rất linh
hoạt và hiệu quả. Thêm vào đó, nguồn thông tin về du lịch MICE
của các nước này rất đa dạng và hoàn toàn công khai. Vấn đề cơ
bản đối với các quốc gia đang trên đường phát triển du lịch MICE
như Việt Nam là có biết tận dụng nguồn thông tin ấy như một tài
liệu tham khảo đặc biệt và ứng dụng cho phù hợp với thực tiễn
của du lịch MICE Việt Nam hay không. Một vài dấu hiệu khả
quan ban đầu c ng đã chứng minh tiềm năng phát triển du lịch
MICE của Việt Nam là rất to lớn, được coi như một "mỏ vàng"
mới được phát hiện và khai thác sơ bộ. Tuy nhiên, con đường
23