giao an tiet 1 10 NC

Soạn giáo án tiết 1 (chương trình 10 nâng cao)
Giáo viên : Chu Thị Hồng Hải
Ngày soạn : 08/08/2008
Chương I
ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM
Bài 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ
I /MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Hiểu được các khái niệm cơ bản: tính tương đối của chuyển động, chất điểm,
hệ quy chiếu, xác định vị trí của một chất điểm bằng tọa độ, xác định thời gian
bằng đồng hồ, phân biệt khoảng thời gian và thời điểm.
- Hiểu rõ là muốn nghiên cứu chuyển động của chất điểm, cần thiết là chọn
một hệ quy để xác định vị chí của chất điểm và thời điểm tương ứng.
- Nắm vững được cách xác định tọa độ và thời điểm tương ứng của một chất
điểm trên hệ trục tọa độ.
2. Kỹ năng
- Chọn hệ quy chiếu mô tả chuyển động.
- Chọn mốc thời gian, xác định thời gian.
- Phân biệt chuyển động cơ với chuyển động khác.
- Vận dụng các kiến thức được học để giải các bài toán về hệ quy chiếu, đổi
mốc thời gian.
II/CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên
Một số ví dụ thực tế về cách xác định vị trí của một chất điểm nào đó ( có thể vẽ
phóng to hình 1.4 SGK ).
2. Học sinh
Xem lại những vấn đề đã được học ở lớp 8: Thế nào là chuyển động? Thế nào là độ
dài đại số của một đoạn thẳng?
III/TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY-HỌC
Hoạt động 1 (......phút): Nhận biết chuyển động cơ, vật mốc, chất điểm, quỹ
đạo, thời gian trong chuyển động.

Hướng dẫn của GV Hoạt động của HS Nội dung
-Yêu cầu: HS xem
tranh SGK nêu câu
hỏi (Kiến thức lớp 8)
để học sinh trả lời.
-Gợi ý: +Cho HS một
số chuyển động điển
hình.
Phân tích: Dấu hiệu
của chuyển động
tương đối.
+Hướng dẫn: HS xem
tranh SGK và nhận
xét ví dụ của HS.
-Chú ý cho HS ghi
nhớ: Chất điểm là một
vật có kích thước rất
nhỏ có thể bỏ qua
được so với phạm vi
chuyển động. Vấn đề
không phải là kích
thước nhỏ mà là nhỏ
để có thể bỏ qua
được. (Phân tích ví
dụ: xe với quãng
đường đi, quả bóng
với đường bay)
- Nhận xét câu trả lời
của HS. Phân tích ví
dụ chuyển động của

giọt mưa để HS thấy
được trong các hệ quy
chiếu khác nhau thì
quỹ đạo của cùng một
chất điểm là khác
-Xem tranh SGK, trả lời
câu hỏi:
*Chuyển động cơ là gì?
Vật mốc? Ví dụ?
*Tại sao chuyển động
cơ có tính tương đối?
Ví dụ?
Đọc SGK phần 2. Trả
lời câu hỏi:
*Chất điểm là gì? Khi
nào một vật được coi là
chất điểm?
*Quỹ đạo là gì? Ví dụ.
1. Chuyển động cơ là gì?
*Chuyển động cơ là sự dời
chỗ của vật theo thời gian.
- Khi vật dời chỗ thì có sự
thay đổi khoảng cách giữa vật
và các vật khác được coi như
đứng yên. Vật đứng yên được
gọi là vật mốc.
- Chuyển động cơ có tính
tương đối.
2. Chất điểm. Quỹ đạo của
chất điểm

- Trong những trường hợp
kích thước của vật nhỏ so với
phạm vi chuyển động của nó,
ta có thể coi vật như một chất
điểm - một điểm hình học và
có khối lượng của vật.
- Khi chuyển động, chất điểm
vach một đường trong không
gian gọi là quỹ đạo.
3. Xác định vị trí của một
chất điểm
- Để xác định vị trí của một
chất điểm, người ta chọn một
vật mốc, gắn vào đó một hệ
tọa độ, vị trí của chất điểm
được xác định bằng tọa độ của
nó trong hệ tọa độ này.
4. Xác định thời gian
- Muốn xác định thời điểm
xảy ra một hiện tượng nào đó,
người ta chọn một gốc thời
gian và tính khoảng thời gian
từ gốc đến lúc đó.
- Như vậy để xác định thời
điểm, ta cần có một đồng hồ
nhau.
+ Ta chỉ nói qũy đạo
của chất điểm chứ
không nói quỹ đạo
của một vật vì khi vật

chuyển động , mỗi
điểm của một vật
vạch thành một quỹ
đạo khác nhau
-Hướng dẫn: HS trả
lời câu hỏi C1
+Gợi ý : Lập tỉ số
R
TD
/R
qd
-Giới thiệu: Hình 1.4
SGK để hướng dẫn
HS cách xác định tọa
độ điểm M
-Giới thiệu cách đo
thời gian, đơn vị.
-Hướng dẫn cách biểu
diễn, cách tính thời
gian.
-Trả lời câu hỏi C1.
-Tìm cách mô tả vị trí
của chất điểm trên quỹ
đạo.
-Hình vẽ
-Trả lời câu hỏi C2
-Đo thời gian dùng
đồng hồ như thế nào?
-Cách chọn mốc (Gốc)
thời gian.

-Biểu diễn trên trục số.
-Khai thác ý nghĩa của
bảng giờ tàu SGK
và chọn một gốc thời gian.
Thời gian có thể được biểu
diễn bằng một trục số, trên đó
mốc 0 được chọn ứng với một
sự kiện xảy ra.
Hoạt động 2 (.....phút): Hiểu hệ quy chiếu và chuyển động tịnh tiến.
Hướng dẫn của GV Hoạt động của HS Nội dung
-Muốn biết sự
chuyển động của chất
điểm (vật) tối thiểu
cần phải biết những
gì? Biểu diễn chúng
như thế nào?
-Đọc SGK: Hệ quy
chiếu?
-Biểu diễn chuyển
động của chất điểm
trên trục Oxt?
-Trả lời câu C3.
-Xem tranh đu quay
giáo viên mô tả.
-Trả lời câu hỏi C4
-Lấy một số ví dụ
khác về chuyển động
tịnh tiến.
5. Hệ Quy chiếu
*Một vật mốc gắn với một hệ

tọa độ và một gốc thời gian cùng
với một đồng hồ hợp thành một
hệ quy chiếu.
Hệ quy chiếu = Hệ tọa độ gắn với
vật mốc + Đồng hồ và gốc thời
gian
6. Chuyển động tịnh tiến
*Tổng quát, khi vật chuyển động
tịnh tiến, mọi điểm của nó có quỹ
đạo giống hệt nhau, có thể chồng
khít nên nhau được.
Hoạt động 3 (......phút): Vận dụng củng cố.
Hướng dẫn của GV Hoạt động của HS
-Nêu câu hỏi. Nhận xét câu trả lời của
các nhóm.
-Yêu cầu: HS trình bày đáp án.
-Đánh giá nhận xét kết giờ dạy.
-Thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi
trắc nghiệm nội dung từ câu 1-5
(SGK).
-Làm việc cá nhân giải bài tập 1,2
(SGK).
-Ghi nhận kiến thức: những khái niệm
cơ bản; hệ quy chiếu; chuyển động tịnh
tiến.
-Trình bày cách mô tả chuyển động cơ.
Hoạt động 4 (......phút): Hướng dẫn về nhà.
Hướng dẫn của GV Hoạt động của HS
-Nêu câu hỏi và bài tập về nhà.
-Yêu cầu:HS chuẩn bị bài sau.

-Ghi câu hỏi và bài tập về nhà.
-Những chuẩn bị bài sau.
IV/ Rút kinh nghiệm: