Tóm tắc cách học phần hiệu ứng trong lý thuyết hóa hữu cơ chương trình đào tạo Dược sĩ tại trường đại học Lạc Hồng

CÁC BƯỚC XÁC ĐỊNH HIỆU ỨNG VÀ SO SÁNH TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA HỢP CHẤT HỮU CƠ
I. xác định vị trí các nhóm thế ở vòng benzen :
-Nếu nhóm chức(là nhóm quyết định tính chất hóa học của chất đó) gắn vào vị trí 1 Thì:
+Vị trí 2 và 6 là Ortho
+Vị trí 3 và 5 là Meta

1
2

6

+Vị trí 4 là Para
II.Xác định hiệu ứng:
-Alkyl (công thức là CnH2n+1):

3

5
4

+Luôn cho ra hiệu ứng +I
+ Và +H nếu nhóm thế nằm ở vị trí ortho và para
-Halogen: F,Cl,Br,I . Và những nguyên tố có độ âm điện lớn
+Luôn cho ra hiệu ứng –I
+ Và +C nếu halogen gắn ở vị trí ortho và para
-Liên kết không no(trong công thức có liên kết bội): NO2,CHO,COR,COOH,CONH2...
+ Luôn cho ra hiệu ứng –I
+ Và -C nếu nhóm thế gắn ở vị trí ortho và para.
III. So sánh:
Luôn luôn Hiệu ứng C>H>I

-Riêng Halogen: -I > +C

-Nếu nhóm chức là OH hoặc COOH là so sánh tính acid
-Nếu nhóm chức là NH2 là so sánh tính bazo

1. -I của NO2 > -I của F
2. +I của CH3
Designed by Minh Luân 16DS414 01648335989

1

IV.Một số quy luật
Page

August 24, 2017

- Khi so sánh 2 Halogen với nhau +C > -I


3. +H của CH3 >C2H5>......(CnH2n+1)
4. Nếu hiệu ứng là +I,+C,+H thì tính acid giảm tính bazo tăng( dựa vào đây để xác định acid nào
mạnh nhất và yếu nhất....)
5. Nếu hiệu ứng là –I,-C thì tính acid tăng bazo giãm. ( dựa vào đây để xác định acid nào mạnh nhất
và yếu nhất....)
V.Một số vấn đề khác:
Nếu nhóm thế NO2 gắn vào vòng benzen có nhóm chức là OH(so sánh tính acid) thì ở vị trí
Para>Otho>Meta
Nếu nhóm thế NO2 gắn vào vòng benzen có nhóm chức là COOH(So sánh tính acid) thì ở vị trí
Otho>Para>Meta

OH,OCH3: Cho ra –I / và +C nếu gắn ở vị trí ortho và para

Page

2

August 24, 2017

Hết,sẽ update thêm nếu có gì mới chúc các bạn làm bài tốt phần hiệu ứng.

Designed by Minh Luân 16DS414 01648335989