“Phân tích sự tác động của thông tin đại chúng và dư luận xã hội đến hoạt động thực hiện pháp luật ở nước ta hiện nay”.

MỞ BÀI
Dư luận xã hội và thông tin đại chúng là một hiện tượng đặc biệt
trong đời sống xã hội. Trên bình diện chung, nó biểu thị những mối
quan tâm, tâm tư, nguyện vọng, được thể hiện dưới dạng ý kiến phán
xét, đánh giá của đông đảo người dân về một hiện tượng, quá trình, sự
kiện nào đó xảy ra trong xã hội. Trong bất kỳ xã hội nào, dư luận xã
hội, thông tin địa chúng luôn có những tác động nhất định, mạnh mẽ
đến các quá trình chính trị – xã hội của đất nước, đến việc lãnh đạo và
quản lý người dân. Đối với hoạt động thực hiện pháp luật, dư luận xã
hội và thông tin đại chúng cũng mang tầm ảnh hưởng khá sâu sắc. Để
làm rõ vấn đề này, em xin chọn đề tài số 5 làm baì tập lớn của mình:
“Phân tích sự tác động của thông tin đại chúng và dư luận xã hội đến
hoạt động thực hiện pháp luật ở nước ta hiện nay”.

1


NỘI DUNG
I. Những vấn đề lý luận chung
1. Dư luận xã hội.
Dư luận xã hội là hiện tượng thuộc mặt tinh thần của đời sống xã
hội. Dư luận xã hội đã xuất hiện và tồn tai từ lâu trong lịch sử, tồn tại
và phát triển cùng với quá trình vận động, phát triển của bản thân xã
hội loài người.
Dư luận xã hội là tập hợp các ý kiến, thái độ có tính chất phán xét,
đánh

giá

của các nhóm xã hội hay của xã hội nói chung trước những vấn đề
mang

tính

thời sự, có liên quan tới lợi ích chung, thu hút được sự quan tâm của
nhiều

người

và được thể hiện trong các nhận định hoặc hành động thực tiễn của họ.
Trong
thời kỳ công sản nguyên thủy, khi chưa có nhà nước, chưa có pháp
luật

dư

luận

xã hội đã từng được sử dụng để điều hòa các mối quan hệ xã hội, định
hướng
hành vi của con người.
Dư luận là hiện tượng tâm lý bắt nguồn từ một nhóm người, biểu
hiện

bằng

những phán đoán, bình luận, quan điểm về một vấn đề nào đó kèm
2


theo

thái

độ

cảm xúc và sự đánh giá nhất định, được truyền từ người này tới người
kia,

nhóm

này sang nhóm khác. Nó có thể được truyền đi một cách tự phát hoặc
được

tạo

ra một cách cố ý. Nếu được lan truyền rộng rãi và lặp lại thì trở thành
dư

luận

xã

hội. Dư luận cũng có thể hình thành từ những định kiến xã hội hay là
từ
những tác động truyền thông, phong trào,....
Dư luận có mặt tích cực và tiêu cực dựa vào các nguồn tin mà từ
đó nó hình thành. Nếu nó hình thành dựa vào nguồn tin xác thực thì sẽ
trở thành thông tin hữu ích khi nói lên những gì mà mọi người nghĩ về
sự việc đó, còn nếu hình thành khi không có căn cứ hoặc dựa vào
nguồn thông tin không rõ ràng cho dù là cố ý hay vô ý, nó có thể tạo

tin đồn nhảm và có thể bị sử dụng cho một mục đích nào đó. Dư luận
đôi khi có thể xâm phạm rất mạnh vào quyền riêng tư của cá nhân cho
dù là đúng hay không.
2. Thông tin đại chúng.
Thông tin đại chúng là nội dung của truyền thông đại chúng,
thông tin đại chúng được truyền qua các phương tiện truyền thông đại
chúng.

3


Truyền thông đại chúng được hiểu chung là một quá trình có định
hướng nhằm truyền đạt thông tin đại chúng tới những đối tượng mục
tiêu đại chúng bằng các phương tiện truyền thông đại chúng để phục
vụ mục đích đã được đề ra.
Các phương tiện thông tin đại chúng là các phương tiện truyền tải
thông
tin đến công chúng, bao gồm: báo, tạp chí, đài truyền hình, đài phát
thanh, internet… Theo nghĩa rộng, các phương tiện thông tin đại
chúng là các thiết chế xã hội đặc thù với sự trợ giúp của các công cụ
kỹ thuật đặc biệt nhằm chuyển tải thông tin đến đông đảo công chúng.
Các phương tiện thông tin đại chúng như truyền hình, đài phát thanh,
báo chí và gần đây là máy vi tính tạo ra những mắt xích quan trọng nối
người này với người khác. Những phương tiện này có một đặc tính
quan trọng là có khả năng truyền đạt nhiều thông điệp từ một nguồn
đơn lẻ đến rất nhiều người khác nhau trong cùng một lúc.
3. Hoạt động thực hiện pháp luật
Thực hện pháp luật là hoạt động có mục đích nhằm hiện thực hóa
các quy định của pháp luật, làm cho chúng đi vào cuộc sống, trở thành
những hành vi thực tế hợp pháp của các chủ thể pháp luật.

Các hình thức thực hiện pháp luật rất phong phú, đa dạng. Căn cứ
vào tính chất của các hoạt động thực hiện các quy phạm pháp luật,
khoa học pháp lý xác định những hình thức thực hiện pháp luật sau:

4


Tuân thủ pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các
chủ thể pháp luật tự kiềm chế để không thực hiện những hành vi, hoạt
động mà pháp luật ngăn cấm. Tuân thủ pháp luật biểu hiện cách xử sự
thụ động của các chủ thể, song nó cũng thể hiện sự tự giác thực hiệ
pháp luật.
Thi hành pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các
chủ thể pháp luật thực hiện nghĩa vụ pháp lý của mình bằng hành động
tích cực. Chẳng hạn việc hăng hái thực hiện nghĩa vụ quân sự của nam
thanh niên trong độ tuổi bắt buộc thực hiện nghĩa vụ quân sự theo luật
là việc thi hành pháp luật.
Sử dụng pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các
chủ thể pháp luật thực hiện quyền, tự do pháp lý của mình (thực hiện
những hành vi mà pháp luật cho phép). Theo đó, chủ thể có quyền
thực hiện hoặc không thực hiện những hành vi đó.
Áp dụng pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó nhà
nước thông qua các cơ quan nhà nước hoặc nhà chức trách có thẩm
quyền tổ chức cho các chủ thể của pháp luật thực hiện những quy định
của pháp luật hoặc tự mình căn cứ vào các quy định của pháp luật tạo
ra các quyết định làm phát sinh, thay đổi, đình chỉ hoặc chấm dứt các
quan hệ pháp luật cụ thể.

5

II. Tác đông của dư luận xã hội và thông tin đại chúng đối với
hoạt động thực hiện pháp luật
1. Tác động của dư luận xã hội đối với hoạt động thực hiện
pháp luật
Dư luận xã hội có tác động đáng kể đối với việc thực hiện pháp
luật
Thứ nhất, dư luận xã hội là sự thể hiện lợi ích chung thông qua
tiếng nói chung của nhân dân, nên nó là điều kiện cần thiết để các tầng
lớp nhân dân phát huy quyền làm chủ, mở rộng nền dân chủ xã hội,
tích cực tham gia vào hoạt động thực hiện pháp luật.
Thứ hai, dư luận xã hội là nguồn thông tin phản hồi có ý nghĩa rất
quan trọng và thiết thực đối với hoạt động thực hiện pháp luật. Mọi
chủ trương, chính sách phát luật khó có thể trở thành hiện thực nếu
như không hợp lòng dân, không được nhân dân ủng hộ, dẫn đến việc
thực hiện pháp luật trở nên khó khăn hơn. Mọi vướng mắc, lệch lạc
trong quá trình triển khai thực hiện pháp luật đều được bộc lộ qua dư
luận xã hội. Dư luận xã hội là một trong những cơ sở thông tin phản
hồi giúp các cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện pháp luật một
cách linh hoạt có hiệu quả,
Thứ ba, dư luận xã hội giúp cho việc nhận thức và ý thức thực
hiện pháp luật của con người được nâng cao hơn. Dư luận xã hội giáo
dục con người có khi còn mạnh hơn biện pháp hành chính. Khi đã
hình thành, nó tác động vào ý thức con người, chi phối ý thức cá nhân.
6


Đại đa số người trong cộng đồng đều quan tâm tới dư luận xã hội đánh
giá hành vi của mình, có khuynh hướng giữ gìn, bảo vệ những đánh
giá tốt, sửa chữa sai sót đáp ứng những đòi hỏi của dư luận xã hội đối

với bản thân mình. Từ đó, dư luận xã hội có thể khen hoặc chê, động
viên hay phê phán, khuyến khích hoặc công kích những biểu hiện đạo
đức hoặc hành vi cá nhân của nhóm người trong xã hội, phòng ngừa
các hành vi phạm pháp, buộc cá nhân phải thu mình vào khuôn khổ
đạo đức, pháp luật.
Ví dụ, một quan chức nhà nước không làm tròn bổn phận, nghĩa
vụ của mình sẽ bị du luận xã hội bàn tán, ảnh hưởng tới uy tín, danh
dự không chỉ người đó mà còn của cả gia đình. Như vậy nếu không
muốn bị dị nghị, người đó phải hoàn thành chức trách của mình.
Thứ tư, Thông qua dư luận xã hội, ý thức thực hiện pháp luật của
người dân dần nâng cao. Như việc trung cầu ý dân về Hiến pháp chẳng
hạn. Việc công khai tạo điều kiện cho nhân dân tham gia một cách
đông đảo vào việc đóng góp ý kiến về văn bản pháp luật có hiệu lực
pháp lý cao nhất đem lại hiệu quả trong việc tuyên truyền pháp luật
của nhà nước, huy động được trí tuệ tập thể và phát huy quyền làm
chủ của nhân dân, phát huy tính tích cực nâng cao ý thức pháp luật
của người dân.
Thứ năm, dư luận xã hội giúp đấu tranh phòng chống các biểu
hiện tiêu cực xã hội. Dư luận xã hội là một phương tiện giáo dục có
hiệu

quả,

đồng

thời
7

là

một


nhân tố phòng ngừa vi phạm pháp luật. Sự pháp xét, đánh giá tập thể
ảnh

hưởng

rất lớn đến việc hình thành cách xử sự hợp pháp của mọi người dân.
Không

có

ai

có thể sống ngoài dư luận, bởi vậy cũng không ai có thể thực hiện
những

hành

vi

bất hợp pháp mà không bị bàn luận. Đối với đại đa số quần chúng
nhân dân, lợi ích quốc gia, dân tộc luôn có tầm quan trọng hàng đầu..
Mỗi khi quyền lợi, các giá trị của quốc gia, dân tộc bị xâm hại thì du
luận xã hội lập tức xuất hiện với thái độ lên án, phản đối gay gắt. Mỗi
khi các cá nhân hoặc nhóm xã hội nào đó có hành vi xâm phạm đến lợi
ích quốc gia, dân tộc, dư luận xã hội cũng lập tức lên án, gây sức ép
nhằm ngăn chặn hành vi đó. Chẳng hạn, những vụ phạm pháp hình sự
đặc biệt nghiêm trọng, như vụ giết người ở Bình Phước, hay Trung

Quốc ngang nhiên chiếm Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam với lời
lẽ bao biện xảo trá… mới đây khiến cho dư luận xã hội hết sức công
phẫn, đòi trừng phạt nghiêm khắc kẻ phạm tội. Điều đó cho thấy, dư
luận xã hội có tác đụng củng cố, bảo vệ tính dân chủ, tính khoa học và
tính xã hội của hệ tư tưởng pháp luật. Từ đó ngăn ngừa các biểu
hiện tiêu cực trong sử dụng quyền lực của nhà nước, áp dụng pháp
luật,

bảo

quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân cũng như của cả dân tộc.

8

vệ


Ngày nay, Nhân dân trực tiếp đấu tranh chống tiêu cực thông qua
việc

khiếu

nại, tố cáo và thông qua các diễn đàn nhân dân, nhất là bằng các
phương

tiện

thông tin đại chúng. Ngoài việc đóng góp ý kiến trực tiếp với cán bộ,
đảng

viên

ở các cấp, ngành, người dân còn gửi thư, đơn đến các cơ quan chức
năng,

cơ

quan thông tin báo chí ở Trung ương và địa phương góp ý, phát hiện
những

sai

phạm về kinh tế, tham nhũng, tiêu cực. Sự tham gia của nhân dân vào
công

tác

đấu tranh chống tiêu cực còn thể hiện thông qua các diễn đàn nhân dân
như

báo

nói, báo viết, báo hình. Nhờ có sự tham gia tích cực và rộng rãi của
nhân

dân

vào công tác thanh tra, giám sát trực tiếp hoặc gián tiếp mà nhiều vụ
tham
nhũng, tiêu cực được phát hiện và đưa ra xử lý

Bên cạnh đó, vì áp lực của xã hội, những vụ “bê bối” của cán bộ
được

phanh

phui, đảm bảo sự công bằng, nghiêm minh của pháp luật, hạn chế tình
trạng

cậy
9


chức, cậy quyền “đổi trắng thay đen”. Và từ đó, dư luận góp phần răn
đe

những

nhà cầm quyền khác hạn chế những vấn nạn như tham nhũng, mua
quan

bán

chức... Ví dụ vụ án ông Nguyễn Thanh Sơn, Tỉnh ủy viên Hà Tĩnh, Bí
thư
Huyện ủy Vũ Quang bị cách chức vì “nhận tiền chạy việc” 75 triệu
đồng

của

một phụ nữ để “chạy” vào chân tạp vụ nấu ăn tại huyện ủy và còn

nhiều

vụ

tai

tiếng khác được dư luận đưa ra ánh sáng. Nếu không có sự lên tiếng
của

dư

luận

có lẽ những hành vi này sẽ chìm mãi trong bóng tối, như con sâu đục
khoét

tàn

bạo bộ máy nhà nước.
Thứ sáu, dư luận xã hội có thể đánh giá các quy địn của pháp luật
từ đó làm cho hoạt động thực hiện pháp luật linh hoạt và hiệu quả hơn,
phát huy quyền của nhân dân tron việc thực hiện pháp luật. Các qui
định của pháp luật kể từ khi ban hành đến khi thực hiện trong
cuộcsống là một khoảng thời gian dài. Để những qui định đó phát huy
hiệu quả thì phải thông qua dư luận xã hội. Qua việc nghiên cứu dư
luận xã hội, những thôngtin thu thập được qua điều tra, thăm dò sẽ
cung cấp cho chúng ta những đánh giáđúng - sai, thật - giả, mặt tích
10

cực - mặt tiêu cực của những qui định pháp luật, của việc thực hiện
pháp luật...
Ví dụ năm 2008, bộ Y tế đưa ra dự thảo Thông tư liên tịch quy
định

tiêu

chuẩn sức khỏe người lái xe, khám sức khỏe định kỳ đối với người lái
ôtô

và

quy định về cơ sở y tế khám sức khỏe của người lái xe (dự thảo) đề
ngày

7/8,

người dân muốn đủ điều kiện lái ôtô và xe máy phải đáp ứng được 83
tiêu

chuẩn

về sức khỏe. Dự thảo vô lí này ngay lập tức tạo nên làn song phản đối
mạnh

mẽ

và hiển nhiên bản dự thảo này không được thông qua. Trên cơ sở của
sự phán xét, đánh giá về các sự kiện, hiện tượng pháp luật tiễn ra trong
đời sống xã hội, dư luận xã hội làm nảy sinh trong nhận thức của mọi

người những khái niệm cơ sở, mang tính bề ngoài, ngẫu nhiên và sau
đó lànhững tri thức phản ánh đúng đắn bản chất của pháp luật. Từ đó,
hình thành nên các quan điểm, quan niệm, tư tưởng phản ánh những
vấn đề có liên quan đếnpháp luật và các hiện tượng pháp luật một cách
sâu sắc, có tính hệ thống trong xã hội. Điều đó nói lên sự tác động
mạnh mẽ của dư luận xã hội đối với quá trình nhận thức pháp luật.
Một khi nhận thức đúng đắn về pháp luật, ý thức pháp luật được nâng

11


cao tất yếu sẽ dẫn tới việc thực hiện pháp luật một cách tự giác và
đồng đều.
Thứ bảy, Hoạt động giám sát của dư luận xã hội đối với việc thực
hiện pháp luật. Đối với việc tuân thủ pháp luật: Nhờ sự giám sát của
dư

luận

xã

hội,

buộc

các chủ thể phải kiềm chế không tiến hành các hoạt động mà pháp luật
cấm,

nếu

không sẽ ngay lập tức bị lên án, trở thành trung tâm cho xã hội bàn
luận.

Nhờ

đó, pháp luật được tuân thủ tốt hơn, đảm bảo quyền và nghĩa vụ của
mọi

công

dân.
Đối với việc thi hành pháp luật: Cùng với các cơ quan nhà nước, sự
giám
sát của dư luận xã hội buộc các chủ thể pháp luật phải tích cực thực
hiện

nghĩa

vụ pháp lý của mình với nhà nước. Nhân dân đã tham gia tích cực vào
việc

tiến

hành thanh tra như cử đại diện tham gia đoàn thanh tra, cung cấp tài
liệu,

chứng

cứ, tham gia góp ý kiến, thông qua kết luận thanh tra và xử lý sau
thanh

tra,

góp

phần quan trọng trong việc phát hiện ra các vụ việc tham nhũng, tiêu
12


cực,

giải

quyết ổn định tình hình cơ sở ở các địa phương.
Đối với việc sử dụng pháp luật: nếu khồng có dư luận xã hội, bộ
máy

cưỡng

chế của nhà nước sẽ không quản lí hết được mọi cấp, mọi ngành, nhờ
có

dư

luận

xã hội mà tình trang lạm chức lộng quyền giảm đáng kể. một khi có
biểu

hiện,

dư luận sẽ lên án, từ đó các cơ quan thi hành sức mạnh cưỡng chế có
cơ

sở

để

điều tra, trả lời cho dân biết. Ví dụ, ông Nguyễn Văn Nên (nguyên Phó
thủ
trưởng Cơ quan CSĐT Công an Tiền Giang) bị truy tố về tội Lợi dụng
chức

vụ,

quyền hạn trong thi hành công vụ cùng với hai cựu sĩ quan Ngô Thanh
Phong
(nguyên Trưởng phòng CSĐT tội phạm về kinh tế và chức vụ công an
tỉnh

Tiền

Giang) và Phạm Văn Út (nguyên Đội trưởng Đội tham mưu Văn
phòng

Cơ

quan

CSĐT Công an Tiền Giang) trong vụ án lấy tiền tang vật của nhóm

buôn

xăng

dầu Trần Thế Hùng (Hùng “Xì Tẹc”) gửi ngân hàng lấy lãi chia nhau.
13


Ngay

lập

tức, vụ án được dư luận bàn luận sôi nổi, buộc Viện kiểm sát nhân dân
tỉnh

Tiền

Giang phải vào cuộc, điều tra tới cùng.
Đối với hoạt động áp dụng pháp luật: không chỉ ảnh hưởng tới cơ
quan
nhà nước, dư luận xã hội còn là tiếng nói để bảo vệ quyền con người,
quyền
công dân, tránh tình trạng áp dụng pháp luật tùy tiện, kém hiệu quả.
2,. Tác động của thông tin đại chúng tới việc hoạt động pháp
luật
Thứ nhất, thông tin đại chúng giúp cho việc tuyên truyển cho
nhân dân về các quy định của pháp luật. Đó yêu cầu cơ bản, tiên
quyết, đồng thời là trọng tâm để bảo đảm sự thành công của việc thực
hiện pháp luật có sự tham gia của nhân dân. Giáo dục công dân giúp
người dân có thể tham gia hoạt động này một cách có ý nghĩa, đồng

thời giúp các cá nhân, nhóm và tổ chức hiểu về quy trình, các vấn đề
đang được thảo luận cũng như cách thức đưa ra ý kiến với các nhà lập
pháp, giúp cho người dân hiểu biết về pháp luật, thông tin cho công
chúng về nội dung quan trọng có ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống
của người dân, về các quyền và nghĩa vụ của công dân, về việc thực
thi pháp luật và trách nhiệm của các chủ thể có liên quan.

14


Thứ hai, thông tin đại chúng cung cấp thông tin tương đối đầy đủ
và đa dạng về các sự kiện, sự việc, hiện tượng pháp lý xảy ra trong
hoạt động thực hiện pháp luật. Cung cấp những tri thức, hiểu biết pháp
luật cần thiết
Thứ ba, các phương tiện truyền thông đại chúng đăng tải những
chính sách pháp luật của nhà nước, các văn bản pháp luật, đưa các
thông tin đó đến với đông dảo quần chúng nhân dân
Thứ tư, các thông tin đại chúng có vai trò định hướng, định hướng
điều chỉnh quá trình hình thành dư luận thông qua các nguồn tin thông
tin pháp luật
III. Thực tiền áp dụng và một số giải pháp hoàn thiện vận
dụng sự tác động của thông tin đại chúng và dư luận xã hội đến
hoạt động thực hiện pháp luật ở nước ta hiện nay.
Thời gian qua việc Nhà nước ta áp dụng dư luận xã hội vào thực
hiện pháp luật ở thể hiện ở một số hành động, việc làm cụ thể như:
thực hiện trưng cầu ý dân cho Hiến pháp 2013; khi một văn bản pháp
luật hay một chủ trương, chính sách của Đảng được Nhà nước ban
hành ra gặp phải sự phản ứng trái chiều của người dân thì Nhà nước đã
tổ chức các hội thảo để bàn ,tìm cách giải quyết kịp thời; thực hiện dân
chủ cho nhân dân bằng cách tổ chức các chương trình chất vấn về

pháp luật như “dân hỏi bộ trưởng trả lời”, “tìm hiểu về pháp luật Việt
Nam”, “tư vấn pháp luật”, đưa pháp luật vào giảng dạy ở các trường
trên cả nước….; các vụ việc xét xử sai, chưa đúng với Luật quy định
15


hay chưa công bằng bị xã hội lên tiếng, phản ánh thì Nhà nước đã điều
tra và tiếp thu ý kiến của dư luận, xin lỗi và tìm các biện pháp giải
quyết kịp thời…
Tuy nhiên việc áp dụng dư luận xã hội ở nước ta chưa thật sự
triệt để, giải quyết vấn đề một cách thờ ơ cho qua chuyện nhằm làm
dịu lại dư luận xã hội ở thời điểm đó. số vụ việc tiêu cực được phát
hiện tuy có giảm song lại có chiều hướng diễn biến phức tạp gây tác
hại trên nhiều mặt, hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến an
ninh trật tự và phát triển kinh tế, xã hội. Những thế lực thù địch có thể
lợi dụng dư luận để truyền bá những tư tưởng phản động chống lại nhà
nước, xúi giục phản động. Trong việc thực hiện phương châm: dân
biết dân bàn, dân tham gia góp ý kiến và dân kiểm tra thì việc tổ chức
để dân giám sát, kiểm tra còn yếu, cơ chế cho việc kiểm tra chưa rõ.
Công tác xây dựng Đảng, chính quyền và các tổ chức đoàn thể
nhân dân chưa được coi trọng thường xuyên, đấu tranh phê bình và tự
phê bình, thực hiện dân chủ công khai một số nơi còn hạn chế; tình
trạng mất dân chủ, quan liêu trong một số cơ quan, đơn vị cơ sở xã
phường chậm được khắc phục sửa chữa
Phát huy vai trò của dư luận xã hội phải gắn chặt với công tác xây
dựng

hệ

thống chính trị: xây dựng chỉnh đốn Đảng; cải cách thủ tục hành

chính, xây dựng, củng cố cơ quan tư pháp; phát huy vai trò chủ động

16


của

các

tổ

chức

quần

chúng và Mặt trận Tổ quốc.
Trong lĩnh vực pháp luật: Nhà nước phải có một cơ chế hợp lý để
nắm

bắt

kịp thời những thông tin mà dư luận xã hội phản ánh về những hành vi
tiêu

cực,

vi phạm pháp luật trong xã hội:
Tổ chức các cuộc họp định kì để nhân dân phát biểu; Công tác
điều

tra

cũng

phải được công khai; Nhà nước phải có biện pháp cổ vũ,động viên dư
luận xã hội tích cực phát hiện các trường hợp vi phạm pháp
luật.Ngược lại, có biện pháp răn đe, cảnh báo các cá nhân tổ chức phải
thực hiện đúng theo quy định của pháp luật. Nhà nước phải có những
biện pháp ngăn chặn kịp thời những dư luận xã hội không đúng, tránh
gây sự hoang mang lo sợ hoặc đánh giá không đúng vấn đề, dẫn đến
thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
Trong các lĩnh vực xã hội: Lãnh đạo các tổ chức, đơn vị trước hết
phải

nắm

bắt kịp thời các sự kiện, hiện tượng mang tính thời sự liên quan đến tổ
chức,

đơn

vị mình, các sự kiện, hiện tương liên quan đến lợi ích của giai cấp,
quốc

gia

dân

tộc cũng như nắm bắt và làm chủ được dư luận xã hội về sự kiện, hiện
17

tượng

đó

để làm cơ sở cho việc định hướng dư luận xã hội.
Đánh giá khách quan hệ quả và sự tác động của báo chí, các
phương tiện truyền thông đại chúng đối với các nhóm công chúng và
dự báo được những phát sinh từ hệ quả tác động của báo chí. Những
tình

huống

có

thể

phát

sinh

bao

gồm cả những phản ánh tích cực hay phản ánh tiêu cực, đồng thuận
hay

không

đồng thuận, ủng hộ hay phản đối … về một nôi dung thông tin nào đó

được
cung cấp đến công chúng
Đẩy mạnh công tác nghiên cứu, nắm bắt dư luận xã hội, trong đó
việc
nghiên cứu cần phải làm rõ tính quy luật và những nhân tố ảnh hưởng
đến

quá

trình phát sinh các luồng ý kiến khác nhau cũng như cơ sở khoa học để
đánh

giá,

phán xét một luồng ý kiến nào đó, nâng cao vai trò chức năng dự báo,
chức

năng

phản biện xã hội trong các nghiên cứu dư luận xã hội.
Định hướng dư luận xã hội cũng là việc minh bạch hoá các nguồn
thông

tin,

hạn chế nhận thức sai lệch và loại bỏ tin đồn thất thiệt trong xã
18


hội. Nâng cao khả năng dự báo, tham mưu trong quá trình nghiên cứu

nắm bắt dư luận xã hội.

KẾT LUẬN
Như vậy, dư luận xã hội và thông tin đại chúng có vai trò rất lớn
trong hoạt động thực hiện pháp luật ở nước ta hiện nay. Tuy nhiên,
bên cạnh những tác động tích cực đến hoạt động pháp luật còn có
những mặt tác động tiêu cực, khuyết điểm cần chú trọng cần được xóa
bỏ để hoạt động thực hiện pháp luật được nâng cao và đạt hiệu quả tốt.
Nhưng đồng thời, mỗi người chúng ta cũng cần nâng cao ý thức, bảo
vệ sự tốt đẹp của dư luận xã hội, không để kẻ xấu lợi dụng nó làm
phương tiện để gây khó khăn cho nước nhà. Muốn vậy, mỗi người cần
có những hiểu biết nhấn định về pháp luật, sao cho đủ hiểu, không
đơm đặt, thêm thắt, xuyên tạc sự thật đảm bảo quyền lợi của mọi
người. Bài làm dù đã cố gắng nhưng không tránh khỏi những thiếu sót
rất mong được quý thầy cô góp ý để bài làm được hoàn thiện hơn,
19


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Tập bài giảng xã hội học, Nxb công an nhân dân 2010

2.

Ts. Ngọ văn Nhân, “Xã hội học pháp luật”, Nxb Hồng Đức

2012
3.

/>
4.

/>
voi-thuc-hien-phap-luat-o-viet-nam/

20


MỤC LỤC

21


22