Bài thu hoạch tham quan thực tế về suy thoái

MỤC LỤC
A. Mở đầu ..........................................................................................
B. Nội dung .......................................................................................
I. Một số vấn đề chủ yếu về ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái đạo đức,
lối sống cho đội ngũ cán bộ, đảng viên
1. Khái niệm và biểu hiện của sự suy thoái đạo đức, lối sống
trong cán bộ, đảng viên ..........................................................
2. Khái niệm, nội dung ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái đạo đức,
lối sống trong cán bộ, đảng viên ...........................................
II. Tình trạng và một số giải pháp nhằm ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng
viên ....................................................................................................
1. Tình hình và nguyên nhân suy thoái về tư tưởng chính trị,
đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên .........
2. Một số giải pháp đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy
thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ
phận không nhỏ cán bộ, đảng viên trong giai đoạn hiện nay .
C. Kết luận ........................................................................................


A. PHẦN MỞ ĐẦU

Tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên là vấn đề
cực kỳ quan trọng đối với công tác xây dựng Đảng. Trong mọi giai đoạn của
cách mạng, nhất là trong công cuộc đổi mới hiện nay, Đảng hết sức quan tâm
và có nhiều chủ trương, biện pháp để giữ vững, nâng cao tư tưởng chính trị,
đạo đức lối sống của cán bộ, đảng viên.
Tại Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa VII) đã
ra Nghị quyết “Về một số nhiệm vụ đổi mới và chỉnh dốn Đảng”. Nghị quyết
đã nhận định: “Trong Đảng có một bộ phận giảm sút ý chí chiến đấu, phai
nhạt lý tưởng, dao động, mất lòng tin, trong đó một số chịu ảnh hưởng của

khuynh hướng cơ hội, xét lại, muốn đưa đất nước đi con đường khác; thậm
chí đã có người phản bội, đầu hàng”. Tại Đại hội VIII, IX và Đại hội X của
Đảng đều nhấn mạnh tình trạng có chiều hướng phát triển nghiêm trọng hơn.
Đến Đại hội XI, Đảng ta khẳng định: “Tình trạng suy thoái về chính trị, tư
tưởng, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và
tình trạng tham nhũng, lãng phí, quan liêu, những tiêu cực và tệ nạn xã hội
chưa được ngăn chặn, đẩy lùi mà còn tiếp tục diễn biến phức tạp”.
Nhận thức rõ tình trạng đó, Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung
ương Đảng (khóa XI) dã ra Nghị quyết “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng
Đảng hiện nay”, không những đã tập trung phân tích làm rõ nguyên nhân của
tình trạng đó, mà còn xác định mục tiêu, phương châm, giải pháp để khắc
phục. Trong đó nhấn mạnh sự suy thoái về đạo đức, lối sống gắn liền với tư
tưởng thực dụng, cơ hội, vụ lợi, tham nhũng, lãng phí; bè phái, cục bộ, mất
đoàn kết; quan liêu, xa dân… trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, kể cả cán
bộ cấp cao của Đảng, Nhà nước; vì vậy, người viết chọn đề tài “Biểu hiện và
một số giải pháp nhằm ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng, chính trị,
đạo đức lối sống của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn hiện nay” làm đề tài
tiểu luận môn các chuyên đề bổ trợ. Nội dung trình bày gồm 2 phần chính
sau:
Thứ nhất: Một số vấn đề chủ yếu về ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên.
Thứ hai: Tình hình và một số giải pháp nhằm ngăn chặn, đầy lùi sự suy
thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống một bộ phận cán bộ đảng viên.


PHẦN B. NỘI DUNG

I. Một số vấn đề chủ yếu về ngăn chặn, đầy lùi sự suy thoái về tư
tưởng chính trị, đạo đức, lối sống cho đội ngũ cán bộ, đảng viên
1. Khái niệm và biểu hiện của sự suy thoái đạo đức, lối sống trong

cán bộ, đảng viên
1.1. Khái niệm
- Suy thoái: Là suy yếu và sút kém dần, có tính chất kéo dài, phân loại
gồm: suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, phong cách làm việc,
tác phong công tác, ý thức chấp hành các nguyên tắc tổ chức, kỷ luật… trong
đó nguy hiểm nhất là suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống.
- Suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng
viên là khái niệm chỉ những hiện tượng, biểu hiện tiêu cực, không bình
thường đã và đang diễn ra trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên.
Hiện tượng này có thể làm lung lay vị trí cầm quyền của Đảng, đe dọa đến sự
tồn vong chế độ.
Như vậy, suy thoái tư tưởng chính trị, về thực chất, là sự phản ánh sai
lệch hiện thực khách quan từ việc phai nhạt mục tiêu, lý tưởng cách mạng, xa
rời chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng, làm
cho những cái tốt, ưu viẹt của chế độ ta bị xuyên tạc trở thành méo mó, thực
hư, thật giả, trắng đen lẫn lộn, bị lợi dụng để thực hiện mục đích cá nhân theo
kiểu “đục nước, béo cò”, biến cái tốt thành xấu. Nó không chỉ phản ánh sai
lệch quan điểm, lập trường của người cộng sản mà còn phản ánh sai lệch các
chuẩn mực đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên do lương tâm, danh dự
của họ đã bị lu mờ; tự thân không thể nhận thức, phân biệt rõ ràng phải trái,
đúng sai; không thể điều chỉnh thái độ, hành vi trong các quan hệ giao tiếp,
ứng xử để đạt đến chuẩn mực đạo đức vốn có của người cộng sản. Từ đó
khiến họ rơi vào lối sống buông thả, đề cao vật chất, sùng bái đồng tiền, nặng
về hưởng lạc, ham chức, cậy quyền, đề cao “cái tôi”, coi thường tổ chức, chà
đạp lên tập thể.
1.2. Những biểu hiện của suy thoái chính trị tư tưởng, đạo đức lối sống
của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên ở nước ta hiện nay
Tại Hội nghị Trung ương 6 (lần 2) khóa VIII, Đảng ta đã cảnh báo: “Sự
suy thoái về tư tưởng chính trị, tình trạng tham nhũng, quan liêu, lãng phí của
một bộ phận cán bộ, đảng viên có chiều hướng phát triển nghiêm trọng. Từ

đó đến nay, Đảng ta đã có nhiều giải pháp xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Song,
kết quả thu được chưa đạt yêu cầu, mục tiêu đặt ra. Tình trạng suy thoái về tư
tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên vẫn
chưa được ngăn chặn, đẩy lùi. Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) một lần
nữa chỉ rõ: “Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có những
đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, quản lý, kể cả một số cán bộ cấp cao suy thoái
về tư tưởng, chính trị…”.
Suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống là một loại bệnh “nan y”
nhưng không phải là vô phương, hết cách cứu chữa. Về cơ bản, sự suy thoái


về tư tưởng chính trị trong một bộ phận cán bộ, đảng viên hiện nay được biểu
hiện ở những mức độ khác nhau.
Thứ nhất, là sự thờ ơ về chính trị, bàng quan, vô cảm trước vận mệnh
của Đảng và dân tộc. Những cán bộ, đảng viên này chỉ lo vun vén lo lợi ích cá
nhân, né tránh trách nhiệm, không dám đấu tranh với những quan điểm, hành
động sai trái; không chịu học tập nâng cao nhận thức về chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách,
pháp luật của Nhà nước; bề ngoài vẫn nói về CNXH nhưng bên trong còn
hoài nghi không tin; trước những khó khăn của đất nước còn dao động, mất
niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành của Chính phủ, luôn tỏ thái
độ chê bai người khác. không thấy trách nhiệm của mình. Khi bị đối tượng
xấu kích động thường không đủ sức “đề kháng”, dễ bị lôi kéo vào các hoạt
động chống lại Đảng, chế độ. Đây là biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị
biểu hiện ở mức độ thấp. Tuy nhiên, số cán bộ đảng viên loại này chiếm số
đông.
Thứ hai, là một số cán bộ, đảng viên biến chất về chính trị, công khai
phê phán bác bỏ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối,
chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đòi da nguyên
chính trị, đa đảng đối lập, ca ngợi CNTB. Số cán bộ, đảng viên này thường lợi
dụng các diễn đàn, các cuộc tọa đàm, hội thảo khoa học, các phương tiện

truyền thông, internet, lợi dụng việc góp ý với Đảng, phản biện xã hội để bày
tỏ quan điểm sai trái của mình. Đáng chú ý, những biểu hiện suy thoái này
không chỉ ở một bộ phận cán bộ, đảng viên đương chức mà còn diễn ra ở
những cán bộ, đảng viên trước đay đã có quá trình đi theo Đảng, có cống hiến
cho cách mạng nay đã nghỉ hưu, nhưng do bất mãn cá nhân, thiếu bản lĩnh
chính trị, thiếu thông tin nên ngộ nhận, đi theo các quan điểm sai trái. Đây là
loại rất nguy hiểm, vì họ là những người có trình độ, có vị thế xã hội và quá
trình cống hiến cho cách mạng nên tư tưởng, hành động của họ tác động rất
lớn đối với cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân.
Thứ ba, là những cán bộ đảng viên biến chất về chính trị có các hoạt
động mó nối với các thế lực thù địch, bọn phản động người Việt lưu vong để
chống lại Đảng, dân tộc và chế độ XHCN ở nước ta. Số này ngoài việc công
khai biểu hiện quan điểm chống lại Đảng, Nhà nước, còn viết bài, cung cấp
tài liệu về tình hình trong nước để các thế lực thù địch chống Việt Nam. Một
số đối tượng đã móc nối hoặc tham gia các tổ chức phản động người Việt ở
nước ngoài.
Thứ tư, là những người sa vào chủ nghĩa cá nhân, sống ích kỷ, thực
dụng, vụ lợi, lo vun vén cho bản thân và gia đình, không còn ý thức hết lòng
vì nước, vì dân, để vợ (chồng) con và người thân lợi dụng chức quyền của
mình để tham nhũng, trục loại, tiến thân; là cơ hội, hám danh, chạy chức,
chạy quyền, chạy chỗ, chạy tội, chạy bằng cấp…; là đố kỵ, kèn cựa địa vị, cục
bộ, bè phái, gây mất đoàn kết trong Đảng; là quan liêu, xa dân, vô cảm trước


khó khăn, nỗi khổ của nhân dân, bất chấp đạo lý, dư luận vì lợi ích cục bộ, lợi
ích nhóm; là tham nhũng, lãng phí, sống xa hoa, hưởng lạc…
Thứ năm, là tình trạng tham nhũng vẫn tồn tại như một tệ nạn nguy
hiểm, là một nguy cơ đối với đất nước. Chủ thể của tham nhũng hiện nay
không chỉ dừng lại ở hành vi của một cá nhân có chức quyền, mà đâu đó còn
là hành vi của một tập thể ban lãnh đạo cơ quan, đơn vị, những người có

quyền hạn và có cả “ô duv” che chắn từ cấp cao hơn. Hành vi tham nhũng
không chỉ ở lĩnh vực kinh tế như: trong quản lý, sử dụng đất đai, đầu tư, xây
dựng, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước; quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà
nước… mà điều đáng quan ngại là nó còn len lỏi cả trong các cơ quan bảo vệ
pháp luật, ở cả trong các lĩnh vực vốn được coi trọng về đạo lý như giáo dục,
y tế, thực hiện chính sách xã hội nhân đạo, từ thiện…
2. Khái niệm, nội dung ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái đạo đức, lối
sống trong cán bộ, đảng viên
2.1. Khái niệm, nội dung ngăn chặn suy thoái đạo đức, lối sống trong
cán bộ, đảng viên
- Khái niệm: Ngăn chặn suy thoái đạo đức, lối sống trong cán bộ đảng
viên là bằng mọi hoạt động của Ơa đẻ ngăn chặn những khó khăn, trở ngại,
những tác động xấu hiện nay để xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có bản
lĩnh chính trị, vững vàng, kiên định với lý tưởng, mục tiêu của Đảng, tin
tưởng vững chắc vào đường lối lãnh đạo đúng đắn của Đảng, chính sách và
pháp luật của Nhà nước, nhận thức đúng và phát huy ưu điểm để trở thành
những người cán bộ, đảng viên mẫu mực, đủ tư cách, hoàn thành xuất sắc mọi
nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao phó.
- Nội dung:
+ Xác định rõ những biểu hiện của suy thoái tư tưởng chính trị, đạo
đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên để có biện pháp phòng chống
để ngăn chặn hiệu quả.
+ Nâng cao nhận thức trách nhiệm của cấp ủy đảng các cấp trong công
tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ đảng viên.
+ Tăng cường và thực hiện nghiêm túc phê bình, tự phê bình theo tinh
thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI).
+ Phát huy vai trò của Mặt trận tổ quốc, các tổ chức chính trị, xã hội và
quần chúng nhân dân trong ngăn chặn suy thoái đạo đức, lối sống của cán bộ,
đảng viên.
+ Thường xuyên quan tâm, đổi mới và nâng cao chất lượng công tác

cán bộ nhằm giảm thiểu suy thoái đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên.
+ Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát thường xuyên nhằm ngăn
ngừa. kịp thời phát hiện, xử lý cán bộ, đảng viên sai phạm.
2.2. Khái niệm, nội dung đẩy lùi suy thoái đạo đức, lối sống trong cán
bộ, đảng viên
- Khái niệm: Đẩy lùi suy thoái đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng
viên là hệ thống các hình thức, cách tiến hành, các biện pháp, quy trình, lề lối


làm việc, tác phong công tác mà Đảng sử dụng nhằm xây dựng được đội ngũ
cán bộ, đảng viên trong sạch, vững mạnh, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ
được giao.
- Nội dung:
+ Các cấp ủy cần tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng,
lý luận tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, làm cho cán bộ, đảng
viên nắm được những kiến thức cơ bản về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước. Trên cơ sở đó, vận dụng sáng tạo trong phân tích, đánh giá, phân biệt rõ
đối tượng và đối tác, kiên quyết đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn
“diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của các thế lực
thù địch. Mặt khác, cần kết hợp chặt chẽ việc giáo dục chính trị, tư tưởng với
giáo dục đạo đức, nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về những
giá trị chuẩn mực đạo đức, lối sống phù hợp với yêu cầu mới; đấu tranh có
hiệu quả với những tư tưởng thực dụng, cơ hội, hám danh, tệ tham nhũng,
lãng phí, bè phái, cục bộ, mất đoàn kết, quan liêu, xa rời quần chúng… trong
một bộ phận cán bộ, đảng viên hiện nay.
+ Đề cao tự phê bình và phê bình gắn với đẩy mạnh đấu tranh phòng
chống các hiện tượng tiêu cực ngay trong cơ quan, đơn vị mình, góp phần xây
dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh, không ngừng nâng cao năng lực
lãnh đạo, sức chiến đấu.

+ Tích cực đẩy mạnh việc học tập và làm theo tầm gương đạo đức Hồ
Chí Minh theo Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XI), coi đó là nhiệm
vụ thường xuyên của cán bộ, đảng viên và tổ chức Đảng. Mỗi cán bộ, đảng
viên phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, thực sự là
một tấm gương về “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”. Đảng viên phải
gương mẫu trước c, cán bộ cấp trên phải gương mẫu trước cán bộ cấp dưới.
Tổ chức Đảng các cấp cần coi trọng gắn việc khắc phục yếu kém, khuyết
điểm được chỉ ra qua kiểm điểm, phê bình và tự phê bình theo Nghị quyết
Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng với đẩy mạnh việc học tập và làm
theo tầm gương đạo đức Hồ Chí Minh bằng những giải pháp thiết thực, cụ
thể, tập trung vào việc đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo
đức, lối sống, chủ nghĩa cá nhân, bệnh kinh nghiệm, giáo điều, tệ quan liêu,
tham nhũng, lãng phí. Cấp ủy các cấp phải tăng cường công tác kiểm tra,
giám sát, xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh. Đây là giải pháp
quan trọng để ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống
trong đội ngũ cán bộ, đảng viên. Chú trọng kết hợp giữa kiểm tra thường
xuyên với kiểm tra đột xuất, giữa hoạt động kiểm tra của cấp ủy với tự kiểm
tra của cán bộ, đảng viên và mở rộng dân chủ, phát huy vai trò của các tổ
chức quần chúng, nhân dân trong giám sát, kiểm tra mọi mối quan hệ, mọi
mặt công tác của đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là đối với những cán bộ,
đảng viên là lãnh đạo, quản lý; cán bộ, đảng viên có dấu hiệu sa sút trong
công tác. Ngoài ra phải chăm lo xây dựng môi trường văn hóa của cơ quan,


đơn vị trong sạch, lành mạnh, tạo điều kiện để cán bộ, đảng viên rèn luyện trở
thành cán bộ, đảng viên vừa “hồng”, vừa “chuyên”.
II. Tình trạng và một số giải pháp nhằm ngăn chặn, đẩy lùi suy
thoái chính trị tư tưởng đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng
viên
1. Tình hình và nguyên nhân suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo

đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên
1.1. Tình hình suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống
Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ V (1981), Đảng ta đã cảnh bảo
những biểu hiện tiêu cực dẫn đến sự thoái hóa biến chất của cán bộ, đảng
viên: “Tự mãn, không chịu học tập, bỏ phí thời gian, không chịu thường
xuyên nâng cao trình độ về mọi mặt, cũng là một biểu hiện thoái hóa nghiêm
trọng về phẩm chất đảng viên”. Đến Đại hội lần thứ VI, Đảng ta đã vạch ra
những yếu kém, tiêu cực trong xã hội, trong Đảng cần phải đấu tranh khắc
phục như: “Hiện tượng tiêu cực trong xã hội phát triển. Công bằng xã hội bị
vi phạm, pháp luật, kỷ cương không nghiêm. Những hành vi lộng quyền,
tham nhũng của một số cán bộ và nhân viên nhà nước, những hoạt động của
bọn làm ăn phi pháp… chưa bị trừng trị nghiêm khắc, kịp thời…”
Nghị quyết Hội nghị lần thứ 3 Ban Chấp hành Trung ương (khóa VII)
về một số nhiệm vụ đổi mới và chỉnh đốn Đảng đã nghiêm túc nêu lên những
yếu kém, tiêu cực: “Trong Đảng có một bộ phận giảm sút ý chí chiến đấu,
phai nhạt lý tưởng, dao động, mất lòng tin, trong đó một số chịu ảnh hưởng
của khuynh hướng cơ hội, xét lại, muốn đưa đất nước đi con đường khác;
thậm chí đã có người phản bội, đầu hàng. Không ít cán bộ, đảng viên bị chủ
nghĩa cá nhân thực dụng cuốn hút, trở nên thoái hóa, hư hỏng. Tệ tham
nhũng, hối lộ, ăn chơi, phung phí tài sản của nhân dân rất nghiêm trọng và
kéo dài”. Đến Đại hội VIII 91996), Đảng đã nhấn mạnh: “Điều đáng lo ngại là
không ít cán bộ, đảng viên phai nhạt lý tưởng cách mạng, tha hóa về phẩm
chất đạo đức và lối sống. Một số thoái hóa về chính trị, tuy rất ít nhưng hoạt
động của họ gây hậu quả hết sức xấu”. Tiếp đó, Đại hội IX (2001) Đảng ta
thẳng thắn chỉ ra những hạn chế trong đấu tranh khắc phục sự suy thoái về tư
tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống: “Trong công tác xây dựng Đảng, bên cạnh
những ưu điểm, đang nổi lên một số mặt yếu kém và khuyết điểm, nhất là
khuyết điểm về công tác giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên, chưa
ngăn chặn và đẩy lùi được sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
sống”. Tại Đại hội X, Đảng ta nghiêm khắc phê phán: “Một bộ phận không

nhỏ cán bộ, đảng viên, kể cả một số cán bộ chủc các cấp, yếu kém về phẩm
chất và năng lực; thiếu tính chiến đấu và tinh thần bảo vệ quan điểm, đường
lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, giảm sút lòng tin, phai nhạt
lý tưởng; một số ít biểu hiện bất mãn, mất lòng tin, nói và làm trái với quan
điểm, đường lối của Đảng. Bệnh cơ hội, chủ nghĩa cá nhân trong một bộ phận
cán bộ, đảng viên có chiều hướng gia tăng, vẫn còn tình trạng “chạy chức”,
“chạy quyền”, “chạy bằng cấp”… Thoái hóa biến chất về chính trị, tư tưởng,


về đạo đức, lối sống, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, sách nhiễu dân trong
một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên diễn ra nghiêm trọng, kéo dài, chưa
được ngăn chặn, đẩy lùi… làm giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng. Đó
là nguy cơ liên quan đến sự sống còn của Đảng, của chế độ”. Đến Đại hội XI,
Đảng ta tiếp tục chỉ rõ: “Tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức,
lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và tình trạng tham
nhũng, lãng phí, quan liêu, những tiêu cực và tệ nạn xã hội chưa được ngăn
chặn, đẩy lùi mà còn tiếp tục diễn biến phức tạp”.
Chính vì vậy, Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương khóa XI
đã ra Nghị quyết - Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay, trong
đó xác định việc đấu tranh ngăn chặn suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức,
lối sống trong Đảng là mục tiêu quan trọng phải thực hiện cho được, là khâu
then chốt, có ý nghĩa quyết định đến công tác xây dựng Đảng hiện nay.
Tại Hội nghị cán bộ toàn quốc quán triệt Nghị quyết Trung ương 4
(khóa XI), Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam
- Nguyễn Phú Trọng đã nêu rõ đánh giá của Trung ương về những biểu hiện
suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không
nhỏ cán bộ, đảng viên; sự suy thoái về tư tưởng chính trị thể hiện ở chỗ: phai
nhạt lý tưởng cách mạng, không kiên định con đường XHCN, dao động, thiếu
niềm tin, sa sút ý chí chiến đấu, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu
tranh, phụ họa theo những nhận thức sai, quan điểm lệch lạc; không còn ý

thức hết lòng vì nước, vì dân, không làm tròn bổn phận, chức trách được giao;
không thực hiện đúng các nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt Đảng. Sự suy thoái về
đạo đức, lối sống thể hiện ở chỗ: sống ích kỷ, thực dụng, cơ hội, vụ lợi, hám
danh, tham nhũng, lãng phí; bè phái, cục bộ, mất đoàn kết; phong cách quan
liêu, xa dân, vô cảm trước khó khăn, bức xúc của dân; lối sống xa hoa, hưởng
lạc… trong những biểu hiện đó, cán bộ, đảng viên, nhân dân và dư luận xã hội
quan tâm nhiều nhất, bức xúc nhất là tình trạng tham nhũng, bè phái, cục bộ,
lợi ích nhóm… ở một bộ phận đảng viên có chức, có quyền, cả trong một số
cán bộ cấp cao của Đảng, Nhà nước.
1.2. Nguyên nhân
Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư, Ban Chấp hành Trung ương Đảng
(khóa XI) đã thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, yếu kém kéo dài của công tác
xây dựng Đảng; đồng thời cũng nêu một cách chung nhất nguyên nhân của
tình trạng này.
* Nguyên nhân khách quan:
- Do việc thực hiện đổi mới kinh tế phải vừa làm, vừa rút kinh nghiệm,
chưa lường hết được những tác động của mặt trái cơ chế thị trường, hội nhập
quốc tế chưa có sự chuẩn bị kỹ về lập trường, tư tưởng và cách thức tiếp cận
mới cho cán bộ, đảng viên. Đặc biệt, còn thiếu những cơ chế, chính sách đồng
bộ, khoa học để chủ động ngăn ngừa những vi phạm.
- Đất nước ta đang trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hóa, hội nhập quốc tế, xây dựng, phát triển với quy mô ngày càng lớn, một bộ


phận cán bộ lãnh đạo, quản lý nắm giữ khối lượng tài sản, nguồn vốn lớn của
tập thể, của Nhà nước, đó sau môi trường để chủ nghĩa cá nhân vụ lợi, thực
dụng phát triển. Trong khi đó, các thế lực thù địch không từ bỏ âm mưu và
hoạt động “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”,
tăng cường hoạt động chống phá, chia rẽ nội bộ Đảng và phá hoại mối quan
hệ gắn bó giữa Đảng với nhân dân, làm suy yếu vai trò lãnh đạo của Đảng.

* Nguyên nhân chủ quan:
- Do cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện, giảm sút ý chí chiến
đấu, quên đi trách nhiệm, bổn phận trước Đảng, trước nhân dân. Việc tổ chức
thực hiện các chủ trương, chính sách của đảng, Nhà nước, các nghị quyết, chỉ
thị, quy định về xây dựng, chỉnh đốn Đảng ở một số kỷ cương, kỷ luật chưa
nghiêm, nói không đi đôi với làm hoặc làm chiếu lệ.
- Các nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình ở một số
nơi vừa bị buông lỏng trong thực hiện, vừa chưa được quy định cụ thể để làm
cơ sở cho công tác kiểm tra, giám sát.
- việc nghiên cứu, sửa đổi, ban hành cơ chế, chính sách pháp luật thích
ứng quá trình vận hành của nèn kinh tế thị trường định hướng XHCN chưa
kịp thời; một số văn bản thiếu chế tài cụ thể.
- Việc đánh giá, sử dụng, bố trí cán bộ còn nể nang, cục bộ, chưa chú
trọng phát hiện và có cơ chế trọng dụng người có đức, có tài…
- Công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống
nhiều khi còn hình thức; những sai sót, vi phạm chưa được phê phán, xử lý
nghiêm minh, kịp thời.
- Công tác kiểm tra, giám sát, giữ gìn kỷ cương, kỷ luật ở nhiều nơi,
nhiều cấp chưa thường xuyên, quyết liệt; đấu tranh với những vi phạm còn nể
nang, không nghiêm túc…
⇒ Trong hai nguyên nhân (chủ quan và khách quan) như đã phân tích,
trình bày ở trên, thì những nguyên nhân chủ quan là vấn đề quan tâm hàng
đầu, cần có giải pháp khắc phục kịp thời, hiệu quả.
2. Một số giải pháp
2.1. Mục tiêu, quan điểm chỉ đạo
Phòng, chống suy thoái, biến chất trong Đảng nhằm ngăn chặn và đẩy
lùi sự suy thoái biến chất, nhất là suy thoái về chính trị, tư tưởng, phẩm chất
đạo đức, lối sống; xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh về chính trị, tư
tưởng và tổ chức, thực sự là người lãnh đạo, người tổ chức thắng lợi của sự
nghiệp đổi mới.

* Quan điểm chỉ đạo:
- Phòng, chống suy thoái đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên là
nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, là một bộ phận quan trọng của xây dựng, chỉnh
đốn Đảng.
- Phòng, chống suy thoái đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên là
vấn đề lớn, khó khăn phức tạp, lâu dài; phải có chủ trương, giải pháp đúng


đắn, khả thi, có chương trình kế hoạch cụ thể, tiến hành trong toàn Đảng, song
cần trọng tâm, trọng điểm, quyết liệt.
- Phòng, chống suy thoái đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên phải
được kết hợp chặt chẽ với phòng chống sự suy thoái biến chất trong các cơ
quan, tổ chức chính trị - xã hội; kết hợp chặt chẽ với việc thực hiện thắng lợi
nhiệm vụ chính trị của tổ chức Đảng, cơ quan… phải được tiến hành đồng
thời với cuộc đấu tranh chống các luận điệu xuyen tạc, các thủ đoạn, âm mưu
“diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; kết hợp với việc hạn chế tác
động tiêu cực của mặt trái cctt, mở cửa, hội nhập…
- Là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, cán bộ, đảng viên và toàn
dân, trước hết là trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức Đảng và mỗi cán bộ,
đảng viên.
2.2. Một số giải pháp chủ yếu
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Đảng ta là Đảng cầm quyền, mỗi
đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần,
kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải
xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”.
Bài học lịch sử cho thấy, một khi nhân dân không còn tin vào Đảng,
chính quyền thì đó là mối họa cho cách mạng, cho dân tộc. Chúng ta cần thấm
nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Một đảng mà dấu giếm khuyết
điểm của mình là một đảng hỏng, một đảng có gan thừa nhận khuyết điểm của
mình, vạch rõ những cáo đó, vì đâu mà có khuyết điểm đó, xét rõ hoàn cảnh

sinh điểm đó. Như thế là một đảng tiến bộ, chắc chắn, chân chính”. Với tinh
thần đó, Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương khóa XI xác định:
“Kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên,
trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp để nâng cao năng lực lãnh đạo
và sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin của đảng viên và nhân dân đối
với Đảng” và coi đó là vấn đề “trọng tâm, xuyên suốt và cấp bách” trong công
tác xây dựng Đảng. Đó là thái độ đúng đắn, thể hiện rõ bản lĩnh của Đảng ta,
nhằm xây dựng Đảng trong sạch hơn. Để ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng,
chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên,
góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, cần thực hiện tốt một số giải
pháp chủ yếu sau:
Một là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phát triển kinh tế - xã hội; tiến
hành đợt sinh hoạt tự phê bình và phê bình từ Trung ương xuống cơ sở; với
tinh thần cấp trên gương mẫu tiên phong. Tăng cường tuyên truyền, giáo dục
nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của cấp ủy các cấp, đội ngũ đảng
viên về ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái đạo đức, lối sống; đẩy mạnh phát triển
kinh tế xã hội, giữ vững ổn định chính trị, trật tự xã hội, làm thất bại âm mưu
“diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Ở mỗi cấp, cán bộ đảng viên,
trước hết là cán bộ cao cấp, cán bộ chủ chốt cần nghiêm khắc tự kiểm điểm
những biểu hiện suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức và lối sống của bản


thân trước cấp ủy, tổ chức Đảng; các cấp ủy, tổ chức Đảng không được bao
che, nể nang; xem xét, đánh giá, kiểm điểm mức độ vi phạm một cách khách
quan, dân chủ, công khai.
Hai là, phải kiên quyết xử lý một cách nghiêm minh các trường hợp
suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống ở mỗi cán bộ, đảng viên, tùy
theo mức độ vi phạm. Che dấu khuyết điểm của cán bộ, đảng viên cũng là
biểu hiện của sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; phải kiên

quyết xử lý những vi phạm để làm trong sạch Đảng, có như vậy mới giữ
nghiêm kỷ luật, kỷ cương của Đảng, tạo sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng;
nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng, tạo ra động lực
đấu tranh chống tiêu cực trong Đảng.
Ba là, cần đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ: những sai lầm, khuyết
điểm của công tác cán bộ là nguyên nhân của mọi nguyên nhân dẫn đến sự
yếu kém, khuyết điểm trong Đảng và bộ máy nhà nước; do yếu kém trong
công tác cán bộ, từ việc quy hoạch, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng
cán bộ… dẫn đến việc chạy chức, chạy quyền, không chỉ ở cấp cơ sở mà còn
diễn ra ở các cơ quan cấp cao của Đảng, Nhà nước. Việc đổi mới công tác cán
bộ là khâu then chốt, có ý nghĩa quyết định đến việc đấu tranh ngăn chặn sự
suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ, đảng
viên hiện nay. Do vậy, cần rà soát, điều chỉnh, bổ sung, ban hành kịp thời các
chính sách đồng bộ để đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ.
Bốn là, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách phục vụ tốt hoạt động
lãnh đạo của đảng, quản lý điều hành của Nhà nước nhằm tạo ra hành lang
pháp lý, góp phần đấu tranh ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo
đức, lối sống của cán bộ, đảng viên.
Năm là, đẩy mạnh học tập và làm theo tầm gương đạo đức Hồ Chí
Minh theo Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi
suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong Đảng hiện nay. Đưa
việc học tập và làm theo tầm gương đạo đức Hồ Chí Minh trở thành công việc
thường xuyên, quan trọng của mỗi tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể. Cần
kết hợp chặt chẽ việc thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW với thực hiện các giải pháp
về xây dựng Đảng theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) nhằm nâng cao
năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin của đảng viên và
nhân dân đối với Đảng, củng cố niềm tin của đảng viên và nhân dân đối với
Đảng.
Sáu là, cán bộ, đảng viên phải nghiêm túc thực hiện tự phê bình và phê
bình theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) nhằm tự tu dưỡng, rèn luyện,

giúp nhau cùng tiến bộ và củng cố đoàn kết nội bộ; Tự phê bình và phê bình
phải gắn với nêu cao tính tiền phong gương mẫu của người đứng đầu và cấp
ủy nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả tự bphê bình và phê bình.
Bảy là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, quản lý cán bộ, đảng
viên. Kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật các cán bộ, đảng


viên vi phạm kỷ luật; đồng thời làm tốt công tác thi đua, khen thưởng, biểu
dương kịp thời những cán bộ, đảng viên có thành tích để nêu gương.
Tám là, phát huy vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội và quần
chúng nhân dân trong phòng chống suy thoái đạo đức của cán bộ, đảng viên.
Trước tiên là chỉnh đốn Đảng nhằm xây dựng Đảng mạnh về chính trị và tổ
chức phát huy tối đa vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức, đoàn thể
chính trị và quyền làm chủ của nhân dân trong việc pc suy thoái tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên
C. KẾT LUẬN

Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán
bộ, đảng viên những năm gần đây diễn biến phức tạp, ở nhiều lĩnh vực, với
nhiều mức độ và hình thức biểu hiện khác nhau. Đó là sự phai nhạt mục tiêu,
lý tưởng của Đảng, của cách mạng; nhận thức quan niệm không đầy đủ, đúng
đắn, thậm chí sai trái về những vấn đề cơ bản, liên quan trực tiếp đến đường
lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước… Về đạo đức,
lối sống, đó là thói chủ nghĩa cá nhân, thực dụng, vụ lợi, vị kỷ trong một bộ
phận không nhỏ cán bộ, đảng viên. Nạn tham nhũng, hối lộ, bòn rút, lãng phí
của công; lối sống cơ hội, buông thả; thái độ thiếu trách nhiệm với công việc
được giao, nói không đi đôi với làm… khá phổ biến. Đó còn là tệ quan liêu,
bệnh thành tích… tồn tại ở không ít cơ quan, ban, ngành, địa phương.
Nhân tố con người, đặc biệt nhân cách con người là vô cùng quan
trọng; Do vậy, đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị,

đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn hiện nay là vấn đề có
tính nguyên tắc trong công tác xây dựng Đảng, liên quan đến uy tín và vai trò
lãnh đạo của Đảng - nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp cách
mạng. Đây là cuộc đấu tranh vô cùng khó khăn, phức tạp, đòi hỏi toàn Đảng,
toàn quân, toàn dân ta cần thực hiện tốt các giải pháp đã đề ra tại Nghị quyết
Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương (khóa XI); góp phần xây dựng
Đảng trong sạch, vững mạnh; xứng đáng với sự tin cậy của nhân dân, dân
tộc./.


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V,
Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1982.
Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
VI, Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1987.
Tổng cục Chính trị, Quán triệt và thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung
ương lần thứ 3 về đổi mới và chỉnh đốn Đảng trong Đảng bộ Quân
đội, Hà Nội, 1992.
Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
VIII, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001.

Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
IX, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001.
Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
X, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006.
Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
XI, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011.
Hồ Chí Minh, toàn tập, Nxb. chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996, t.12. Hồ
Chí Minh, toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996, t.5.
Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Hội nghị Ban Chấp hành Trung
ương lần thứ 4 khóa XI, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011.